ILPB2/415-796/08-3/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2008 r. (data wpływu - 18 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu refundacji przez pracodawcę kosztów kursu prawa jazdy kat. "C" - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu refundacji przez pracodawcę kosztów kursu prawa jazdy kat. "C" oraz zawarto również wniosek w sprawie interpretacji przepisów dotyczących obowiązku naliczania składek na ubezpieczenia płaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W związku z interpretacją przepisów w zakresie obowiązku naliczania składek na ubezpieczenia płaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych - na podstawie art. 171 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) tut. organ pismem z dnia 30 grudnia 2008 r. nr ILPB2/415-796/08-2/ES zawiadomił Wnioskodawcę, że podniesione w tym zakresie żądanie nie zostanie rozpatrzone, bowiem właściwym organem w tych sprawach jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, do którego powinien On wnieść odrębne podanie.

Zawiadomienie wysłano w dniu 30 grudnia 2008 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 3 stycznia 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest zatrudniony w przedsiębiorstwie wodociągów i kanalizacji na stanowisku operator oczyszczalni ścieków. w związku z tym, iż miał świadomość braków kadrowych na stanowisku kierowcy, wystąpił do pracodawcy z prośbą o refundację kosztów kursu prawa jazdy kat. "C", deklarując jednoczesną gotowość podjęcia pracy na takim stanowisku.

W 2008 r. zawarł umowę ze swoim pracodawcą "o świadczenia z tytułu uzyskania dodatkowych kwalifikacji zawodowych w formie pozaszkolnej na podstawie skierowania". Umowa dotyczyła refundacji przez pracodawcę kosztów kursu prawa jazdy kat. "C" w wysokości (...)% kwoty określonej przez organizatora kursu (wybranego przez Zainteresowanego). Wnioskodawca wyjaśnił, iż zobowiązał się do przepracowania u pracodawcy (...) lat od ukończenia kursu, bądź do zwrotu całości lub części kosztów proporcjonalnie do czasu przepracowanego u pracodawcy od ukończenia kursu oraz do podjęcia pracy na stanowisku kierowcy. z opinii bezpośredniego przełożonego wynika, że "przy występującym (...) ciągłym niedoborze zasobów pracowniczych, celem utrzymania niezakłóconego funkcjonowania wydziału (...), celowe stało się tworzenie stanowisk tzw. dwufunkcyjnych. (...). Intencją skierowania pracownika na kurs było powierzenie mu (po uzyskaniu wymaganych uprawnień) stanowiska "operator samochodów specjalistycznych (...)".

Ponadto Zainteresowany został skierowany przez pracodawcę na szkolenie pod nazwą "Operator obsługi i eksploatacji samochodów (...)", co jest konsekwencją ukończenia przez Niego kursu prawa jazdy kat. "C" i zamierzeń pracodawcy pod względem obsadzenia Jego na stanowisku pracy "dwufunkcyjnym", o którym była mowa w opinii Jego przełożonego.

Pracodawca Wnioskodawcy potrącił w dwóch ratach z Jego stałego wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy podatek oraz naliczył składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty kosztów kursu prawa jazdy kat. "C", na który został skierowany zgodnie z umową. Ponieważ w przypadkach kierowania pracowników na uczelnie wyższe, na podstawie umów o treści podobnej do Jego umowy z pracodawcą, podatek ani składki na ubezpieczenia nie są potrącane od wynagrodzeń tych pracowników, dwukrotnie występował do pracodawcy z prośbą o zwrot potrąconych kwot, jednak po uzyskaniu opinii radcy prawnego (treść opinii: "Dla ww. - refundacja kursu prawa jazdy stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz odprowadza się od tego przychodu składki na ubezpieczenia społeczne"), a także powołując się na pismo MF - Departamentu Podatków Bezpośrednich i Opłat z dnia 3 grudnia 1993 r. (PO 5/6-804-02457/93), zakład pracy podtrzymał swoje stanowisko stwierdzając, że słusznie Zainteresowanemu potrącono zarówno podatek, jak i składki na ubezpieczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytania dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, z pisma MF - Departamentu Podatków Bezpośrednich i Opłat z 1993 r. (PO 5/6-804-02457/93), na które powołuje się Jego pracodawca wynika, że ("szkolenia podnoszące posiadane kwalifikacje zawodowe w sensie wykonywania bieżącej pracy, które są niezbędne dla wykonywania obowiązków pracownika, nie stanowią przychodu określonego w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. z umowy jasno wynika, że Zainteresowany będzie musiał podjąć obowiązki kierowcy, co nie byłoby możliwe bez ukończenia przez Niego kursu prawa jazdy kat. "C". Ponadto w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych określono, iż "wolne od podatku dochodowego są: wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika (...)". w opinii Wnioskodawcy, niesłusznie potrącono Mu kwoty na poczet podatku od kosztów kursu prawa jazdy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych, zgodnie z odrębnymi przepisami, przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.

Odrębne przepisy o których mowa w powyższym przepisie, regulujące możliwość przyznania pracownikowi dodatkowych świadczeń w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472 z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216 z późn. zm.).

Należy przy tym zauważyć, że szkolenia pracowników opłacane przez zakład pracy można podzielić na dwa rodzaje:

W przypadku dokształcania i doskonalenia zawodowego pracownika wyróżnić można sytuację, w której szkolenia są niezbędne dla wykonywania obowiązków zawodowych pracownika w firmie na danym stanowisku, a pracownicy mają obowiązek w tych szkoleniach uczestniczyć.

Jeśli zostaną spełnione powyższe warunki, wówczas koszty ponoszone za takie szkolenie przez zakład pracy nie stanowią przychodu pracownika i nie podlegają opodatkowaniu.

Natomiast w innych okolicznościach świadczenia przyznane pracownikowi stanowią przychód ze stosunku pracy.

Jednakże, jak już wyżej wspomniano, omawiany przychód może być w określonych sytuacjach zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych oraz obowiązującym od 14 marca 2006 r. rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełnienia przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych.

Zakres pozaszkolnych form nauczania reguluje drugie z wymienionych rozporządzeń. Zgodnie z § 2 ust. 1 tego rozporządzenia uzyskiwanie i uzupełnianie przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych odbywa się w następujących pozaszkolnych formach kształcenia:

Natomiast na podstawie § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych pracownikowi podejmującemu, na podstawie skierowania, naukę w formach pozaszkolnych przysługuje zwrot kosztów uczestnictwa, w tym zakwaterowania, wyżywienia i przejazdu. Zatem powyższe świadczenia przyznane pracownikowi posiadającemu skierowanie, zgodnie ze wskazanymi przepisami korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, pracodawca na prośbę Wnioskodawcy, na mocy umowy między stronami - zrefundował koszty kursu prawa jazdy kat. "C" w wysokości 100% kwoty określonej przez organizatora kursu (wybranego przez Zainteresowanego). Ww. umowa dotyczyła refundacji świadczeń z tytułu uzyskania dodatkowych kwalifikacji zawodowych w formie pozaszkolnej na podstawie skierowania od firmy. Kurs ten nie ma odniesienia na wprost do zajmowanego przez Niego stanowiska pracy w firmie, aczkolwiek uzyskane kwalifikacje mogą być przydatne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku w przyszłości. Ponadto Zainteresowany został skierowany przez pracodawcę na szkolenie pod nazwą "Operator obsługi i eksploatacji samochodów (...)", co jest konsekwencją ukończenia przez Niego kursu prawa jazdy kat. "C" i zamierzeń pracodawcy pod względem obsadzenia Go w przyszłości na stanowisku pracy "dwufunkcyjnym". Również należy stwierdzić, że Zainteresowany nie zajmuje na dzień dzisiejszy stanowiska kierowcy.

Powyższe pozwala więc uznać, że refundacja przez pracodawcę kosztów kursu prawa jazdy kat. "C" stanowi źródło przychodu do opodatkowania w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe oraz uregulowania prawne w tym zakresie i stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę należy uznać, że ww. szkolenie jest kursem nie wpływającym na podniesienie kwalifikacji zawodowych pracownika niezbędnych do wykonywania pracy na obecnie zajmowanym stanowisku w charakterze operatora oczyszczalni ścieków, dlatego refundacja przez pracodawcę kosztów kursu prawa jazdy kat. "C" jest dla Niego świadczeniem stanowiącym źródło przychodu do opodatkowania w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Zainteresowanego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.