ILPB1/415-467/09-2/AG - Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2009 r. (data wpływu 10 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi od 2007 r. działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych. Działalność ta polega na przewozie towarów transportem drogowym samochodem ciężarowym na terenie wielu państw UE. Wnioskodawca w dniu złożenia wniosku nie zatrudnia żadnych pracowników, a ww. usługi świadczy sam. Specyfiką tego typu usług jest fakt ciągłych wyjazdów poza siedzibę firmy, co dla Wnioskodawcy stanowi podróż służbową w celu osiągnięcia konkretnego dochodu. Zdarzenia gospodarcze Wnioskodawca ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, ponadto Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych przedsiębiorcy.

Czy prowadząc działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług transportowych w kraju jak i za granicą Wnioskodawcy - właścicielowi i jedynej osobie firmy transportowej przysługują diety z tytułu podróży służbowych, które może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Wnioskodawcy, diety z tytułu podróży służbowych przysługują osobie prowadzącej działalność gospodarczą, pełniącej jednocześnie funkcję kierowcy samochodu ciężarowego i stanowią one koszt uzyskania przychodów do wysokości limitu zgodnie z odrębnymi przepisami.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, diety za czas podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą stanowią w ramach określonego limitu koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Analizując powołane przepisy, zdaniem Wnioskodawcy, można dojść do przekonania, że diety stanowią koszt uzyskania przychodów pod warunkiem, że podróż służbowa pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami podatnika (art. 22 ust. 1 cyt. ustawy), z zastrzeżeniem, że diety nie mogą przekraczać kwot określonych w rozporządzeni Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Sama zaś podróż służbowa, zdaniem Wnioskodawcy, nie została przez organy podatkowe zdefiniowana.

Wnioskodawca podał, że definicja taka została zawarta w Kodeksie pracy, w którym za podróż służbową uważa się wyjazd na polecenie pracodawcy poza stałe miejsce świadczenia pracy wynikające z zawartej umowy o pracę.

Wnioskodawca wskazał jednocześnie, iż w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obie kategorie osób (pracownicy i osoby prowadzące działalność gospodarczą) zostały zrównane. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zdaniem Wnioskodawcy - nie zawierają ograniczeń pozwalających na pozbawienie podatnika prawa do odliczania diet ze względu na charakter lub rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca uważa, że jeżeli ponoszone wydatki związane są z osiągnięciem przychodów zgodnie z art. 22 ust. 1 cyt. ustawy i w przypadku diet nie przekraczają kwot, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 52 ww. ustawy, wówczas stanowią podstawę do zaliczenia w koszty uzyskania przychodów.

Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawca przytoczył wyroki sądowe "wydane w tej sprawie":

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

Artykuł 23 ust. 1 pkt 52 cyt. ustawy stanowi, że nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących - w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom, określoną w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

Zatem, przedsiębiorca ponosząc wydatki związane z wyjazdem służbowym może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wszystkie faktycznie poniesione wydatki, jeżeli ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na osiągnięcie przychodu, o ile nie są one wyszczególnione jako niestanowiące takich kosztów. Aby jednak przedsiębiorcy przysługiwały diety konieczne jest, aby odbywana przez niego podróż miała cechy "podróży służbowej".

Pojęcie podróży służbowej nie zostało zdefiniowane przepisami prawa podatkowego ani przepisami innych ustaw. Jedynie w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) w art. 775 § 1 wskazano, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Odnosząc powyższe na grunt prawa podatkowego należy stwierdzić, że w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest podstaw do uznania za koszt uzyskania przychodów wydatków właściciela firmy wykonującego usługi transportowe na jego wyżywienie w czasie podróży odbywanej w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podróż taka nie stanowi bowiem podróży służbowej, a więc podróży służącej do wykonania jakiejś czynności związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą w miejscu będącym jej celem lecz sama w sobie stanowi prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na przewozie towarów. Charakter tej działalności powoduje, że nie polega ona na wykonaniu jakiejś czynności w tym służbowej poza miejscem siedziby przedsiębiorstwa, w innej miejscowości, lecz czynnością taką jest sam przejazd, podróż między jedną a drugą miejscowością.

O tym, czy dana podróż przedsiębiorcy, stanowi w rozumieniu przepisu art. 23 ust. 1 pkt 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podróż służbową, decyduje każdorazowo cel podróży i jej służbowy charakter. Oznacza to, że podróżą służbową nie jest osobiste wykonywanie usług transportowych przez przedsiębiorcę w zakresie działalności przedsiębiorstwa i na podstawie zawartej z kontrahentem umowy.

W sytuacji, gdy wykonywane usługi transportu stanowią przedmiot działalności gospodarczej, usługi takie nie są podróżą służbową, wobec czego przedsiębiorcy nie przysługuje prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów diet z tytułu podróży służbowych.

Z treści wniosku wynika, iż przedmiotem prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności są usługi transportu drogowego samochodem ciężarowym. Realizacja tego rodzaju usług wiąże się z ich wykonywaniem poza siedzibą firmy. Pobyt Wnioskodawcy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba firmy, będący wynikiem zawartego kontraktu na wykonanie usług stanowiących istotę prowadzonej działalności gospodarczej, nie jest podróżą służbową. Wyjazdy krajowe czy zagraniczne są nieodzowne dla realizacji istoty działalności i jako takie nie są podróżami służbowymi.

W konsekwencji należy stwierdzić, iż w przedstawionym stanie faktycznym brak jest podstaw do zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej wartości diet z tytułu wskazanych w przedmiotowym wniosku podróży.

Niemniej jednak, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług transportowych nie oznacza całkowitego braku możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości diet do wysokości określonego limitu. Przedsiębiorca może oczywiście powiększać koszty uzyskania przychodów o diety, o ile odbywać będzie podróż służbową. Jako przykład można wskazać podróż związaną z koniecznością zawarcia umowy o świadczenie usługi, czy też dokonania zakupu środka trwałego.

Sposób rozliczania diet w podróży krajowej regulują przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.).

Zaś sposób rozliczania diet w podróży zagranicznej regulują przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe, zajęte stanowisko w kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości przedmiotowych diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług kierowania pojazdami jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że w zakresie pozostałej problematyki dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych (tj. kosztów uzyskania przychodów) wniosek rozstrzygnięto interpretacją indywidualną z dnia 25 czerwca 2009 r. Nr ILPB1/415-467/09-3/AG.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) zostały one wydane w indywidualnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.