ILPB1/415-257/08-2/IM - Data uzyskania przychodu ze sprzedaży przedsiębiorstwa.

"(...) Wnioskodawca, jako osoba fizyczna prowadząca indywidualną działalność gospodarczą, dokonał sprzedaży całości przedsiębiorstwa na podstawie umowy zawartej (...) w dniu 1 grudnia 2007 r. Wnioskodawca nadal pozostaje przedsiębiorcą, prowadząc działalność gospodarczą w innym zakresie i na bazie innych składników majątkowych.

Strony umówiły się, że cena nabycia przedsiębiorstwa uzależniona będzie od przyszłych wyników finansowych firmy i płatna będzie w częściach (ratach) (...).

(...) Czy w związku z brzmieniem przepisu art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego za przychód z działalności uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychodem podlegającym opodatkowaniu jest cała kwota stanowiąca ustaloną na podstawie wyceny i opisaną w umowie cenę nabycia (...), pomimo zastrzeżenia przyszłej zmiany jej wartości, czy też przychodem podlegającym opodatkowaniu jest wartość rezydualna (w rozbiciu na płatność zamknięcia i płatność odroczoną) oraz każdorazowo dalsze raty (coroczne płatności ratalne) w wysokości i miesiącu wystawienia noty obciążeniowej zgodnie z procedurą wynikającą z umowy?

(...) Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie - oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Natomiast w myśl art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które mogą być przedmiotem czynności prawnej. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

W przypadku wyłączenia z umowy sprzedaży przedsiębiorstwa zobowiązań związanych ze sprzedawanym przedsiębiorstwem, można dalej mówić o przedsiębiorstwie w świetle przepisów art. 5a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera żadnych szczególnych unormowań odnoszących się do sprzedaży przedsiębiorstwa. W efekcie przy sprzedaży przedsiębiorstwa przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą mają co do zasady zastosowanie przepisy ww. ustawy regulujące zagadnienia dotyczące zbycia składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Wyjątek od powyższej zasady dotyczy wyłącznie tych składników przedsiębiorstwa ze zbycia, których przychód ustawa podatkowa zalicza do innych niż działalność gospodarcza źródeł przychodów (np. przychód ze sprzedaży papierów wartościowych stanowi przychód z kapitałów pieniężnych chyba, że obrót papierami wartościowymi jest przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej).

Uzyskany ze sprzedaży przedsiębiorstwa przychód należy zatem z ww. zastrzeżeniem zaliczyć do wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodu jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 14 ust. 1c ww. ustawy za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Stosownie do ww. regulacji, stwierdzić należy, iż przychód ze sprzedaży składników przedsiębiorstwa, który zaliczany jest do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej powstaje w momencie określonym w ww. art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc w dacie sprzedaży przedsiębiorstwa. (podkreśl. red.) Powołany przez Wnioskodawcę art. 14 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego - jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku, nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie, bowiem Wnioskodawca nie osiągnął przychodu w wyniku świadczenia usług, lecz w wyniku sprzedaży przedsiębiorstwa (jego składników).

Zauważyć należy, iż zastrzeżone pomiędzy sprzedającym a kupującym płatności ratalne dotyczące sprzedaży, nie mają wpływu na wysokość uzyskanego przychodu należnego ze sprzedaży przedsiębiorstwa, określonego zgodnie z zawartą umową.

Reasumując, za datę powstania przychodu z tytułu sprzedaży przedsiębiorstwa należy uznać datę sprzedaży wynikającą z umowy, tj. 1 grudnia 2007 r., a przychodem podlegającym jest cała kwota ustalona na podstawie wyceny (...), pomimo zastrzeżenia ewentualnej przyszłej zmiany jej wartości. (podkreśl. red.) (...)"