ILPB2/415-252/10-4/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2010 r. (data wpływu: 17 lutego 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 maja 2010 r. (data wpływu: 10 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu ze zbycia ekspektatywy - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu ze zbycia ekspektatywy.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 29 kwietnia 2010 r., nr ILPB2/415-252/10-2/TR, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 29 kwietnia 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 4 maja 2010 r.), zaś w dniu 10 maja 2010 r. (data nadania: 6 maja 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu x 2007 r. Wnioskodawca otrzymał kredyt bankowy na kupno budowanej przez dewelopera kawalerki. Kupno mieszkania sfinansowane było w całości kredytem bankowym. Akt notarialny kupna sporządzono x 2008 r. Ponieważ Zainteresowany pracował i nieźle zarabiał, zdecydował się wziąć drugi kredyt bankowy dnia x 2008 r. na kupno budowanego przez spółdzielnię mieszkaniową mieszkania 2-pokojowego. Według aktu notarialnego, w dniu x 2009 r. Zainteresowany nabył od spółdzielni mieszkaniowej ekspektatywę odrębnej własności tego mieszkania, którą sprzedał również w dniu x 2009 r.

Sytuacja Wnioskodawcy zmieniła się, gdy w październiku 2008 r. zachorował i w lutym 2009 r. musiał mieć operację kręgosłupa. Finansowo Zainteresowany nie był w stanie spłacać kredytu. Dlatego Wnioskodawca musiał sprzedać najpierw kawalerkę dnia x 2009 r., a następnie również ekspektatywę odrębnej własności drugiego mieszkania, którego odbiór miał miejsce x 2009 r., a sprzedaż nastąpiła x 2009 r. Wnioskodawca zaznacza, że obie umowy kredytowe zostały z bankiem rozliczone.

Sprzedaż obu przedmiotowych mieszkań nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie był zameldowany w mieszkaniu sprzedanym w dniu x 2009 r. na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą sprzedaży.

Przedmiotowe kredyty były zaciągnięte przez Wnioskodawcę wraz z żoną w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jeżeli środki uzyskane ze sprzedaży ekspektatywy odrębnej własności lokalu nabytej od spółdzielni mieszkaniowej w dniu x 2009 r. i sprzedanej również w dniu x 2009 r. Wnioskodawca przeznaczył na spłatę kredytu mieszkaniowego związanego z mieszkaniem sprzedanym w dni x 2009 r., to jak wówczas będzie wyglądać sprawa podatku dochodowego oraz czy Zainteresowany będzie zobowiązany do jego zapłacenia.

Zdaniem Wnioskodawcy, interesująca go regulacja prawna powinna być dla Niego pozytywna, w oparciu o podstawę prawną, o której Zainteresowany czytał w broszurce Ministerstwa Finansów o opodatkowaniu przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości. Jak wskazuje Zainteresowany, pomimo, że przychód z odpłatnego zbycia mieszkania podlega opodatkowaniu, to uzyskane środki ze sprzedaży ekspektatywy odrębnej własności mieszkania Wnioskodawca przeznaczył na spłatę kredytu mieszkaniowego otrzymanego na nabycie innego mieszkania, wobec czego - w Jego ocenie - nie powinno być zobowiązania do zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).

Jak wskazuje art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Należy zatem przyjąć, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy, można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Natomiast na mocy przepisu art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 12 maja 2009 r. sprzedał nabytą w tym samym dniu ekspektatywę odrębnej własności lokalu mieszkalnego.

Ekspektatywą w prawie cywilnym określa się prawo oczekiwane, prawo tymczasowe, którego treścią jest jedynie przygotowanie i zabezpieczenie ostatecznego nabycia określonego prawa. Ekspektatywa jest zatem podstawą do uzyskania prawa własności lokalu po zakończeniu jego budowy, jednakże uzyskanie ekspektatywy prawa do lokalu w żadnym wypadku nie jest równoznaczne z nabyciem tego prawa. Ekspektatywa nie jest prawem własności nieruchomości, ani spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu.

Zatem zbycie ekspektatywy, jako że jest to prawo tymczasowe, przygotowujące i zabezpieczające prawo przyszłe, które dopiero ostatecznie zaspokaja interesy podmiotu uprawnionego, stanowi przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają ich sumę, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Dochód uzyskany ze zbycia prawa do ekspektatywy, stosownie do dyspozycji art. 45 ust. 1 ww. ustawy, winien być wykazany - wraz z pozostałymi dochodami podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej - w rocznym zeznaniu podatkowym (PIT-36), składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym dokonano zbycia ww. prawa. W tym samym terminie należy zapłacić ewentualny podatek dochodowy wynikający z rozliczenia w tym zeznaniu, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Reasumując, stwierdzić należy, iż przychód otrzymany przez Wnioskodawcę z tytułu sprzedaży przedmiotowej ekspektatywy odrębnej własności lokalu mieszkalnego - jako przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy - łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 tejże ustawy. W konsekwencji, na Zainteresowanym ciąży ewentualny obowiązek rozliczenia tego przychodu w zeznaniu o wysokości osiągniętego w 2009 r. dochodu (poniesionej straty), składanym właściwemu urzędowi skarbowemu w terminie do dnia 30 kwietnia 2010 r.

Dochód z powyższego tytułu - po uprzedniej kumulacji z innymi dochodami, zgodnie z art. 9 ust. 1a ww. ustawy - stanowi podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym według skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 tejże ustawy.

Jednocześnie wskazać należy, iż dla niniejszego rozstrzygnięcia bez znaczenia pozostaje fakt przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży przedmiotowej ekspektatywy na spłatę kredytu związanego z mieszkaniem sprzedanym w dniu 5 stycznia 2009 r. W odniesieniu bowiem do opodatkowania przychodów (dochodów) osiągniętych ze sprzedaży praw majątkowych - takich jak np. opisana we wniosku ekspektatywa - które nie zostały wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy - inaczej niż w przypadku opodatkowania przychodów osiągniętych ze zbycia praw majątkowych wymienionych w tymże przepisie i ze zbycia nieruchomości - brak jest przepisów konstytuujących ulgi i zwolnienia z tytułu przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży przedmiotowych praw majątkowych na cele mieszkaniowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.