ILPB2/436-245/13-4/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 6 września 2013 r. (data wpływu 9 września 2013 r.), uzupełnione pismem z 14 listopada 2013 r. (data wpływu 19 listopada 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 9 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki, a także w przedmiocie podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej jako: "Spółka") jest producentem materiałów wybuchowych, stosowanych przede wszystkim w przemyśle górniczym. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej jako: "podatek VAT") od 1997 r. Począwszy od 2007 r. Spółka korzystała z finansowania swojej działalności w formie pożyczek otrzymywanych od spółki (...) (dalej jako: "X") z siedzibą w Republice Czeskiej. W latach 2007 - 2013 Spółka otrzymała kilkanaście pożyczek od X. Wszystkie pożyczki otrzymane przez Spółkę były oprocentowane, przy czym do chwili obecnej Spółka nie dokonywała spłaty odsetek od trzymanych pożyczek. Otrzymane przez Spółkę pożyczki zostały wydatkowane zarówno na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej Spółki, jak również na pokrycie wydatków inwestycyjnych. X jest udziałowcem Spółki od 2010 r. Oznacza to, że udzielając Spółce pożyczek w latach 2007 - 2013, X nie posiadał jeszcze udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Z kolei, pożyczki udzielone od 2011 r. stanowiły już pożyczki udzielone Spółce przez jej udziałowca (tekst jedn.: X). W momencie udzielania wszystkich pożyczek na rzecz Spółki, X była zarejestrowana jako podatnik podatku od wartości dodanej w Republice Czeskiej. Środki finansowe przekazane Spółce w formie pożyczek, zostały uzyskane przez X w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej, polegającej w szczególności na produkcji zapalników do materiałów wybuchowych. Ponadto, X udziela również pożyczek innym aniżeli Spółka podmiotom powiązanych. Udzielanie pożyczek nie zostało formalnie wymienione w przedmiocie działalności X, określonym w statucie tej spółki względnie we wpisie do rejestru handlowego, gdyż nie było to obowiązkowe w świetle przepisów obowiązujących w Republice Czeskiej. Pomimo tego, X w sposób powtarzalny udzielała Spółce oprocentowanych pożyczek, lokując w ten sposób posiadane środki finansowe. Nie można również wykluczyć, że jeśli Spółka zmuszona będzie w dalszym ciągu korzystać z zewnętrznego finansowania, to niezbędne środki finansowe zostaną jej przekazane w formie kolejnych pożyczek przez X.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Czy udzielanie pożyczek przez X na rzecz Spółki jest wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy udzielanie pożyczek przez X na rzecz Spółki jest wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, transakcje te nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 86, poz. 959; dalej jako: "ustawa o p.c.c."), umowy pożyczki pieniędzy podlegają opodatkowaniu p.c.c. Nie mniej jednak, przepis art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. stanowi, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Mając zatem na uwadze, że czynności udzielania pożyczek przez X na rzecz Spółki podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT i w związku z ich dokonaniem Spółka będzie zobowiązana do wykazania w składanych deklaracjach VAT importu usług zwolnionych od podatku, przedmiotowe czynności są wyłączone z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 oraz art. 4 pkt 7 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Ponadto, zauważyć również należy, że stosownie do ww. art. 720 Kodeksu cywilnego przedmiotem umowy pożyczki są tylko pieniądze i rzeczy oznaczone co do gatunku. Przepis ten nie ustanowił zatem praw majątkowych jako przedmiotu pożyczki, a skoro tak, należy przyjąć, że pieniądze to rzeczy o szczególnych właściwościach. Zgodnie bowiem z powszechnym w orzecznictwie poglądem pieniądze to rzeczy o szczególnych właściwościach, których wartość nie wynika z właściwości fizycznych, lecz z określenia i gwarancji państwa, uznających je za prawny środek płatniczy. W rezultacie przedmiotem umowy pożyczki pieniężnej są rzeczy o szczególnym charakterze (pieniądze). Ani wydanie przedmiotu pożyczki, ani prawo dochodzenia jego wydania nie zmienia konsensualnego charakteru umowy pożyczki, zatem forma przekazania przedmiotu umowy nie wpływa na ważność zawartej umowy. Umowa pożyczki jest ważna i podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych niezależnie od wydania pieniędzy.

Jednak dokonując oceny opisanej we wniosku czynności cywilnoprawnej z punktu widzenia jej opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych rozstrzygnąć należy również kwestię opodatkowania takiej czynności podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi nie podlegają czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Przepis ten - art. 2 pkt 4 #61485; ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Z jego treści wynika zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak również zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Powyższe oznacza, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zauważyć jednak należy, że przepis ten znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy konkretna czynność cywilnoprawna objęta jest zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (np. umowa pożyczki) i jednocześnie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona od tego podatku.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując, stwierdzić należy, że tutejszy organ - zgodnie z przedstawionym we wniosku pytaniem - nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy opisane we wniosku umowy pożyczek były objęte zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, jeżeli rzeczone czynności cywilnoprawne zostały objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług i jednocześnie korzystały ze zwolnienia od tego podatku, wówczas powyższe czynności zostały wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.