ILPB1/415-327/10-4/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Przedszkola, przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 12 marca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 25 maja 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wystawiania deklaracji - jest prawidłowe.

W dniu 12 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wystawiania deklaracji.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 1 i § 3 oraz art. 14f § 1 i § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 17 maja 2010 r. nr ILPB1/415-327/10-2/AO wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 19 maja 2010 r., natomiast w dniu 25 maja 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Obsługa Socjalna Pracowników Oświaty jest działem socjalnym dla pracowników oraz emerytów i rencistów oświaty. Obsługuje placówki oświatowe w oparciu o zawartą Umowę o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej.

Zgodnie z przepisami odprowadza do Urzędu Skarbowego podatek od przyznanych świadczeń socjalnych. W ciągu roku dwukrotnie (I i II półrocze) przekazuje Pracodawcom (ich specjalistom ds. płac) wykazy pracowników, którzy mieli potrącony podatek z przyznanych świadczeń. PIT-y 11 i 40 od wskazanej wyżej działalności wystawiane są przez specjalistów ds. płac placówek centralizujących Fundusz Świadczeń Socjalnych (na podstawie Umowy), czyli Pracodawców, którzy są za to odpowiedzialni. Emerytów i rencistów rozlicza ryczałtem i przesyła deklarację roczną PIT-8AR do przypisanego swojemu Pracodawcy Urzędu Skarbowego. Obsługa Socjalna wysyła raz w roku deklarację roczną z całej działalności od pracowników czynnych PIT-4R i od emerytów-rencistów PIT-8AR do Urzędu Skarbowego. Deklaracja roczna PIT-4R (z uwzględnieniem kwot odprowadzonego podatku w każdym miesiącu) jest przekazywana do specjalisty ds. płac Pracodawcy - Przedszkola, który administruje całą Obsługą Socjalną. Płace włączają te dane do swojej obowiązującej deklaracji rocznej.

Po ukazaniu się w 2009 r. (VIII/IX) w prasie informacji o nowelizacji ustawy o PIT z 17 lipca 2009 r. (z wejściem w życie od 22 sierpnia), tytuł artykułu "Bez podatku kasa za wczasy" zaczął się problem w działalności Wnioskodawcy. Obsługa Socjalna w tym momencie była już po wszystkich wypłatach dla pracowników korzystających z wszystkich form wypoczynku. Zostawiono 380 zł do umniejszenia kosztów przychodu o tę kwotę przy wystawianiu PIT-11 i PIT-40 obsługiwanym pracownikom przez Pracodawców (płace).

Urzędy Skarbowe w różnych dzielnicach zaczęły żądać korekty do wystawionych PIT-ów za 2009 r. Przykład: p. Kowalska pracuje w dzielnicy Z, a mieszka np. w dzielnicy Y, której Urząd Skarbowy twierdzi, że PIT-y powinna wystawiać Obsługa Socjalna, ponieważ to ona odprowadziła podatek od danej osoby.

Każdy potrącony podatek odprowadzany jest do Urzędu Skarbowego jako że Pracodawcą Obsługi Socjalnej jest Przedszkole podlegające pod ten Urząd Skarbowy.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że Wnioskodawcą jest Przedszkole. W deklaracjach podatkowych znajdują się dane jako płatnika także Przedszkola.

Pracownicy Przedszkola oraz emeryci i renciści tej placówki korzystają z Funduszu Świadczeń Socjalnych. Cały zakres działalności to: zapomogi, wczasy turystyczne - pod gruszą, dofinansowania do wczasów wypoczynkowych, refundacje wycieczek, obozów, kolonii, zapomogi zamiast świadczeń rzeczowych itp. Na wszystkie te świadczenia zgodnie z przepisami należy składać wnioski. Dział socjalny (tzw. Obsługa Socjalna) opracowuje te wnioski i przedstawia Komisji Socjalnej, która je rozpatruje. Następnie przyznane świadczenia są przygotowane do wypłaty z uwzględnieniem obowiązku pobrania podatku, gdy nie podlegają one zwolnieniu. W obowiązującym terminie jest odprowadzony podatek dochodowy od wymienionych świadczeń. Zgodnie z przepisami o podatku dochodowym jeden raz w roku wystawiana jest przez dział socjalny deklaracja PIT-8AR i PIT-4R.

Deklaracja PIT-8AR przez dział socjalny jest wysyłana bezpośrednio do Urzędu Skarbowego X jako Urzędu nadrzędnego Przedszkola. Deklaracja PIT-4R (zbiorczo za cały rok) przekazywana jest do specjalisty ds. płac, który uwzględnia to w rocznym rozliczeniu podatkowym od wynagrodzeń pracowników.

Dział socjalny (Obsługa Socjalna) dwa razy w roku kalendarzowym przekazuje wykazy pracowników, którzy otrzymali opodatkowane świadczenia socjalne. Wszystkie te dane specjalista ds. płac uwzględnia w deklaracjach PIT-11 i PIT-40 jako że jest to w zakresie jego obowiązków będąc przedstawicielem pracodawcy - płatnika (Przedszkola).

W związku z powyższym, Obsługa Socjalna jako komórka organizacyjna podlegająca w całej swojej działalności pod płatnika - Przedszkole i posługując się również NIP-em Przedszkola należne zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Świadczeń Socjalnych przekazuje do Urzędu Skarbowego x. Płatnik - Przedszkole jak opisano wyżej uwzględnia te zaliczki w deklaracjach PIT- 4R w pozycji inne przychody.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy dział socjalny nie będąc płatnikiem - pracodawcą ma obowiązek wystawiania rocznych deklaracji PIT-11 i PIT-40 pracownikom, którzy otrzymali opodatkowane świadczenia socjalne, czy też należy to tylko i wyłącznie do pracodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, Obsługa Socjalna zgodnie z obowiązującymi przepisami nie jest uprawniona i tym samym nie ma obowiązku wystawiania PIT-ów w ślad za odprowadzonym podatkiem, ponieważ nie jest Pracodawcą dla żadnej z obsługiwanych jednostek i zatrudnianych przez nie pracowników. Jest tylko i wyłącznie organem wykonawczym w zakresie Funduszu Świadczeń Socjalnych i Umowy o wspólnej działalności placówek oświatowych w tym zakresie. Działa na podstawie indywidualnie składanych wniosków przez pracowników obsługiwanych jednostek lub wykazów zbiorowych pochodzących od dyrektorów tych jednostek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) system oświaty obejmuje m.in.:

Stosownie do treści art. 3 pkt 1 powołanej ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole.

W myśl art. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.

Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:

Stosownie do przepisu art. 5b ww. ustawy, prawa i obowiązki nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek określa ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 z późn. zm.).

Na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, stosunek pracy z nauczycielem nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odrębnej jednostki organizacyjnej - w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub mianowania.

Stosownie do treści art. 11 ww. ustawy, dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego.

Zatem, zgodnie z powołanymi przepisami, w przypadku pracowników oświaty (nauczycieli) pracodawcą jest szkoła. Dyrektor szkoły - jako kierownik zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole (placówce) osób - nawiązuje i rozwiązuje stosunek pracy ze wszystkimi pracownikami szkoły (placówki) niezależnie od tego, czy:

Powyższego nie zmienia fakt, iż w myśl art. 5 ust. 2 i ust. 7 ustawy o systemie oświaty, szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 3a-3e, może być zakładana i prowadzona przez:

Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:

Zgodnie z art. 5 ust. 9 ustawy o systemie oświaty, w celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek lub organizować wspólną obsługę administracyjną, finansową i organizacyjną prowadzonych szkół i placówek, o której mowa w ust. 7 pkt 3.

Jednocześnie organ prowadzący szkołę sprawuje nadzór nad działalnością szkoły w zakresie spraw finansowych i administracyjnych, z uwzględnieniem odrębnych przepisów (art. 34a ustawy o systemie oświaty).

W świetle powyższego, należy zauważyć, iż odrębną kwestią jest bycie pracodawcą dla zatrudnionych w szkole nauczycieli (a co za tym idzie, bycie płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), odrębną natomiast zakładanie i prowadzenie określonego rodzaju szkół przez jednostki samorządu terytorialnego, a także zapewnienie obsługi administracyjno-finansowej i sprawowanie nadzoru nad działalnością szkoły.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.) ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

W myśl natomiast art. 2 pkt 5 tej ustawy - osoby uprawnione do korzystania z Funduszu to pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Jak zatem wynika z treści powyższych przepisów prawa, środki zgromadzone na zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przeznaczone są na świadczenia dla obecnych i byłych pracowników (emerytów i rencistów). Zatem w efekcie podmiotem dokonującym tych świadczeń (wypłacającym) jest obecny lub były pracodawca.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do przepisu art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast zgodnie z treścią art. 30 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy w związku z art. 41 ust. 1 i 4, płatnikiem podatku z tytułu świadczeń pieniężnych otrzymywanych przez rencistów i emerytów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy m.in. stosunkiem pracy są podmioty, dokonujące na ich rzecz świadczeń (byłe zakłady pracy).

Stosownie do treści art. 37 ust. 1 ww. ustawy, jeżeli podatnik, od którego zaliczki miesięczne pobierają płatnicy określeni w art. 31, art. 33 lub art. 35 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, złoży płatnikowi przed dniem 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym oświadczenie sporządzone według ustalonego wzoru, które traktuje się na równi z zeznaniem, że:

- płatnik jest obowiązany sporządzić, według ustalonego wzoru (PIT-40), roczne obliczenie podatku, na zasadach określonych w art. 27, od dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym.

Na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-11), z zastrzeżeniem ust. 5.

W konsekwencji, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnikiem podatku dochodowego z tytułu świadczeń otrzymywanych z funduszu świadczeń socjalnych przez pracowników oraz emerytów i rencistów - gdzie świadczenia kwalifikowane są do przychodów ze stosunku pracy są poszczególne jednostki oświaty.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Obsługa Socjalna Pracowników Oświaty jest działem socjalnym dla pracowników oraz emerytów i rencistów oświaty. Obsługuje placówki oświatowe w oparciu o zawartą Umowę o prowadzeniu wspólnej działalności socjalnej. Zgodnie z przepisami odprowadza do Urzędu Skarbowego podatek od przyznanych świadczeń socjalnych. W ciągu roku dwukrotnie przekazuje Pracodawcom wykazy pracowników, którzy mieli potrącony podatek z przyznanych świadczeń. PIT-y 11 i 40 od wskazanej wyżej działalności wystawiane są przez specjalistów ds. płac placówek centralizujących Fundusz Świadczeń Socjalnych (na podstawie Umowy), czyli Pracodawców, którzy są za to odpowiedzialni. Obsługa Socjalna wysyła raz w roku deklarację roczną z całej działalności od pracowników czynnych PIT-4R i od emerytów-rencistów PIT-8AR do Urzędu Skarbowego. Deklaracja roczna PIT-4R (z uwzględnieniem kwot odprowadzonego podatku w każdym miesiącu) jest przekazywana do specjalisty ds. płac Pracodawcy - Przedszkola, który administruje całą Obsługą Socjalną. Place włączają te dane do swojej obowiązującej deklaracji rocznej. W deklaracjach podatkowych znajdują się jako dane płatnika - Przedszkola.

W związku z powyższym, to nie Obsługa Socjalna, lecz Przedszkole zobligowane jest do wykonywania obowiązków płatnika w związku ze świadczeniami finansowanymi z własnego funduszu świadczeń socjalnych, gdyż to ono dokonuje tych świadczeń. Obsługa Socjalna jedynie na podstawie umowy cywilnoprawnej zajmuje się obsługą tego funduszu. Podkreślić należy, iż na podstawie umowy cywilnoprawnej nie jest możliwym scedowanie obowiązków płatnika na inny podmiot.

Reasumując, dział socjalny nie będąc płatnikiem - pracodawcą nie ma obowiązku wystawiania rocznych deklaracji PIT-11 i PIT-40 pracownikom, którzy otrzymali opodatkowane świadczenia socjalne. Powyższy obowiązek ciąży stosownie do treści art. 37 ust. 1 i art. 39 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na Przedszkolu - pracodawcy, które dokonuje wypłaty świadczeń z funduszu świadczeń socjalnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie nadmienia się, iż wniosek w części dotyczącej Ordynacji podatkowej oraz prawidłowości opisanej działalności został rozpatrzony odrębnym pismem z dnia 10 czerwca 2010 r. nr ILPB1/415-327/10-5/AO.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.