ILPB1/415-838/12-2/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 23 sierpnia 2012 r. (data wpływu 30 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika podatku dochodowego z tytułu nabycia akcji od pracowników - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika podatku dochodowego z tytułu nabycia akcji od pracowników.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka X jest wielooddziałowym podmiotem gospodarczym, będącym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych i podatku od towarów i usług. Obecnie X prowadzi działalność w wielu obszarach, z których najważniejsze to:

* produkcja renu, wykorzystywanego głównie w technice lotniczej, którego odbiorcami są podmioty zagraniczne,

* produkcja kruszyw drogowych, nabywanych przez podmioty krajowe, z przeznaczeniem do budowy dróg i autostrad,

* działalność holdingowa,

* odzysk miedzi i srebra z odpadów hut miedzi,

* przetwarzanie elektroodpadów.

Zgodnie z przyjętym uchwałą Zarządu X "Planem Strategicznym na lata 2010-2014 X S.A.", Spółka podjęła działania zmierzające do dywersyfikacji ryzyka biznesowego. W celu realizacji powyższej strategii Spółka X aktywnie uczestniczyła w organizowanych przez Ministerstwo Skarbu Państwa procesach prywatyzacyjnych. W konsekwencji powyższego w 2010 r. nabyto 85% akcji spółki Y, przy czym samo wydanie akcji nastąpiło w dniu 30 listopada 2010 r.

Pozostałe 15% akcji Y zostało przekazane uprawnionym pracownikom spółki Y jak również ich spadkobiercom, na zasadach wskazanych w art. 36-38 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 118, poz. 561 z późn. zm.). Jedną z konsekwencji takiego sposobu nieodpłatnego przekazania akcji jest zastrzeżenie wskazane w art. 38 ust. 3 tejże ustawy, iż nie mogą być one przedmiotem obrotu przed upływem dwóch lat od dnia zbycia przez Skarb Państwa pierwszych akcji na zasadach ogólnych. Tym samym, biorąc pod uwagę powyższe, od dnia 2 grudnia 2012 r. objęte przez pracowników akcje będą mogły być przedmiotem obrotu. Spółka wskazuje również, iż zgodnie z umową prywatyzacyjną, zawartą pomiędzy Y a Skarbem Państwa, Y ma obowiązek odkupić akcje Y od tych pracowników Y lub ich spadkobierców, którzy będą chcieli je sprzedać. W takim przypadku X, w związku z przedmiotową transakcją, będzie wypłacał wynagrodzenie w związku z odkupieniem akcji Y od poszczególnych osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy X w związku z odkupem akcji Y od pracowników tej spółki lub ich spadkobierców winien wystawić informację PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm., dalej: ustawa o PIT), źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych, jak wynika z brzmienia art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Tymczasem na podstawie art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W myśl art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych (do których należy zaliczyć akcje) a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 ustawy o PIT.

Tym samym w ocenie Spółki, z perspektywy akcjonariuszy - pracowników X lub ich spadkobierców - przychód ze zbycia akcji na rzecz X powinien być kwalifikowany właśnie jako przychód ze zbycia akcji (art. 30b ust. 1 ustawy o PIT), a nie przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT).

Powoduje to, iż w analizowanej sytuacji nie będzie miała zastosowania norma art. 41 ust. 4 ustawy o PIT nakazująca, aby X jako płatnik pobierał zryczałtowany podatek dochodowy od dokonanej na rzecz akcjonariusza wypłaty ceny zakupu jego akcji. To sam podatnik po zakończeniu danego roku podatkowego jest obowiązany, w świetle art. 39b ust. 6 ustawy o PIT, w zeznaniu podatkowym wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, jak również obliczyć należny podatek dochodowy.

W tym miejscu należy również wskazać, iż art. 39 ust. 3 ustawy o PIT, co do zasady wiąże fakt uzyskiwania przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych dochodów, o których mowa w art. 30b ust. 2 ustawy o PIT, z obowiązkiem osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób prawnych i ich jednostek organizacyjnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej do przekazania podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu (którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika) imiennej informacji o wysokości dochodu, sporządzonej według ustalonego wzoru (tekst jedn.: formularza PIT-8C).

Należy jednak podkreślić, co wynika ze stanowisk zajmowanych przez organy podatkowe jak i sądy administracyjne, iż przepis ten nie odnosi się do każdego jednego przypadku, gdy podmiot zaliczany do jednej ze wspomnianych kategorii (objętych obowiązkiem sporządzenia i przekazywania tego typu informacji) dokonuje wypłaty kwot, które są kwalifikowane np. jako przychód z tytułu zbycia papierów wartościowych. Takiej podstawy nie daje w szczególności brzmienie przepisu, które nakłada na podmiot zobowiązany obowiązek przekazywania informacji odnośnie dochodu, w przypadku gdy nie jest on w stanie wskazać rzetelnej informacji odnośnie kosztów uzyskania przychodów (nie posiada stosownej dokumentacji w tym zakresie, gdyż nie uczestniczył przy tej transakcji). W odniesieniu do tego przepisu niezbędne staje się sięgnięcie do wykładni celowościowej, na co wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 16 lutego 2007 r. (sygn. I SA/Kr 1543/06), w którym podkreślił on, iż: "zastosowanie jedynie wykładni językowej przy interpretacji art. 39 ust. 3 u.p.d.o.f. doprowadziłoby do przyjęcia, że niemal każdy kto posiada informację o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 u.p.d.o.f. powinien dopełnić określonego w tym przepisie obowiązku podatkowego. Konieczne jest więc sięgnięcie do wykładni celowościowej. Obie strony sporu powołują się na uzasadnienie ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956), z którego wynika, że do sporządzenia imiennej informacji będą zobowiązane jedynie "podmioty za pośrednictwem których podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych".

Również w komentarzu autorstwa W. Dmocha i T. Szymury, Podatek dochodowy od osób fizycznych 2006, Podatkowe Komentarze Praktyczne, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2006, s. 511 i 512, czytamy, że: "podmioty za których pośrednictwem podatnik uzyskuje dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających (...) są obowiązane (...) przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu (...) imienne informacje o wysokości dochodu z tych tytułów". Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się więc do ustalenia czy D.I.N.S.A jest takim podmiotem pośredniczącym".

Zdaniem WSA konieczne jest, aby w tym przypadku wykładnia językowa tego przepisu wobec pewnych nieścisłości była uzupełniona wnioskami płynącymi z zastosowania wykładni celowościowej, którą w tym przypadku należy uznać za najodpowiedniejszą i najlepiej prowadzącą do rozszyfrowywania intencji i celów ustawodawcy. Na gruncie tej wykładni, w pełni prawidłowy będzie wniosek, iż w opisywanym stanie faktycznym X nie będzie zobowiązany do wystawiania jakiejkolwiek dodatkowej informacji (np. PIT-8C).

To akcjonariusze (pracownicy X lub ich spadkobiercy) powinni samodzielnie rozliczyć swój podatek dochodowy od przedmiotowej transakcji, w szczególności, że na Spółce nie będą ciążyć obowiązki płatnika.

W opinii X podmiotami obowiązanymi do sporządzenia i przekazywania informacji przy zastosowaniu tego formularza są jedynie te podmioty, które pośredniczą w transakcjach dotyczących nabywania/zbywania papierów wartościowych (np. biura maklerskie). Natomiast nie trudniący się profesjonalnym obrotem papierami wartościowymi podmiot, który incydentalnie dokonuje zakupu udziałów lub akcji - nie jest zobowiązany do sporządzania w związku z tą transakcją formularza PIT-8C. Spółka pragnie ponownie podkreślić, iż sporządzenie takiej informacji wymagałoby uzyskania od nabywcy danych, których Spółka X nie posiada (a sam nabywca nie ma obowiązku ich przekazywania).

Również w stanowiskach prezentowanych przez organy podatkowe pogląd ten znajduje swoje odzwierciedlenie. Przykładem będzie tu stanowisko zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 15 grudnia 2010 r. (sygn. IPPB2/415-831/10-3/MG), w której organ podkreślił, iż "Analizując treść art. 39 ust. 3 ww. ustawy należy mieć na uwadze cel sporządzenia i przekazywania informacji PIT-8C. Stanowi ona bowiem dla podatnika uzyskującego dochód z kapitałów pieniężnych podstawę do wypełnienia zeznania podatkowego PIT-38, a dla urzędu skarbowego informację, iż podatnik uzyskał taki dochód. Mając na uwadze powyżej przywołane przepisy prawa należy zgodzić się ze stanowiskiem Spółki, iż w związku z (...) wykupem akcji akcjonariuszy mniejszościowych będących osobami fizycznymi, po stronie Spółki nie powstanie obowiązek sporządzenia i przesłania podatnikom (osobom fizycznym) oraz właściwym urzędom skarbowym imiennych informacji (PIT-8C) o wysokości osiągniętego dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy podatkowej, w oparciu o przepis art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Reasumując, zgodnie z wykładnią art. 39 ust. 3 ustawy o PIT, jedynie podmioty pośredniczące w transakcjach odpłatnego zbycia papierów wartościowych zobowiązane są do sporządzania informacji PIT-8C. Zważywszy na fakt, iż w przedstawionym stanie faktycznym - X będzie nabywcą akcji, natomiast w żadnym wypadku nie można tu mówić o pośrednictwie - po stronie Spółki nie wystąpi obowiązek sporządzania formularzy PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a cytowanej ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Ze złożonego wniosku wynika, Wnioskodawca - Spółka Akcyjna - zakupi od pracowników lub ich spadkobierców akcje innej spółki akcyjnej.

Zatem w przypadku odpłatnego zbycia akcji, podatnicy (osoby fizyczne) osiągają dochód określony w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochodem, o którym mowa w art. 30b ust. 1 tej ustawy, jest zgodnie z ust. 2 pkt 1 tego artykułu, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14 - osiągnięta w roku podatkowym.

Dochodów, o których mowa powyżej, zgodnie z art. 30b ust. 5 ww. ustawy nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Stosownie do treści art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru.

Wobec powyższego na Wnioskodawcy, jako osobie prawnej spoczywa obowiązek informacyjny, o którym mowa w powyższym przepisie, tj. obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Przepis ten ma charakter ogólny i nie zawiera wyjątków od reguły. Z jego treści wynika, że przepis ten obowiązuje zarówno instytucje finansowe pośredniczące w obrocie papierami wartościowymi (np. biura maklerskie), jak i inne podmioty pośredniczące w uzyskaniu określonych dochodów przez podatnika (osobę fizyczną). Spółka jest zobowiązana do wystawienia osobie fizycznej informacji o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ww. ustawy.

W myśl art. 30b ust. 6 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym również dochody, o których mowa w art. 24 ust. 14, i dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych, a także dochody z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, i obliczyć należny podatek dochodowy.

Rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i obliczyć należny podatek dochodowy.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku informacje oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, iż na Spółce nabywającej od pracowników X lub ich spadkobierców akcje tej spółki ciąży obowiązek, w terminie do końca lutego następnego roku, sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, imiennej informacji PIT-8C o wysokości osiągniętego przez podatnika dochodu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. organ zauważa, iż dokonując opisu własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego Wnioskodawca powołał się na treść przepisu art. 39b ust. 6 ustawy o PIT, jednakże należy zauważyć, iż ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) nie zawiera powołanego uregulowania prawnego.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę pisma urzędowego co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. Organ informuje, że zostało ono wydane w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Odnosząc się do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270) został on wydany w indywidualnej sprawie i dotyczy wyłącznie tej sprawy, w której zapadł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.