ILPB1-1/4511-1-3/16-2/AMN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 czerwca 2016 r. (data wpływu 4 lipca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika - jest prawidłowe.

W dniu 4 lipca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Przedmiotem działalności "A" (zwanej dalej Spółdzielnią) zgodnie ze statutem jest:

* zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie,

* wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi,

* realizacja projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

* roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

* działalność obiektów kulturalnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, celem spółdzielni jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb członków oraz ich rodzin, przez dostarczanie członkom samodzielnych lokali mieszkalnych lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu.

Część osób, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali lub prawa odrębnej własności zarówno będące jak i niebędące członkami Spółdzielni, nie reguluje terminowo swoich należności z tytułu opłat za mieszkania i garaże. W związku z powyższym Spółdzielnia posiada dość wysokie należności z tytułu opłat za mieszkania i garaże. Zarząd Spółdzielni dążąc do obniżenia zadłużeń oraz udzielenia pomocy członkom oraz nie członkom w spłacie ich zobowiązań wobec Spółdzielni podjął uchwałę, na podstawie której zawierane są porozumienia w sprawie tzw. odpracowania długu. Porozumienia, o których mowa, zawierane są pomiędzy Spółdzielnią, a dłużnikami z tytułu opłat za mieszkania lub garaże. Osobom zawierającym porozumienia przysługują spółdzielcze prawa do lokali lub prawa odrębnej własności do mieszkań lub garaży.

W porozumieniu strony ustalają, że spełnienie zobowiązania z tytułu zadłużenia nastąpi w formie świadczenia zastępczego (art. 453 k.c.). Świadczenie zastępcze, o którym mowa powyżej, polega na wykonywaniu drobnych prac pielęgnacyjnych na terenach zielonych należących do Spółdzielni. W porozumieniu zawarte jest również stwierdzenie, iż zobowiązanie dłużnika w określonej kwocie wygasa wobec wierzyciela, czyli Spółdzielni. W przypadku wykonania świadczenia częściowo, zobowiązanie dłużnika wygasa proporcjonalnie do wykonanego świadczenia. W uchwale Zarządu w sprawie zawierania porozumień określono również stawkę za jaką dłużnicy będą odpracowywać długi wobec Spółdzielni. Forma zapłaty zobowiązań zostanie zamieniona za świadczenia pieniężnego na świadczenie rzeczowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczenie rzeczowe zastępujące płatność pieniężną, czyli spłata zadłużenia przez odpracowanie zaległych opłat za mieszkania i garaże nie stanowi przychodu osoby świadczącej pracę (dłużnika), a na Spółdzielni nie ciąży obowiązek obliczenia, potrącenia i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani też obowiązek wystawienia informacji PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, art. 19, art. 20 ust. 3, są otrzymane i postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Świadczenie pracy przez osobę posiadającą w zasobach Spółdzielni prawo do lokalu mieszkalnego lub garażu, w miejsce opłat za mieszkania i garaże, nie stanowi przychodu podatkowego. Zatem Spółdzielnia nie ma obowiązku naliczenia, potrącenia i odprowadzenia do urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy, ani też nie ma obowiązku wystawienia informacji PIT-8C. Zdaniem Spółdzielni, wszelkie spłaty długów są dla dłużników obojętne podatkowo. Świadczenie rzeczowe zastępuje płatność pieniężną, nie stanowi przychodu, ponieważ jego celem jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania, czyli zaległych wobec Spółdzielni opłat za mieszkania i garaże.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222, z późn. zm.) wynika, że wymienione w ust. 1, ust. 11, ust. 2, ust. 3 i ust. 4 osoby (tj. osoby posiadające odrębną własność lokali oraz osoby, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu) są obowiązane uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

Z powołanego powyżej przepisu art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wynika zatem że wymienione w nim osoby są obowiązane do uiszczania opłat (w tym czynszu) zgodnie z postanowieniami statutu. Jeżeli natomiast osoby te nie uiszczają ww. opłat, stają się dłużnikami Spółdzielni Mieszkaniowej.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący spółdzielnią mieszkaniową, podjął uchwałę, na podstawie której zawierane są porozumienia w sprawie tzw. odpracowania długu. Porozumienia zawierane są pomiędzy Spółdzielnią, a dłużnikami z tytułu opłat za mieszkania lub garaże. W porozumieniu strony ustalają, że spełnienie zobowiązania z tytułu zadłużenia nastąpi w formie świadczenia zastępczego (art. 453 k.c.). Świadczenie zastępcze, o którym mowa powyżej, polega na wykonywaniu drobnych prac pielęgnacyjnych na terenach zielonych należących do Spółdzielni.

Zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Celem datio in solutum jest zatem wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań (w przedmiotowej sprawie opłat za mieszkania i garaże) poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie (np. przez zapłatę uzgodnionej pierwotnie kwoty), przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania - poza umową stron - jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wszelkie świadczenia tytułem odpracowania zaległości będą dla osoby świadczącej pracę (dłużnika) obojętne podatkowo, nie można bowiem z faktu świadczenia pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na osobie świadczącej pracę (dłużniku) zobowiązania wywieść, że osoba ta (dłużnik) uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym odpracowanie przez osobę świadczącą pracę (dłużnika) zaległych opłat za mieszkania i garaże w formie drobnych prac pielęgnacyjnych na terenach zielonych na rzecz Wnioskodawcy, czyli świadczenie w miejsce wykonania, nie będzie skutkowało u osoby świadczącej pracę (dłużnika) powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Wobec powyższego, świadczenie rzeczowe zastępujące płatność pieniężną, czyli spłata zadłużenia przez odpracowanie zaległych opłat za mieszkania i garaże, nie stanowi przychodu osoby świadczącej pracę (dłużnika), a na Spółdzielni nie ciąży obowiązek obliczenia, potrącenia i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani też obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.