ILPB1/415-1325/14-4/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 20 listopada 2014 r. (data wpływu 25 listopada 2014 r.), uzupełnionym w dniu 3 marca 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 17 lutego 2015 r. nr ILPB1/415-1325/14-2/AP Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 17 lutego 2015 r., skutecznie doręczono w dniu 20 lutego 2015 r., natomiast w dniu 3 marca 2015 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Zainteresowany uzupełnił wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej jako: Gmina lub Wnioskodawca) uruchomiła na swoim obszarze Program pod nazwą "Gmina (...)", mający na celu rozpowszechnienie idei kompostowania odpadów zielonych (biodegradowalnych) wśród mieszkańców Gminy.

Program ma również pomóc mieszkańcom zmniejszyć masę odpadów komunalnych ulegających biodegradowacji przekazywanych do składowania do 16 lipca 2020 r. - do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradowacji przekazywanych do składowania, w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r., zgodnie z zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399).

W tym celu Gmina zakupiła 100 szt. kompostowników, za które została wystawiona faktura VAT. Całość zadania wynosiła 14.100,00 zł, zatem koszt zakupu 1 szt. kompostownika wyniósł 141,00 zł.

Omawiane zadanie zostało w całości pokryte ze środków własnych Gminy. Wnioskodawca wprowadził je do budżetu po stronie wydatków, które zgodnie z klasyfikacją środków trwałych zostały zaliczone do pozostałych środków trwałych. Ze względu na niską wartość jednostkową 1 szt. kompostownika dokonano 100% umorzenia kosztów zakupu kompostowników z chwilą oddania do użytkowania. Osoby fizyczne (mieszkańcy) nie otrzymali żadnych środków finansowych. Dofinansowanie na prywatnej nieruchomości mieszkańców polegało na bezpłatnym użyczeniu kompostownika na okres 5 lat.

W ramach programu mieszkańcy chcący wziąć udział w akcji zapoznawali się z regulaminem użyczenia kompostowników, następnie wypełniali formularz zgłoszeniowy. Po weryfikacji formularza zgłoszeniowego następowało podpisanie umowy użyczenia oraz odebranie kompostownika.

Umowa użyczenia została zawarta na czas określony, tj. okres 5 lat.

Podczas całego okresu trwania programu wszystkie kompostowniki są własnością Gminy, ponieważ w ww. umowie Użyczający (tutaj: Wnioskodawca) oświadcza, że jest właścicielem kompostowników i użycza je bezpłatnie Biorącemu do używania (tutaj: mieszkańcom Gminy) na okres wskazany w umowie, tj. okres 5 lat.

W przypadku używania kompostownika w sposób niezgodny z umową Biorący do używania zwróci przedmiot użyczenia (tutaj: kompostownik) Użyczającemu, tj. Gminie w terminie 7 dni, a umowa zostanie rozwiązana bez uprzedniego wypowiedzenia.

W sytuacji kiedy kompostownik będzie właściwie użytkowany przez Biorącego do używania, po zakończeniu umowy Użyczający przekaże go na własność Biorącemu do używania.

Ważnym elementem w omawianej sprawie jest również aspekt ekologiczny. Zgodnie z uchwałą Rady Gminy w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy, zmienioną uchwałami (...) mieszkańcy są zobowiązani przekazywać odpady zielone do gminnego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych lub zagospodarowywać je we własnym zakresie i na własne potrzeby w kompostowniach przydomowych. Wnioskodawca, wychodząc naprzeciw mieszkańcom Gminy, zorganizował przedmiotową akcję, aby zachęcić mieszkańców do liczniejszego przydomowego kompostowania.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, że program "Gmina (...)" nie jest programem rządowym finansowanym lub współfinansowanym ze środków budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, ze środków agencji rządowych, agencji wykonawczych lub ze środków pochodzących od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy udział mieszkańców Gminy w Programie "Gmina (...)" stanowić będzie dla tych osób nieodpłatne świadczenie (tutaj: świadczenie w naturze), podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z innych źródeł, skutkujące obowiązkiem wystawienia tym osobom przez Gminę informacji PIT-8C, czy też użyczenie kompostownika w ww. programie nie stanowi przychodu mieszkańców na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361).

Tut. Organ wskazuje, że treść ww. pytania wynika z uzupełnienia wniosku i - jak doprecyzował Wnioskodawca - dotyczy ono skutków podatkowych bezpłatnego użyczenia kompostowników mieszkańcom gminy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w rozpatrywanej sprawie przychód w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ogóle nie powstaje i w związku z tym nie ma obowiązku wystawienia informacji PIT-8C.

Jak stanowi przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie art. 11 ust. 1 ww. ustawy, nieodpłatne świadczenie (tutaj: świadczenie w naturze) polegające na użyczeniu kompostownika w ramach Programu "Gmina (...)" nie stanowi przychodu Biorącego do używania, ponieważ w przypadku świadczeń w naturze przychody powstają dopiero z chwilą ich otrzymania. Zatem powołując się na wyrok NSA z dnia 5 lutego 1997 r. (SA/Sz 1191/96, POP 2000, z. 2, s. 40), przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 będą wyłącznie wartości otrzymanych świadczeń w naturze, a nie - jak wymaga tego przepis w stosunku do pieniędzy i wartości pieniężnych - również postawionych do dyspozycji podatnika.

W przypadku omawianej umowy użyczenia mieszkaniec nie otrzymuje kompostownika, ponieważ przez cały czas trwania umowy jest on własnością Gminy. Mieszkańcy posiadają kompostownik jedynie do dyspozycji, co w przypadku świadczeń w naturze nie powoduje powstawania przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1.

Pojęcie "otrzymanych" świadczeń w naturze, którym posługuje się art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie może być rozumiane inaczej niż w taki sposób, że podatnik faktycznie (fizycznie) posiadł wartość nakładów, czy w tym przypadku danej rzeczy.

Korzystanie z kompostownika przez mieszkańca gminy nie ma określonej wartości finansowej.

Użytkownikowi nie można przypisać konkretnego przychodu.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem świadczeń rzeczowych dla pracowników, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca uzyskania.

Zgodnie zaś z przepisem art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Treścią umowy użyczenia jest zatem nieodpłatne korzystanie z rzeczy cudzej w sposób ściśle określony umową.

Podczas całego okresu trwania umowy użyczenia wszystkie kompostowniki są własnością Gminy, ponieważ w ww. umowie Użyczający (tutaj: Wnioskodawca) oświadcza, że jest właścicielem kompostowników i użycza go bezpłatnie Biorącemu do używania (tutaj: mieszkańcom Gminy) na okres wskazany w umowie, tj. okres 5 lat.

Ponadto z zapisów ww. umowy użyczenia wynika, że Biorący do używania zobowiązuje się do ponoszenia wszelkich wydatków (opłat) związanych z naprawą i bieżącą konserwacją przedmiotu użyczenia, w takim zakresie, w jakim jest to konieczne dla zachowania kompostownika w stanie niepogorszonym, w czasie trwania niniejszej umowy, tj. przez okres 5 lat. W związku z tym wszelkie wydatki związane z przedmiotem użyczenia, w trakcie trwania umowy, Biorący do używania będzie musiał pokryć na własny koszt.

Użyczenie kompostownika w ramach programu pn. "Gmina (...)" należy rozpatrywać nie w kwestii osobistych korzyści użytkownika, co z obowiązkiem Gminy w sferze wywiązywania się z nowego systemu gospodarki odpadami funkcjonującego od 1 lipca 2013 r., regulowanymi zapisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399).

Tut. Organ wskazuje, że treść własnego stanowiska wynika z uzupełnienia wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Z przytoczonej definicji wynika, że przedmiotem wskazanej umowy mogą być zarówno rzeczy ruchome, jak i nieruchomości, a jej istotną cechą jest nieodpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania.

Jak wynika z treści wniosku, Gmina - w ramach programu mającego na celu rozpowszechnianie idei kompostowania odpadów zielonych wśród swoich mieszkańców - nieodpłatnie użyczyła mieszkańcom kompostowniki. W związku z tym programem mieszkańcy Gminy, chcący wziąć udział w akcji, zapoznawali się z regulaminem użyczenia kompostowników, następnie wypełniali formularz zgłoszeniowy. Po weryfikacji formularza zgłoszeniowego następowało podpisanie umowy użyczenia na czas określony, tj. okres 5 lat, oraz odebranie kompostownika. Podczas całego okresu trwania programu wszystkie kompostowniki są własnością Gminy, ponieważ w ww. umowie Użyczający (Wnioskodawca) oświadcza, że jest właścicielem kompostowników i użycza je bezpłatnie Biorącemu do używania (mieszkańcom Gminy) na okres wskazany w umowie.

W związku z tym powstała wątpliwość dotycząca tego, czy w związku z nieodpłatnym użyczeniem kompostowników mieszkańcom Gminy powstanie po ich stronie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, a w konsekwencji Wnioskodawca będzie zobowiązany wystawić informacje PIT-8C.

W odniesieniu do powyższej kwestii tut. Organ zauważa, że zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Jak wynika z art. 11 ust. 2 cyt. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Stosownie do treści art. 11 ust. 2a tej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są inne źródła.

Jak stanowi art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W myśl natomiast art. 42a powoływanej ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 września 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1563), która weszła w życie 1 stycznia 2015 r. i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych (poniesionych strat) począwszy od dnia 1 stycznia 2014 r., osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Tut. Organ zauważa, że po stronie mieszkańców Gminy, którzy na podstawie zawartej umowy użyczenia korzystali nieodpłatnie z kompostowników, powstaje przysporzenie w majątku mające konkretny wymiar finansowy. Należy bowiem wskazać, że konkretnie wskazane osoby - mieszkańcy Gminy, którzy zawarli umowę użyczenia - uzyskują korzyść finansową w postaci opłaty, jaką musieliby uiścić za korzystanie z kompostowników gdyby nie fakt, że kompostowniki użyczono im nieodpłatnie. W związku z tym po ich stronie należy rozpoznać przychód kwalifikowany do przychodów z innych źródeł.

W konsekwencji, na podstawie przytoczonych przepisów, tut. Organ zauważa, że w rozpatrywanej sprawie po stronie mieszkańców Gminy powstaje przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w związku z wykorzystywaniem kompostowników na podstawie umowy bezpłatnego użyczenia. Przychód ten należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji na Wnioskodawcy ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-8C, zgodnie z art. 42a powoływanej ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.