ILPB2/436-226/09-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana..., przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2009 r. (data wpływu 26 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży przedsiębiorstwa w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne - jest prawidłowe.

W dniu 26 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy sprzedaży przedsiębiorstwa w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi dwa rodzaje działalności: działalność rolniczą oraz pozarolniczą działalność gospodarczą. Zainteresowany planuje zakup całego przedsiębiorstwa prowadzonego dotąd przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną w likwidacji. W skład przedsiębiorstwa wchodzą nieruchomości niezabudowane oraz zabudowane, ruchomości - środki trwałe - maszyny i urządzenia, zwierzęta oraz produkcja w toku. Kupowane przedsiębiorstwo stanowi gospodarstwo rolne, którego łączna powierzchni gruntów wynosi ponad 500 ha, z tego około 90% stanowią użytki rolne.

Wnioskodawca planuje kontynuować prowadzenie działalności rolniczej w zakupionym przedsiębiorstwie, jednakże część ruchomości - środków trwałych, zamierza wykorzystać na potrzeby prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przedmiotowy zakup będzie finansowany kredytami celowymi, które zostaną udzielone odrębnie podatnikowi - rolnikowi (wszystkie nieruchomości stanowiące gospodarstwo rolne, inwentarz, produkcja w toku i pozostałe wyposażenie) oraz przedsiębiorcy (cześć maszyn i urządzeń oraz środków transportu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu umowy kupna-sprzedaży przedsiębiorstwa, stanowiącego gospodarstwo rolne, w skład którego wchodzą ruchomości oraz nieruchomości - w tym około 90% użytków rolnych - należy naliczyć i zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych od wszystkich nieruchomości i ruchomości według należnych stawek, czy też tylko od ich wydzielonej części za wyjątkiem gruntów stanowiących gospodarstwo rolne, czy też cała transakcja będzie zwolniona z opodatkowania.

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie podlegała tylko część nieruchomości i ruchomości. Natomiast grunty, które zgodnie z definicją zawartą w ustawie o podatku rolnym, stanowią gospodarstwo rolne należy wyłączyć z opodatkowania stosownie do art. 9 pkt 2a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych oraz zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W zakresie przedmiotowym ustawy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 3 mieszczą się także orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2. Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 przedmiotowej ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.

Stosownie do postanowień art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Z kolei w myśl postanowień art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Natomiast art. 7 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że stawki podatku od umowy sprzedaży wynoszą:

Zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości tych rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - podatek pobiera się wg stawki najwyższej od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca planuje zakup przedsiębiorstwa w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne wraz z zabudowaniami, o powierzchni ponad 500 ha. Zainteresowany wskazuje również, że 90% powierzchni gospodarstwa stanowią użytki rolne.

W przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa. W tym zakresie należy zatem posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach. Definicję "przedsiębiorstwa" zawiera przepis art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Na mocy tego przepisu przedsiębiorstwo jest to zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

* oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

* własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

* prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

* wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

* koncesje, licencje i zezwolenia;

* patenty i inne prawa własności przemysłowej;

* majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

* tajemnice przedsiębiorstwa;

* księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie natomiast z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Ponieważ transakcja zbycia firmy (przedsiębiorstwa) w przedmiotowej sprawie przybierze postać umowy sprzedaży, będzie ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jednakże zauważyć należy, że w myśl art. 9 pkt 2 lit. a ww. ustawy zwalnia się od podatku przeniesienie własności nieruchomości lub ich części, wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na obszarze miast, w drodze umowy sprzedaży, pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabyte grunty stanowią gospodarstwo rolne albo utworzą gospodarstwo rolne lub wejdą w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Art. 2 ust. 1 ustawy stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Stosownie do postanowień § 68 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 38, poz. 454) w sprawie ewidencji gruntów i budynków, użytki rolne dzielą się na:

Na tle powyższego należy stwierdzić, że zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 lit. a ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma charakter warunkowy, co oznacza, że umowa sprzedaży będzie zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych, tylko wtedy, gdy w rozumieniu ustawy o podatku rolnym, w chwili dokonania czynności, nabywany grunt będzie stanowi gospodarstwo rolne albo utworzy gospodarstwo rolne lub wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy.

Reasumując, stwierdzić należy, że zakup przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa w skład którego wchodzi m.in. gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach ogólnych, tj. według art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a tej ustawy. Jednocześnie wskazać należy, że z uwagi na fakt, że nabywany grunt stanowi w 90% gospodarstwo rolne, o którym mowa w ustawie o podatku rolnym, to na podstawie art. 9 pkt 2 lit. a ustawy przedmiotowe grunty wraz z częściami składowymi wyłączone zostaną z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.