ILPB1/415-52/12-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2012 r. (data wpływu 12 stycznia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - x Towarzystwo Budownictwa Społecznego funkcjonuje jako Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, której jedynym udziałowcem jest Gmina x. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu. Spółka działa na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.).

Spółka zawiera umowy partycypacji w kosztach budowy domów mieszkalnych, które stanowią podstawę do zawarcia umowy najmu lokalu. Partycypacja liczona jest na podstawie kosztów budowy budynku mieszkalnego. W przypadku zakończenia umowy najmu Spółka zwraca partycypację w kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu, równej udziałowi wniesionemu przez partycypanta. Wartość zwracanej partycypacji jest z reguły wyższa od kwoty wpłaconej partycypacji. Różnica między partycypacją wniesioną a uzyskaną w momencie zwrotu jest przychodem, który należy wykazać w informacji PIT-8C (zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 września 2011 r. sygn. akt I SA/Wr 1146/11).

Zgodnie z art. 29 pkt 4 ww. ustawy pracodawcy, a także inne osoby, które zawarły z towarzystwem umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokali mieszkalnych, mogą bez zgody towarzystwa dokonywać przeniesienia praw i obowiązków wynikających z tych umów na rzecz wskazanych przez siebie najemców.

Od dnia 11 października 2011 r. możliwe jest wykupywanie mieszkań z zasobów TBS (Dz. U. z 2011 r. Nr 201, poz. 1180). Cena zakupu ustalona w sposób określony w ustawie jest pomniejszana o kwotę wniesionej partycypacji. Przy czym, wartość partycypacji na dzień zakupu mieszkania stanowi odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu, równej udziałowi wniesionemu przez partycypanta.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacji na rzecz wskazanego najemcy powstaje u osoby przejmującej te prawa i obowiązki przychód i należy wykazać ten przychód w informacji PIT-8C.

W przypadku zakupu mieszkania z zasobów TBS i zarachowania na poczet ceny kupna wartości partycypacji wyliczonej na dzień kupna, powstaje u nabywcy mieszkania przychód w kwocie odpowiadającej różnicy między partycypacją wniesioną, a wartością partycypacji na dzień kupna lokalu i należy wykazać ten przychód w informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca jako źródło przychodów wskazał inne źródła.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca - Towarzystwo Budownictwa Społecznego, działa na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa.

Spółka zawiera umowy partycypacji w kosztach budowy domów mieszkalnych, a partycypacja liczona jest na podstawie kosztów budowy budynku mieszkalnego. W przypadku zakończenia umowy najmu Spółka zwraca partycypację w kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu, równej udziałowi wniesionemu przez partycypanta. Wartość zwracanej partycypacji jest z reguły wyższa od kwoty wpłaconej partycypacji. Różnica między partycypacją wniesioną a uzyskaną w momencie zwrotu jest przychodem, który - zdaniem Wnioskodawcy - należy wykazać w informacji PIT-8C. Pracodawcy, a także inne osoby, które zawarły z towarzystwem umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokali mieszkalnych, mogą bez zgody towarzystwa dokonywać przeniesienia praw i obowiązków wynikających z tych umów na rzecz wskazanych przez siebie najemców. Natomiast od dnia 11 października 2011 r. możliwe jest wykupywanie mieszkań z zasobów TBS. Cena zakupu ustalona w sposób określony w ustawie jest pomniejszana o kwotę wniesionej partycypacji. Przy czym, wartość partycypacji na dzień zakupu mieszkania stanowi odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu, równej udziałowi wniesionemu przez partycypanta.

Z przepisu art. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.) wynika, iż ustawa określa zasady gromadzenia oszczędności i udzielania niektórych kredytów na cele mieszkaniowe oraz zasady działania towarzystw budownictwa społecznego.

Stosownie do postanowień zawartych w art. 27 ust. 1 ww. ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, przedmiotem działania towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu.

Natomiast zgodnie z art. 29a ust. 1 ww. ustawy, osoba fizyczna może zawrzeć z towarzystwem umowę w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego, którego będzie najemcą. Kwota partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego uzyskana od osób, o których mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 30% kosztów budowy tego lokalu (art. 29a ust. 2 ww. ustawy). W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu kwota partycypacji, o której mowa w ust. 1, podlega zwrotowi najemcy nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu. W dniu zwrotu kwota partycypacji powinna odpowiadać kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez najemcę kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu (art. 29a ust. 3 ww. ustawy). W przypadku gdy umowa najmu uzależnia termin zwrotu kwoty partycypacji od zawarcia umowy najmu danego lokalu z następnym najemcą, zwrot kwoty partycypacji następuje z dniem zawarcia tej umowy, jednak nie później niż w terminie, o którym mowa w ust. 3 (art. 29a ust. 4 ww. ustawy). Towarzystwo może uzależnić zawarcie umowy najmu opróżnionego lokalu mieszkalnego od wniesienia przez nowego najemcę kwoty partycypacji w wysokości wypłaconej poprzedniemu najemcy (art. 29a ust. 5 ww. ustawy).

W myśl dodanego przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 201, poz. 1180) zmieniającej ustawę o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego z dniem 11 października 2011 r. - artykułu 33e ust. 1 powołanej wyżej ustawy, lokale mieszkalne w zasobach towarzystw budownictwa społecznego, wybudowane przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego na podstawie wniosków złożonych do dnia 30 września 2009 r., mogą być wyodrębnione na własność.

Stosownie do art. 33e ust. 2 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, przeniesienie własności lokalu mieszkalnego przez towarzystwo budownictwa społecznego może nastąpić wyłącznie na rzecz osoby fizycznej, będącej jednocześnie najemcą lokalu mieszkalnego i stroną umowy w sprawie partycypacji w kosztach budowy tego lokalu.

W myśl art. 33f ust. 1 powołanej ustawy, w przypadku ustanowienia odrębnej własności lokalu, o którym mowa w art. 33e ust. 1, cena jego sprzedaży nie może być niższa niż jego wartość rynkowa ustalona zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Cena sprzedaży lokalu mieszkalnego, o którym mowa w art. 33e ust. 1, powinna uwzględniać pokrycie wszystkich zobowiązań przypadających na lokal, w szczególności spłatę odpowiedniej części zadłużenia kredytowego towarzystwa wraz z odsetkami oraz spłatę przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu w kwocie nominalnej, oraz koszty wyceny nieruchomości (art. 33f ust. 2 cyt. ustawy).

Kwotę partycypacji w kosztach budowy lokalu, która odpowiada kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości rynkowej lokalu równy udziałowi wniesionej kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu, nie mniejszej jednak niż wartość nominalna wpłaconej partycypacji, zalicza się na poczet ceny sprzedaży lokalu mieszkalnego (art. 33f ust. 5 powołanej ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone regulacje prawne wskazać należy, że w sytuacji, gdy kwota zwrotu wpłaty partycypacyjnej jest wyższa od kwoty wpłaconej, wówczas dana osoba - najemca - otrzymuje przysporzenie majątkowe, które stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, zarówno zwaloryzowana kwota partycypacji wypłacona przez Wnioskodawcę w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacji na rzecz wskazanego najemcy oraz w przypadku zakupu mieszkania z zasobów TBS i zarachowania na poczet ceny kupna wartości partycypacji wyliczonej na dzień kupna, będzie stanowiła przychód z innych źródeł.

Zauważyć należy, że kwota partycypacji stanowi warunek zawarcia przez osobę fizyczną z towarzystwem budownictwa społecznego umowy najmu. Zakończenie umowy najmu powoduje zwrot wspomnianej kwoty, jednakże z uwagi na szczególny sposób wyliczenia jej wartości - powinna odpowiadać kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez najemcę kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu - kwota ta może być wyższa od kwoty wpłacanej. Powstałą różnicę należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł. W konsekwencji, Wnioskodawca zobowiązany będzie do wystawienia informacji PIT-8C, wskazując w niej przychody z innych źródeł.

Reasumując, w przypadku przeniesienia praw i obowiązków wynikających z umowy partycypacji na rzecz wskazanego najemcy powstaje u osoby przejmującej te prawa i obowiązki przychód. W przypadku zakupu mieszkania z zasobów TBS i zarachowania na poczet ceny kupna wartości partycypacji wyliczonej na dzień kupna, u nabywcy mieszkania powstaje przychód w kwocie odpowiadającej różnicy między partycypacją wniesioną, a wartością partycypacji na dzień kupna lokalu.

W konsekwencji powstania dochodu z innych źródeł w obu wskazanych powyżej sytuacjach, na Wnioskodawcy spoczywa obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenie sądu administracyjnego nie może wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tego orzeczenia, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego teza badanego rozstrzygnięcia nie ma zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.