ILPB1/415-474/12-4/TW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 4 maja 2012 r. (wg daty wpływu), uzupełnionym w dniu 17 lipca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 6 lipca 2012 r., znak ILPB1/415-474/12-2/TW, na podstawie art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 9 lipca 2012 r., a w dniu 17 lipca 2012 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 16 lipca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka (Wnioskodawca) zapewnia pracownikom nieodpłatny dowóz do i z pracy. Pracownicy mają możliwość skorzystania z dowozu który opłacony jest przez pracodawcę w sposób ryczałtowy, niezależnie od ilości przewożonych osób. Nie jest prowadzona żadna ewidencja kto i ile razy skorzystał z tej formy dojazdu do i z pracy. Wielu pracowników korzysta z prywatnego transportu w zależności od sytuacji życiowej/prywatnej preferencji i pracodawca nie ma możliwości kontroli kto i ile razy skorzystał z dowozu opłaconego przez pracodawcę.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, iż początkowo uprawnione do dojazdu były osoby, którym został zmieniony warunek pracy tj. miejsce świadczenia pracy. W obecnej chwili również inne osoby, zatrudnione od niedawna dojeżdżają busem zagwarantowanym przez pracodawcę. Pracownicy między sobą ustalają, kto w jaki sposób przyjedzie do pracy danego dnia. Opłata za dojazd jest ryczałtowa, dlatego też pracodawca nie ingeruje kto ma jechać busem, a kto prywatnym samochodem w danym dniu. Pracownicy nie składają pracodawcy informacji o tym, że zrezygnowali z oferowanej formy dowozu, argumentując to tym, iż nie wiedzą kiedy będą chcieli skorzystać z dojazdu busem, a kiedy jest wygodniej dla nich dojechać prywatnym samochodem. Wg nich wybór formy dojazdu do pracy w danym dniu zależy od zmian w pracy współmałżonka, godzin otwarcia przedszkoli, innych życiowych zobowiązań w danym dniu, dojazdu kolegi ze zmiany prywatnym samochodem. Pracodawca nie jest w stanie kontrolować kto ile razy w miesiącu skorzystał z dowozu busem, a pracownicy sami organizują się aby dojechać do pracy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku ryczałtowych rozliczeń z przewoźnikiem i braku ewidencji przejazdu poszczególnych osób ustala się dochód do opodatkowania z tytułu dowozu do i z pracy.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest możliwe ustalenie wartości przychodu poszczególnych pracowników z tytułu dojazdu do pracy i z pracy kiedy pracodawca nie ma informacji kto i ile razy jechał opłaconym transportem. Wydany wyrok SN z dnia 15 września 2009 r. II FSK 536/08 wyraźnie wskazuje, że w sytuacji kiedy pracodawca nie jest w stanie określić każdorazowo osób oraz kiedy rozlicza się z przewoźnikiem ryczałtowo, płacąc za usługę niezależnie od tego czy ktoś jechał opłaconym transportem, określenie konkretnej wartości przychodu po stronie pracownika jest niemożliwe. Nieodpłatne świadczenie usług jest dla pracownika przychodem wyłącznie wtedy kiedy zostało faktycznie otrzymane. Zasadnicze znaczenie w ocenie sprawy ma również stanowisko WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 14 stycznia 2010 r. sygn. akt I SA/Go 562/09 oraz wyrok NSA z dnia 6 stycznia 2011 r. sygn. akt II FSK 697/10. Na gruncie rozpatrywanej sprawy zasadnicze znaczenie ma stwierdzenie Sądu, że brak jest podstaw do przyjęcia wykładni, że samo zagwarantowanie pracownikowi możliwości bezpłatnego dowozu do pracy stanowić będzie przychód pracownika. W myśli art. 11 ust. 1 ustawy przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji pracownika wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń i innych nieodpłatnych świadczeń. W ww. stanie faktycznym ciężko jest określić który z pracowników otrzymał nieodpłatne świadczenie i w jakiej wysokości.

Nie jest możliwe ustalenie wartości przychodu poszczególnych pracowników, z tego tytułu po stronie pracownika nie powstaje przychód.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Treść art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określa źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że powyższe kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Natomiast, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zatem, w przypadku usług zakupionych przez pracodawcę na rzecz pracowników, w tym także usług transportowych - wartość pieniężną tych świadczeń dla celów podatkowych ustala się wg cen ich zakupu (art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy).

Wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w zakresie przewozu pracownika do pracy jak i z pracy - co do zasady - stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Spółka zapewnia pracownikom nieodpłatny dowóz do i z pracy. Pracownicy mają możliwość skorzystania z dowozu, który opłacony jest przez pracodawcę w sposób ryczałtowy, niezależnie od ilości przewożonych osób. Nie jest prowadzona żadna ewidencja kto i ile razy skorzystał z tej formy dojazdu do i z pracy. Z treści wniosku wynika ponadto, iż pracownicy uprawnieni do przejazdów nie składają pracodawcy informacji o tym, że zrezygnowali z oferowanej formy dowozu.

W przedmiotowej sprawie wskazać należy, iż o powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy z przewoźnikiem), ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z wykupionej u przewoźnika usługi.

Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzyma świadczenie, które spowoduje u niego przysporzenie w majątku, w postaci możliwości korzystania z usług, za które nie zapłaci.

Z opisu sprawy wynika, iż uprawnionymi do skorzystania z dowozu i odwozu do pracy są ci pracownicy, którym został zmieniony warunek pracy, tj. miejsce świadczenia pracy jak również inne osoby, zatrudnione od niedawna, gdyż osoby te nie złożyły pracodawcy informacji o tym, że zrezygnowali z oferowanej formy dowozu. W konsekwencji znana jest pracodawcy opłata jaką ponosi za konkretnego pracownika. Nie będzie zatem problemu z ustaleniem wartości przychodu przypadającego na danego pracownika.

Ryczałtowy sposób rozliczenia usługi z przewoźnikiem nie może być podstawą odstąpienia od ustalenia przychodu po stronie pracownika. Pracodawca doskonale wie komu udziela świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy. W tym stanie rzeczy ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników tj. fakt, że Wnioskodawca nie prowadzi ewidencji przewożonych osób, mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przedmiotowe świadczenie (w postaci dowozu i odwozu pracowników) na rzecz pracowników spowoduje powstanie przychodu, podlegającego opodatkowaniu w myśl przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na Wnioskodawcy ciążą obowiązki płatnika. Zatem, jako płatnik, obowiązany jest doliczać wartość świadczeń opłaconych za pracownika do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ww. ustawy.

Należy jednocześnie wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu. Wskazane rozstrzygnięcia zapadły bowiem w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku, jak również tezy odmiennych rozstrzygnięć, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 11 stycznia 2012 r. sygn. akt I SA/Wr 1634/11, czy też wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r. sygn. akt I SA/Ka 1719/96, w którym wskazano, iż "ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego".

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.