ILPB2/436-171/09/10-S/AJ - Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy spółki z o.o.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 23 września 2010 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB2/436-171/09/10-S/AJ Opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy spółki z o.o.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2010 r. sygn. akt III SA/Po 178/10 - stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2009 r. (data wpływu 10 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy spółki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy spółki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 18 sierpnia 2009 r. Zgromadzenie Wspólników "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością podjęło uchwałę, zaprotokołowaną aktem notarialnym przez Wnioskodawczynię, w której wspólnicy postanowili dokonać, w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, podziału Spółki "A" Sp. z o.o. poprzez wydzielenie ze Spółki Dzielonej "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na warunkach określonych w planie podziału (w drodze przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej na "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), zatwierdzić plan podziału Spółki Dzielonej załączony do uchwały oraz zatwierdzić treść umowy spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną z odpowiedzialnością, załączoną do uchwały.

Następnie w tym samym akcie notarialnym wspólnicy nowo zawiązanej spółki "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, w trybie art. 541 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych podjęli uchwałę, w której postanowili zatwierdzić plan podziału Spółki Dzielonej "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz zatwierdzić treść umowy spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną z odpowiedzialnością.

W konsekwencji powyższego aktu notarialnego, po zarejestrowaniu w Krajowym Rejestrze Sądowym podziału spółki "A" sp. z o.o. powstanie spółka z o.o. "B", której kapitał zakładowy pokryty będzie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa wydzieloną ze spółki "A" Spółka z o.o. Kapitał zakładowy spółki "A' Spółka z o.o. nie ulegnie obniżeniu, gdyż wydzielenie nastąpi z kapitału zapasowego tej spółki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w sytuacji podjęcia przez Zgromadzenie Wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uchwał w sprawach:

a.

podziału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,

b.

wyrażenia zgody na plan podziału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,

c.

wyrażenia zgody na treść umowy nowo zawiązanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (wydzielonej ze spółki dzielonej)

w konsekwencji, których - po rejestracji podziału - powstanie nowa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością o kapitale zakładowym określonym w uchwale działowej, powstaje obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych oraz czy notariusz sporządzający protokół z opisanej czynności zobowiązany jest do pobrania od umowy spółki nowo zawiązanej tego podatku, obliczonego od wartości kapitału zakładowego, wskazanego w zaakceptowanej treści umowy spółki nowo zawiązanej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej ustawa p.c.c.), podatkowi podlegają czynności enumeratywnie wyliczone w ustawie. Wśród czynności tych w punkcie k) ustępu 1 powołanego artykułu wymienione zostały umowy spółki. Następnie w art. 1 ust. 3 sprecyzowano, jakie czynności - na potrzeby podatku - należy uznawać za zmiany umowy spółki określając, iż "w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:

1.

przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;

2.

przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;

3.

przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego;

4.

przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim:

a.

rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,

b.

siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego

c.

- także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego."

Analizując przytoczoną regulację zauważyć należy, iż w punkcie 3) wymienione zostały wprost czynności obejmujące przekształcenia oraz łączenia spółek, z dodatkowym zastrzeżeniem, natomiast brakuje na tej liście czynności podziału spółek, które to czynności uregulowane są w jednym tytule IV Kodeksu spółek handlowych: "Łączenie, podział i przekształcanie spółek".

Wskazany brak czynności podziału, wśród czynności podlegający opodatkowaniu, jest konsekwencją zmiany ustawy p.c.c. wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2009 r. w celu wdrożenia do polskiego systemu prawnego Dyrektywy Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z 21.02.2008, str. 11).

Jak wskazano w preambule powołanej Dyrektywy jej regulacje mają na celu ujednolicenie prawodawstwa dotyczącego podatków pośrednich od gromadzenia kapitału, tak aby w możliwie największym stopniu wyeliminować czynniki, które mogą zakłócać warunki konkurencji lub utrudniać swobodny przepływ kapitału. Zasadniczym celem jej wprowadzenia jest zatem wyeliminowanie nierównego traktowania, podwójnego opodatkowania i dysproporcji. Realizując powyższe cele w art. 3 Dyrektywy wymieniono czynności obejmujące swoim zakresem wkład kapitałowy, natomiast w art. 4 czynności uważane za działania restrukturyzacyjne i tylko takie czynności objęte mogą zostać obowiązkiem podatkowym w ramach podatku kapitałowego, jakim jest podatek od czynności cywilnoprawnych.

Do czynności dotyczących wkładów kapitałowych zaliczono m.in. następujące operacje:

a.

utworzenie spółki kapitałowej,

b.

przekształcenie spółki, przedsiębiorstwa, stowarzyszenia lub osoby prawnej, która nie jest spółką kapitałową, w spółkę kapitałową,

c.

podwyższenie kapitału spółki kapitałowej poprzez wniesienie wkładów jakiegokolwiek rodzaju.

Natomiast do czynności dotyczących działań restrukturyzacyjnych zaliczono:

* przeniesienie przez jedną lub kilka spółek kapitałowych wszystkich swoich aktywów i pasywów, lub jednego bądź więcej oddziałów do jednej lub więcej spółek kapitałowych, które są w trakcie tworzenia lub już istnieją pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał spółki przejmującej,

* przejęcie przez spółkę kapitałową, która jest w trakcie tworzenia lub już istnieje, udziałów dających większość głosów w innej spółce kapitałowej, pod warunkiem że rekompensata obejmuje przynajmniej częściowo papiery wartościowe reprezentujące kapitał tej pierwszej spółki (...).

W konsekwencji, spośród zakresu czynności, które mogą zostać objęte przez ustawodawstwo krajowe podatkiem kapitałowym, wyłączono czynności związane z podziałem spółek, co jest logiczną konsekwencją naczelnej zasady jednokrotności opodatkowania kapitału. Kapitał zakładowy spółki powstającej w wyniku podziału ma bowiem swoje źródło w kapitale zakładowym spółki dzielonej (w przypadku podziału z obniżeniem kapitału zakładowego spółki dzielonej), który został już opodatkowany podatkiem kapitałowym, bądź też w zyskach spółki dzielonej przeznaczanych na kapitał zapasowy, które opodatkowane zostały podatkiem dochodowym (w przypadku podziału bez obniżania kapitału zakładowego spółki dzielonej).

Zgodnie z art. 15 powołanej Dyrektywy, kraje członkowie miały obowiązek transponowania do porządku krajowego regulacji Dyrektywy do dnia 31 grudnia 2008 r.

Realizując ten obowiązek ustawodawca przygotował projekt zmian ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który w dniu 7 lipca 2008 r. przedstawiony został Sejmowi wraz z uzasadnieniem projektu i stanowiskiem stosownych organów (Druk Sejmowy nr 748), W uzasadnieniu do projektu ustawy (strona 2 uzasadnienia) zaznaczono, iż ma on na celu wdrożenie dyrektywy Rady nr 2008/7/WE. Co jednak znacznie istotniejsze w uzasadnieniu zmian art. 1 ustawy znajdujących się na tej samej stronie wskazano jednoznacznie, iż w zakresie opodatkowania spółek kapitałowych zaszły zmiany dotyczące katalogu czynności uznawanych za zmianę umowy spółki kapitałowej dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, w tym:

* zniesienie opodatkowania podziału spółek jako czynności restrukturyzacyjnych w świetle dyrektywy,

* zniesienie opodatkowania zmiany umowy spółki kapitałowej związanej z przeniesieniem między państwami członkowskimi rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej lub jej statutowej siedziby.

Analiza przytoczonych regulacji aktualnie obowiązującej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dyrektywy Rady nr 2008/7/WE, a zwłaszcza literalne brzmienie uzasadnienia zmian art. 1 ustawy wskazują, iż czynność podziału spółek, jako czynność restrukturyzacyjna nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W konsekwencji notariusz protokołujący uchwałę o podziale spółki, w ramach której wspólnicy dokonują również akceptacji treści umowy nowo zawiązanej spółki z o.o. nie jest zobowiązany do pobrania jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku ustalanego w odniesieniu do wartości kapitału zakładowego spółki nowo zawiązanej.

Powstanie tej spółki będące konsekwencją m.in. zaakceptowania przez przyszłych wspólników treści jej umowy, które dojdzie do skutku z chwilą rejestracji przez sąd rejestrowy uchwały działowej, nie jest bowiem czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W świetle regulacji art. 530 Kodeksu spółek handlowych nie sposób bowiem prawnie rozgraniczyć podziału istniejącej spółki od powstania nowej spółki, jest to jedna czynność prawna - czynność podziału.

W dniu 3 grudnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPB2/436-171/09-2/AJ stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2009 r. jest nieprawidłowe.

W dniu 23 grudnia 2009 r. do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (nadane w polskiej placówce pocztowej w dniu21 grudnia 2009 r.).

Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 20 stycznia 2010 r. nr ILPB2/436W-8/09-2/AM. W dniu 22 lutego 2010 r. wpłynęła do tutejszego organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o jej uchylenie.

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2010 r. sygn. akt III SA/Po 178/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zaskarżoną interpretację.

Dnia 24 czerwca 2010 r. do tut. Organu wpłynęło pismo Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 czerwca 2010 r. sygn. akt III SA/Po 178/10 w sprawie doręczenia prawomocnego orzeczenia i zwrotu akt.

W uzasadnieniu wyroku uchylającego przedmiotową interpretację Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, że indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego (wydana w ramach art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej) winna zawierać ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z jej uzasadnieniem prawnym (art. 14c § 1).

W przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawierać powinna wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym (art. 14c § 2).

UZASADNIENIE

prawne obejmuje przy tym wyjaśnienie przepisów prawa podatkowego objętych daną interpretacją oraz wskazanie ich prawidłowej wykładni.

Rozstrzygnięcie organu - zdaniem Sądu - musi spełniać wszystkie określone w przepisach Ordynacji podatkowej wymagania przewidziane dla decyzji organów podatkowych.

Tylko bowiem łączne spełnienie wszystkich warunków formalnych wskazanych w art. 210 Ordynacji podatkowej pozwala uznać, że dana decyzja interpretacyjna odpowiada prawu pod względem proceduralnym.

Wobec tego - w ocenie Sądu - niewyczerpujące uzasadnienie decyzji indywidualnej uprawnia sąd administracyjny do jej uchylenia, a tym samym uwzględnienia skargi podatnika.

Sąd stwierdził, że odpowiedź organu ma być tak sformułowana, aby określony podatnik uzyskał informację co do trafności jego stanowiska, a sama interpretacja ma wyjaśnić w wyczerpujący i rzetelny sposób, jaki przepis (przepisy) znajdą zastosowanie w jego indywidualnej sprawie.

Zdaniem Sądu poprzez odesłanie zawarte w art. 14 Ordynacji podatkowej organ podatkowy jest zobowiązany do odpowiedniego stosowania w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnej przepisów art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej, określającego zasadę zaufania do organów podatkowych.

Po przeanalizowaniu akt administracyjnych sprawy Sąd uznał, iż organ podatkowy dokonując negatywnej oceny stanowiska Wnioskodawcy w przedmiotowej interpretacji podatkowej nie dokonał wyczerpującego uzasadnienia prawnego, naruszając przez to art. 14c § 2 i art. 121 § 1 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej.

Przedstawiony przez stronę stan faktyczny wymagał udzielenia w interpretacji precyzyjnej i jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy czynność prawna polegająca na dokonaniu podziału spółki z o.o. w trybie 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych (czyli na przeniesieniu na spółkę nowo zawiązaną zorganizowanej części przedsiębiorstwa spółki dzielonej) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odpowiedzi udzielonej na to pytanie organ przytoczył przepisy ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.), zgodnie z którymi określone umowy spółki i ich zmiany podlegają obowiązkowi podatkowemu, wskazując też na sytuację wykluczającą powstanie tego obowiązku (z art. 2 pkt 6 lit. c) tiret 2 ustawy), nie wskazując jednak na bezpośredni związek pomiędzy tą regulacją prawną a stanem faktycznym podanym przez stronę. W rezultacie - zdaniem Sądu - udzielona interpretacja nie zawierała praktycznie odpowiedzi na pytanie strony zawarte we wniosku.

Nie dokonano przez to - w ocenie Sądu - rzetelnej wykładni przepisów prawa regulujących sytuację prawną wnioskodawcy w przedstawionym przez niego stanie faktycznym. Organ przy tym w ogóle nie odniósł się do stanowiska wyrażonego przez Wnioskodawcę.

W skarżonej interpretacji brak jest jakichkolwiek wywodów na temat stanowiska wyrażonego we wniosku. Nie jest wiadomym dlaczego organ odmówił racji argumentacji Wnioskodawcy zaś odpowiedź organu na zadane jemu pytania nie zawiera żadnej informacji dla Wnioskodawcy w kwestii jego interesującej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2010 r. sygn. akt III SA/Po 178/10 - stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w zakresie umowy spółki uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649), podatkowi temu podlegają umowy spółki i jej zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4. Przy czym w przypadku umowy spółki kapitałowej za jej zmianę uważa się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty (art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy).

Uwzględniając powyższe, podkreślić należy, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają czynności wymienione w przywołanej regulacji art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że dnia 18 sierpnia 2009 r. Zgromadzenie Wspólników "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością podjęło uchwałę, zaprotokołowaną aktem notarialnym przez Wnioskodawczynię, w której wspólnicy postanowili dokonać, w trybie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, podziału Spółki "A" Sp. z o.o. poprzez wydzielenie ze Spółki Dzielonej "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na warunkach określonych w planie podziału (w drodze przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki Dzielonej na "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), zatwierdzić plan podziału Spółki Dzielonej załączony do uchwały oraz zatwierdzić treść umowy spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną z odpowiedzialnością, załączoną do uchwały.

Następnie w tym samym akcie notarialnym wspólnicy nowo zawiązanej spółki "B" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, w trybie art. 541 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych podjęli uchwałę, w której postanowili zatwierdzić plan podziału Spółki Dzielonej "A" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz zatwierdzić treść umowy spółki Nowo Zawiązanej "B" Spółka z ograniczoną z odpowiedzialnością.

W konsekwencji powyższego aktu notarialnego, po zarejestrowaniu w Krajowym Rejestrze Sądowym podziału spółki "A" sp. z o.o. powstanie spółka z o.o. "B", której kapitał zakładowy pokryty będzie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa wydzieloną ze spółki "A" Spółka z o.o. Kapitał zakładowy spółki "A" Spółka z o.o. nie ulegnie obniżeniu, gdyż wydzielenie nastąpi z kapitału zapasowego tej spółki.

Zgodnie z art. 528 § 1 Kodeksu spółek handlowych spółkę kapitałową, którą w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 2 jest spółka akcyjna i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych, przy czym nie jest dopuszczalny podział spółki akcyjnej, jeżeli kapitał zakładowy nie został pokryty w całości (§ 2).

Jednym ze sposobów podziału jest, w myśl art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu, przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie). Zgodnie z art. 530 § 2 wydzielenie nowej spółki następuje w dniu jej wpisu do rejestru.

Jak stanowi art. 529 § 3 Kodeksu wspólnicy spółki dzielonej mogą otrzymać obok udziałów lub akcji spółek przejmujących bądź spółek nowo zawiązanych dopłaty w gotówce nie przekraczające łącznie 10% wartości bilansowej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki przejmującej, określonej według oświadczenia, o którym mowa w art. 534 § 2 pkt 4, bądź 10% wartości nominalnej przyznanych udziałów lub akcji właściwej spółki nowo zawiązanej, przy czym dopłaty spółki przejmującej są dokonywane z zysku bądź z kapitału zapasowego tej spółki.

Istotnym dla podziału spółki kapitałowej jest plan podziału, który w przypadku podziału przez zawiązanie nowej spółki jest sporządzany w formie pisemnej przez spółkę dzieloną (art. 533 § 2). Równie ważnym jest zapis art. 533 § 3 Kodeksu, wedle którego spółka dzielona oraz spółka nowo zawiązana są spółkami uczestniczącymi w podziale.

Natomiast podział spółki przez zawiązanie nowej spółki wymaga uchwały zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki dzielonej oraz uchwały wspólników każdej spółki nowo zawiązanej w organizacji, powziętej w sposób, o którym mowa w § 1 (art. 541 § 2). Uchwała, o której mowa w przytoczonym przepisie, powinna: zawierać zgodę spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej na plan podziału, a także na proponowane zmiany umowy lub statutu spółki przejmującej (art. 541 § 6) oraz być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza (§ 7).

W świetle przytoczonych przepisów oraz wypracowanych w omawianym zakresie poglądów doktryny wskazać należy, iż podział spółki stanowi jedną z form restrukturyzacji spółki. Polega on na przekazaniu składników majątkowych zarówno pasywów, jak i aktywów spółki dzielonej bez przeprowadzania likwidacji do dwóch lub więcej już istniejących spółek lub spółek nowo tworzonych z jednoczesnym skutkiem w postaci rozwiązania spółki dzielonej albo utrzymania jej bytu prawnego (podział przez wydzielenie) z zachowaniem tożsamości praw i obowiązków spółki dzielonej.

Od pozostałych sposobów podziału spółki, określonych w art. 529 § 1 Kodeksu, podział poprzez wydzielenie różni się tym, że spółka dzielona jest tylko częściowo (dotyczy to właściwie jej majątku), ale nie powoduje to zakończenia jej działalności. Podział przez wydzielenie może mieć związek z ograniczeniem pewnych działalności, "odchudzeniem" spółki bez przeprowadzania likwidacji, rozstaniem z częścią wspólników czy, podobnie jak pozostałe tryby, przeciwdziałać ma praktykom monopolistycznym itp. Podział przez wydzielenie nie łączy się z przyznaniem akcji bądź udziałów spółce dzielonej, ale uprawnionymi stają się wspólnicy. W przypadku spółki nowo tworzonej otrzymują oni udziały (akcje) w kapitale zakładowym za wniesiony przez spółkę majątek. O tym, którzy wspólnicy będą wspólnikami nowych spółek, decyduje plan podziału.

Podział przez wydzielenie nie tworzy więzi kapitałowej między spółką dzieloną a nowo powstałą lub istniejącą, gdyż odbywa się to przez przeniesienie części (to jest istotne) majątku. To odróżnia podział przez wydzielenie od wyodrębnienia zorganizowanej części majątku spółki i wniesienie jej jako aportu do innej spółki - utworzenie struktury holdingowej.

Należy również wskazać, iż w przypadku tworzenia nowej spółki nie dochodzi do podwyższenia kapitału tej spółki, ale może okazać się konieczne obniżenie kapitału zakładowego spółki dzielonej, chyba że są kapitały zapasowe i rezerwowe umożliwiające wydzielenie bez obniżenia (por. A. Kidyba, Komentarz bieżący do art. 528, art. 529, art. 533, art. 541 kodeksu spółek handlowych, LEX/el. 2009).

Reasumując, stwierdzić należy, iż spółka dzielona i spółka nowo zawiązana są spółkami uczestniczącymi w podziale, w wyniku którego - w przypadku podziału poprzez wydzielenie - udziały lub akcje nowo zawiązanej spółki otrzymują wspólnicy (akcjonariusze) spółki dzielonej. Skutkuje to tym, iż nowo zawiązana spółka nie jest powiązana kapitałowo ze spółką dzieloną, tak jak w przypadku wyodrębnienia zorganizowanej części majątku spółki i wniesienie jej jako aportu do innej spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, a także przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych znajdujące zastosowanie w przedmiotowej sprawie, wskazać należy, że podział spółki kapitałowej - w tym taka czynność jak umowa spółki nowo zawiązanej - nie mieści się w katalogu czynności objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ustawy.

Powyższe wynika z obowiązującej od dnia 1 stycznia 2009 r. nowelizacji art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - dokonanej na mocy ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 209, poz. 1319) - skutkiem czego było zniesienie opodatkowania podziału spółek jako czynności restrukturyzacyjnych w świetle Dyrektywy Rady Nr 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (Dz. Urz. UE L 46 z dnia 21 lutego 2008 r., s. 11). Takie stanowisko znalazło odzwierciedlenie w uzasadnieniu do projektu przytoczonej ustawy zmieniającej (Sejm RP VI kadencji, Druk nr 748; http://orka.sejm.gov.pl /Druki6ka.nsf).

Do dnia 31 grudnia 2008 r. podział spółek podlegał, zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, opodatkowaniu, jeżeli jego wynikiem było zwiększenie majątku spółki lub podwyższenie kapitału zakładowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl