ILPB1/415-333/14-3/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 marca 2014 r. (data wpływu 24 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego użyczenia lokalu po stronie Wnioskodawczyni będącej wspólnikiem Spółki Jawnej - jest prawidłowe.

W dniu 24 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej możliwości nieodpłatnego korzystania przez Spółkę jawną z lokalu należącego do jej wspólników na podstawie umowy użyczenia oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego użyczenia lokalu po stronie wspólników (Wnioskodawczyni, męża Wnioskodawczyni) Spółki Jawnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A i B, małżeństwo na prawach wspólności ustawowej, prowadzą wspólnie działalność gospodarczą w formie Spółki Jawnej pod nazwą (...) Spółka Jawna z siedzibą w (...). W ramach spółki działa tylko dwóch wspólników, tj. A oraz B. Wspólnicy planują w najbliższym czasie użyczyć nieodpłatnie lokal użytkowy (zakupiony przez A i B #8722; osoby fizyczne #8722; na cele inne niż mieszkalne) Spółce Jawnej, na podstawie umowy użyczenia, na cele statutowe określone w umowie Spółki Jawnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w ogóle dopuszcza się możliwość nieodpłatnego korzystania przez Spółkę Jawną z lokalu użytkowego należącego do jej wspólników na podstawie umowy użyczenia i czy w związku z tym u każdego ze wspólników #8722; podatników podatku dochodowego od osób fizycznych #8722; powstanie przychód z nieodpłatnego świadczenia.

Tut. Organ zaznacza, że przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na tę część ww. pytania, która dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego użyczenia lokalu po stronie Wnioskodawczyni będącej wspólnikiem Spółki Jawnej.

Natomiast w odniesieniu do tej części pytania, która dotyczy możliwości nieodpłatnego korzystania przez Spółkę Jawną z lokalu należącego do jej wspólników na podstawie umowy użyczenia oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego użyczenia lokalu po stronie męża Wnioskodawczyni będącego wspólnikiem Spółki Jawnej, wniosek został rozstrzygnięty pismem z dnia 24 czerwca 2014 r. nr ILPB1/415-333/14-2/AP.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z przepisów prawa, tj. Kodeksu spółek handlowych, wynika, że Spółka Jawna jest spółką osobową, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego #8722; Rejestru Przedsiębiorców #8722; i może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Spółkę taką należy więc traktować, w świetle obowiązujących przepisów prawa handlowego, jako podmiot odrębny od jej wspólników. Może ona zatem jako samoistny podmiot zawrzeć umowę użyczenia z właścicielami lokalu użytkowego, tj. z A i B (małżeństwem).

Choć cywilnoprawnie Spółka Jawna jest podmiotem praw i obowiązków i może występować jako podmiot zawierający umowy, podatkowo czynności dokonują jej wspólnicy, a nie spółka (w związku z czym to oni rozpoznają przychody z tytułu prowadzonej spółki). Zdaniem Wnioskodawczyni, dopuszcza się możliwość nieodpłatnego użyczenia lokalu przez A i B Spółce Jawnej, która nie spowoduje u nich powstania obowiązku podatkowego, gdyż w myśl art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn są zwolnione od podatku dochodowego. Jeżeli bowiem wspólnik spółki osobowej nieodpłatnie udostępni tej spółce, w której jest wspólnikiem, rzecz należącą do jego majątku prywatnego (np. lokal użytkowy), to u tego wspólnika nie wystąpi przychód podatkowy, albowiem w takiej sytuacji będzie on dokonywał świadczenia dla samego siebie, a tym samym nie uzyska żadnego przysporzenia majątkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Z przytoczonej definicji wynika, że przedmiotem wskazanej umowy mogą być zarówno rzeczy ruchome, jak i nieruchomości, a jej istotną cechą jest nieodpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni razem z mężem, na prawach wspólności ustawowej, prowadzi działalność gospodarczą w formie Spółki Jawnej. W ramach spółki działa tylko dwóch wspólników - Wnioskodawczyni i jej mąż. Jak wskazano, wspólnicy zamierzają nieodpłatnie użyczyć na rzecz Spółki Jawnej lokal użytkowy zakupiony przez małżonków na cele inne niż mieszkalne.

W związku z tym Wnioskodawczyni powzięła wątpliwość dotyczącą tego, czy w sytuacji nieodpłatnego użyczenia lokalu użytkowego Spółce Jawnej, po stronie Wnioskodawczyni, będącej wspólnikiem tej spółki, powstanie przychód na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Należy zauważyć, że spółka jawna nie posiada osobowości prawnej, a dochód tej spółki nie stanowi odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki jawnej.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy).

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przy czym #8722; w myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy #8722; przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125.

W rozpatrywanej sprawie należy zwrócić szczególną uwagę na przepisy regulujące ustrój majątkowy pomiędzy małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Natomiast art. 34 ww. ustawy stanowi, że każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Powyższe przepisy określają charakter prawny majątkowej wspólności ustawowej małżonków jako współwłasność łączną, co oznacza, że udziały w tej wspólności nie są określone w okresie jej trwania. Inaczej mówiąc, z bezudziałowego charakteru małżeńskiej wspólności ustawowej wynika bezudziałowy charakter współposiadania składników majątku wspólnego.

Objęcie nieruchomości współwłasnością łączną oznacza, że każdy z małżonków ma równe prawo do korzystania z nieruchomości.

Nieodpłatne użyczenie nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego małżonków na rzecz spółki jawnej, której są jedynymi wspólnikami, oznacza jedynie przesunięcie majątku prywatnego dla celów działalności gospodarczej. Nie skutkuje natomiast powstaniem przychodu z nieodpłatnych świadczeń po stronie wspólników tej spółki, ponieważ przedmiot użyczenia wchodzi w skład wspólnego majątku małżonków, w którym oboje mają bezudziałowy charakter współposiadania składników tego majątku.

Zatem zawarcie umowy użyczenia pomiędzy właścicielami nieruchomości (małżonkami) a spółką jawną, w której jedynymi wspólnikami są te same osoby, nie będzie stanowić o powstaniu przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia po stronie Wnioskodawczyni - wspólnika tej spółki. Wynika to z faktu, że przedmiot użyczenia objęty jest małżeńską wspólnością majątkową #8722; współwłasnością łączną.

W związku z tym stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.