ILPB1/4511-1-583/16-5/TW - PIT w zakresie kosztów uzyskania przychodów w związku z wypłatą wynagrodzenia z tytułu udziału w zysku spółki cichej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 13 maja 2016 r. (data wpływu 16 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów w związku z wypłatą wynagrodzenia z tytułu udziału w zysku spółki cichej - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z 12 lipca 2016 r. (data wpływu 20 lipca 2016 r.) - o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* powstania przychodu w związku z wniesieniem wkładu pieniężnego przez wspólnika cichego,

* kosztów uzyskania przychodów w związku z wypłatą wynagrodzenia z tytułu udziału w zysku spółki cichej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i rozlicza się na Książce Przychodów i Rozchodów na zasadach ogólnych. W listopadzie 2015 r. zdecydowała się na rozszerzenie swojej działalności gospodarczej o usługi związane z wyżywieniem (PKD 56.10A) i w związku z tym Wnioskodawczyni zakupiła restaurację wraz z wyposażeniem. W celu zwiększenia możliwość rozwoju restauracji i zwiększenia przychodów z niej uzyskiwanych, zawarła umowę spółki cichej z osobą fizyczną, zgodnie z którą, Wspólnik cichy zobowiązał się wnieść wkład pieniężny w zamian za 40% udziału w zysku netto. Wspólnikowi jego udział w zysku netto będzie wypłacany do 20 dnia każdego miesiąca, a w pierwszym roku współpracy proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Wspólnik cichy nie uczestniczy w stratach przedsiębiorcy i w bezpośrednim prowadzeniu działalności, ma jedynie prawo przeglądać księgi podatkowe. Umowa spółki cichej została zawarta na czas nieokreślony z możliwością wypowiedzenia jej przez każdą ze stron. W przypadku rozwiązania umowy Wspólnik cichy ma prawo do zwrotu całego wkładu pieniężnego.

Od chwili zawarcia umowy Spółki cichej Wnioskodawczyni dokonała na rzecz Wspólnika cichego wypłat z tytułu 40% jego udziału w zysku netto i odprowadziła za niego do urzędu skarbowego 19% zryczałtowany podatek z tego tytułu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Do stanu faktycznego

o 1.1.Czy wniesienie wkładu przez Wspólnika cichego będzie powodowało powstanie u Wnioskodawczyni przychodu.

o 1.2.Czy należne Wspólnikowi cichemu wynagrodzenie wynikające z udziału w zysku, określone w Umowie Spółki cichej będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni obecnie, w całości koszt uzyskania przychodu.

2. Do zdarzenia przyszłego

o 2.1.Czy należne Wspólnikowi cichemu wynagrodzenie wynikające z udziału w zysku, określone w Umowie Spółki cichej będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni w przyszłości w całości koszt uzyskania przychodów.

Powyższa treść pytań wynika z pisma z 12 lipca 2016 r. stanowiącego uzupełnienie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1.2. i 2.1. w odniesieniu do stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Odpowiedź na pytanie nr 1.1. przedstawiono w interpretacji indywidualnej z 26 lipca 2016 r. nr ILPB1/4511-1-583/16-4/TW.

Zdaniem Wnioskodawcy z uwagi na to, iż zawarcie przez Wnioskodawczynię Umowy spółki cichej było formą pozyskania kapitału którego koszt pozyskania będzie uzależniony od wypracowanych zysków, to koszt pozyskania, czyli wynagrodzenie należne Wspólnikowi cichemu, co do zasady powinno stanowić dla Wnioskodawczyni koszt uzyskania przychodu.

Wniesienie przez Wspólnika cichego wkładu do firmy Wnioskodawczyni (udostępnienie kapitału) oraz jego działania kontrolno-zarządcze przyczyniły się, przynajmniej pośrednio, do zwiększenia przychodów. Dowodem tego jest wypłacony, zgodnie z warunkami umowy, 40% udział w zysku netto.

Celem całego przedsięwzięcia związanego z Umową spółki cichej było bowiem zwiększenie zysku firmy Wnioskodawczyni.

W konsekwencji koszty Wnioskodawczyni związane z uzyskaniem i wykorzystaniem powyższych świadczeń od Wspólnika cichego były i będą poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów - zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym również, że koszty te nie zostały wymienione w katalogu negatywnym z art. 23 ustawy o podatku od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawczyni wypłacony Wspólnikowi cichemu zysk spełnia wszelkie przesłanki, by zostać uznany za koszty uzyskania przychodów:

* został przez Wnioskodawczynię poniesiony (Wnioskodawczyni wypłaciła zysk Wspólnikowi cichemu i odprowadziła od niego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 - 19% zryczałtowany podatek od przychodów z tytułu odsetek od pożyczki),

* wykazuje on bezpośredni związek z przychodem Wnioskodawczyni, tzn. wniesiony wkład przyczynił się i będzie się nadal przyczyniał do osiągnięcia przez Wnioskodawczynię większego przychodu podatkowego lub jego zachowania albo zabezpieczenia,

* nie został wymieniony w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie kosztów uzyskania przychodów w związku z wypłatą wynagrodzenia z tytułu udziału w zysku spółki cichej jest nieprawidłowe.

Zasadę swobody umów przewiduje art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 z późn. zm.). W myśl ww. przepisu: strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Z zasady tej wynika możliwość zawierania tzw. "umów nienazwanych", tj. nieuregulowanych w ww. Kodeksie. Należy przy tym pamiętać, że treść dozwolonej umowy przez prawo wyznaczają postanowienia art. 56 i 58 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 56 Kodeksu cywilnego: czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Z uwagi na brak ustawowych uregulowań umowy spółki cichej należy stwierdzić, że umowa ta jest jedną z tzw. umów nienazwanych. Należy przy tym zauważyć, że o rodzaju zawartej umowy nie decyduje nadana jej przez strony nazwa lecz treść złożonych przy jej zawieraniu oświadczeń woli. Funkcjonowanie spółki cichej opiera się na wniesieniu przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci wkładu własnej pracy) na rzecz drugiego wspólnika, prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach tej działalności, nie ujawniając się jednak na zewnątrz, nie mając też praw do majątku tej spółki. Wspólnik cichy nie odpowiada też za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Spółka taka jest po prostu odmianą umowy cywilnoprawnej dwóch stron.v

Do istotnych elementów stosunku spółki cichej należą:

* uczestniczenie w cudzym przedsiębiorstwie (strony dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego),

* wniesienie wkładu (wkład wspólnika cichego, który może być w formie zarówno pieniężnej, jak i niepieniężnej, staje się częścią majątku przedsiębiorcy),

* wniesienie wkładu daje prawo do udziału w zysku (nie można wyłączyć wspólnika cichego od uczestnictwa w zyskach - inaczej jest w odniesieniu do strat),

* wyłączenie osobistej odpowiedzialności (wobec wierzycieli przedsiębiorcy).

Istota spółki cichej wyczerpuje się w stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników (spółka wewnętrzna). Wspólnik cichy nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej zawarła umowę spółki cichej z osobą fizyczną (dalej: Wspólnik cichy). Z zawartej umowy wynika, że Wspólnik cichy zobowiązał się wnieść wkład pieniężny w zamian za 40% udziału w zysku netto. Wspólnikowi jego udział w zysku netto będzie wypłacany do 20 dnia każdego miesiąca, a w pierwszym roku współpracy proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Wspólnik cichy nie uczestniczy w stratach firmy Wnioskodawczyni i w bezpośrednim prowadzeniu działalności, ma jedynie prawo przeglądać księgi podatkowe. Umowa spółki cichej została zawarta na czas nieokreślony z możliwością wypowiedzenia jej przez każdą ze stron. W przypadku rozwiązania umowy Wspólnik cichy ma prawo do zwrotu całego wkładu pieniężnego.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.): kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie z powyższym przepisem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź zabezpieczenie lub zachowanie ich źródła. Spełnienie tego warunku oznacza wykazanie przez podatnika, że wydatek był celowy i potrzebny w prowadzonej przez niego działalności, tj. że był racjonalny co do zasady i racjonalny co do wysokości. Istotny jest zamiar podatnika zmierzający do uzyskania lub powiększenia przychodów wskutek powiększenia wydatków.

W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnej wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest jednoznaczny. Wszystkie te sytuacje należy rozwiązywać według zasad racjonalnego rozumowania, odrębnie w odniesieniu do każdego przypadku.

Wnioskodawczyni opisując umowę spółki cichej wskazała, że Wspólnik cichy będzie posiadał udział w zysku netto w wysokości 40%, a wypłacane mu wynagrodzenie będzie stanowić realizację tego udziału.

Wobec powyższego - w niniejszej sprawie należy zbadać, czy niniejsze wynagrodzenie stanowić będzie koszt podatkowy Wnioskodawczyni poniesiony w celu uzyskania przychodu. Stan sprawy nakazuje uznać, że przesłanka ta nie zostanie spełniona. Należy bowiem wskazać, że wynagrodzenie to nie służy uzyskaniu przez Wnioskodawczynię przychodów. Wydatek ten stanowi realizację podziału zysku osiągniętego w ramach umowy spółki cichej.

Wydatku tego nie można również uznać za koszt poniesiony w celu zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów. Do tej grupy kosztów podatkowych Wnioskodawczyni może zaliczyć tylko wydatki związane z zapewnieniem funkcjonowania jej przedsiębiorstwa, np. koszty obsługi administracyjnej, księgowej czy prawnej, koszty działań marketingowych i promocyjnych oraz reklamowych, ubezpieczeń, mediów, podatku od nieruchomości, niektóre koszty postępowań sądowych zmierzających do wyegzekwowania należności (tekst jedn.: przychodów opodatkowanych jako należne). Zatem w niniejszym przypadku również druga przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zostanie spełniona, ponieważ wynagrodzenie na rzecz Wspólnika cichego nie służy zabezpieczeniu /zachowaniu źródła przychodów Wnioskodawczyni.

Wobec powyższego należy wskazać, że wynagrodzenie będące przedmiotem sprawy stanowi realizację szczególnego zobowiązania wynikającego z umowy spółki cichej. Z tych też względów świadczenia takiego nie można traktować jako poniesionego w celu uzyskania przychodu przez Wnioskodawczynię, bądź zachowania albo zabezpieczenia jej źródła przychodów.

Reasumując - należne Wspólnikowi cichemu wynagrodzenie wynikające z udziału w zysku, określone w umowie spółki cichej nie będzie stanowiło dla Wnioskodawczyni obecnie, jak i w przyszłości kosztów uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.