ILPB2/415-1107/10-5/TR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2010 r. (data wpływu do Biura KIP w Lesznie: 1 października 2010 r.), uzupełnionym pismami z dnia 11 października 2010 r. (data wpływu: 18 października 2010 r.) oraz z dnia 22 grudnia 2010 r. (data wpływu: 27 grudnia 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 21 września 2010 r. Pan złożył do Urzędu Skarbowego w Złotoryi wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Pismem z dnia 27 września 2010 r. nr DM/0711-224/10 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Złotoryi działając na podstawie art. 170 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w zw. z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) przesłał zgodnie z właściwością wniosek Pana do rozpatrzenia Dyrektorowi Izby Skarbowej w Poznaniu.

Wyjaśnić bowiem należy, że zgodnie ze znowelizowanym art. 14a ustawy - Ordynacja podatkowa, z dniem 1 lipca 2007 r. organem właściwym do dokonywania interpretacji przepisów prawa podatkowego został Minister Finansów.

Natomiast, stosownie do art. 14b § 6 Ordynacji podatkowej Minister Finansów upoważnił - w drodze ww. rozporządzenia - dyrektorów czterech izb skarbowych do wydawania interpretacji indywidualnych w jego imieniu i w ustalonym zakresie, określając jednocześnie właściwość rzeczową i miejscową upoważnionych organów.

W analizowanym przypadku, właściwym miejscowo organem podatkowym do wydania pisemnej interpretacji od dnia 1 lipca 2007 r., jest - w związku z § 6 ww. rozporządzenia - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu.

Następnie, w dniu 18 października 2010 r. Pan złożył do tut. Biura kolejny wniosek (o tożsamej treści) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Analiza złożonych przez Pana wniosków o udzielenie pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, wykazała identyczność treści przedmiotowych dokumentów.

W tej sytuacji oraz z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 i § 4 oraz art. 14f § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 15 grudnia 2010 r., nr ILPB2/415-1107/10-2/TR, ILPB2/415-415-1167/10-2/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, w tym m.in. do wyjaśnienia, czy niniejsze (tożsame) wnioski mają być przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć, czy też należy je potraktować jako jeden wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 15 grudnia 2010 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 20 grudnia 2010 r.), zaś w dniu 27 grudnia 2010 r. (data nadania: 23 grudnia 2010 r.) do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek, w tym m.in. wskazał, iż obydwa wnioski należy potraktować jako jeden wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest właścicielem gruntu rolnego odziedziczonego po ojcu postanowieniem sądu rejonowego z dnia 23 grudnia 1996 r. Grunt był własnością ojca Zainteresowanego od 14 września 1946 r.

Część tego gruntu, stanowiąca dziś odrębną działkę o numerze ewidencyjnym 218/2, została od ojca Wnioskodawcy czasowo wywłaszczona w 1955 r. na rzecz Skarbu Państwa z przeznaczeniem na kopalnię. Grunt ten jednak nigdy przez kopalnię nie był użytkowany, co potwierdzono w załączonej decyzji przywracającej wywłaszczone mienie, zaś ojcu Wnioskodawcy zezwolono na jego użytkowanie w dalszym ciągu na cele rolnicze. Rezultatem nieużytkowania przez kopalnię, grunt ten od roku 1946 jest nieprzerwanie w posiadaniu ojca Zainteresowanego, a następnie (od roku 1996) w posiadaniu Zainteresowanego. Od tego też momentu grunt ten Wnioskodawca użytkuje nieprzerwanie jako rolny-pastwisko, na co w stosownym terminie Zainteresowany może przedłożyć potwierdzenia świadków-sąsiadów dla ww. nieruchomości.

Oficjalnie potwierdzono tytuł Wnioskodawcy do własności działki 218/2 (również prawo do tytułu własności całego gospodarstwa po ojcu) postanowieniem sądu rejonowego z dnia 23 grudnia 1996 r. oraz decyzją prezydenta miasta z dnia 23 listopada 2007 r., przywracającą prawo własności do wywłaszczonej przez Skarb Państwa, a użytkowanej przez Wnioskodawcę działki. Procedury odzyskania własności trwały od 2004 r. W uzasadnieniu tej decyzji prezydenta miasta z dnia 23 listopada 2007 r., istnieje zapis, że Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o zwrot wywłaszczonej nieruchomości dnia 26 grudnia 2003 r. Procedura umożliwiająca wydanie decyzji, która nie zmieniała stanu faktycznego trwała aż do 2007 r.

W toku procedury wywłaszczeniowej Zainteresowany zmuszony był wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, co wynika z art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Decyzją z dnia 12 czerwca 2007 r. prezydent miasta określił jako możliwe przeznaczenie gruntu jako teren pod zabudowę budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym. Decyzja niniejsza stała się jednak po upływie wynikającego z niej terminu bezprzedmiotowa, co oznacza, iż Wnioskodawca w dalszym ciągu ma do czynienia i grunt użytkuje zgodnie z jej pierwotnym przeznaczeniem, czyli jako grunt rolny-pastwisko.

W ramach zamierzonej transakcji sprzedaży gruntu (działki 218/2), Zainteresowany ustalił z przyszłym nabywcą, iż przejmuje grunt jako rolny i nie wnosi z tego tytułu żadnych uwag. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, a planowana sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Wnioskodawca prosi o potwierdzenie swojego stanowiska, że nie powinien płacić podatku dochodowego po sprzedaży wymienionej działki.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien On płacić podatku dochodowego od sprzedaży wymienionej działki, ponieważ jest On właścicielem wymienionej nieruchomości dłużej niż 5 lat. Stan faktyczny posiadania był identyczny od 1996 r., z intensywnymi działaniami Zainteresowanego od 2003 r. i finałem sprawy w 2007 r. Sytuacja wywłaszczeniowa spowodowała straty finansowe w rodzinie Wnioskodawcy, a teraz, gdyby musiał On zapłacić podatek od sprzedaży, byłby On powtórnie pokrzywdzony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza dokonać sprzedaży nieruchomości, która została Mu zwrócona, jako spadkobiercy osoby wywłaszczonej na mocy decyzji administracyjnej.

Dla rozpatrywanej sprawy istotna jest więc kwestia, od kiedy należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w cyt. wyżej przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niezbędne jest więc ustalenie momentu nabycia przez Wnioskodawcę własności owej nieruchomości, a w konsekwencji rozstrzygnięcie kwestii, czy zwrot nieruchomości przejętej na rzecz Skarbu Państwa stanowi jej nabycie przez Zainteresowanego w myśl powołanego wyżej przepisu.

Przy rozstrzygnięciu tego problemu należy mieć na uwadze nie tylko przepisy prawa podatkowego, ale przede wszystkim przepisy prawa cywilnego dotyczące nabycia, czy też utraty prawa własności, z uwzględnieniem jednak przepisów prawa administracyjnego dotyczących gospodarowania nieruchomościami.

W świetle art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Zgodnie z art. 136 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy, w razie powzięcia zamiaru użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, właściwy organ zawiadamia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze, informując równocześnie o możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, który zawiadamia o tym właściwy organ. Warunkiem zwrotu nieruchomości jest zwrot przez poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę odszkodowania lub nieruchomości zamiennej stosownie do art. 140.

Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości - w tym przypadku następcy prawnemu poprzedniego właściciela.

Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia. Gdyby bowiem nie dokonane wywłaszczenie, Wnioskodawca, z chwilą śmierci spadkodawcy, stałby się właścicielem nieruchomości.

Spadek jest bowiem instytucją regulowaną przepisami zawartymi w Księdze Czwartej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Artykuł 924 tej ustawy stanowi, że spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast zgodnie z jego art. 925, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Mając na uwadze ww. regulacje prawne, stwierdzić należy, iż skoro spadek, stanowiący ogół majątkowych praw i obowiązków zmarłego (art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego) otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy i według tej daty spadkobierca nabywa spadek, za dzień nabycia rzeczy lub praw w drodze spadku należy rozumieć dzień jego otwarcia.

Zatem, skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie kreuje prawa do niej, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ma miejsce restytucja stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców. Zwrot nieruchomości dla spadkobierców skutkuje tym, że spadkobierca w spadku nabywa nie roszczenie, lecz prawo własności nieruchomości.

Reasumując, z uwagi na fakt, że przedmiotowa nieruchomość została zwrócona Wnioskodawcy w drodze decyzji administracyjnej przywracającej stosunki prawne sprzed wywłaszczenia, stwierdzić należy, iż dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku odpłatnego zbycia tej nieruchomości, nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nastąpiło w dniu śmierci ojca Wnioskodawcy; datą owego nabycia nie jest natomiast data zwrotu nieruchomości przez prezydenta miasta wykonującego zadania starosty w drodze decyzji administracyjnej.

Tym samym, planowane zbycie rzeczonej nieruchomości - ponieważ zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie - nie będzie stanowiło źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dokonania zamierzonej sprzedaży.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto informuje się, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, u. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.