ILPB2/415-680/12-4/WM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2012 r. (data wpływu 16 lipca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 8 października 2012 r. (data wpływu 11 października 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania stanowiącego równowartość odsetek od depozytu sądowego oraz ustawowych odsetek - jest prawidłowe.

W dniu 16 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania stanowiącego równowartość odsetek od depozytu sądowego oraz ustawowych odsetek.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 5 października 2012 r. nr ILPB2/415-680/12-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia - w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania - braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 5 października 2012 r. (doręczono skutecznie dnia 8 października 2012 r.), zaś w dniu 11 października 2012 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego - 10 października 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W myśl zarządzenia sędziego sądu rejonowego zostały wypłacone osobie fizycznej odsetki od depozytu sądowego. Powyższa okoliczność wynika z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 stycznia 2008 r. w sprawie szczególnych zasad prowadzenia gospodarki finansowej, działalności inwestycyjnej sądów powszechnych, Dz. U. Nr 11, poz. 59). Wnioskodawca podaje, iż osoba, której wypłacono powyższą należność nie zgodziła się z przyznaną kwotą i wystąpiła z pozwem o zapłatę niewypłaconej należności odsetek oraz skapitalizowanych ustawowych odsetek za zwłokę.

Zgodnie z wyrokiem sądu rejonowego pozwany, czyli Wnioskodawca, wypłacił powodowi odszkodowanie stanowiące kwotę niewypłaconych odsetek od depozytu sądowego z ustawowymi odsetkami.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie stanowiące równowartość odsetek od depozytu sądowego oraz ustawowe odsetki stanowi przychód w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu. Ponadto, Zainteresowany stoi na stanowisku, iż wypłacone odszkodowanie oraz ustawowe odsetki należy wykazać w PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednocześnie, jak wynika z treści przepisu art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Z kolei, w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Odszkodowanie stanowi zatem, co do zasady, przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

I tak, stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Z analizy stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wypłacił powodowi na podstawie wyroku sądu rejonowego odszkodowanie z tytułu niewypłaconych odsetek od depozytu sądowego wraz z ustawowymi odsetkami. Przedmiotowe odszkodowanie odpowiada równowartości kwoty niewypłaconych odsetek od depozytu sądowego.

Kwestie związane z kwotami przechowywanymi na rachunkach bankowych sądu reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 stycznia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów powszechnych (Dz. U. Nr 11, poz. 69 z późn. zm.).

W myśl § 18 pkt 1 ww. rozporządzenia, sumy depozytowe to sumy obce (środki pieniężne) przechowywane przez sądy, w szczególności kaucje, wadia oraz sumy stanowiące przedmiot sporu otrzymane w związku z postępowaniem sądowym.

Oprocentowanie sum depozytowych oraz sum na zlecenie stanowiących własność osób fizycznych, prawnych i innych jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej - po potrąceniu kosztów związanych z prowadzeniem rachunku bankowego - powiększa ich wartość, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej z zastrzeżeniem ust. 2 i 5 (§ 18 pkt 4 ww. rozporządzenia).

Dokonując subsumcji przedstawionego we wniosku stanu faktycznego na gruncie cytowanych powyżej przepisów, stwierdzić należy, iż zasądzone odszkodowanie nie mieści się za zakresie przedmiotowym przepisu ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g), bowiem jego wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zauważyć należy, iż cytowane powyżej przepisy są podstawą prawną wypłaty odszkodowania stanowiącego równowartość odsetek od depozytu sądowego, jednakże nie regulują one wprost kwestii związanych w wypłatą odszkodowania (wraz z ustawowymi odsetkami) należnego z tytułu niewypłacenia sum depozytowych. Zatem, podstawą wypłaty przedmiotowego odszkodowania jest orzeczenie sądu rejonowego, a nie przepisy przywołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Powyższego ustalenia nie zmienia fakt, iż przedmiotowe odszkodowanie stanowi równowartość odsetek od depozytu sądowego.

Ponadto, stwierdzić należy, iż zasądzone od Wnioskodawcy odszkodowanie nie korzysta również ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, bowiem z opisu stanu faktycznego wynika, iż odszkodowanie stanowiące równowartość odsetek od depozytu sądowego było świadczeniem należnym, o czym świadczą powołane wyżej przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Zatem odszkodowanie dotyczyło korzyści, które powód mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W konsekwencji powyższego, została spełniona przesłanka negatywna, o której mowa w ppkt b artykułu 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do kwestii związanych w opodatkowaniem ustawowych odsetek, tut. Organ stwierdza, co następuje.

Tut. Organ wskazuje, iż instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

Stwierdzić należy, iż wypłacone na rzecz powoda odsetki ustawowe z tytułu zasądzonego odszkodowania podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z tzw. "innych źródeł".

Ponadto, poinformować należy o dyspozycji art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Tut. Organ zauważa, iż na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest innych przepisów dotyczących zwolnień od podatku dochodowego zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które przewidują zwolnienie od podatku odszkodowania stanowiącego równowartość odsetek od depozytu sądowego oraz ustawowych odsetek.

Reasumując, stwierdzić należy, iż odszkodowanie wypłacone na rzecz powoda - jako niewyczerpujące znamion żadnego z przepisów wskazanych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - podlega opodatkowaniu na zasadach wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy.

Ponadto, tut. Organ stoi na stanowisku, iż wypłacone przez Wnioskodawcę odsetki ustawowe orzeczone na podstawie wyroku sądu rejonowego również nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. W konsekwencji, także te należności stanowią dla powoda przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, zaznaczyć należy, iż Wnioskodawca, tj. Sąd ma obowiązek sporządzenia informacji o wysokości uzyskanych przez powoda przychodów (PIT-8C). Powyższe dotyczy zarówno kwoty głównej, tj. odszkodowania, jak i ustawowych odsetek naliczonych z tytułu tego odszkodowania.

W konsekwencji, wyrażone we wniosku stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.