IBPP4/443-417/14/BP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 2 grudnia 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP4/443-417/14/BP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 18 sierpnia 2014 r. (data wpływu 11 września 2014 r.), o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonki Wnioskodawcy (pytania oznaczone we wniosku Nr 1 i 2) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2014 r. został złożony do Organu wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych przekazania przedsiębiorstwa na rzecz małżonki Wnioskodawcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od 1 sierpnia 2011 r. prowadzi działalność gospodarczą, jako osoba fizyczna, na swoje nazwisko, na podstawie wpisu do ewidencji o działalności gospodarczej, jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Podatek dochodowy płaci miesięcznie na zasadach ogólnych.

Firma Wnioskodawcy zajmuje się zakładaniem stolarki budowlanej. W skład majątku Firmy wchodzą między innymi:

1.

budynek handlowy wybudowany w 2012 r. na gruncie będącym we własności małżeńskiej wnioskodawcy i jego żony (od budowy budynku odliczony był podatek VAT),

2.

samochody o wartości pow. 15.000 zł, nabyte w:

3.

wyposażenie biura

4.

towar handlowy.

Żona Wnioskodawcy prowadzi działalność gospodarczą na własne nazwisko na podstawie wpisu do ewidencji o działalności gospodarczej, jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Podatek dochodowy płaci miesięcznie na zasadach ogólnych. Działalność gospodarczą prowadzi pod tym samym adresem, co Firma Wnioskodawcy.

Wnioskodawca, po sporządzeniu remanentu na dzień 30 grudnia 2014 r., dokona przesunięcia majątku służącego prowadzeniu działalności pod Jego nazwiskiem na rzecz majątku służącego prowadzeniu działalności żony. Według prawa cywilnego i rodzinnego majątek ten cały czas stanowi współwłasność Wnioskodawcy i Jego żony.

Na dzień 31 grudnia 2014 r. żona Wnioskodawcy przyjmie do ewidencji cały przekazany z Firmy majątek i wyposażenie - poprzez spis z natury, majątek trwały - przez ujęcie go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Amortyzacja będzie się odbywała na zasadzie kontynuacji, pozostawiając tą samą wartość początkową i te same odpisy. Żona przejmie również prawa i obowiązki w stosunku do klientów i kontrahentów, należności i zobowiązania oraz pracowników.

Przedmiotem przekazania będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,

5.

koncesje, licencje i zezwolenia,

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej,

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,

8.

tajemnice przedsiębiorstwa,

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wnioskodawca ma zamiar przekazać małżonce nieodpłatnie prowadzone przedsiębiorstwo. Pomiędzy małżonkami nie będzie zawierana żadna umowa powodująca przeniesienie przedsiębiorstwa (jego składników) lecz dokonana zostanie czynność techniczno - organizacyjna przekazania przedsiębiorstwa, na podstawie protokołu przekazania przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę małżonce, do dalszego prowadzenia.

Żona Wnioskodawcy, której zostanie przekazane przedsiębiorstwo, będzie kontynuować prowadzenie działalności w takim samym zakresie jak Wnioskodawca jako czynny zarejestrowany podatnik VAT. Po przekazaniu przedsiębiorstwa Wnioskodawca zamierza zlikwidować prowadzoną działalność gospodarczą z dniem 31 grudnia 2014 r. W przytoczonej sprawie nie jest prowadzona kontrola podatkowa, nie toczy się postępowanie podatkowe, ani postępowanie przed sądem administracyjnym.

W małżeństwie Wnioskodawcy obowiązuje ustrój majątkowej wspólności małżeńskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przekazanie całego przedsiębiorstwa przez małżonka pozostającego w ustawowej wspólności majątkowej drugiemu z małżonków, a następnie zakończenie działalności gospodarczej, spowoduje konieczność uiszczenia podatku od towarów i usług od remanentu likwidacyjnego czy też można uznać remanent za zerowy, a co za tym idzie - nie odprowadzać wcześniej odliczonego podatku VAT... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1)

2. Czy przekazanie Firmy żonie będzie rodziło konieczność dokonania korekty VAT od środków trwałych amortyzowanych tj. budynku i nabytych samochodów... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na łączący małżonków ustrój małżeńskiej wspólności ustawowej wyłączone jest odpłatne przekazanie przez podatnika małżonce przedsiębiorstwa. Możliwość darowizny z majątku wspólnego jest w doktrynie kontrowersyjna, jednakże jej dopuszczalność potwierdził Sąd Najwyższy w dwóch orzeczeniach: w uchwale składu 7 sędziów z dnia 10 kwietnia 1991 r. (sygn. akt III CZP 76/90) oraz w uchwale z dnia 19 grudnia 1991 r. (sygn. akt III CZP 133/91). Gdyby zatem przyjąć, iż przekazanie przedsiębiorstwa nie jest ani umową sprzedaży ani umową darowizny, ale jedynie organizacyjnym przyporządkowaniem przedsiębiorstwa, wchodzącego i tak w skład majątku wspólnego małżonków, drugiemu z nich, to czynność taka w ogóle nie wypełnia dyspozycji art. 5 ustawy o VAT (nie stanowi bowiem odpłatnej dostawy towarów) i nie rodzi obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług. W takim wypadku, jeśli przesunięcie przedsiębiorstwa na rzecz drugiego małżonka nastąpi przed likwidacją działalności gospodarczej tj. na dzień 30 grudnia 2014 r. a likwidacja działalności męża nastąpi z dniem 31 grudnia 2014 r. to remanent likwidacyjny wyniesie "zero".

W mojej ocenie, niezależnie od formy w jakiej zostanie przekazane przedsiębiorstwo, czynność ta nie będzie rodziła obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowym.

Po pierwsze z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie nie będzie miała miejsce jakakolwiek czynność prawna, lub zdarzenie prawne z którym ustawa wiąże obowiązek podatkowy. Gdyby nawet przyjąć, iż techniczno - organizacyjna czynność przekazania przedsiębiorstwa między małżonkami (protokołem zdawczo - odbiorczym) stanowi "transakcję zbycia" przedsiębiorstwa, to stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług "przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części".

Wnioskodawca odwołując się do opisu sytuacji w zdarzeniu I stwierdza, że z uwagi na okoliczność, iż pomiędzy Nim a żoną istnieje ustrój małżeńskiej wspólności ustawowej i wszystkie składniki objęte prowadzonym przedsiębiorstwem zostały nabyte w trakcie trwania małżeństwa i stanowią one wspólną współwłasność łączną, nie ma możliwości przekazania przedsiębiorstwa w oparciu o typowe cywilnoprawne czynności, jak np. darowizna, sprzedaż, albowiem nie istnieje prawna możliwość przeniesienia składników majątku ze strony Wnioskodawcy na rzecz żony. Zmieni się jedynie oznaczenie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą. Pomiędzy Wnioskodawcą i Jego żoną nie będzie zawierana żadna umowa powodująca przeniesienie przedsiębiorstwa (jego składników), lecz dokonana zostanie czynność techniczno - organizacyjna przekazania przedsiębiorstwa, na podstawie protokołu przekazania przedsiębiorstwa, oraz spisu z natury, małżonce do dalszego prowadzenia.

W wyniku przekazania małżonce przedsiębiorstwa, żona nie nabędzie żadnego składnika majątkowego przedsiębiorstwa, gdyż już aktualnie, na moment bezpośrednio poprzedzający przekazanie, jest i będzie ona właścicielem tychże składników majątkowych (nie można nabyć w oparciu o czynność prawną tego, czego jest się już właścicielem). Składniki te stanowią, i po ich przekazaniu z punktu widzenia prawnego, nadal stanowić będą własność obydwu małżonków, zmieni się natomiast jedynie oznaczenie przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą. Podatnik, któremu zostanie przekazane przedsiębiorstwo będzie kontynuować prowadzenie działalności w takim samym zakresie jak podatnik przekazujący jako czynny zarejestrowany podatnik VAT.

Zatem, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Jeżeli warunki, o których mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego, zostaną spełnione, to wniesienie takiego aportu do innego podmiotu, nie będzie podlegało przepisom ustawy.

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż jeżeli przekazane żonie przedsiębiorstwo będzie stanowiło przedsiębiorstwo w rozumieniu w art. 551 Kodeksu cywilnego, to czynność taka wyłączona jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W momencie założenia ksiąg żona przyjmie do ewidencji cały przekazany z firmy Wnioskodawcy majątek: wyposażenie - poprzez spis z natury, majątek trwały przez ujęcie go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Amortyzacja będzie się odbywała na zasadzie kontynuacji pozostawiając tą samą wartość początkową i te same odpisy.

Ad 2)

Odnosząc się natomiast do kwestii korekty podatku naliczonego przez Wnioskodawcę należy stwierdzić, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

* z tytułu nabycia towarów i usług,

* potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

* od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

W myśl art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub środków trwałych wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem korekta podatku naliczonego, określona w art. 91 ust. 1 - 8 ustawy, dotyczy podatku naliczonego od zakupów związanych jednocześnie z czynnościami, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego oraz z czynnościami, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, jeżeli podatnik nie jest w stanie wyodrębnić całości lub części kwot podatku, które posłużyłyby tylko czynnościom opodatkowanym oraz gdy zmianie uległo przeznaczenie towaru, od którego podatek został odliczony lub nieodliczony w całości. Ponadto, korekta ta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będącego następcą prawnym (beneficjentem praw i obowiązków zbywcy), który w tym zakresie przejmuje, wynikające z art. 91 ust. 1-8 ustawy, obowiązki swojego poprzednika.

W związku z tym Wnioskodawca uważa, że nie będzie miał obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, powinien być przeniesiony na otrzymującego przedsiębiorstwo, czyli w przestawionym stanie faktycznym na żonę Wnioskodawcy.

Ponieważ jednak, żona będzie prowadziła działalność w takim samym zakresie jak wcześniej małżonek, i w wyniku tego przekazania nie ulegnie zmianie przeznaczenie otrzymanych przez nabywcę składników majątkowych Wnioskodawca uważa, że ze względu na tą okoliczność nie powstanie obowiązek dokonania korekty podatku VAT. Obowiązek taki powstałby gdyby małżonek sprzedał nieruchomość służącą działalności gospodarczej, bądź też przeznaczył tę nieruchomość na cele wykonywania czynności zwolnionych z podatku VAT.

Reasumując, przekazanie przedsiębiorstwa spełniającego wymogi art. 551 Kodeksu cywilnego, wyłączone będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, a co za tym idzie nie będzie podlegało opodatkowaniu tym podatkiem. Obowiązek ewentualnej korekty podatku naliczonego, zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, nie powstanie w wyniku tego przekazania przedsiębiorstwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary - w świetle art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej (...).

Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

A zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np.: sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Zaznaczyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji "przedsiębiorstwa". Zatem dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jednolity z dnia 17 grudnia 2013 r. Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1.

oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2.

własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3.

prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4.

wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5.

koncesje, licencje i zezwolenia;

6.

patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7.

majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8.

tajemnice przedsiębiorstwa;

9.

księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że użyte w ww. artykule określenie "w szczególności" wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej brak któregoś z tych elementów nie musi pozbawiać zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

Z kolei, o tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik jest obowiązany do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 552 Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Z powyższych przepisów Kodeksu cywilnego wynika, że przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Istotne jest by w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy składnikami, tak aby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy, iż zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

W myśl art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie zaś z art. 96 ust. 6 ustawy, jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku:

1.

rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;

2.

zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (art. 14 ust. 2).

Na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w art. 15, będący osobą fizyczną nie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu co najmniej przez 10 miesięcy. Nie dotyczy to podatników, którzy zawiesili wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 14 ust. 4 ustawy, przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, zwany dalej "spisem z natury". Podatnicy są obowiązani załączyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości i o kwocie podatku należnego, do deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (art. 14 ust. 5).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 1 sierpnia 2011 r. prowadzi działalność gospodarczą, jako osoba fizyczna, na swoje nazwisko, na podstawie wpisu do ewidencji o działalności gospodarczej, jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi księgę przychodów i rozchodów. Przedmiotem przekazania będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny. Żona Wnioskodawcy będzie kontynuować działalność gospodarczą męża. W małżeństwie Wnioskodawcy obowiązuje ustrój majątkowej wspólności małżeńskiej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, czynność przekazania całego swojego przedsiębiorstwa o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego przez Wnioskodawcę na rzecz swojej żony - będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tym samym czynność ta wyłączona będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto całość przedsiębiorstwa Wnioskodawcy przed zakończeniem działalności gospodarczej zostanie przekazana żonie, co oznacza, że na dzień zaprzestania działalności Wnioskodawca nie będzie posiadał żadnych towarów ani składników majątkowych, a zatem na dzień zaprzestania działalności nie wystąpią towary podlegające opodatkowaniu. Tym samym wartość remanentu likwidacyjnego wyniesie "0".

Sporną kwestią może się jednak wydawać czynność przekazania przedsiębiorstwa między małżonkami pozostającymi we wspólności ustawowej.

Istotnym jest w tym miejscu powołanie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. 672 z późn. zm.), zgodnie z którym przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Również definicja przedsiębiorcy została zawarta w Kodeksie cywilnym w art. 431 w myśl której przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Mając na uwadze omawianą zależność zauważyć należy, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 r. sygn. akt I UK 389/07 stwierdził "Jeżeli zatem działalność gospodarczą prowadzi jeden z małżonków, to tylko on jest przedsiębiorcą w rozumieniu obowiązujących przepisów, niezależnie od istniejącego między małżonkami ustroju majątkowego." oraz "Prowadzeniu działalności gospodarczej służy przedsiębiorstwo, które w sensie przedmiotowym oznacza (art. 551 k.c.) zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Przedsiębiorstwo stanowi zatem zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej, w którym decydującą rolę odgrywają więzi funkcjonalne i organizacyjne łączące poszczególne i różnorodne zarazem składniki w jednolitą całość. W czynniku organizacji, który wiąże poszczególne elementy składające się na przedsiębiorstwo, postrzega się istotę zjawiska gospodarczo-prawnego, jakim jest przedsiębiorstwo. Czynnik ten indywidualizuje przedsiębiorstwo, łącząc w niepowtarzalny sposób różnorodne elementy wchodzące w jego skład. Dzięki elementowi organizacji przedsiębiorstwo alienuje się (wyodrębnia) od osoby przedsiębiorcy oraz od majątku przedsiębiorstwa. Majątek ten bowiem stanowi tylko materialną podstawę organizacji. Z tego też powodu okoliczność, że majątek przedsiębiorstwa jest majątkiem wspólnym prowadzącego działalność gospodarczą i jego małżonka nie oznacza, iż w skład majątku wspólnego wchodzi to szczególne dobro prawne, jakim jest przedsiębiorstwo. (...)".

Tym samym należy stwierdzić, że na gruncie przepisów prawa podatkowego Wnioskodawca może dokonać czynności przekazania swojego przedsiębiorstwa żonie.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, czynność przekazania całego swojego przedsiębiorstwa o którym mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego przez Wnioskodawcę na rzecz żony - będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tym samym czynność ta wyłączona będzie spod działania ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy, że przekazanie przedsiębiorstwa na rzecz współmałżonka zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o VAT nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług oraz nie będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawcy zobowiązania podatkowego w podatku VAT.

Odnośnie korekty podatku naliczonego, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi:

1.

suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a.

nabycia towarów i usług,

b.

dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W myśl zaś art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 - art. 90 ust. 2 tej ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Ustęp 2 tego artykułu stanowi, że w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Ponadto, w świetle art. 91 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Natomiast w myśl art. 91 ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1.

opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2.

zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 cyt. ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Zgodnie zaś z art. 91 ust. 9 ustawy, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jak więc wynika z ww. przepisów przekazanie przedsiębiorstwa - spełniającego wymogi art. 551 Kodeksu cywilnego - wyłączona jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem oraz nie wiąże się dla Wnioskodawcy z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Tym samym przekazanie przedsiębiorstwa żonie nie będzie rodziło konieczności dokonania korekty VAT od środków trwałych amortyzowanych tj. budynku i nabytych samochodów.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało całościowo uznać za prawidłowe.

Zaznacza się, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii skutków podatkowych otrzymania przedsiębiorstwa u obdarowanego (żony), która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Nadmienia się, że w sprawie będącej przedmiotem pytania oznaczonego we wniosku Nr 3 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl