ILPB1/415-498/12-5/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 25 kwietnia 2012 r. (data wpływu 10 maja 2012 r.), uzupełnionym w dniu 23 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów oraz przychodów.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz art. 14f § 1 i § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 9 lipca 2012 r. znak ILPP4/443-205/12-2/BA, ILPB1/415-498/12-2/AG na podstawie art. 169 § 1 i § 2 tej ustawy wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 13 lipca 2012 r., a w dniu 23 lipca 2012 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 18 lipca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług polegających na opiece nad osobami, starszymi i niepełnosprawnymi w miejscu ich zamieszkania (PKD 88.10.Z) oraz handlu samochodami używanymi. Zainteresowana jest czynnym podatnikiem podatku VAT oraz prowadzi ewidencję obrotu i kwot podatku należnego za pośrednictwem kasy fiskalnej. Siedziba działalności znajduje się na terytorium Polski, natomiast usługi opieki wykonywane są na terenie kraju oraz na terenie Niemiec. Usługi świadczone są na rzecz indywidualnych osób w miejscu ich zamieszkania. Sprzedaż usług dokumentowana jest fakturą VAT. Jeżeli usługa jest świadczona na rzecz obcokrajowca, wówczas wartości na fakturze wyrażone są w walucie obcej (Euro).

Ponadto w 2012 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę z polską firmą, mającą siedzibę na terenie Polski (Zleceniodawcą). Zgodnie z postanowieniami umowy Zleceniodawca zleca Zainteresowanej świadczenie usług w zakresie pomocy społecznej dla osób w podeszłym wieku i osób niepełnosprawnych (PKD 88.10.Z) bez zakwaterowania. Zlecenie dokonywane jest na piśmie ze wskazaniem wszelkich niezbędnych danych osobowych osoby trzeciej, na rzecz której usługi mają być świadczone (Podopiecznego) wraz z podaniem wysokości wynagrodzenia. Usługa obejmuje również nw. świadczenia na rzecz Podopiecznego:

* prowadzenie gospodarstwa domowego Podopiecznego w zakresie przez niego określonym w tym sprzątanie mieszkania, przygotowywanie posiłków, dokonywanie zakupów dla bieżących potrzeb gospodarstwa domowego;

* pomaganie Podopiecznemu w utrzymaniu higieny osobistej;

* towarzyszenie i pomoc przy spacerach na terenie miejscowości, w której Podopieczny zamieszkuje.

Usługi świadczone są codziennie 8 godzin na dobę. Za ich świadczenie firma Wnioskodawczyni (Zleceniobiorca) wystawia fakturę VAT na rzecz Zleceniodawcy ze wskazaniem gdzie i na czyją rzecz usługi były świadczone. Faktura wystawiana jest w walucie kraju, w którym są świadczone usługi. Kwota wynagrodzenia określonego w fakturze obejmuje wszelkie poniesione koszty związane z wykonaniem zlecenia z wyłączeniem kosztu zakwaterowania i wyżywienia, które zapewnia - Podopieczny. Zgodnie z postanowieniami umowy Zleceniobiorca ponosi względem Zleceniodawcy pełną odpowiedzialność odszkodowawczą za wszelkie szkody wyrządzone Zleceniodawcy na zasadach określonych w przepisach Kodeksu Cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie pytania oznaczonego nr 2 - tj. w zakresie przychodów. Natomiast wniosek w zakresie pytania oznaczonego nr 1 - tj. kosztów uzyskania przychodów został rozstrzygnięty w dniu 31 lipca 2012 r. interpretacją indywidualną nr ILPB1/415-498/12-4/AG. Podanie w części dotyczącej podatku od towarów i usług zostanie rozstrzygnięte odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z pobytem i wykonywaniem usług poza siedzibą firmy może zaliczyć do kosztów diety.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Natomiast art. 23 ust. 1 pkt 52 określa, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określana w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

Zapewnienie przez Podopiecznego mieszkania i wyżywienia jest konieczne przy świadczeniu tego typu usługi, ponieważ opiekun musi uczestniczyć w życiu podopiecznego a zatem zakwaterowanie i wyżywienie nie stanowi przychodu określonego w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Cytowany wyżej art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera ogólną definicję przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, natomiast w art. 14 ust. 2 wymienione zostały jedynie przykładowe zdarzenia powodujące powstanie tego przychodu. Z powyższego wynika, iż przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia lub korzyści majątkowe związane z tą działalnością. Zauważyć przy tym należy, iż korzyść ta nie musi skutkować bezpośrednim zwiększeniem aktywów podmiotu gospodarczego. Korzyścią taką może być także zwolnienie podatnika z obowiązku wydatkowania określonych środków, co skutkuje brakiem uszczerbku w majątku podatnika jaki nastąpiłby w przypadku gdyby do takiego nieodpłatnego świadczenia nie doszło, a podatnik musiałby taką kwotę wydatkować.

Dla celów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenia należy więc rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób fizycznych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni prowadzi działalności gospodarczą, w zakresie świadczenia usług polegających na opiece nad osobami, starszymi i niepełnosprawnymi w miejscu ich zamieszkania (PKD 88.10.Z) oraz handlu samochodami używanymi. Siedziba działalności znajduje się na terytorium Polski, natomiast usługi opieki wykonywane są na terenie kraju oraz na terenie Niemiec. Wnioskodawczyni w 2012 r. zawarła umowę z polską firmą, mającą siedzibę na terenie Polski. Usługi świadczone są w Niemczech codziennie przez 8 godzin na dobę. Podopieczny Wnioskodawczyni pokrywa koszty Jej zakwaterowania i wyżywienia. Zainteresowana nie musi więc ponosić kosztów zarówno wyżywienia jak i zakwaterowania.

W przypadku kiedy osoba prowadząca działalność gospodarczą otrzymuje korzyść finansową, ponieważ jej podopieczny z własnej inicjatywy pokrywa koszty związane z noclegiem i wyżywieniem, osoba ta otrzymuje w wyniku takiego działania przysporzenie majątku, gdyż inny podmiot (w omawianej sprawie podopieczny) ponosi za Zainteresowaną koszt finansowy. Tym samym Wnioskodawczyni nie musi uszczuplać własnego majątku, a w związku z powyższym wspomniana korzyść majątkowa powoduje powstanie przychodu podatkowego po stronie Wnioskodawczyni.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, iż równowartość zakwaterowania i wyżywienia pokrywanego przez podopiecznego Zainteresowanej stanowi dla Niej nieodpłatny przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.