ILPB1/415-1012/13-2/AMN - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych, w związku z budową farmy wiatrowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 30 sierpnia 2013 r. (data wpływu 9 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych w części dotyczącej:

* braku obowiązku wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych - jest prawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi inwestycję polegającą na budowie farmy wiatrowej. W tym celu Spółka uzyskała wszelkie niezbędne decyzje administracyjne, w szczególności:

* pozwolenie na budowę farmy wiatrowej (dotyczące budowy elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową), wydane przez właściwego starostę powiatowego, a także

* pozwolenia na inwestycję polegającą na budowie linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV wraz z linią optotelekomunikacyjną dla potrzeb farmy wiatrowej #8722; wydane przez właściwego prezydenta miasta.

W związku z budową sieci elektroenergetycznych w ramach ww. inwestycji Spółka zawiera w wielu przypadkach z właścicielami gruntów, przez które zgodnie z projektem przebiega sieć, umowy w formie aktu notarialnego, dotyczące ustanowienia służebności przesyłu.

Służebność przesyłu polega w takich przypadkach, co do zasady, na prawie do budowy i eksploatacji podziemnych urządzeń przesyłowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Spółki w postaci podziemnych sieci elektroenergetycznych, o napięciu SN lub WN, umieszczonych na głębokości ok. 1 m, służących do przesyłu energii elektrycznej z elektrowni wiatrowych do stacji transformatorowej wraz z odpowiednią infrastrukturą. Służebność obejmuje również prawo dostępu do przedmiotowych urządzeń technicznych w celu konserwacji i naprawy. Z tytułu ustanowienia służebności przesyłu właścicielom nieruchomości wypłacane jest jednorazowe odszkodowanie w wysokości ustalonej w umowie, bądź też umowa przewiduje wypłatę opłat rocznych.

Jednocześnie umowy przewidują, że w przypadku, gdyby w trakcie prac związanych z instalacją sieci elektroenergetycznych, o których mowa wyżej, zostały spowodowane zniszczenia w uprawach rolnych na danej działce, właścicielowi będzie należne odszkodowanie za faktycznie zniszczone uprawy.

Spółka dodatkowo wskazuje, że:

1. Grunty, o których mowa w stanie faktycznym złożonego przez Spółkę wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

2. Zdaniem Spółki przedmiotowa inwestycja związana z budową farmy wiatrowej dotyczy budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z tym przepisem, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Inwestycja realizowana przez Spółkę, polegająca na budowie elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową mieści się w tak zdefiniowanej budowie urządzeń infrastruktury technicznej. Spółka pragnie też zauważyć, że znane Spółce interpretacje organów podatkowych potwierdzają, że budowę farmy wiatrowej należy zaliczać do urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 kwietnia 2011 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanych we wniosku sytuacjach, wypłata odszkodowania na podstawie umowy służebności przesyłu, zarówno mająca postać odszkodowania jednorazowego, jak i opłaty rocznej, a także ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych, korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o PIT, wobec czego Spółka nie jest zobowiązana w związku z wypłatą odszkodowań do wystawienia dokumentów PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanych w stanie faktycznym sytuacjach wypłata odszkodowania korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o PIT i w związku z tym Spółka nie jest zobowiązana do wystawienia dokumentów PIT-8C.

Wskazać tu należy po pierwsze, że zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami (z pewnymi zastrzeżeniami pozostającymi bez znaczenia w rozpatrywanej sprawie) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o PIT, źródłami przychodów są:

Wobec tego, że wypłacone odszkodowania nie należą do żadnego ze źródeł przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o PIT, zdaniem Spółki stanowią one przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Wniosek ten potwierdza brzmienie art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W ocenie Spółki, sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wobec powyższego wypłacane przez Spółkę odszkodowania z tytułu zniszczeń upraw rolnych powinny być traktowane jako przychody z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.

Wniosek ten potwierdzają znane Spółce interpretacje organów podatkowych, np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 1 lipca 2011 r. sygn. IBPBII/1/415-266/11/AŻ, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2009 r. sygn. IPPB2/415- 1626/08-4/AZ.

W przedmiotowej sytuacji należy jednak mieć na uwadze regulację art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT, zgodnie z którym zwolnione są z podatku odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT znajdzie zatem zastosowanie, o ile spełnione są następujące przesłanki:

Analizy wymaga zatem, czy w opisanej przez Spółkę sytuacji powyższe warunki są spełnione.

Ad. 1

Pytanie Spółki zawarte w niniejszym wniosku dotyczy wyłącznie odszkodowań wypłacanych posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Warunek ten uznać należy zatem za spełniony.

Ad. 2

Opisany przez Spółkę stan faktyczny zakłada wypłatę odszkodowań na podstawie umowy (ugody) zawartej w formie aktu notarialnego. Przypadek ten mieści się zatem w dyspozycji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Ad. 3

Tytułem do wypłaty odszkodowania jest w przypadkach objętych niniejszym wnioskiem ustanowienie służebności przesyłu. Zgodnie zaś ww. przepisem zwolnione są z podatku odszkodowania wypłacone z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej.

W tym kontekście należy wyjaśnić relację pomiędzy instytucjami służebności gruntowej i służebności przesyłu przewidzianymi w przepisach kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

W § 2 tego przepisu wskazano, że służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.

Natomiast art. 305¹ Kodeksu cywilnego przewiduje, że nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Artykuł 49 § 1 Kodeksu cywilnego dotyczy natomiast urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzeń podobnych. Budowane przez Spółkę sieci elektroenergetyczne stanowią zatem urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego.

Co szczególnie istotne, art. 305⁴ Kodeksu cywilnego stanowi, że do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Odnośnie relacji powyższych przepisów wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 września 2011 r. sygn. II FSK 654/10.

W wyroku tym czytamy: Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd wyrażony w wyroku NSA z 1 czerwca 2011 r. II FSK 88/10, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej (por. także G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Warszawa 2008, str. 61). Ten fakt zaakcentował również ustawodawca skoro w art. 3054 k.c. odesłał do reżimu prawnego służebności gruntowych. Należy więc w toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych (por. Kodeks cywilny pod red. E. Gniewka, Warszawa 2011, str. 480). Istotą służebności przesyłu jest obciążenie nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność przesyłu jako ograniczone prawo rzeczowe, staje się składnikiem przedsiębiorstwa w rozumieniu podmiotowym (art. 55 1 k.c.). Ponadto służebność przesyłu jako szczególny rodzaj służebności gruntowej może być przedmiotem zasiedzenia. Wskazane wyżej cechy istotne służebności przesyłu, jakkolwiek różniące się w pewnym zakresie od służebności gruntowych pozwalają na stwierdzenie, że stanowią one w istocie odmianę służebności gruntowych i ze względu na swoją konstrukcję służą w korzystaniu przez przedsiębiorców z cudzej nieruchomości w celu wybudowania i eksploatacji urządzeń przesyłowych.

Powyższe rozważania stały się podstawą dla sformułowania przez NSA kluczowego dla niniejszej sprawy wniosku:

"Reasumując powyższe rozważania Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a u.p.d.o.f. ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej".

W świetle powyższego orzeczenia, zdaniem Spółki, nie budzi wątpliwości, że wszystkie rodzaje wypłacanych przez nią na podstawie umów dotyczących ustanowienia służebności przesyłu odszkodowań mogą korzystać z ulgi na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Ad. 4

Zwolnienie dotyczy m.in. budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie zaś z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Inwestycja realizowana przez Spółkę, polegająca na budowie elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i siecią elektroenergetyczną mieści się w tak zdefiniowanej budowie urządzeń infrastruktury technicznej.

Ad. 5

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka uzyskała wszelkie niezbędne zezwolenia na realizację inwestycji, w szczególności pozwolenie na budowę farmy wiatrowej (dotyczące budowy elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową), wydane przez właściwego starostę powiatowego, a także pozwolenia na inwestycję polegającą na budowie linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV wraz z linią optotelekomunikacyjną dla potrzeb farmy wiatrowej #8722; wydane przez właściwego prezydenta miasta.

Spółka działa zatem jako podmiot uprawniony w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Podsumowanie

Biorąc zatem pod uwagę, że w przedmiotowej sytuacji spełnione są wszystkie przesłanki z art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o PIT, należy uznać, że odszkodowania wypłacane przez Spółkę korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy przy tym zauważyć, że stosownie do art. 42a ustawy o PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jako że w przedmiotowym przypadku przychody z tytułu wypłaty odszkodowań korzystają z ww. zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o PIT, tym samym Spółka nie będzie zobowiązana do sporządzania informacji PIT-8C w związku z wypłatą tych odszkodowań.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych w części dotyczącej:

* braku obowiązku wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych - uznaje się za prawidłowe,

* w pozostałym zakresie - uznaje się za nieprawidłowe

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy.

Stosownie do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Należy podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej - powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Należy wskazać, że służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Z kolei, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

Przepis art. 305⁴ ww. kodeksu stanowi, że do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W kwestii wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu należy odnotować wypracowany przez doktrynę pogląd, zgodnie z którym nie ma żadnych ustawowych wskazówek, jak określić jego wysokość. Przy tym wskazuje się, że nie można tutaj korzystać z analogii do regulujących zasady wynagrodzenia za korzystanie bez tytułu prawnego z cudzych rzeczy przepisów art. 224-225 Kodeksu cywilnego. Najbliższe podobieństwo prowadzi zaś do doświadczeń ze stosowaniem przepisów o ustanawianiu służebności drogi koniecznej (art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego).

Generalnie wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu powinno być ustalone na podstawie cen rynkowych, a jako kryteria pomocnicze, należy wziąć pod uwagę: zwiększenie wartości przedsiębiorstwa, którego składnikiem stała się służebność (art. 55¹ pkt 3 Kodeksu cywilnego), ewentualne obniżenie wartości nieruchomości obciążonej, straty poniesione przez właściciela nieruchomości obciążonej, np. w postaci utraty pożytków z zajętego pod urządzenia przesyłowe pasa gruntu.

Analogicznie do wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności drogi koniecznej wskazać należy, że wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jest ceną za prawo korzystania z nieruchomości obciążonej, a nie odszkodowaniem. Może ono mieć charakter świadczenia pieniężnego lub świadczenia w naturze #8722; w obu przypadkach także okresowego.

Skoro wymienione w art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego, wynagrodzenie nie jest odszkodowaniem to jego otrzymanie nie uzasadnia zastosowania przepisów art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co prawda ustawa podatkowa nie zawiera definicji szkody, czy odszkodowania, jednakże dokonując jego wykładni nie należy odbiegać od jego rozumienia jakie temu pojęciu zostało nadane w systemie prawa cywilnego. O tym co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują (generalnie) przepisy art. 361 i art. 363 Kodeksu cywilnego. Natomiast przedmiotowe świadczenie jako nie służące naprawieniu szkody, nie ma charakteru odszkodowawczego.

Ponadto, w odniesieniu do zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, taką dodatkową przesłanką negatywną jest fakt, że służebność przesyłu nie jest tożsama ze służebnością gruntową. Obie służebności są odrębnie uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Każda z nich jest odrębnym ograniczonym prawem rzeczowym.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zwolnienie z opodatkowania odszkodowań wypłaconych na podstawie zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej. Przepis ten milczy jednak na temat służebności przesyłu, co oznacza, że służebność ta nie korzysta z przedmiotowego zwolnienia, gdyż zwolnieniem tym objęta może być jedynie służebność gruntowa.

Mając na uwadze informacje zawarte we wniosku oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, że wynagrodzenie jednorazowe jak i w postaci opłaty rocznej z tytułu służebności przesyłu - wypłacone przez Spółkę na podstawie zawartych umów - nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, ww. wynagrodzenie jednorazowe oraz w postaci opłaty rocznej stanowi dla właścicieli gruntów rolnych przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem beneficjenci ww. wynagrodzenia otrzymują realne przysporzenie majątkowe. Tym samym na Spółce ciąży obowiązek wystawienia informacji PIT-8C w związki z wypłatą ww. wynagrodzeń z tytułu służebności przesyłu.

Zatem stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę, zgodnie z którym wypłata odszkodowania na podstawie umowy służebności przesyłu mająca postać odszkodowania jednorazowego jak i opłaty rocznej korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest nieprawidłowe.

Natomiast w przypadku wypłaty przez Spółkę właścicielom gruntów rolnych ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych, należy stwierdzić, że zostały spełnione warunki określone w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym odszkodowanie z tego tytułu podlega zwolnieniu przedmiotowemu określonemu w ww. przepisie.

Zatem Spółka nie jest obowiązana do wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ww. świadczenia z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych.

Mając na uwadze, że Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego wskazał, że wypłata odszkodowania na podstawie umowy służebności przesyłu mająca postać ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za nieprawidłowe, bowiem jak wskazano świadczenie to korzysta ze zwolnienia jednak na innej podstawie prawnej, tj. na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawidłowym natomiast jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Spółka nie jest obowiązana do wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ww. świadczenia z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę pism urzędowych co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tut. organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Natomiast w odniesieniu do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego tut. Organ informuje, że w myśl zasady wyrażonej w art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) został on wydany w indywidualnej sprawie i dotyczy wyłącznie tej sprawy, w której zapadł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.