ILPB1/4511-1-997/15-3/AN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2015 r. (data wpływu 9 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wygaśnięcia zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki Osobowej poprzez konfuzję - jest prawidłowe.

W dniu 9 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności Handlowej wskutek likwidacji Spółki Osobowej, skutków podatkowych związanych ze spłatą Wierzytelności Handlowej otrzymanej wskutek likwidacji Spółki Osobowej oraz skutków podatkowych wygaśnięcia zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki Osobowej poprzez konfuzję.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym, podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: "podatek PIT"). W przyszłości Wnioskodawca stanie się wspólnikiem spółki osobowej (spółki jawnej) (dalej: "Spółka Osobowa"). Spółka Osobowa powstanie z przekształcenia spółki X sp. z o.o. (dalej: "Spółka"). Na majątek Spółki przed przekształceniem może składać się m.in. wierzytelność handlowa z tytułu sprzedaży papierów wartościowych (dalej: "Wierzytelność Handlowa") oraz wierzytelność wobec Wnioskodawcy z tytułu udzielonej Wnioskodawcy pożyczki (dalej: "Wierzytelność Pożyczkowa"). Wierzytelność Handlowa i Wierzytelność Pożyczkowa powstały w toku działalności spółki Przedsiębiorstwo Usługowe Y sp. z o.o. (dalej: "Y"), która stanie się spółką zależną od Spółki, a Spółka wejdzie w posiadanie wierzytelności tytułem wynagrodzenia otrzymanego za umorzenie udziałów w Y. Po przekształceniu Spółki w Spółkę Osobową wymienione wyżej wierzytelności staną się wierzytelnościami Spółki Osobowej.

Wnioskodawca nie wyklucza, że po pewnym okresie działalności Spółka Osobowa zostanie zlikwidowana w oparciu o uzgodniony przez wspólników Spółki Osobowej tzw. inny sposób zakończenia działalności (tekst jedn.: zakończenie jej działalności za wspólną, zgodną decyzją wszystkich wspólników Spółki Osobowej na podstawie art. 67 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (dalej: "k.s.h.").

Na dzień likwidacji Spółka Osobowa może posiadać Wierzytelność Handlową oraz Wierzytelność Pożyczkową.

W związku z likwidacją Spółki Osobowej Wnioskodawcy może zostać wydana Wierzytelność Pożyczkowa. W rezultacie, stosunek zobowiązaniowy pomiędzy Spółką Osobową, a Wnioskodawcą wygaśnie w drodze konfuzji. Jednocześnie w związku z likwidacją Spółki Osobowej Wnioskodawcy może zostać wydana Wierzytelność Handlowa. Nie można wykluczyć, iż w przyszłości Wnioskodawca otrzyma spłatę Wierzytelności Handlowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę Wierzytelności Handlowej wskutek likwidacji Spółki Osobowej spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT.

2. Czy późniejsza spłata Wierzytelności Handlowej spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT.

3. Czy wygaśnięcie zobowiązania wobec Spółki Osobowej poprzez konfuzję następującą w wyniku otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności Pożyczkowej Spółki Osobowej wobec Wnioskodawcy w związku z likwidacją Spółki Osobowej spowoduje u Wnioskodawcy powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT.

Tut. Organ informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie oznaczone nr 3 (tekst jedn.: w zakresie skutków podatkowych wygaśnięcia zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki Osobowej poprzez konfuzję). Natomiast wniosek w zakresie skutków podatkowych otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności Handlowej wskutek likwidacji Spółki Osobowej oraz skutków podatkowych związanych ze spłatą Wierzytelności Handlowej otrzymanej wskutek likwidacji Spółki Osobowej) (pytanie nr 1 i 2), został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną z dnia 24 września 2015 r. nr ILPB1/4511-1-996/15-2/AN.

Ad. 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, wygaśnięcie zobowiązania wobec Spółki Osobowej poprzez konfuzję następującą w wyniku otrzymania przez Wnioskodawcę Wierzytelności Pożyczkowej Spółki Osobowej wobec Wnioskodawcy w związku z likwidacją Spółki Osobowej nie spowoduje u Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż jednym ze sposobów zakończenia zobowiązania jest instytucja konfuzji, która polega na wygaśnięciu konkretnej wierzytelności oraz odpowiadającego jej zobowiązania (długu) w sytuacji, w której następuje połączenie osoby wierzyciela i osoby dłużnika w jednym podmiocie, np. wskutek połączenia osób prawnych lub przejścia wierzytelności/długu w wyniku spadkobrania lub innych czynności prawnych.

Analogiczna sytuacja będzie mieć miejsce w przypadku, w którym Wnioskodawca w związku z likwidacją Spółki Osobowej otrzyma Wierzytelność Pożyczkową, tj. wierzytelność Spółki Osobowej wobec Wnioskodawcy (dłużnika) z tytułu pożyczki. W konsekwencji, Wnioskodawca otrzyma wierzytelność wobec samego siebie, a zatem spowoduje to połączenie się osoby wierzyciela i osoby dłużnika w osobie Wnioskodawcy, a w efekcie konfuzją wierzytelności i długu z mocy prawa.

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle obowiązujących przepisów ustawy PIT brak jest podstaw do tego, aby otrzymanie przez Wnioskodawcę Wierzytelności Pożyczkowej w związku z likwidacją Spółki Osobowej, które co wykazał Wnioskodawca powyżej - będzie skutkowało konfuzją, powinno generować przychód podatkowy u Wnioskodawcy.

W szczególności, zdaniem Wnioskodawcy, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód podatkowy w oparciu o art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy PIT. Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT, za przychody z działalności gospodarczej uznaje się wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Należy wskazać, że w powołanym przepisie ustawodawca posługuje się terminem "umorzonych zobowiązań" w odniesieniu do wymienionych w nim kategorii przychodów. Pojęcie "umorzonych zobowiązań" nie zostało zdefiniowane w ustawie. W związku z tym należy odwołać się do wykładni językowej użytego terminu. Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN "umorzyć" oznacza m.in. "zrezygnować całkowicie lub częściowo ze ściągania jakichś należności pieniężnych". Termin "umorzony" zastosowany w odniesieniu do zobowiązania oznacza zatem skutek w postaci zmniejszenia lub zlikwidowania tego zobowiązania poprzez uzyskanie zrzeczenia się należności przez wierzyciela. Stąd skutkiem umorzenia zobowiązania jest zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania dłużnika w stosunku do wierzyciela, za jego zgodą, co prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania.

Zgodnie natomiast z art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Zatem o uznaniu zobowiązania za umorzone w całości lub w części decyduje spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, w przypadku wierzyciela konieczne jest złożenie oświadczenia woli o zwolnieniu dłużnika z długu i po drugie, w przypadku dłużnika konieczne jest złożenie oświadczenia woli o tym, że zwolnienie to przyjmuje. Jedynie w takim przypadku, w wyniku złożenia dwóch oświadczeń woli uznać można, że jedna ze stron rezygnuje z przysługującego jej świadczenia pieniężnego, natomiast druga ze stron uzyskuje z tego tytułu przysporzenie majątkowe, stanowiące przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT.

Należy jednak podkreślić, że do wygaśnięcia zobowiązania Wnioskodawcy dojdzie nie wskutek umorzenia, lecz poprzez konfuzję z mocy prawa, następującą w wyniku likwidacji Spółki Osobowej i podziału jej majątku, w związku z czyni Wierzytelność Pożyczkowa Spółki Osobowej trafi do osoby dłużnika (Wnioskodawcy). W szczególności do wygaśnięcia tego zobowiązania nie dojdzie wskutek złożenia odpowiednich oświadczeń woli wierzyciela i dłużnika, a zatem nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy PIT.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż w jego ocenie konfuzja nie wypełnia dyspozycji art. 11 ust. 1 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem przychodem jest m.in. wartość nieodpłatnych świadczeń. Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie "nieodpłatny". Przepisy ustawy PIT określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy, co znajduje również potwierdzenie w doktrynie i orzecznictwie, świadczenie nieodpłatne związane jest ze zdarzeniami prawnymi i gospodarczymi o charakterze zobowiązaniowym, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Nieodpłatnym świadczeniem nie będzie więc przysporzenie "samemu sobie". W sytuacji, gdy po obu stronach stosunku zobowiązaniowego stoją te same osoby, są one jednocześnie uprawnionymi i zobowiązanymi, zachodzi tzw. konfuzja, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. Brak stosunku zobowiązaniowego wyklucza jakiekolwiek świadczenie, w tym świadczenie nieodpłatne.

Powyżej zaprezentowane podejście było wielokrotnie potwierdzane przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach, m.in. w: interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 20 kwietnia 2015 r. sygn. IBPBI/1/4511-30/15/AB, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 kwietnia 2015 r. sygn. IPTPB1/4511-32/15-3/MD oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. IPPB1/4511-128/15-2/EC.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku likwidacji Spółki Osobowej Wierzytelności Pożyczkowej, która wygaśnie na skutek konfuzji nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem PIT u Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.