ILPB2/415-339/13-6/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, reprezentowanego przez pełnomocnika - radcę prawnego, przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2013 r. (data wpływu 5 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym pismami z dnia 18 marca 2013 r. oraz 12 czerwca 2013 r. (daty wpływu odpowiednio: 22 kwietnia 2013 r. oraz 17 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym uzyskiwanych prowizji od pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 5 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym uzyskiwanych odsetek i prowizji od udzielonych pożyczek oraz dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania otrzymywanych odsetek i prowizji od udzielonych pożyczek za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 5 czerwca 2013 r. nr ILPB2/415-339/13-3/ES oraz ILPP2/443-288/13-3/SJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia - w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania - braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Zainteresowanego nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłane w dniu 5 czerwca 2013 r. zostało skuteczne doręczone w dniu 7 czerwca 2013 r.), zaś w dniu 17 czerwca 2013 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego - 13 czerwca 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej również jako: "Podatnik" lub "Zainteresowany") jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Posiadane oszczędności Podatnik lokuje w lokaty bankowe i obligacje korporacyjne. Niezależnie od tego Zainteresowany udziela pożyczek dwojakiego typu:

W odniesieniu do pożyczki opisanej w pkt 1, działania Podatnika mają na celu dofinansowanie działalności spółki, której jest udziałowcem, co więcej jest to zdarzenie incydentalne.

W odniesieniu do pożyczek opisanych w pkt 2, Wnioskodawca wskazuje, iż działalność Podatnika zorganizowana jest w ten sposób, iż zawarł On z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą umowę pośrednictwa finansowego, na podstawie której powierza pośrednikowi określone kwoty w celu udzielania w Jego imieniu osobom fizycznym wybranym przez pośrednika pożyczek. Wyboru osoby pożyczkodawcy i okresu kredytowania dokonuje pośrednik. Z tytułu udzielenia pożyczek Zainteresowany otrzymuje prowizję i oprocentowanie, których stawki określone są w umowie pośrednictwa. Stroną umowy pożyczki jest każdorazowo Podatnik reprezentowany przez pośrednika na podstawie ogólnego pełnomocnictwa udzielonego przez Wnioskodawcę przy zawieraniu umowy pośrednictwa.

W przypadku braku spłaty pożyczki w terminie ustalonym w umowie pożyczki i po spełnieniu się warunków wypowiedzenia pożyczki przez pożyczkodawcę, po upływie dwóch miesięcy od wypowiedzenia pożyczki przez pożyczkodawcę, pośrednik zobowiązany jest do zwrotu pożyczkodawcy całej kwoty pożyczki wraz z należnymi odsetkami. Warunkiem takiej spłaty jest wyłącznie cesja na pośrednika praw i obowiązków z umowy pożyczki zawartej z osobą fizyczną.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano, iż Zainteresowany nie otrzymuje wynagrodzenia w formie prowizji i odsetek z tytułu pośrednictwa innego podmiotu w udzielaniu pożyczek osobom trzecim w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca otrzymuje jedyne prowizje i odsetki od pożyczkobiorców z tytułu udzielanych przez Podatnika pożyczek (pożyczki opisane w ww. pkt 2 stanu faktycznego). Trafiają one do Wnioskodawcy za pośrednictwem pośrednika (Zainteresowany zawarł umowę wyłącznie z jednym pośrednikiem). W żadnym zakresie Podatnik nie otrzymuje prowizji za pośrednictwo.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Tut. Organ informuje, iż przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na cytowane wyżej pytanie drugie. W odniesieniu do pytania pierwszego wniosek został załatwiony odrębnym pismem z dnia 5 lipca 2013 r. nr ILPB2/415-339/13-5/ES. Nadmienić należy, iż w zakresie kwestii poruszonych w pytaniu trzecim również została wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Zdaniem Wnioskodawcy - w odniesieniu do pytania drugiego - przychody z tytułu prowizji od pożyczek opisanych w stanie faktycznym będą opodatkowane na zasadach opisanych dla przychodów z innych źródeł zgodnie z art. 20 i 27 PIT.

Podatnik stoi na stanowisku, iż w przypadku otrzymywanej przez pożyczkodawcę prowizji, jako, że nie mamy do czynienia z przychodami z działalności gospodarczej, należy te przychody zaliczyć do kategorii przychodów z innych źródeł (art. 20 PIT), co skutkuje tym, iż łączą się one z innymi przychodami i są opodatkowane po zakończeniu roku podatkowego według skali podatkowej zgodnie z art. 27 PIT.

W opinii Zainteresowanego, stosownie do art. 5a pkt 6 PIT działalność gospodarcza to działalność zarobkowa:

- prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że istnieje kilka warunków uznania działalności za działalność gospodarczą i tyko w przypadku łącznego ich spełnienia można dane czynności uznać za działalność gospodarczą:

W odniesieniu do warunku nr 2) należy odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście działalność prowadzona jest w imieniu Podatnika bez względu na jej rezultat. Zgodnie z § 6 ust. 3 umowy z pośrednikiem, w przypadku dwumiesięcznej zwłoki pożyczkobiorcy w spłacie pożyczki i wypowiedzenia pożyczki, pożyczkę spłaca pożyczkodawcy pośrednik. Realnie więc Podatnik nie ponosi ryzyka gospodarczego wykonywanych czynności. Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że warunek nr 2) nie zostaje spełniony.

Ponad wszelką wątpliwość należy stwierdzić, iż działalności w zakresie udzielania pożyczek opisanych w stanie faktycznym (w obu wariantach) nie można uznać za wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Czynności Podatnika ograniczają się bowiem do zawarcia umowy z pośrednikiem, który w ramach tejże umowy w określony w niej sposób inwestuje powierzone mu środki. Natomiast w przypadku pożyczki dla spółki przedmiotowe środki stanowią formę dokapitalizowania podmiotu gospodarczego, którego Podatnik jest udziałowcem i jest to zdarzenie incydentalne, a nie działalność zorganizowana i ciągła. Wobec powyższego, Zainteresowany stanął na stanowisku, iż nie ma mowy o uznaniu warunku nr 3) za spełniony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednocześnie, jak wynika z treści przepisu art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie w pkt 9 wymieniono inne źródła.

Zgodnie z postanowieniami z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Z analizy wniosku wynika, iż Zainteresowany za pośrednictwem innego podmiotu udziela pożyczek osobom trzecim, w związku z czym otrzymuje wynagrodzenie w formie prowizji i odsetek. W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Zainteresowany wskazał, iż przedmiotowe wynagrodzenie nie jest uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przestawiony we wniosku stan faktyczny oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, iż wynagrodzenie z tytułu prowizji od udzielanych pożyczek stanowi dla Zainteresowanego przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem beneficjent ww. wynagrodzenia otrzymuje realne przysporzenie majątkowe.

Nadmienić należy, iż przychód ten łączy się z innymi przychodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.