ILPB1/4511-1-319/16-2/KF - PIT w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłacanego byłym pracownikom z tytułu zakazu konkurencji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki jawnej, przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłacanego byłym pracownikom z tytułu zakazu konkurencji - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłacanego byłym pracownikom z tytułu zakazu konkurencji.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W czasie trwania stosunku pracy Wnioskodawca, jako pracodawca, zawarł z pracownikami:

1. AA - pracował do 18 kwietnia 2015 r.

2. BB - pracował do 18 kwietnia 2015 r.

3. CC - pracował do 31 maja 2015 r.

4. DD - pracował do 30 czerwca 2015 r.

umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Z treści umowy wynika, że zakaz konkurencji wiąże pracownika przez 12 miesięcy po ustaniu stosunku pracy. W zamian za wykonanie zobowiązań dotyczących zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia Wnioskodawca (pracodawca) będzie wypłacał przez 12 miesięcy odszkodowanie, do ostatniego dnia każdego miesiąca.

Wnioskodawca u Pana AA i BB spóźnił się z ratą odszkodowania i przekazał je byłym pracownikom (AA i BB) na rachunek w dniu (...). Pozostałym pracownikom (CC i DD) odszkodowanie zostaje wypłacone co miesiąc do ostatniego dnia każdego miesiąca w terminie.

Wystąpienie opóźnienia nie wynikało ze złej woli właścicieli Firmy, lecz było spowodowane przeoczeniem przez pracownika umowy. Wnioskodawca co miesiąc przelewał na rachunek bankowy pracownika terminowo kolejne raty odszkodowania. Wszyscy czterej pracownicy po zauważeniu pierwszego wpływu odszkodowania na konto, jak i wszystkich kolejnych rat, za każdym razem dokonują zwrotu przekazanej kwoty netto na rachunek Firmy w tym samym dniu lub w następnym. Wnioskodawca, jako płatnik podatku dochodowego, od postawionych do dyspozycji podatnika rat odszkodowania pobrała zaliczki na podatek dochodowy, które w ustawowym terminie przekazała na rachunek Urzędu Skarbowego.

Jako płatnik, który pobierał zaliczki na podatek dochodowy, po zakończeniu roku podatkowego Wnioskodawca sporządził informację o przychodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), uwzględniając wypłatę odszkodowania (przychód) i wykazując pobrane zaliczki podatku dochodowego.

Pracownicy AA i CC po otrzymaniu PIT-11 w rozmowie telefonicznej z pracownikiem działu kadr, zwrócili się z prośbą o korektę PIT-11, twierdząc, że zwrócili całe wynagrodzenie za zakaz konkurencji w 2015 r. i nie jest to dla nich przychodem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy jako pracodawca/płatnik, w przypadku zwrotu przez byłych pracowników kwoty netto odszkodowania, Wnioskodawca ma obowiązek na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sporządzić informację PIT-11, w której poda w poz. 29 - przychód: kwotę brutto odszkodowania, a w poz. 33 - podatek: odprowadzone zaliczki na rachunek Urzędu Skarbowego.

2. Czy w przypadku zwrotu takiego odszkodowania przez podatnika nie ma takiego obowiązku, ponieważ po stronie pracownika nie wystąpił przychód.

Zdaniem Wnioskodawcy, był on zobowiązany do wypłaty odszkodowania na czas zawartej umowy (wykazania przychodu i pobranych zaliczek w PIT-11), gdyż art. 101 pkt 2 § 2 Kodeksu Pracy zakłada, że nawet w przypadku założenia, że opóźnienie wypłaty odszkodowania jest nie wywiązaniem się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania (co może stwierdzić Sąd, po zbadaniu okoliczności), to na pracodawcy nadal ciąży obowiązek wypłaty comiesięcznych rat odszkodowania zgodnie z zawartą umową, a zwrócone odszkodowanie wypłacone było należnie i pomimo zwrotu na rachunek Firmy, było pozostawione do dyspozycji podatnika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast stosownie do treści art. 12 ust. 1 tej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wnioskodawca w czasie trwania stosunku pracy zawarł z pracownikami umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Z treści zawartych umów wynika, że zakaz konkurencji wiąże pracownika przez 12 miesięcy po ustaniu stosunku pracy. W zamian za wykonanie zobowiązań dotyczących zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia Wnioskodawca będzie wypłacał pracownikom odszkodowanie.

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji wypłacane jest na podstawie umowy zawartej pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Wysokość i zasady ustalania takiego odszkodowania zawarte zostały w art. 101² w zw. z art. 101¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.).

Wskazać należy, że użyty w treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot "w szczególności" oznacza, ze wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym (aktualnie lub w przeszłości) pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym, a zatem nawet wówczas, gdy ten stosunek już ustał.

W konsekwencji odszkodowanie wypłacane z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji należy zakwalifikować do przychodów ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wypłata jest uwarunkowana łączącym wcześniej strony stosunkiem pracy.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że pracownicy po zauważeniu wpływu odszkodowania na konto, za każdym razem dokonują zwrotu przekazanej kwoty netto na rachunek Wnioskodawcy w tym samym dniu lub w następnym. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że jako płatnik podatku dochodowego od postawionych do dyspozycji podatnika rat odszkodowania pobrał zaliczki na podatek dochodowy, które w ustawowym terminie przekazał na rachunek Urzędu Skarbowego. Natomiast po zakończeniu roku podatkowego Wnioskodawca sporządził informację PIT-11, w której uwzględnił kwotę wypłaconego odszkodowania oraz pobrane zaliczki na podatek dochodowy.

W związku ze zwrotem przez byłych pracowników kwoty netto odszkodowania, powstała wątpliwość, czy Wnioskodawca ma obowiązek na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sporządzić informację PIT-11, czy też nie ma takiego obowiązku, ponieważ po stronie pracownika nie wystąpił przychód.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy na treść art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym - w brzmieniu obowiązującym w 2015 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem zależnie od rodzaju świadczenia, zróżnicowano możliwość zaliczenia tego świadczenia do przychodu podatnika, w tym także do przychodu pracownika, wskazując, że:

* pieniądze i wartości pieniężne są przychodem w momencie ich otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika (tekst jedn.: niezależnie od faktycznego ich pobrania przez podatnika) zaś,

* świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia stają się przychodem podatnika dopiero w chwili ich faktycznego otrzymania.

Uwzględniając zatem uregulowania zawarte w art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, że przychodem pracownika ze stosunku pracy są m.in. wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne. Przy czym przychód z tego tytułu powstaje w momencie ich otrzymania (czyli wręczenia podatnikowi pieniędzy i wartości pieniężnych) lub postawienia do dyspozycji podatnika. Wobec braku w przepisach podatkowych definicji pojęcia "postawienie do dyspozycji" należy posłużyć się definicją słownikową. "Mieć coś do dyspozycji" oznacza "mieć możność posługiwania się, rozporządzania czymś w danej chwili". Przez "postawione do dyspozycji" należy zatem rozumieć takie środki pieniężne, których podatnik - wykazując określoną aktywność - ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Nie ulega wątpliwości, że w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca stawia do dyspozycji byłych pracowników środki pieniężne, stanowiące dla tych pracowników przychody ze stosunku pracy. Pracownicy ci mają bowiem możliwość posługiwania się, rozporządzania przekazanymi im kwotami i czynią to poprzez ich zwrot na rachunek Wnioskodawcy. Tym samym u pracowników tych - na podstawie art. 12 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - powstaje przychód ze stosunku pracy, od którego Wnioskodawca zobowiązany jest pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Jak stanowi bowiem art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W świetle powyższego, Wnioskodawca - pomimo zwrotu na jego rachunek bankowy przez byłych pracowników kolejnych rat wypłacanego odszkodowania - obowiązany jest z tytułu wypłaty tychże rat odszkodowania (stawiania ich do dyspozycji byłych pracowników) do obliczania zaliczek na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz do przekazania tych zaliczek na konto właściwego urzędu skarbowego w terminie określonym w art. 38 tej ustawy.

Ponadto Wnioskodawca na podstawie art. 39 ust. 1 ww. ustawy zobowiązany jest do wystawienia informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11. Zgodnie bowiem z jego treścią, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przesłać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. (...)

Przy czym w informacji o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11, Wnioskodawca w poz. 29 informacji obowiązany jest, pomimo zwrotu przez byłych pracowników kwot netto odszkodowania, do wykazania odszkodowania w kwotach brutto, natomiast w poz. 33 tej informacji - kwot pobranych zaliczek.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.