ILPB2/415-1137/10-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z przeniesieniem własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie - jest prawidłowe.

W dniu 11 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku w związku z przeniesieniem własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W 1966 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze darowizny udział wynoszący 66/312 części we współwłasności nieruchomości, położonej w W. W dniu 3 kwietnia 2009 r. została sporządzona w formie aktu notarialnego umowa zniesienia współwłasności tej nieruchomości i ustanowienia odrębnej własności lokali. Mocą tej umowy na rzecz Zainteresowanej ustanowiono odrębną własność lokalu mieszkalnego nr., odpowiadającą jej dotychczasowemu udziałowi. Na skutek tej czynności stan jej majątku nie uległ powiększeniu. Z kolei w dniu 1 września 2010 r. zawarto w formie aktu notarialnego przedwstępną umowę dożywocia, której przedmiotem jest wyżej wymieniony lokal mieszkalny. Na podstawie niniejszej umowy Wnioskodawczyni zobowiązała się do przeniesienia na Fundusz (...) samodzielny lokal mieszkalny wraz z odpowiadającym mu udziałem w częściach wspólnych budynku oraz własności gruntu w zamian za dożywotne świadczenie pieniężne (rentę), służebność osobistą mieszkania oraz koszty pochówku, których zasady wypłaty oraz wysokość zostały określone w akcie notarialnym. Przyrzeczona umowa dożywocia nie została jeszcze zawarta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy o dożywocie będzie powodowało powstanie obowiązku uiszczenia podatku dochodowego w wysokości 19% od zbycia mieszkania własnościowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przeniesienie własności mieszkania w drodze umowy dożywocia nie będzie powodowało obowiązku zapłaty podatku. Skoro w 1966 r. Wnioskodawczyni nabyła udział we współwłasności nieruchomości, a w 2009 r. nastąpiło jedynie zniesienie współwłasności tej nieruchomości i ustanowienie odrębnej własności lokali, w tej sytuacji nie będzie zobowiązana do uiszczenia 19% podatku dochodowego od przeniesienia własności mieszkania w drodze przyrzeczonej umowy o dożywocie.

Tym samym odpłatne zbycie lokalu mieszkalnego na podstawie przyrzeczonej umowy dożywocia, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego. Opłatne zbycie tego lokalu nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Jednocześnie należy wskazać, iż Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, a od wypłacanej renty spółka jako płatnik nie będzie obowiązana potrącać zaliczki na podatek.

UZASADNIENIE powyższego poglądu wymaga zwrócenia uwagi na trzy grupy zagadnień:

Ad. 1)

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ad. 2)

Dożywocie jest instytucją prawną uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), Zgodnie z art. 908 § 1 Kodeksu, jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb, odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej.

W ramach umowy dożywocia, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, nabywca zobowiązuje się do określonych świadczeń, można przyjąć, iż z punktu widzenia PIT umowa dożywocia prowadzi do odpłatnego zbycia nieruchomości. Zatem do umowy dożywocia będą miały zastosowanie te same zasady, co w przypadku sprzedaży nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a, a ich nabycie nie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny i zostanie dokonana przed upływem 5-ciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie powodować będzie powstanie obowiązku zapłaty podatku dochodowego określonego w przepisach PIT.

Ad. 3)

Dokonująca analizy art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy określić datę nabycia tego lokalu.

W sytuacji, w której podatnik nabył udział we współwłasności nieruchomości, a następnie zniesiono współwłasność i ustanowiono odrębną własność lokali za datę nabycia lokalu (nieruchomości), od której upływa 5 letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać dnia zniesienia współwłasności i ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu.

Nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy następuje w momencie uzyskania udziału we współwłasności nieruchomości.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) współwłasność istnieje wówczas, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłasność może występować w postaci współwłasności w częściach ułamkowych lub współwłasności łącznej. W przedstawionym stanie faktycznym występuje pierwszy z wymienionych rodzajów współwłasności. Jego istota polega na tym, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych uprawnionych. Oznacza to, że przysługuje mu pełne władztwo nad jego udziałem. W myśl art. 211 Kodeksu cywilnego zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W związku z powyższym gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby nie ulega powiększeniu, zniesienie współwłasności nie może być traktowane w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie uległ powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą jak też stan jej majątku osobistego.

W przedstawionym stanie faktycznym w wyniku zniesienia współwłasności na rzecz Wnioskodawczyni ustanowiono odrębną własność lokalu, odpowiadającą jej dotychczasowemu udziałowi. Przedmiotowa czynność nie doprowadziła do powiększenia Jej majątku. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu mieszkalnego, tj. z datą nabycia udziału we współwłasności nieruchomości. Powyższe potwierdzają również interpretacje organów podatkowych jakie w podobnych sprawach są wydawane, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2010 r., IBPBII/2/415-1008/09/NG.

Zatem skoro Wnioskodawczyni prawo do lokalu nabyła w 1966 r., to jego odpłatne zbycie nie będzie stanowiło źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, ponieważ od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce jego nabycie upłynie ponad 5 lat. Okoliczność, iż w 2009 r. Wnioskodawczyni na skutek zniesienia współwłasności nieruchomości uzyskała odrębną własność lokalu nie ma wpływu na faktyczną datę nabycia mieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Jednocześnie tut. Organ podkreśla, że dokumenty dołączone przez Zainteresowaną do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Ponadto należy wskazać, iż powołane w treści wniosku interpretacje podatkowe zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.