ILPB2/415-422/12-2/TR - PIT w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2012 r. (data wpływu: 23 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 25 maja 2010 r. Wnioskodawczyni nabyła spadek w 1/3 części po zmarłej matce. Podstawą nabycia jest prawomocne postanowienie sądu rejonowego z dnia 8 października 2011 r. Według postanowienia sądu, Zainteresowana stała się współwłaścicielką lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, znajdującego się na czwartej kondygnacji domu wielomieszkaniowego o powierzchni 53,30 m wraz z piwnicą przynależną do lokalu. Pozostałe części na podstawie wyżej wymienionego postanowienia nabyli po 1/3 dwaj bracia Wnioskodawczyni. Nabycie współwłasności w drodze wyżej opisanego spadku zostało zgłoszone we właściwym terminie, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, który zaświadczeniem z dnia 29 czerwca 2011 r. potwierdził zwolnienie z podatku od spadków i darowizn w zakresie nabytych praw współwłasności opisanej wyżej nieruchomości.

Następnie, w wyniku wspólnej decyzji spadkobierców, postanowiono podzielić spadek i znieść współwłasność lokalu na rzecz jednego z braci ze spłatą przez niego dla Zainteresowanej i drugiego brata. W tym celu, w dniu 5 lipca 2011 r. przed notariuszem zawarta została umowa sprzedaży odziedziczonych udziałów. Na podstawie umowy syn zmarłej nabył od pozostałych spadkobierców 2/3 części lokalu.

Tytułem spłaty za nabycie tych części, Wnioskodawczyni oraz Jej brat otrzymali od syna zmarłej po 70.000,00 zł. Wartość udziału odpowiada wycenie nieruchomości sporządzonej przez biegłego spółdzielni mieszkaniowej. Notariusz pobrał należny podatek od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy spłatę spadkobierców dokonaną w wyniku sprzedaży spadku odziedziczonych udziałów po zmarłej matce należy traktować jako odpłatne zbycie określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód ten opodatkować zgodnie z tą ustawą, czy też zgodnie z zapisem art. 2 ust. 1 pkt 3 przywołanej ustawy jest to przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc nie podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od przychodu ze zbycia nieruchomości. Zainteresowana podkreśliła przy tym, iż suma spłaty nie przekroczyła wartości przysługującego Jej udziału spadkowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl art. 212 § 2 Kodeksu cywilnego, gdy rzeczy nie da się podzielić, może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty, co zostało potwierdzone aktem notarialnym. Odpłatne zbycie jest naturalną konsekwencją nabytych praw w wyniku otrzymania spadku, które podlegało opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dokonana spłata w spadku jest ekwiwalentna do posiadanego udziału w spadku, nie wystąpiło więc przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej, czyli brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej przez Zainteresowaną w wyniku sprzedaży udziałów.

Zainteresowana zwróciła uwagę, iż spłata udziału nastąpiła co prawda z majątku brata, jednakże to on stał się jedynym właścicielem odziedziczonej nieruchomości, więc spłacił udziały po 70.000,00 zł każdy i aktualnie dysponuje całością masy spadkowej, wartą wg wyceny biegłego 210.000,00 zł. Według Wnioskodawczyni, trudno mówić w tej sytuacji o odpłatnym zbyciu jako czynności co prawda przenoszącej prawo własności, ale nie w zamian za korzyść majątkową. W omówionej sytuacji nikt ze spadkobierców nie uzyskuje korzyści materialnych, jedynie została unormowana sytuacja prawna - zniesienie współwłasności na rzecz jednego ze spadkobierców na skutek braku możliwości podziału rzeczy z obowiązkiem spłaty pozostałych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Jednakże, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, przepisów ww. ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Na podstawie zaś art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Do wyłączenia z opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodzi przy nabyciu majątku w drodze dziedziczenia lub darowizny. Jednakże, przepis ten nie ma zastosowania, gdy spadkobierca lub obdarowany w związku z tym majątkiem w okresie późniejszym uzyskuje przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym, tzn. odpłatnie zbywa darowane lub otrzymane w spadku składniki majątkowe. Zbycie jest bowiem odrębną od nabycia czynnością prawną.

Wobec powyższego, dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie istotnym jest ustalenie, czy w sytuacji opisanej we wniosku miało miejsce zbycie nabytego w drodze spadku udziału w nieruchomości.

Jak wskazano we wniosku, w dniu 25 maja 2010 r. Wnioskodawczyni nabyła spadek w 1/3 części po zmarłej matce. Według postanowienia sądu, Zainteresowana stała się współwłaścicielką lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, znajdującego się na czwartej kondygnacji domu wielomieszkaniowego o powierzchni 53,30 m wraz z piwnicą przynależną do lokalu. W dniu 5 lipca 2011 r. przed notariuszem zawarta została umowa sprzedaży odziedziczonych udziałów. Na podstawie umowy syn zmarłej nabył od pozostałych spadkobierców 2/3 części lokalu. Tytułem spłaty za nabycie tych części, Wnioskodawczyni oraz Jej brat otrzymali od syna zmarłej po 70.000,00 zł.

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika zatem, iż w dniu 5 lipca 2011 r. Wnioskodawczyni zbyła w drodze umowy sprzedaży udział w nieruchomości, na podstawie której to umowy syn zmarłej nabył od pozostałych spadkobierców 2/3 części rzeczonej nieruchomości.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, iż w 2011 r. Wnioskodawczyni dokonała odpłatnego zbycia przedmiotowego udziału w nieruchomości, nabytego w 2010 r. W rezultacie, przedmiotowe zbycie stanowi źródło przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dokonując zatem oceny skutków podatkowoprawnych przedstawionego w sprawie opisu stanu faktycznego należy wskazać, że w myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30e ust. 2 ww. ustawy).

Na mocy art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 3 ww. ustawy).

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z treścią art. 30e ust. 4 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Reasumując, stwierdzić należy, iż przedmiotowa spłata otrzymana przez Wnioskodawczynię w wyniku opisanej sprzedaży stanowi w istocie przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. W konsekwencji, dochód osiągnięty przez Zainteresowaną z tegoż tytułu podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodać przy tym należy, iż - jak już wskazano wyżej - przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy podatkowej nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie, bowiem opodatkowanie przychodów z m.in. odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości jest uregulowane przepisami o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie przepisami o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.