IBPP4/443-237/08/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2008 r. (data wpływu 16 grudnia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 lutego 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości lub części podatku VAT w odniesieniu do kosztów realizacji zadania pt. "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej" - jest prawidłowe.

W dniu 16 grudnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości lub części podatku VAT w odniesieniu do kosztów realizacji zadania pt. "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej". Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 lutego 2009 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP4/443-237/08/KG z dnia 3 lutego 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Miasto ubiega się o przyznanie dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach sektora Programu Operacyjnego Transport na lata 2004 - 2006 na refundację zrealizowanego w latach 2005 - 2006 projektu pt. "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej" - Miasto będzie beneficjentem dofinansowania. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stwierdza, że gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych należy m.in. zaspokojenie potrzeb wspólnoty mieszkańców, w szczególności sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym). Tak więc zadanie pt. "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej" było realizowane w ramach zadań własnych.

Dodatkowo ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.) w art. 19 ust. 1 stwierdza, że zarządcą drogi jest organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu utrzymania i ochrony dróg. Z kolei art. 19 ust. 5 ustawy o drogach publicznych stwierdza, że w miastach na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych jest, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent miasta.

Faktycznym realizatorem tego zadania był Miejski Zarząd Dróg - jednostka organizacyjna Miasta, której prezydent miasta powierzył (poprzez odpowiedni zapis w statucie) realizowanie w jego imieniu obowiązków zarządcy dróg. W związku z tym wydatki poniesione w związku z realizacją wskazanego we wniosku projektu w latach 2005 - 2006 zostały udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Miejski Zarząd Dróg, który jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Miasto nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik, jako taki jest zarejestrowany Urząd Miasta za pomocą którego gmina wykonuje swe czynności.

Koszty realizacji projektu obejmowały:

Mienie powstałe w związku z realizacją projektu zostało zaewidencjonowane w ewidencji środków trwałych w Miejskim Zarządzie Dróg, a ponieważ MZD jest jednostką organizacyjną Miasta stanowi ono część mienia komunalnego gminy.

Towary i usługi nabyte w związku z realizacją projektu nie były i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych ani przez Miejski Zarząd Dróg ani przez Miasto.

Miejski Zarząd Dróg nie dokonał odliczenia podatku VAT od faktur dokumentujących zrealizowane przedsięwzięcie, ponieważ prawo do takiego odliczenia przysługuje jedynie podatnikom podatku od towarów i usług w zakresie w jakim te towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 i 2 pkt 1 podpunkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a takich MZD nie wykonuje.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Miasto jako beneficjent dofinansowania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach sektorowego Programu Operacyjnego Transport na lata 2004 - 2006 na refundację zrealizowanego w latach 2005 - 2006 projektu "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej" miało możliwość odliczenia w całości lub w części podatku VAT w odniesieniu do kosztów realizacji zadania.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie przysługiwało mu na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy VAT prawo odliczenia podatku VAT, gdyż koszty realizacji zadania nie miały związku ze sprzedażą opodatkowaną prowadzoną przez Miasto.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 pkt 1 podpunkt a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.)w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z założeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z uregulowania tego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje jedynie podatnikom w związku z zakupem towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Co więcej zgodnie z przepisem 8 ust. 1 pkt 13 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Z kolei art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stwierdza, że gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty mieszkańców, w szczególności sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., ostatnia zmiana Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1320), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

Jak wynika z powyższego, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r. § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyżej cytowane unormowanie zgodne jest z obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r. § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) zgodnie z którym zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Miasto realizowało w latach 2005-2006 projekt pod nazwą "Przebudowa mostu w ciągu drogi krajowej" dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach sektora Programu Operacyjnego Transport na lata 2004 - 2006. Projekt ten stanowił zadanie własne gminy związane z wykonywaniem przez Miasto zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Jak wskazano powyżej Gmina (Miasto), jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami. Zatem Gminie (Miastu) nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług w ramach realizacji tych zadań.

Ponadto z treści wniosku wynika, że faktycznym realizatorem tego zadania był Miejski Zarząd Dróg - jednostka organizacyjna Miasta, której prezydent miasta powierzył (poprzez odpowiedni zapis w statucie) realizowanie w jego imieniu obowiązków zarządcy dróg. W związku z tym wydatki poniesione w związku z realizacją wskazanego we wniosku projektu w latach 2005 - 2006 zostały udokumentowane fakturami VAT wystawionymi na Miejski Zarząd Dróg, który jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Nabyte w związku z realizacją projektu towary i usługi nie były i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych ani przez Miejski Zarząd Dróg ani przez Miasto.

Należy zatem stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W sytuacji bowiem, gdy Wnioskodawca nie dokonał nabycia towarów i usług udokumentowanych fakturami VAT, nie może być mowy o możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie natomiast z treścią § 9 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać:

- imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;

- numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11.

Zatem, zgodnie z brzmieniem powołanych przepisów, konieczne jest, aby faktury VAT, jako dokumenty potwierdzające rzeczywiste transakcje gospodarcze, zawierały nazwy określające strony transakcji, ich adresy, a także numery identyfikacji podatkowej.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym wykonanie pewnej usługi lub dostawy towaru, uprawniającym (po spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów prawa) podmiot, dla którego jest wystawiona (nabywcę) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podsumowując należy uznać stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe przy czym należy zaznaczyć, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego Miastu nie będzie przysługiwało, jednakże nie tylko z tego względu, że realizacja projektu nie będzie związana ze sprzedażą opodatkowaną, lecz z uwagi na fakt, że faktury będą wystawiane na inny podmiot, tj. Miejski Zarząd Dróg.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.