III-1/443/232/2005/ER - Otrzymanie zaliczki przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów

Pytanie podatnika

W dniu 17.11.2005 r. Spółka złożyła do tut. organu zapytanie w przedmiocie stawki podatku VAT w przypadku wystawienia faktury VAT dokumentującej przyjęcie zaliczki lub przedpłaty na poczet przyszłych transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, w związku z brakiem jednoznacznego określenia tej kwestii w ustawie o podatku od towarów i usług i przepisach wykonawczych. Przedmiotem WDT dokonywanej przez Spółkę jest świadczenie usług drukowania w oparciu o własne surowce. Zdaniem Spółki przedstawionym we wniosku: "fakt otrzymania przedpłaty lub zaliczki na poczet realizacji przyszłej transakcji WDT nie rodzi obowiązku wystawienia faktury VAT", a zatem nie pociąga obowiązku wykazania tego obrotu w ewidencji sprzedaży, ponieważ stosownie do zapisów art. 20 ust. 3 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje w chwili wystawienia faktury VAT potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny nawet jeżeli zostanie ona wystawiona z uchybieniem terminu określonego w § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. (Dz. U. Nr 90, poz. 798). Zatem dyskusja o wysokości stawki podatku VAT jaką należy wykazać na fakturze dokumentującej przedpłatę lub zaliczkę na poczet WDT jest bezprzedmiotowa ponieważ faktura taka nie jest wymagana dla prawidłowego rozliczenia podatku od VAT. Natomiast wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów rozumiana zgodnie z art. 13 ustawy o podatku VAT jest przedmiotem opodatkowania w terminach określonych w art. 20 ust. 1 i ust. 3 ustawy o VAT według stawki określonej w art. 41 ust. 3 ustawy o VAT z zastrzeżeniem warunków wymienionych w art. 42 ustawy o VAT. Sytuacja taka jest dopuszczalna jedynie w sytuacji, w której nasz zagraniczny partner nie wymaga udokumentowania przekazania całości lub części ceny przed zrealizowaniem zamówienia. W sytuacji, w której zagraniczny partner przekazuje zaliczkę lub przedpłatę na poczet realizacji przyszłej transakcji WDT oraz żąda wystawienia faktury VAT stwierdzającej dokonanie tej czynności, naszym zdaniem należy niezwłocznie wystawić fakturę VAT potwierdzającą otrzymanie całości lub części ceny przy czym właściwą stawką podatku VAT na takiej fakturze będzie stawka 0 % wynikająca z art. 41 ust. 3 ustawy o podatku VAT pomimo nie spełnienia przesłanek określonych w art. 42 ustawy o podatku VAT oraz pomimo faktu, że otrzymanie zaliczki czy przedpłaty przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie mieści się w definicji WDT zawartej w art. 13 ustawy o VAT, ponieważ dokonana przedpłata pozostaje w ścisłym związku z planowaną transakcją WDT i wynika z warunków uzgodnionych przez obydwie strony w zamówieniu lub umowie handlowej.

Zarówno w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, jak i przepisach wykonawczych, brak jest uregulowań prawnych określających wprost wysokość stawki opodatkowania zaliczek z tytułu wewnątrzwspólnotowych dostaw. Zagadnienie stawki podatku VAT w przedmiotowej sprawie pozostaje jednakże w ścisłym związku z przepisami regulującymi moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu zaliczek otrzymanych na poczet przyszłej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. W myśl art. 20 ust. 3 ustawy, jeżeli przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów otrzymano całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny. Z powyższego wynika, że w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów obowiązek podatkowy powstaje w każdym przypadku, gdy przed dokonaniem dostawy podatnik otrzyma całość lub część należności na poczet dostawy wewnątrzwspólnotowej, dla której w myśl art. 41 ust. 3 ustawy stawka podatku wynosi 0 %, z zastrzeżeniem art. 42.

Zatem udokumentowana fakturą VAT zaliczka na poczet przyszłej dostawy wewnątrzwspólnotowej winna być opodatkowana stawką VAT w wysokości 0 %.

Uwzględniając powyższe, należy uznać stanowisko Spółki zajęte w przedmiotowym wniosku za prawidłowe w części dotyczącej stawki podatku w przypadku wystawienia faktury VAT dokumentującej przyjęcie zaliczki lub przedpłaty na poczet przyszłych transakcji WDT.

Podkreślenia wymaga, iż jeśli podatnik otrzymał część należności na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy przed wydaniem towaru, jest zobowiązany potwierdzić to fakturą wystawioną zgodnie z następującymi przepisami: art. 106 ust. 1 i 3 ustawy oraz § 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798). Przepis art. 106 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, zaś przepis ten w myśl art. 106 ust. 3 ustawy stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. § 14 ust. 1 i 2 powołanego rozporządzenia Ministra Finansów stanowi zaś, iż jeżeli przed wydaniem lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy; fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym pobrano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą kolejną część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek lub ratę).