ILPB2/415-1322/10-2/WS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 listopada 2010 r. (data wpływu 25 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu zbycia jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadku - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu zbycia jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 10 października 2007 r. zmarł brat Wnioskodawczyni. Przed śmiercią brat napisał testament datowany na dzień 1 lipca 2010 r. o czym Zainteresowana nie wiedziała. Po śmierci brata Wnioskodawczyni złożyła do sądu rejonowego wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Sąd wydał postanowienie z dnia 23 października 2008 r., które uprawomocniło się w dniu 14 listopada 2008 r. Dnia 26 listopada 2008 r. Zainteresowana złożyła w urzędzie skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2.

W dniu 23 grudnia 2008 r. Wnioskodawczyni wysłała pocztą do urzędu skarbowego pismo z dnia 19 grudnia 2008 r. wraz z załączoną korektą wzoru SD-Z2, w którym dodatkowo ujęła jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym w kwocie 40 000,00 zł. Następnie po uzyskaniu zaświadczenia z urzędu skarbowego z dnia 28 listopada 2008 r. o zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn Zainteresowana dokonała następujących czynności:

* samochody oraz meble przekazała w formie darowizny siostrom zakonnym oraz parafii,

* mieszkanie sprzedała po roku, nie płacąc podatku ponieważ korzystała z ulgi meldunkowej,

* dochód otrzymany ze sprzedaży rozdzieliła w formie darowizn licznej rodzinie.

Problem Zainteresowanej rozpoczął się w momencie kiedy chciała urzeczywistnić pobranie spadku z tytułu jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym w banku. w dniu 3 września 2010 r. Wnioskodawczyni zgłosiła się do banku przedstawiając akt zgonu brata i postanowienie sądu, na podstawie którego jest jedynym spadkobiercą z prośbą o umożliwienie jej przejęcia tego spadku. Pracownik agencji maklerskiej pomógł Zainteresowanej wypełnić liczne druki i oświadczył, że wartość jednostek na ówczesny dzień wynosi około 60 000,00 zł. Natomiast, na wskazane przez Zainteresowaną konto wpłynęła w dniu 9 września 2010 r. kwota tylko 48 862,00 zł, przy czym nie przedstawiono żadnego wyjaśnienia z czego ta kwota wynika. Wnioskodawczyni otrzymała zawiadomienie z dnia 14 września 2010 r. w którym podano następujące dane:

* wartość w dniu zgonu ogółem 79 100,44 zł

* wartość na dzień uprawomocnienia postanowienia sądu 43 145,71 zł

* wartość z tytułu spadkobrania 48 862,08 zł

nie wspomniano natomiast o aktualnej wartości i aktualnym rozliczeniu.

Dnia 22 września 2010 r. Zainteresowana złożyła oficjalną reklamację z zapytaniem na jakiej podstawie zmniejszono jej wartość spadku. w dniu 29 września 2010 r. Wnioskodawczyni otrzymała pismo z dnia 24 września 2010 r. z banku, w którym wyjaśniono, że pobrany został 19% zryczałtowany podatek dochodowy na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu: "od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych".

Wnioskodawczyni wskazała, że nie była żadnym udziałowcem i nie otrzymała żadnego dochodu, a jedynie miała otrzymać aktualny spadek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Dlaczego Wnioskodawczyni pobrano 19% podatek dochodowy od spadku.

Zdaniem Wnioskodawczyni, pobranie podatku dochodowego od spadkobierców jest nielogiczne, ponieważ Wnioskodawczyni nic nie sprzedała, a jedynie otrzymała spadek, od opodatkowania którego była zwolniona jako siostra. w opinii Zainteresowanej nie można zamienić spadku na dochód. Tłumaczenie banku, że nie poniosła Ona żadnych kosztów uzyskania przychodów - które uważa za słuszne - potwierdza że nic nie kupowała, lecz otrzymała spadek. w związku z pobraniem podatku dochodowego, Wnioskodawczyni czuje się oszukana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ogólna zasada ustalania dochodu wyrażona w art. 9 ust. 2 powołanej ustawy stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24 - 25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym (...).

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych w myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Powyższy przepis stosuje się z zastrzeżeniem ustępu 1c, zgodnie z którym nie ustala się przychodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa subfunduszu funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami, w przypadku zamiany jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu tego samego funduszu inwestycyjnego, dokonanej na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.).

Stosownie do art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych - oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Zainteresowana nabyła w drodze spadku po swoim bracie jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym. w związku z powyższym stała się Ona właścicielką ww. jednostek. w momencie odkupienia jednostek przez Fundusz po stronie Wnioskodawczyni - jako ich właścicielki - powstał przychód, będący równocześnie dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dlatego płatnik od wypłaconych kwot pobrał 19% zryczałtowany podatek dochodowy.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek to prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób (...). w myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawczynię jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym otrzymanych w drodze spadku jest data śmierci spadkodawcy. Zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego prawomocne postanowienie sądu stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy (...).

Na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Zatem wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa nie podlegają zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, lecz dopiero w momencie ich odkupienia albo umorzenia.

Przy ustalaniu podstawy należy uwzględnić, że w wypadku nabycia w drodze spadku podatnik nie ponosi wydatków na nabycie, które zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są kosztami uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych.

W przypadku śmierci osoby, która uprawniona była do odkupu jednostek uczestnictwa od funduszu, osobą uprawnioną do złożenia zlecenia jest spadkobierca. Należy zauważyć, iż spadkobiercy, którzy otrzymali jednostki uczestnictwa tytułem spadku nie ponieśli wydatków na nabycie tych jednostek. Innymi słowy nie doszło do uszczuplenia ich majątku o kwotę stanowiącą równowartość jednostek uczestnictwa w funduszu. Co za tym idzie, wartość odkupu będąca przychodem z tytułu udziału w funduszu kapitałowym jest równocześnie dochodem do opodatkowania.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Natomiast, zgodnie z ust. 4 ww. artykułu płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, (...).

Reasumując, stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni nabywając jednostki uczestnictwa w drodze spadku nie ponosi kosztów ich nabycia. w przypadku odkupienia przez Fundusz jednostek nabytych przez Wnioskodawczynię w drodze dziedziczenia uzyskany przychód z tytułu udziału w funduszu kapitałowym stanowi równocześnie dochód do opodatkowania 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do pobrania ww. podatku zobowiązany był płatnik, tj. otwarty fundusz inwestycyjny.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy dodać, iż dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.