ILPB1/415-545/10-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 30 kwietnia 2010 r. (data wpływu 10 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 maja 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą - transport zarobkowy. W grudniu 1996 r. zaciągnął kredyt na zakup używanego autobusu - 1984 na kwotę xx.XXX,87 zł.

W trakcie eksploatacji okazało się, że autobus nie jest wart zapłaconej ceny, często się psuł co wymagało dalszych nakładów na remonty. W końcu nie nadawał się do wykonywania usług, a tym samym do prowadzenia działalności gospodarczej, którą Wnioskodawca wyrejestrował z dniem xx listopada 1999 r.

W wyniku prowadzonej działalności gospodarczej za 1999 rok Wnioskodawca poniósł stratę w wysokości x.XXX,44 zł, która nie została rozliczona z przyszłych dochodów.

W porozumieniu z bankiem autobus został umieszczony w Auto-komisie. Pomimo, że autobus został postawiony do dyspozycji banku, bank nadal naliczał odsetki karne, które w łącznej kwocie wyniosły xx.XXX,08 zł, co stanowi kwotę niewiele mniejszą od całej kwoty zaciągniętego kredytu.

Autobusu nie udało się sprzedać i w końcu został oddany na złom za kwotę x.000,00 zł.

Pozostały kredyt i odsetki umowne Wnioskodawca spłacił wykonując wraz z żoną prace sezonowe w Niemczech, ostatecznie w sierpniu 2004 r.. Tak więc zaciągnięty kredyt nie przysporzył Zainteresowanemu zysków, a wręcz odwrotnie wiele strat, a umorzone odsetki karne, w przekonaniu Zainteresowanego, nie stanowią przysporzenia dochodów, a jedynie nie powiększają strat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy umorzone w 2009 r. odsetki karne w wysokości xx.XXX,08 zł należało opodatkować podatkiem dochodowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, naliczone przez Bank odsetki karne są za duże w stosunku do kwoty udzielonego kredytu. Umorzenie odsetek karnych według Wnioskodawcy nie stanowi przysporzenia dochodu, a jedynie nie powiększa straty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Treść art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) stanowi, iż przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód).

Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek, jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu, których termin płatności upłynął jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Ze złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca w okresie do xx listopada 1999 r. prowadził działalność gospodarczą. W 1996 r. podpisał umowę kredytową, kredyt był wykorzystywany w prowadzonej działalności. Bank umorzył odsetki karne Wnioskodawcy.

Jak już powyżej wyjaśniono umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu, których termin płatności minął jest przysporzeniem skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Zatem dokonanie przez Bank umorzenia odsetek, stanowić będzie dla Wnioskodawcy świadczenie nieodpłatne, gdyż na skutek jego otrzymania nie został uszczuplony jego majątek. Do uszczuplenia takiego doszłoby, gdyby nie umorzono tych należności. W tej sytuacji przychodem będzie kwota naliczonych i umorzonych odsetek z tytułu kredytu.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że umorzone osobie fizycznej odsetki od kredytu stanowią dla niej nieodpłatne świadczenie. Pomimo, iż umorzenie odsetek karnych przez bank nastąpiło już po zakończeniu prowadzenia przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, kredyt od którego umorzono odsetki i jego zawarcie związane było z tą działalnością. Dlatego też, zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, umorzenie odsetek karnych od zaciągniętego przez Wnioskodawcę kredytu związanego z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowi przychód z działalności gospodarczej podlegający opodatkowaniu. Stanowisko Wnioskodawcy jest zatem nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.