ILPB2/436-20/11-3/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 5 stycznia 2011 r. (data wpływu 19 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny firmy - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny firmy oraz podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Ojciec Wnioskodawcy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i chce przepisać Mu firmę, wraz z surowcami i wyrobami gotowymi, w formie darowizny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie drugie i trzecie, dotyczące podatku od spadków i darowizn. Natomiast w zakresie odpowiedzi na pytanie pierwsze w dniu 18 kwietnia 2011 r. zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPB2/436-20/11-2/MK.

Jednocześnie informuje się, że w przedmiocie podatku od towarów i usług wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytania nr 2, aby uniknąć zapłacenia podatku darowiznę trzeba zgłosić w urzędzie skarbowym w terminie 30 dni od daty jej nabycia. Przedstawiając swoje stanowisko do pytania nr 3 Zainteresowany wskazuje, że podatek od darowizny trzeba zapłacić jeżeli od poprzedniej darowizny nie minęło 5 lat.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Artykuł 5 ww. ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych - w analizowanej sprawie na obdarowanym czyli Wnioskodawcy. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

W myśl postanowień art. 7 ust. 1 zd. 1 ww. ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie (art. 9 ust. 2 zd. 1 ustawy).

Z powyższego wynika więc, że kwota wolna od podatku od spadków i darowizn ma szczególny charakter - nie dotyczy wartości jednorazowo otrzymanych rzeczy i praw majątkowych, lecz sumy ich wartości nabytych od jednej osoby lub po jednej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Zauważyć przy tym należy, że przy ustalaniu przekroczenia kwoty wolnej od podatku bierze się pod uwagę wszelkie nabycia rzeczy i praw majątkowych podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 14 ust. 1 analizowanej ustawy, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ustawy). Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skal określonych w art. 15 ust. 1 ustawy. W przypadku nabywców zaliczanych do I grupy podatkowej skala ta wynosi:

Kwoty nadwyżki w zł -Podatek wynosi

ponad-do -

- 10278 -3%

10278 -20556 -308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10278 zł

20556 -822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20556 zł

Jednakże zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Wówczas zastosowanie znajduje art. 17a ust. 1 ww. ustawy, na podstawie, którego podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2 (obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika), złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Jednakże, w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

W cytowanym przepisie (art. 4a ust. 1) nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter darowanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania jak również ich maksymalna wartość. Dla skorzystania ze zwolnienia nie ma więc znaczenia jaki majątek będzie przedmiotem darowizny.

Należy jednak mieć na uwadze, że pierwszym, a zarazem podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania z tego zwolnienia jest zakwalifikowanie obdarowanego jako jednej z osób wymienionych w analizowanym przepisie. Drugim, nie mniej istotnym kryterium, jest obowiązek zgłoszenia faktu nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2. Przy czym podkreślić należy, że powyższe dotyczy sytuacji, gdy nabycie nie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, a wartość przedmiotu darowizny przekracza kwotę 9 637 zł (dotyczy nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej) lub gdy wartość majątku (np. darowizn) nabytego łącznie od tej samej osoby (ojciec) w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza ww. kwotę.

Zatem, jeżeli Wnioskodawca spełni warunki określone w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Rozpatrując przedmiotową sprawę należy również zwrócić uwagę na zapisy ustawy - Ordynacja podatkowa, która w Dziale III, Rozdziale 1 regule kwestię powstawania zobowiązań podatkowych. Zgodnie z art. 21 § 1 pkt 2 tej ustawy zobowiązanie podatkowe - w podatku od spadków i darowizn - powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. Z kolei na podstawie art. 165 § 7 ww. ustawy organ podatkowy nie wydaje postanowienia o wszczęciu postępowania w przypadku złożenia zeznania podatkowego przez podatników podatku od spadków i darowizn. W tym przypadku za datę wszczęcia postępowania przyjmuje się datę złożenia zeznania.

Z powyższych unormowań wprost wynika, iż jedyną możliwością ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia majątku w drodze darowizny, bez zachowania formy aktu notarialnego (w przypadku darowizny dokonanej w formie aktu notarialnego płatnikami tego podatku są notariusze - art. 18 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn) - jest postępowanie podatkowe do prowadzenia którego powołany jest, jako organ I instancji, naczelnik urzędu skarbowego. Natomiast Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w trybie art. 14b § 1 i nast. ustawy - Ordynacja podatkowa wydaje interpretacje przepisów prawa podatkowego, tym samym sprawy z zakresu ustalenia wysokości podatku od spadków i darowizn nie mieszczą się w obszarze właściwości rzeczowej tut. Organu. W konsekwencji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej interpretacji może wskazać jedynie zasady obliczenia podatku - co uczyniono powyżej - nie może natomiast dokonać obliczenia należnego podatku.

Mając na uwadze powyższe stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.