ILPB2/415-347/14-4/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2014 r. (data wpływu 18 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 czerwca 2014 r. (data wpływu 4 lipca 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 18 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i § 4 oraz art. 14f § 1 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 13 czerwca 2014 r. nr ILPB2/415-347/14-2/AJ, wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 13 czerwca 2014 r., skutecznie doręczono dnia 26 czerwca 2014 r., zaś w dniu 4 lipca 2014 r. (data nadania 3 lipca 2014 r.), do tut. organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W roku 1998 Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej lokal mieszkalny wraz z ogródkiem i przynależnościami.

W roku 2007 nastąpił rozwód, a na podstawie postanowienia końcowego sądu dnia 8 listopada 2010 r. podział majątku. Na podstawie tego postanowienia sąd przyznał Zainteresowanej w całości prawo do ww. nieruchomości w zamian za spłatę pieniężną męża w wysokości 103 500 zł. Ponieważ Wnioskodawczyni nie była w stanie jednorazowo spłacić męża, poprosiła sąd o rozłożenie spłaty na raty. Sąd przychylił się do prośby i wydał postanowienie z dnia 7 czerwca 2011 r. Wnioskodawczyni spłaciła pierwszą z rat w wysokości 20 700 zł oraz drugą w wysokości 20 700 zł zapożyczając się przy tym w banku.

Jednakże poziom zarobków uniemożliwiał Zainteresowanej spłatę tak dużej kwoty. Dlatego Wnioskodawczyni zmuszona była sprzedać mieszkanie, co nastąpiło 15 listopada 2013 r. Wycena lokalu była na kwotę 207 000 zł z czego Wnioskodawczyni musi spłacić męża w wysokości 103 500 zł. Natomiast wartość rynkowa nieruchomość obniżyła się, więc mieszkanie Zainteresowana sprzedała znacznie taniej - za kwotę 175 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy od sprzedaży części, którą Wnioskodawczyni uzyskała na podstawie postanowienia sądu z 2010 r. powinna zapłacić podatek, a jeżeli tak to czy pieniądze które przekazała lub przekaże mężowi mogą być kosztem uzyskania tego przychodu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tytułu sprzedaży mieszkania, które Zainteresowana nabyła wraz z mężem w 1998 r. i postanowieniem sądu z 2010 r. zostało jej ono w całości przyznane, nie powinna zapłacić podatku dochodowego. Pieniądze, które Wnioskodawczyni przekazuje byłemu mężowi, zgodnie z postanowieniem sądu z 2010 r. jako spłata mieszkania, stanowi koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży mieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie m.in.:

#8210; jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w roku 1998 Wnioskodawczyni nabyła wraz z mężem na prawach wspólności majątkowej małżeńskiej lokal mieszkalny wraz z ogródkiem i przynależnościami.

W roku 2007 nastąpił rozwód, a na podstawie postanowienia końcowego Sądu dnia 8 listopada 2010 r. podział majątku. Na podstawie tego postanowienia Sąd przyznał Zainteresowanej w całości prawo do ww. nieruchomości w zamian za spłatę pieniężną męża w wysokości 103 500 zł. Wnioskodawczyni zmuszona była sprzedać mieszkanie, co nastąpiło 15 listopada 2013 r. Wycena lokalu była na kwotę 207 000 zł z czego Wnioskodawczyni musi spłacić męża w wysokości 103 500 zł. Natomiast wartość rynkowa nieruchomość obniżyła się, więc mieszkanie Zainteresowana sprzedała znacznie taniej - za kwotę 175 000 zł.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd bądź w przypadku ustania małżeństwa między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast - w myśl art. 501 Kodeksu - w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze i odbył się bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości lub w prawie, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem) jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie "nabycie" użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu "nabycie", jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji w przypadku sprzedaży udziału w nieruchomości, nabytego w wyniku podziału majątku wspólnego w sytuacji, gdy podział nie był ekwiwalentny i towarzyszyła mu spłata, dokonanego przed upływem terminu, o którym mowa, w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spłata dokonana na rzecz byłego małżonka, stanowi koszt uzyskania przychodu.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że podział majątku dorobkowego małżonków nie był ekwiwalentny w naturze dla obojga małżonków. W wyniku podziału majątku Wnioskodawczyni otrzymała majątek, który przekracza jej udział w majątku wspólnym. Potwierdza to fakt, że podziałowi temu towarzyszyła spłata.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że przedmiotowy lokal mieszkalny wraz z ogródkiem i przynależnościami który Wnioskodawczyni sprzedała w dniu 15 listopada 2013 r. został nabyty w różnym czasie:

* udział odpowiadający udziałowi w majątku dorobkowym - w roku 1998,

* udział przekraczający udział w majątku wspólnym w wyniku podziału majątku dorobkowego - w dniu 8 listopada 2010 r.

Z uwagi na to, że nabycie opisanego lokalu mieszkalnego nastąpiło w odpowiednich udziałach w 1998 r. oraz w 2010 r., pięcioletni termin o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 należy oddzielnie liczyć w stosunku do każdego udziału jaki Wnioskodawczyni nabyła.

Ponieważ od końca roku, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego w udziale odpowiadającym udziałowi w majątku dorobkowym, a więc od końca 1998 r., pięcioletni termin o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął, to ta część przychodu uzyskana z odpłatnego zbycia nie będzie stanowiła źródła przychodu a tym samym nie będzie podlegała w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Oznacza to, że po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu uzyskanego ze zbycia przypadającego na ten udział w lokalu mieszkalnym.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie natomiast przychód z tytułu odpłatnego zbycia lokalu przypadający na udział przekraczający udział w majątku wspólnym w wyniku podziału majątku dorobkowego, ponieważ zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nabyto ten udział.

Zgodnie z zapisem art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy - podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 22 ust. 6c ww. ustawy, koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W oparciu o powyższą definicję, należy stwierdzić, że spłata dokonana na rzecz byłego małżonka, stanowi koszt uzyskania przychodu z tytułu nabycia udziału w nieruchomości przekraczającego udział w majątku wspólnym w wyniku podziału majątku dorobkowego.

Reasumując, dochód uzyskany z tytułu odpłatnego zbycia lokalu przypadający na udział przekraczający udział w majątku wspólnym nabyty w wyniku podziału majątku dorobkowego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nabyto ten udział.

Jednocześnie spłata dokonana na rzecz byłego małżonka, stanowi koszt uzyskania przychodu z tytułu nabycia tego udziału w nieruchomości.

Zatem jeśli w istocie, spłata ta jest wyższa niż przychód uzyskany ze sprzedaży tego udziału, wówczas nie powstanie obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni uznane zostało za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.