ILPB2/436-160/10-5/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 19 lipca 2010 r. (data wpływu 22 lipca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 30 sierpnia 2010 r. oraz w dniu 26 października 2010 r. (data wpływu 28 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązku podatkowego, podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów i kosztów uzyskania przychodów oraz podatku od towarów i usług w zakresie cesji wierzytelności.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 i § 4 oraz 14f § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 6 października 2010 r., nr ILPB2/436-160/10-3/MK, ILPB3/423-634/10-3/KS, ILPP2/443-1140/10-3/JKa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 6 października 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 19 października 2010 r.), zaś w dniu 28 października 2010 r. (data nadania: 26 października 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji posiadającą siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Spółka dnia 12 lipca 2010 r. stosownie do dyspozycji art. 19b ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, złożyła za pośrednictwem sądu rejonowego wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej.

Spółka korzysta ze zwolnienia z podatku VAT wynikającego z nieprzekroczenia granicznej wartości obrotu powodującego powstanie obowiązku podatkowego w tym zakresie (art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). Spółka dopuszcza, iż w toku dalszej działalności dokona rejestracji jako podatnik VAT.

Spółka zamierza zawierać z innymi podmiotami umowy cesji wierzytelności.

Wzór umowy.

Umowa zostaje zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Zbywcą.

* § 1 Zbywca dokonuje nieodpłatnej cesji wierzytelności określonych załącznikiem do niniejszej umowy na Spółkę.

* § 2 Zbywca oświadcza, iż wierzytelności, o których mowa w § 1 są zbywalne, wymagalne, a także nie są obciążone żadnymi prawami osób trzecich.

* § 3 Spółka zobowiązuje się podejmować wszelkie działania (sądowe i pozasądowe) niezbędne do odzyskania zbytych wierzytelności.

* § 4 Spółka w przypadku odzyskania wierzytelności zapłaci zbywcy wartość należności głównej zachowując dla siebie jako wynagrodzenie wartość dochodzonych odsetek.

* § 5 W przypadku odzyskania części wierzytelności Spółka przekaże ją zbywcy pobierając uprzednio z niej wynagrodzenie w wysokości stanowiącej iloczyn odzyskanej należności i wysokość stopy odsetek ustawowych. Wysokość wynagrodzenia nie może przekroczyć wysokości odsetek od należności głównej powiększonej o ewentualne odsetki od odsetek.

* § 6 Wszelkie odzyskane środki w pierwszej kolejności będą przeznaczane na pokrycie poniesionych przez spółkę kosztów sądowych i egzekucyjnych. Po pokryciu opłat sądowych i egzekucyjnych zastosowanie będą miały przepisy § 4 i § 5.

* § 7 Wszelkie płatności wskazane w § 4 i § 5 będą dokonywane na wskazany przez zbywcę rachunek w ciągu 14 dni od daty wpływu odzyskanych środków na rachunek Spółki.

* § 8

* § 9

* § 10 Umowa wchodzi w życie z dniem następnym po dniu zawarcia.

* § 11 W sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

Spółka dopuszcza, iż treść niniejszego wzoru umowy może w zależności od wymagań kontrahenta ulegać zmianom, nie modyfikując jednak podstawowych warunków umowy wyszczególnionych poniżej.

Podstawowe warunki umowy:

W uzupełnieniu wniosku Spółka wyjaśniła, że obecnie, w związku z dokonaniem wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego uzyskała status spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jednocześnie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych wskazano, że zawierana umowa cesji (której cechy wskazano we wniosku o wydanie interpretacji) nie będzie posiadała cech umowy nazwanej. Spółka stoi zatem na stanowisku, iż będzie to "inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności".

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarta pomiędzy Nim a zbywcą wierzytelności umowa cesji powinna być rozpatrywana po dokonaniu wykładni celowościowej dokonanych przez jej strony oświadczeń woli. Spółka stoi na stanowisku, iż celem zawartej umowy nie jest stałe przeniesienie własności wierzytelności, ale tak naprawdę umożliwienie spółce skutecznego egzekwowania roszczeń. Tym samym należy stwierdzić, iż przedmiotem umowy jest świadczenie usług finansowych, a konkretnie świadczenie usługi windykacji należności. Na taką interpretację wskazuje fakt, że Spółka ponosi jedynie w ograniczonym stopniu ryzyko niewypłacalności dłużnika nabywanej wierzytelności. W przypadku jeżeli okaże się, iż Spółka nie może odzyskać wierzytelności ma Ona możliwość dokonania cesji zwrotnej wierzytelności nie ponosząc przy tym innych kosztów niż koszty związane z podjętymi już próbami windykacji należności.

Ponadto Spółka wskazuje, że zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - działalność dotycząca windykacji należności podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (załącznik nr 4 poz. 3 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług). Stosownie bowiem do art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatek nie obowiązuje stron, jeżeli z tytułu dokonanej czynności co najmniej jedna z nich podlega opodatkowaniu VAT. Fakt, iż Spółka korzysta lub nie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług nie ma tutaj żadnego znaczenia. Należy zatem stwierdzić, iż ani Spółka ani Jej kontrahent nie będą w tej sytuacji obowiązane do zapłaty p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat i dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Zatem, jak z powyższego wynika, ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z treści wniosku wynika, iż Spółka zajmuje się windykacją należności, w tym celu zamierza zawierać umowy cesji wierzytelności (w tym również cesji zwrotnej wierzytelności). Przeniesienie własności wierzytelności będzie następowało na podstawie umowy nienazwanej, tj. "innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności".

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z powyższego wynika więc, że umowa cesji wierzytelności będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych tylko w sytuacji, gdy podstawą jej dokonania będzie jedna z umów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, gdy tak jak ma to miejsce w analizowanej sprawie przeniesienie własności wierzytelności w drodze cesji następować będzie na podstawie umowy nienazwanej, niewymienionej w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie powstanie obowiązek podatkowy skutkujący koniecznością zapłaty podatku.

Powyższe oznacza więc, iż bezprzedmiotowym jest rozpatrywanie niniejszej sprawy pod kątem stosowania art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który ma zastosowanie wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego stanowisko Spółki, w przedmiotowej sprawie, należało uznać jako nieprawidłowe pomimo, że nie jest Ona zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawierania umów cesji wierzytelności (w tym również cesji zwrotnej wierzytelności).

Ponadto, wyjaśnić należy, że kwestię wyłączenia spod zakresu przedmiotowego ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawnych innych niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług albo zwolniona od podatku od towarów i usług reguluje art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a nie jak wskazano we wniosku art. 1 ust. 4 tej ustawy.

Jednocześnie, informuje się, że w dniu 9 listopada 2010 r. wydano interpretacje indywidualne w przedmiocie:

* podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów i kosztów uzyskania przychodów nr ILPB3/423-634/10-5/KS,

* podatku od towarów i usług w zakresie cesji wierzytelności nr ILPP2/443-1140/10-4/JKa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.