ILPB2/436-161/11-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2011 r. (data wpływu 8 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego - jest prawidłowe.

W dniu 8 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi indywidualną kancelarię radcy prawnego, w ramach której - na podstawie umowy z dnia 1 marca 2010 r. - wykonuje stałą obsługę prawną spółki z o.o. w likwidacji. W związku z procesem likwidacji spółki jej likwidator ogłosił aukcję na zbycie nieruchomości, powierzając kancelarii jej przeprowadzenie.

Szczegółowo obowiązki stron z tym związane zostały określone w umowie z dnia 14 stycznia 2011 r., w ramach której strony umówiły się, iż zlecenie obejmuje także przyjęcie, na rachunek bankowy kancelarii, od uczestników postępowania, wpłat tytułem wadium, dokonanie zwrotu wadium uczestnikom, którzy nie wygrali aukcji, przyjęcie od wygrywającego aukcję wpłat na poczet zapłaty ceny za nieruchomości oraz dokonanie przekazania wpłaconych kwot zgodnie z dyspozycjami zleceniodawcy - spółki. Z umowy wynika także, że wynagrodzenie kancelarii z tytułu wykonania tej umowy (umowa z dnia 14 stycznia 2011 r.) wraz z wymagalnymi należnościami kancelarii z tytułu ogólnej umowy wykonywania obsługi prawnej spółki (umowa

z dnia 1 marca 2010 r.), płatne będzie w drodze kompensaty z należnościami spółki z tytułu umowy o przeprowadzenie aukcji, tj. z tytułu wpłaconego na jej rzecz przez uczestników aukcji, wadium oraz ceny nabycia nieruchomości.

Zgodnie z umową kancelaria zwróciła wadium uczestnikowi aukcji, który jej nie wygrał oraz dokonała potrącenia swoich należności w stosunku do spółki z tytułu wynagrodzenia za przeprowadzenie aukcji oraz należności za wykonywanie obsługi prawnej spółki, z których wypłatą spółka pozostawała w zwłoce w stosunku do kancelarii.

Na podstawie dyspozycji likwidatora kancelaria przekazała określone środki pieniężne na rachunki bankowe wskazanych przez niego wierzycieli oraz organów egzekucyjnych. Pozostałą kwotę kancelaria wypłaciła zleceniodawcy - spółce z o.o. w likwidacji - na jej rachunek bankowy. W ten sposób zostały rozdysponowane wszystkie wpłacone przez uczestników aukcji środki pieniężne. Rachunek bankowy, na który uczestnicy aukcji wpłacali wskazane wyżej kwoty, jest rachunkiem bieżącym - firmowym kancelarii.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na tle zarysowanego stanu faktycznego wskazana czynność może zostać zakwalifikowana przez organ podatkowy jako depozyt nieprawidłowy i, co za tym idzie, czy zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powstanie obowiązek podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wskazana czynność nie realizuje przesłanek przechowania w formie depozytu nieprawidłowego i nie rodzi obowiązku podatkowego.

Umowa depozytu nieprawidłowego została zdefiniowana w art. 845 kodeksu cywilnego. Zakłada on, iż funkcją depozytu nieprawidłowego jest zaspokojenie interesów obu stron, zarówno składającego, który uwalnia się od starań o zachowanie wartości przez przedmiot depozytu, jak i depozytariusza, który może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi.

W niniejszej sprawie przyjęcie przez kancelarię wpłacanych przez uczestników aukcji kwot nastąpiło w związku z obsługą prawną spółki, w związku z tym nie ma charakteru samodzielnej czynności prawnej, do której miałyby zastosowanie przepisy art. 845 k.c. Ponadto, jak wynika z uzgodnień stron zawartych w umowie z dnia 14 stycznia 2011 r., kancelaria nie miała swobody dysponowania kwotą wpłaconą przez uczestników aukcji. Kancelaria mogła użyć wpłaconych środków tylko w określony sposób. Rozdysponowanie środków pieniężnych mogło odbywać się zgodnie z celem określonym w umowie albo zgodnie z dyspozycjami działającego w imieniu spółki likwidatora. Z tych względów przekazanie przez uczestników aukcji środków na rachunek bankowy kancelarii nie powodowało wejścia ich do majątku kancelarii, która też nie mogła rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy depozytu nieprawidłowego.

Zgodnie z art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Depozyt nieprawidłowy uznawany jest albo za odmianę zwykłej umowy przechowania, instytucję odrębną od umowy pożyczki, albo odrębny typ umowy nazwanej. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego ma obowiązek oddać taką samą ilość pieniędzy (rzeczy), ale niekoniecznie tę samą. Przyjmuje się, że dopuszczalne jest zawieranie umowy depozytu nieprawidłowego, gdy jej przedmiotem mają być papiery wartościowe.

Depozyt nieprawidłowy ma miejsce wtedy, gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku. Do przyjęcia depozytu nieprawidłowego nie jest konieczne wyraźne zastrzeżenie tego w umowie, niemniej dla zastosowania art. 845 Kodeksu cywilnego konieczne jest ustalenie, że przechowawca uprawniony został do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub rzeczami oznaczonymi co do gatunku. Upoważnienie do rozporządzania oddanymi na przechowanie pieniędzmi jest dla bytu umowy depozytu nieprawidłowego konieczne - sam fakt oddania na przechowanie pieniędzy nie tworzy bowiem jeszcze stosunku depozytu nieprawidłowego z prawem rozporządzania nimi.

Przechowawca "nieprawidłowy" nabywa na własność przedmiot depozytu i może nim rozporządzać tak, jak w umowie pożyczki. Depozyt nieprawidłowy różni się jednak od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego. Nie można utożsamiać depozytu nieprawidłowego z pożyczką. Depozyt nieprawidłowy może być odpłatny lub nieodpłatny.

Ze złożonego wniosku wynika, że umowa z dnia 14 stycznia 2011 r. obejmowała przyjęcie na rachunek bankowy kancelarii, od uczestników postępowania, wpłat tytułem wadium, dokonanie zwrotu wadium uczestnikom, którzy nie wygrali aukcji, przyjęcie od wygrywającego aukcję wpłat na poczet zapłaty ceny za nieruchomości oraz dokonanie przekazania wpłaconych kwot zgodnie z dyspozycjami zleceniodawcy - spółki.

W niniejszej sprawie przyjęcie przez kancelarię wpłacanych przez uczestników aukcji kwot nastąpiło w związku z obsługą prawną spółki, w związku z tym nie ma charakteru samodzielnej czynności prawnej, do której miałyby zastosowanie przepisy art. 845 Kodeksu cywilnego.

Kancelaria nie miała swobody dysponowania kwotą wpłaconą przez uczestników aukcji. Rozdysponowanie środków pieniężnych mogło odbywać się zgodnie z celem określonym w umowie albo zgodnie z dyspozycjami działającego w imieniu spółki likwidatora. Z tych względów przekazanie przez uczestników aukcji środków na rachunek bankowy kancelarii nie powodowało wejścia ich do majątku kancelarii, która też nie mogła rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że skoro przelanymi na konto kancelarii środkami pieniężnymi - na mocy zawartej w dniu 14 stycznia 2011 r. - Wnioskodawczyni nie mogła swobodnie dysponować/rozporządzać - to opisana we wniosku czynność nie stanowi umowy depozytu nieprawidłowego. W konsekwencji transakcja ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) tej ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.