ILPB2/415-717/08-4/WM - Czy wnioskodawca musi zwrócić ulgę mieszkaniową wykorzystaną w latach 1997-2001?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 7 listopada 2008 r. (data wpływu - 12 listopada 2008 r.), uzupełnionym dnia 19 stycznia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konieczności zwrotu wykorzystanej ulgi mieszkaniowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konieczności zwrotu wykorzystanej ulgi mieszkaniowej oraz opodatkowania odsetek od wierzytelności wyegzekwowanych przez komornika.

W związku ze stwierdzeniem braków formalnych, pismem z dnia 12 stycznia 2009 r. Nr ILPB2/415-717/08-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia - w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego wezwania - braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 12 stycznia 2009 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 16 stycznia 2009 r.), zaś w dniu 19 stycznia 2009 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 3 listopada 1997 r. Wnioskodawca wraz z małżonką - aktem notarialnym - umowa przedwstępna - dokonał zakupu mieszkania od dewelopera za kwotę 84.800,00 zł o powierzchni 64,00 m², z terminem realizacji określonym na IV kwartał 1998 r. Ww. kwota została wpłacona w dwóch ratach: 40.000,00 zł - dnia 3 września 1997 r. oraz 44.800,00 zł - dnia 9 października 1997 r.

Zainteresowany z tytułu zakupu mieszkania skorzystał z ulgi mieszkaniowej, która w tym czasie obowiązywała. Ulga ta została odliczona od podatku dochodowego w zeznaniach rocznych w latach 1997-2001.

Ponieważ deweloper nie wywiązał się z umowy, jak również nie potrafił określić terminu odbioru mieszkania, Zainteresowany wystąpił do sądu rejonowego o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 3 listopada 1997 r. Sąd rejonowy postanowieniem z dnia 22 stycznia 1999 r. zobowiązał dłużników do zapłaty na rzecz Zainteresowanego i Jego małżonki kwoty 84.800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia jej wpłaty.

Dnia 22 stycznia 1999 r. Wnioskodawca wystąpił do komornika o wyegzekwowanie od dłużnika należnych wierzytelności zgodnie z postanowieniem sądu. Podobne wystąpienie zostało skierowane do komornika przy innym sądzie rejonowym, bowiem w obu tych miejscowościach dłużnicy posiadają nieruchomości.

Dnia 25 września 2008 r. Zainteresowany wraz z małżonką otrzymał pierwszą kwotę od komornika w wysokości 21.098,18 zł, z czego kwotę 13.745,21 zł stanowią odsetki. Wnioskodawca oczekuje pozostałych wierzytelności, jednakże bez określenia przez komorników terminu ich otrzymania.

W ramach posiadanych środków oraz licząc na otrzymanie należnych wierzytelności, dnia 31 lipca 2008 r. Zainteresowany dokonał zakupu u innego dewelopera lokalu mieszkalnego o powierzchni 69,71 m² za kwotę 264.897,86 zł brutto - aktem notarialnym - umowa przedwstępna - z terminem realizacji 30 marca 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie trzecie.

Zdaniem Wnioskodawcy, ulga mieszkaniowa nie powinna podlegać zwrotowi ponieważ zostało zakupione przez Niego podobne mieszkanie. Ponadto, Zainteresowany stoi na stanowisku, że minął już 5-letni okres zachowania dokumentów stanowiących podstawę do rozliczeń i kontroli.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zasady korzystania z odliczenia od podatku z tytułu poniesienia wydatków na własne potrzeby mieszkaniowe przeznaczone m.in. na budowę budynku mieszkalnego, wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej lub zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, określa art. 27a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w latach 1997-2001.

Zgodnie z art. 27a ust. 13 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie:

Z dniem 1 stycznia 2002 r. przedmiotowa ulga została zlikwidowana z jednoczesnym zachowaniem praw nabytych na zasadach określonych w art. 4 i 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 z późn. zm.). Przy czym, ww. art. 4 normuje kwestie związane z kontynuowaniem odliczeń od podatku, natomiast art. 6 ust. 1 nakłada obowiązek zwrotu uprzednio odliczonych kwot, w przypadku wystąpienia któregokolwiek ze zdarzeń wymienionych w art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r.

Jednocześnie należy zauważyć, iż art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. oraz wcześniej powołany art. 27a ust. 13, nie zawierają żadnych ograniczeń czasowych. Ponadto nie są uzależnione od tego czy podatnikowi przysługuje prawo do kontynuowania odliczenia w ramach praw nabytych, a wyłącznie od wystąpienia któregokolwiek ze zdarzeń wymienionych w art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w latach 1997-2001.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że mamy do czynienia ze zwrotem uprzednio odliczonych wydatków, o którym mowa w art. 27a ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w latach 1997-2001.

W związku z tym, że Zainteresowany otrzymał zwrot części pieniędzy, ciąży na Nim obowiązek doliczenia odpowiedniej części kwot uprzednio odliczonych do podatku należnego za rok, w którym wystąpiła ta okoliczność, chyba że zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie nie jest istotny fakt, że Wnioskodawca dnia 31 lipca 2008 r. podpisał umowę przedwstępną na zakup nowego mieszkania z innym deweloperem, co nastąpiło po otrzymaniu przez Niego zwrotu odliczonych wydatków, które poniósł za zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych w związku z umową podpisaną z innym deweloperem w 1997 r.

Obowiązek doliczenia kwot uprzednio odliczonych nie jest uzależniony od sposobu wykorzystania zwróconych pieniędzy. Stąd ich przeznaczenie na cele związane z realizacją własnych potrzeb mieszkaniowych nie zwalnia Wnioskodawcy z obowiązku zwrócenia uprzednio wykorzystanej ulgi podatkowej, jeżeli otrzymany zwrot mieści się w dyspozycji któregokolwiek ze zdarzeń wymienionych w art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w latach 1999-2001.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż na gruncie orzeczeń sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, iż wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe stanowią wyjątek od zasady powszechności i równości opodatkowania, a co za tym idzie, jakakolwiek wykładania rozszerzająca przepisów dotyczących ww. preferencji podatkowych jest niedopuszczalna.

Elementem konstrukcyjnym ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 27a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w latach 1997-2001, jest nie tylko prawo podatnika do zmniejszenia podatku dochodowego z tytułu poniesienia wydatków mieszkaniowych, ale również obowiązek zwrócenia uprzednio dokonanych odliczeń, w przypadku zaistnienia któregoś ze zdarzeń enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę w art. 27a ust. 13 ww. ustawy. Co istotne, omawiana norma prawna nie pozostawia żadnych wątpliwości co do zakresu jej stosowania, stąd nie może być interpretowana inaczej niż zgodnie z literalnym brzmieniem.

Reasumując należy stwierdzić, iż w omawianej sprawie wystąpiło zdarzenie powodujące utratę przez Wnioskodawcę prawa do ulgi w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. W związku z powyższym - stosownie do postanowień ww. przepisu ustawy z dnia 21 listopada 2001 r., w związku z art. 27a ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w latach 1999-2001 - na Zainteresowanym ciąży obowiązek doliczenia w zeznaniu podatkowym odpowiedniej części kwot uprzednio odliczonych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, iż interpretacje prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawcę, tut. organ zauważa, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla małżonki Wnioskodawcy.

Małżonka Zainteresowanego chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Końcowo tut. organ informuje, że w kwestii pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek od wierzytelności wyegzekwowanych przez komornika, w dniu 6 lutego 2009 r. wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie Nr ILPB2/415-717/08-3/WM.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.