ILPB1/415-971/08-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2008 r. (data wpływu 27 listopada 2008 r.), uzupełnionym w dniu 30 grudnia 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów z innych źródeł - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów za innych źródeł.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 17 grudnia 2008 r. nr ILPP1/443-1112/08-2/KG i ILPB1/415-971/08-2/AK, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 19 grudnia 2009 r., a w dniu 30 grudnia 2008 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 23 grudnia 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wnioskodawca - wskazuje, że w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem jest wartość nieodpłatnych świadczeń np. umorzenie wierzytelności z tytułu najmu lokalu i odsetek, które należy wykazywać w deklaracji PIT-8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dla każdego umorzenia wierzytelności głównej i odsetek należy wystawiać PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, w oparciu o art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z innych źródeł jest wartość nieodpłatnych świadczeń polegających na umorzeniu wierzytelności z tytułu najmu lokalu oraz odsetek, które należy wykazywać w deklaracji PIT-8C

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Obowiązki ciążące na podmiocie w związku z umorzeniem przez niego wierzytelności głównej oraz odsetek, zależą od tego, czy przedmiotowe wierzytelności powstały w związku z prowadzeniem przez beneficjenta działalności gospodarczej.

W przypadku, jeśli wierzytelności nie powstały w związku z prowadzoną przez beneficjenta umorzenia pozarolniczą działalnością gospodarczą, to uzyskany przez niego przychód powstały w wyniku umorzenia, stanowi przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, tj. przychód z "innych źródeł".

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl przepisu art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Z brzmienia tego przepisu wynika, iż zwolnienie z długu dochodzi do skutku w wyniku umowy stron, przy czym zwolnienie z długu musi zostać zaakceptowane przez dłużnika. W efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Umorzenie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści.

Ze świadczeniem mamy przy tym do czynienia w sytuacji gdy, świadczeniodawca wyrazi pozytywną wolę świadczenia, tzn. chęć przekazania świadczenia na rzecz świadczeniobiorcy, a świadczeniobiorca to świadczenie przyjmie.

W świetle powyższego, kierując się przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że korzyści jakie osiąga dłużnik z tytułu umorzenia zaległości wynikających z zawartych umów cywilnoprawnych stanowią dla niego realne przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przy założeniu, iż umorzenie ww. zaległości stanowi zwolnienie z długu w myśl cytowanego art. 508 ustawy - Kodeks cywilny, należy uznać, iż umorzona kwota zobowiązania z tytułu zawartych umów cywilnoprawnych, stanowi dla osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1, w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca dokonując umorzenia zaległości z tytułu zawartych umów cywilnoprawnych osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej jest zobowiązany wypełnić obowiązek nałożony przez art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 42a wyżej ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, dokonane umorzenie należności w stosunku do osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej stanowi dla tych osób przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym na Wnioskodawcy ciąży obowiązek sporządzenia informacji o wysokości przychodów z innych źródeł na druku PIT-8C dla każdej osoby, której umorzono zaległości.

Natomiast w przypadku, jeśli wierzytelności powstały w związku z prowadzoną przez beneficjenta umorzenia pozarolniczą działalnością gospodarczą, to uzyskany przez niego przychód powstały w wyniku umorzenia, stanowi przychód ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wartość umorzonych zobowiązań dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest nieodpłatnym świadczeniem, które stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu.

W tym przypadku nie ma zastosowania art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym Wnioskodawca musiałby sporządzić informację PIT-8C.

W stosunku do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, którym umorzono zobowiązania, na podmiocie, który dokonał umorzenia, nie ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C.

Podsumowując tut. Organ wskazuje, że nie wszystkich przypadkach umorzenia wierzytelności głównej oraz odsetek, na podmiocie umarzających wierzytelności ciąży obowiązek wystawiania informacji PIT-8C. Jak wyżej wskazano, obowiązek ten powstaje jedynie w przypadku, gdy wierzytelność nie powstała w związku z prowadzoną przez beneficjenta pozarolnicza działalnością gospodarczą.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W części dotyczącej podatku od towarów i usług wniosek zostanie rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.