ILPB2/415-597/11-6/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 13 maja 2011 r. (data wpływu 16 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 sierpnia 2011 r. (data wpływu 4 sierpnia 2011 r.) oraz pismem z dnia 18 sierpnia 2011 r. (data wpływu 19 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości jest:

* prawidłowe - w odniesieniu do udziału w nieruchomości nabytego po zmarłym teściu,

* nieprawidłowe - w odniesieniu do udziału w nieruchomości nabytego po zmarłej teściowej.

W dniu 16 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 29 lipca 2011 r. nr ILPB2/415-597/11-2/ES, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Zainteresowaną do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, iż nieuzupełnienie wniosku w wyznaczonym terminie spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Pouczono również Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynię nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 29 lipca 2011 r., (skutecznie doręczono w dniu 2 sierpnia 2011 r.), natomiast w dniu 4 sierpnia 2011 r. Zainteresowana uzupełniła ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego - 3 sierpnia 2011 r.).

W wyniku analizy uzupełnionego wniosku stwierdzono, iż na zadane w wezwaniu pytanie dotyczące tego, czy po śmierci rodziców męża miał miejsce dział spadku lub zniesienie współwłasności, Zainteresowana odpowiedziała, że nie, a między Nią i mężem jest wspólność majątkowa.

Ponieważ istotne znaczenie w przedmiotowej sprawie miał fakt, czy po śmierci rodziców męża miał miejsce dział spadku lub zniesienie współwłasności pomiędzy Wnioskodawczynią a kuzynostwem męża, w wyniku których Zainteresowana i kuzynostwo męża nabyli poszczególne składnik masy spadkowej, nie natomiast to, czy Wnioskodawczyni i Jej mąż mają wspólność majątkową, pismem z dnia 11 sierpnia 2011 r. nr ILPB2/415 597/11-4/ES na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h Ordynacji podatkowej ponownie wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia braków i wskazanie czy po śmierci rodziców męża miał miejsce dział spadku lub zniesienie współwłasności pomiędzy Wnioskodawczynią a kuzynostwem męża. Jeżeli tak, należało wskazać datę (daty) ich dokonania oraz doprecyzować, czy wartość otrzymanego udziału - w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności - mieściła się w pierwotnym udziale Wnioskodawczyni w masie spadkowej.

Wezwanie wysłano w dniu 11 sierpnia 2011 r., skutecznie doręczono w dniu 16 sierpnia 2011 r. Natomiast odpowiedź została nadana w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego w dniu 18 sierpnia 2011 r. (data wpływu 19 sierpnia 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sąd rejonowy na podstawie testamentu notarialnego z dnia 3 lipca 2006 r. postanowieniem ustanowił nabycie przez Wnioskodawczynię (synową) spadku (1/2 części) po zmarłych rodzicach męża: 4 września 2006 r. - ojcu oraz 1 października 2007 r. - matce. Podatek do urzędu skarbowego w związku z nabyciem spadku został odprowadzony w całości.

W dniu 20 stycznia 2011 r. nastąpiła sprzedaż masy spadkowej za kwotę 23.750 zł. tj. 1/2 części po teściowej - przypadającej na Wnioskodawczynię.

Zainteresowana jest w związku małżeńskim od dnia 15 września 1989 r. Wnioskodawczyni i Jej mąż mają wspólność majątkową.

W ostatnim roku życia matki męża, po śmierci teścia, Zainteresowana mieszkała z teściową, ze względu na Jej niepełnosprawność fizyczną i psychiczną. Zainteresowana nie była zameldowana w domu teściowej.

Aby doprowadzić do sprzedaży masy spadkowej Zainteresowana zmuszona była przejść półtoraroczne sprawy sądowe z kuzynostwem męża o podział, co do korzystania z nieruchomości na wyłączność. Sprawy sądowe zakończyły się w dniu 19 maja 2008 r.

Sprzedana - w dniu 20 stycznia 2011 r. - nieruchomość zrekompensowała koszty poniesione za: sprawy sądowe, adwokatów, geodetę.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 3 sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż wyłącznie sprzedana nieruchomość wchodziła w skład masy spadkowej po zmarłych rodzicach męża oraz, że stanowią z mężem wspólność majątkową.

Natomiast w uzupełnieniu wniosku z dnia 18 sierpnia 2011 r. Zainteresowana wskazała, iż po śmierci rodziców miało miejsce zniesienie współwłasności z kuzynostwem męża - ugoda sądowa z dnia 19 maja 2008 r. o sposobie korzystania na wyłączność z nieruchomości wspólnej.

Wartość otrzymanego udziału w wyniku zniesienia współwłasności pozostała na pierwotnym udziale w masie spadkowej. Wnioskodawczyni poinformowała, iż wcześniej mieszkania we wspólnym z kuzynostwem męża domu, były własnością każdej ze stron, natomiast grunt oraz pomieszczenia gospodarcze stanowiły udział procentowy we wspólnocie: Wnioskodawczyni -25% udziału, mąż Wnioskodawczyni -25% udziału oraz kuzynów męża - każdy po 25% udziału.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak Wnioskodawczyni powinna rozliczyć się z urzędem skarbowym w świetle przedstawionych zdarzeń w kwestii podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku.

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż masy spadkowej była zastrzykiem finansowym dla budżetu domowego po odliczeniu kosztów związanych z półtorarocznym sądzeniem się w sądzie z kuzynostwem męża. Podatek od otrzymania spadku Zainteresowana zapłaciła do urzędu skarbowego w całości.

Zainteresowana uważa, że podatek od sprzedaży tej samej nieruchomości w wysokości 19% trudno potraktować inaczej jak tylko podwójne opodatkowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w odniesieniu do udziału w nieruchomości nabytego po zmarłym teściu,

* nieprawidłowe - w odniesieniu do udziału w nieruchomości nabytego po zmarłej teściowej.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym. Jeżeli natomiast odpłatne zbycie nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z tego tytułu nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż sąd rejonowy na podstawie testamentu notarialnego z dnia 3 lipca 2006 r. postanowieniem ustanowił nabycie przez Wnioskodawczynię spadku po zmarłych rodzicach męża: 4 września 2006 r. - ojcu oraz 1 października 2007 r. - matce.

Po śmierci rodziców miało miejsce zniesienie współwłasności z kuzynostwem męża - ugoda sądowa z dnia 19 maja 2008 r. o sposobie korzystania na wyłączność z nieruchomości wspólnej.

Wartość otrzymanego udziału w wyniku zniesienia współwłasności pozostała na pierwotnym udziale w masie spadkowej. Wnioskodawczyni poinformowała, iż wcześniej mieszkania we wspólnym domu z kuzynostwem męża, było własnością każdej ze stron, natomiast grunt oraz pomieszczenia gospodarcze stanowiły udział procentowy we wspólnocie.

W dniu 20 stycznia 2011 r. Zainteresowana dokonała sprzedaży masy spadkowej.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przedstawionym stanie faktycznym dla zastosowania właściwych zasad opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia części nieruchomości istotne znaczenie ma data nabycia udziałów w przedmiotowej nieruchomości i forma prawna ich nabycia.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w spadku jest data śmierci ojca męża tj. 4 września 2006 r. i data śmierci matki męża tj. 1 października 2007 r.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie wówczas, jeżeli nabyte na własność mienie mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Nie zmienia tego fakt, że zniesienia współwłasności dokonuje się bez spłat i dopłat. Zatem jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla udziału w nieruchomości nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawczyni wskazała, iż wartość otrzymanego udziału w wyniku zniesienia współwłasności pozostała na pierwotnym udziale w masie spadkowej.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni przypadający Jej udział we własności przedmiotowej nieruchomości (który został sprzedany w dniu 20 stycznia 2011 r.) nabyła w następujący sposób i w następujących datach:

* w dniu 4 września 2006 r., w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w spadku po zmarłym ojcu męża,

* w dniu 1 października 2007 r., w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w spadku po zmarłej matce męża.

W odniesieniu do udziału nabytego w drodze spadku po zmarłym ojcu męża, należy stwierdzić, iż do opodatkowania tej części zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r.

Bowiem ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Biorąc powyższe pod uwagę przychód ze sprzedaży udziału w nieruchomości odpowiadający udziałowi nabytemu w drodze spadku po zmarłym teściu, będzie zwolniony z opodatkowania, ponieważ zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a -w całości, jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Natomiast do opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości w części, która została nabyta w drodze spadku po zmarłej - w dniu 1 października 2007 r. -teściowej, będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r..

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 209, poz. 1316), do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy zmienianej w art. 1 (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r..

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Reasumując, dokonane w dniu 20 stycznia 2011 r. odpłatne zbycie udziału w nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze spadku po zmarłym teściu będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Natomiast przychód ze sprzedaży udziału w nieruchomości - przypadający na udział nabyty w drodze spadku po zmarłej - w dniu 1 października 2007 r. - teściowej podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, że opodatkowanie nabycia spadku regulują przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), natomiast do opodatkowania przychodu uzyskanego z jego sprzedaży mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

Tak więc w przedmiotowej sprawie - wbrew twierdzeniom Wnioskodawczyni - nie zachodzi podwójne opodatkowanie. Tak więc przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni winna rozliczyć według zasad określonych powyżej.

Należy nadmienić, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.