ILPB2/415-597/09-3/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2009 r. (data wpływu 8 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku złożenia zeznania podatkowego za zmarłego męża - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, uzyskanych w związku z objęciem w formie spadku udziałów w spółce cywilnej, tzw. podatkiem liniowym oraz w zakresie obowiązku złożenia zeznania podatkowego za zmarłego męża

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

W 2001 r. mąż Wnioskodawczyni wraz ze swoim bratem utworzyli spółkę cywilną o charakterze produkcyjnym - obróbka mechaniczna elementów metalowych, rozliczającą się wg zasad ogólnych. Udziałowcy - po 50%.

W lutym 2009 mąż Zainteresowanej zmarł. Wnioskodawczyni i Jej mąż posiadali wspólnotę majątkową.

W umowie spółki cywilnej zawarto paragraf o poniższej treści:

"W razie śmierci wspólnika spółka nie ulega rozwiązaniu, a spadkobiercy wspólnika wejdą na jego miejsce. W wypadku takim spadkobiercy powinni wskazać 1 osobę, która będzie wykonywała ich prawa do czasu zakończenia postępowania spadkowego".

Jako żona - Wnioskodawczyni jest głównym spadkobiercą wraz z dziećmi.

Postępowanie spadkowe jest w toku. Wyznaczono Zainteresowaną do kontynuacji działalności w miejsce męża do czasu zakończenia postępowania sądowego.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni przejęła obowiązki męża w spółce po Jego śmierci w udziale 50% i prowadzi działalność gospodarczą nadal.

Mąż był opodatkowany wg liniowej 19% stawki podatku dochodowego od osób fizycznych i w terminie do 20 stycznia 2009 r. złożył oświadczenie o wyborze takiego sposobu rozliczania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na 2009 r.

Z chwilą śmierci męża księgi spółki zamknięto remanentami i od dnia następnego do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych jako udziałowiec - Wnioskodawczyni zastąpiła męża.

Od dnia zgonu męża Zainteresowana rozlicza się na zasadach ogólnych, ale zgłoszenia wpisu do działalności gospodarczej dokonała (z przyczyn oczywistych) kilka dni później po feralnej dacie i po dacie uzyskania przychodu przez zmienioną spółkę.

Powstaje wątpliwość, czy w związku z art. 97 § 2 Ordynacji podatkowej po zmarłym mężu dziedzicząc część Jego przedsiębiorstwa i kontynuując prowadzenie działalności gospodarczej jako przyszłej spadkodawczyni, przysługuje Wnioskodawczyni uprawnienie do przejęcia po mężu jego praw o charakterze niemajątkowym (związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą), a w tym prawa do opodatkowania podatkiem liniowym 19% wg zasad określonych przepisem art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Za wszelkie zobowiązania męża Wnioskodawczyni nadal odpowiada całym swoim majątkiem również wobec organów fiskalnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tutejszy organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku złożenia zeznania podatkowego za zmarłego męża. Natomiast w zakresie stanu faktycznego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, uzyskanych w związku z objęciem w formie spadku udziałów w spółce cywilnej, tzw. podatkiem liniowym została wydana odrębna interpretacja z dnia 1 września 2009 r. nr ILPP2/415-597/09-2/JK.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zeznanie roczne za 2009 rok musi za męża rozliczyć.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Byt prawny podatnika jako osoby fizycznej, na którego przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy ustaje z chwilą śmierci, ponieważ zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), podatnikiem jest osoba fizyczna, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Organy podatkowe uzyskują informację o śmierci podatnika na podstawie art. 12 ustawy z dnia z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.)

W przypadku podatników prowadzących indywidualną działalność gospodarczą, na podstawie art. 12 ust. 2 ww. ustawy organy prowadzące ewidencję ludności są obowiązane w terminie 14 dni od dnia otrzymania aktu zgonu, przekazać informację o zgonie naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego podatnika.

Na podstawie takiej informacji wygasa z mocy prawa decyzja o nadaniu podatnikowi numeru identyfikacji podatkowej (NIP) oraz ustaje byt prawny podatnika.

W chwili śmierci prawa i obowiązki podatnika przechodzą na spadkobierców. Krąg spadkobierców ustalany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego. Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Natomiast w przepisach podatkowych kwestię sukcesji praw i obowiązków spadkobierców regulują przepisy art. 97-105 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Śmierć osoby będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych powoduje określone konsekwencje, dla których przewidziane są szczególne formy postępowania. Spadkobiercy podatnika (97 § 1 i § 2 ww. ustawy), co do zasady przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy, a także w określonych sytuacjach prawa niemajątkowe. Zatem spadkobiercy nie dziedziczą obowiązków o charakterze niemajątkowym, do których należy m.in. obowiązek złożenia zeznania, deklaracji.

Obowiązek złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym ciąży na podatniku (art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Podatnik obowiązany jest do potwierdzenia własnoręcznym podpisem danych wykazanych w zeznaniu podatkowym, a więc nie można złożyć zeznania w imieniu zmarłego podatnika.

Dlatego też skutkiem śmierci podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w trakcie roku brak osoby uprawnionej do złożenia rocznego zeznania podatkowego (jedyny wyjątek od tej zasady przewidziany został w art. 6a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 104 § 1 ww. ustawy, jeżeli spadkodawca był podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, organ podatkowy informuje spadkobierców, na podstawie posiadanych danych, o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku, podając równocześnie przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty.

Na tej podstawie zgodnie z art. 104 § 2 ww. ustawy, w sytuacji, gdy spadkodawca poniósł wydatki uprawniające do ulg podatkowych, spadkobierca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w § 1, zawiadamia organ podatkowy o wysokości poniesionych wydatków.

Po upływie wskazanego powyżej terminu, na postawie art. 104 § 3 ww. ustawy, o którym mowa w § 2, organ podatkowy doręcza spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę.

Tym samym w przypadku, gdy podatnik - spadkodawca, zmarł w trakcie roku podatkowego, w celu rozliczenia podatkowego zmarłego za dany rok, organ podatkowy korzysta z posiadanych informacji.

W oparciu o te informacje organ zawiadamia spadkobierców o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku, podając równocześnie przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty.

Od tej chwili spadkobiercy mają prawo do zawiadomienia organu podatkowego w ciągu 30 dni o wysokości poniesionych przez spadkodawcę wydatków, z tytułu ulg lub odliczeń.

Na tej podstawie organ podatkowy po upływie terminu określonego w art. 104 § 2 ww. ustawy (30 dni), doręcza spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę.

Z przedstawionego w treści wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż w związku ze śmiercią męża (śmierć nastąpiła w lutym 2009 r.) Wnioskodawczyni ma wątpliwości, czy powinna złożyć roczne rozliczenie podatkowe za zmarłego za rok 2009.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe i przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, iż Zainteresowana nie jest zobowiązana do składania rocznego rozliczenia podatkowego (zeznania podatkowego) za zmarłego męża za 2009 rok.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.