IBPP4/443-224/09/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu 4 marca 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 kwietnia 2009 r. (data wpływu 28 kwietnia 2009 r.) oraz pismem z dnia 15 maja 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej przychodów z tyt. świadczonych usług wynajmu mieszkań - jest nieprawidłowe.

W dniu 4 marca 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej przychodów z tyt. świadczonych usług wynajmu mieszkań. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 22 kwietnia 2009 r. (data wpływu 28 kwietnia 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP4/443-224/09/AZ z dnia14 kwietnia 2009 r. oraz pismem z dnia 13 maja 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zarząd Budynków Mieszkalnych jest jednostką organizacyjną Miasta O., działającą w formie jednostki budżetowej powołanej uchwałą Rady Miasta. Zadania ZBM zgodnie ze statutem działania to:

* zarządzanie budynkami i lokalami stanowiącymi własność miasta,

* obsługa użytkowników nieruchomości, o których mowa powyżej, w zakresie wynikającym z przepisów i potrzeb eksploatacyjnych.

Wnioskodawca wynajmuje lokale mieszkalne i użytkowe. Sprzedaż z tytułu lokali użytkowych była zawsze fakturowana. W przypadku lokali mieszkalnych, najemcy wpłacają stosowne z tytułu najmu opłaty zgodnie ze spisanymi umowami i aneksami do tych umów. Termin zapłaty ww. opłat upływa 10 bieżącego miesiąca. Uzyskane środki z tytułu opłat za lokale mieszkalne i użytkowe są dochodami Wnioskodawcy, które w całości przelewane są na konto dochodów budżetu miasta.

W uzupełnieniu do wniosku, pismem z dnia 22 kwietnia 2009 r. Wnioskodawca wskazał, iż usługi wynajmowania lokali mieszkalnych klasyfikuje według symbolu PKWiU ex. 70.20.11.

Ponieważ jest to zasób komunalny, z wszystkimi najemcami Wnioskodawca ma spisane umowy najmu w oparciu o skierowanie do zawarcia umowy najmu wydane przez Urząd Miasta. Faktury wystawiane są przez Wnioskodawcę - Zarząd Budynków Mieszkalnych. Stroną umów zawartych z najemcami lokali jest Gmina Miasto O. - Zarząd Budynków Mieszkalnych, gdyż Wnioskodawca nie posiada osobowości prawnej, jest jednostką budżetową Gminy.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, składającym deklaracje VAT-7. W deklaracjach są wykazywane obroty z wynajmu lokali mieszkalnych i użytkowych.

Budynki i lokale zarządzane przez ZBM są środkami trwałymi stanowiącymi własność Miasta, a ich ewidencja prowadzona jest w ZBM. Wpływy z czynszów lokali mieszkalnych i użytkowych uwzględnione są w dochodach budżetu Miasta i planie finansowym Zarządu Budynków Mieszkalnych, w ramach paragrafu 0750 - dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze. Wpłaty z tytułu czynszu są w 100% przekazywane (co 7 dni) na rachunek budżetu Miasta.

Od listopada 2008 r. całość wpływów z najmu lokali mieszkalnych i użytkowych Wnioskodawca dokumentuje fakturami VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi wynajmu mieszkań, które prowadzi Wnioskodawca w imieniu Gminy są zwolnione z obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej, a tym samym zwolnione z konieczności dokumentowania całości tego świadczenia fakturami.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na wykonywanie usług w zakresie wynajmowania nieruchomości (lokali komunalnych i socjalnych) jako jednostka budżetowa miasta, korzysta on ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących w oparciu o poz. 24 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, bowiem są to usługi w zakresie administracji publicznej obejmujące zarządzanie nieruchomościami komunalnymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Jednocześnie w art. 111 ust. 7 pkt 3 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

Zgodnie z § 2 w związku z poz. 15 załącznika do obowiązującego do dnia 30 czerwca 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 245, poz. 1807), zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania sprzedaż usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek.

W obowiązującym od dnia 1 lipca 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., rozporządzeniu z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 113, poz. 720) ustawodawca wprowadził unormowanie, poprzez które uzależnił prawo do zwolnienia z ewidencjonowania świadczonych usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek od sposobu dokumentowania sprzedaży tych usług.

W załączniku do rozporządzenia z dnia 27 czerwca 2008 r. zawierającym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania wymieniono w poz. 15 - usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturą o symbolu PKWiU 70.2

Zatem w świetle powołanych unormowań rozporządzenia z dnia 26 czerwca 2008 r. - warunkiem korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących, usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek sklasyfikowanych w grupowaniu PKWiU pod symbolem 70.2, jest konieczność ich fakturowania w całym zakresie. Przepis ten dotyczy zarówno zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania nieruchomości o charakterze mieszkalnym jak i niemieszkalnym.

Jednocześnie na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania:

W § 2 pkt 2 mowa jest o rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2007 r. rejestrujących sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 245, poz. 1807), obowiązującym do dnia 30 czerwca 2008 r.

Jak wskazano powyżej w załączniku do rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2007 r. zawierającym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania wymieniono w poz. 15 - usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek

Z analizy powyższych przepisów wynika, iż do dnia 31 października 2008 r., świadczący usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - PKWiU ex 70.2, mógł korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania tych czynności przy zastosowaniu kasy rejestrującej, bez konieczności dokumentowania świadczenia tychże usług fakturami VAT. Jednakże aby możliwe było skorzystanie z takiego zwolnienia od dnia 1 listopada 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., świadczenie ww. czynności, sklasyfikowanych według PKWiU ex 70.20 winno być dokumentowane w całym zakresie fakturą VAT.

Powyższe unormowanie zostało powtórzone w tym samym brzmieniu w obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 228, poz. 1510). Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2009 r. - sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 15 załącznika do ww. rozporządzenia wymieniono usługi o symbolu PKWiU ex 70.2 usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturą - jako zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących.

Należy wskazać, że w § 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 89, poz. 844 z późn. zm.) zostało zawarte zastrzeżenie, iż do dnia 31 grudnia 2008 r. w zakresie podatku od towarów i usług obowiązuje Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Na podstawie § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) - (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.), przedłużono do dnia 31 grudnia 2009 r. stosowanie - do celów m.in. opodatkowania podatkiem od towarów i usług - Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r.

Tak więc, zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących uzależnione jest również od właściwego sklasyfikowania usługi będącej przedmiotem sprzedaży, wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Należy jednakże zaznaczyć, iż to podmiot prowadzący działalność gospodarczą zobowiązany jest do prawidłowego zaklasyfikowania świadczonych usług do właściwego grupowania PKWiU.

Organy podatkowe nie są uprawnione do dokonywania klasyfikacji towarów i usług do właściwego grupowania PKWiU ani też weryfikacji klasyfikacji wskazanej przez Wnioskodawcę. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS nr 1, poz. 11) przyjmuje się, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania może zwrócić się o klasyfikację do Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi, który udziela informacji (opinii) w zakresie stosowanych standardów klasyfikacyjnych.

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca - Zarząd Budynków Mieszkalnych jest jednostką organizacyjną Miasta, działającą w formie jednostki budżetowej powołanej uchwałą Rady Miasta. Zadania ZBM zgodnie ze statutem działania to:

* zarządzanie budynkami i lokalami stanowiącymi własność miasta,

* obsługa użytkowników nieruchomości, o których mowa powyżej, w zakresie wynikającym z przepisów i potrzeb eksploatacyjnych.

Wnioskodawca wynajmuje lokale mieszkalne i użytkowe. Budynki i lokale zarządzane przez ZBM są środkami trwałymi stanowiącymi własność Miasta, a ich ewidencja prowadzona jest w ZBM. Wpływy z czynszów lokali mieszkalnych i użytkowych uwzględnione są w dochodach budżetu Miasta i planie finansowym Zarządu Budynków Mieszkalnych, w ramach paragrafu 0750 - dochody z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub innych jednostek zaliczanych do sektora finansów publicznych oraz innych umów o podobnym charakterze. Uzyskane środki z tytułu opłat za lokale mieszkalne i użytkowe są dochodami Wnioskodawcy, które w 100% przelewane są (co 7 dni) na konto dochodów budżetu miasta.

Sprzedaż z tytułu lokali użytkowych była zawsze fakturowana. W przypadku lokali mieszkalnych, najemcy wpłacają stosowne z tytułu najmu opłaty zgodnie ze spisanymi umowami i aneksami do tych umów.

Ponieważ jest to zasób komunalny, z wszystkimi najemcami Wnioskodawca ma spisane umowy najmu w oparciu o skierowanie do zawarcia umowy najmu wydane przez Urząd Miasta. Stroną umów zawartych z najemcami lokali jest Gmina Miasto - Zarząd Budynków Mieszkalnych, gdyż Wnioskodawca nie posiada osobowości prawnej, jest jednostką budżetową Gminy.

Faktury wystawiane są przez Wnioskodawcę - Zarząd Budynków Mieszkalnych.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, składającym deklaracje VAT-7. W deklaracjach są wykazywane obroty z wynajmu lokali mieszkalnych i użytkowych.

Od listopada 2008 r. całość wpływów z najmu lokali mieszkalnych i użytkowych Wnioskodawca dokumentuje fakturami VAT.

Wnioskodawca wskazał, iż usługi wynajmowania lokali mieszkalnych klasyfikuje według symbolu PKWiU ex. 70.20.11. tj. usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek.

Mając zatem na uwadze obowiązujący stan prawny należy stwierdzić, że bezwzględnym warunkiem do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na podstawie § 2 pkt 2 w powiązaniu z poz. 15 załącznika do powołanego rozporządzenia, z tytułu świadczenia usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolem 70.20 tj. usług wynajmu nieruchomości na własny rachunek jest dokumentowanie świadczonych usług w całym zakresie fakturami VAT.

Stwierdzić zatem należy, że o ile Wnioskodawca prawidłowo klasyfikuje świadczone usługi do grupowania PKWiU 70.20 i przy każdorazowym świadczeniu usług najmu nieruchomości wystawiane są faktury to może skorzystać ze zwolnienia z ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2009 r. Podkreślenia wymaga fakt, iż powyższe zwolnienie traci moc z chwilą zaprzestania dokumentowania świadczonych usług fakturami VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania nie oznacza zwolnienia z konieczności dokumentowania świadczonych usług fakturami, jak zostało to przez Wnioskodawcę zasugerowane w zadanym pytaniu. Wręcz przeciwnie w wielu sytuacjach, a między innymi w przypadku będącym przedmiotem niniejszej interpretacji, zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania, jak wskazano powyżej możliwe jest wyłącznie przy dokumentowaniu świadczonych usług w całym zakresie fakturami VAT.

Należy również nadmienić, iż odrębnym zwolnieniem przedmiotowym przewidzianym w ww. rozporządzeniu, jest wynikające z poz. 38 załącznika, gdzie wskazano, że zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących do dnia 31 grudnia 2009 r. jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, pod warunkiem że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła. Jak wynika z punktu 2 objaśnień do załącznika, powyższe zwolnienie nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług (sprzedaży towarów) przed dniem 1 stycznia 2009 r.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawca spełnia warunki określone w poz. 38 załącznika do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, to ma możliwość korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 grudnia 2009 r. W tej sytuacji Wnioskodawca nie miałby obowiązku dokumentowania świadczonych usług fakturami VAT w całym zakresie.

Stosownie bowiem do przepisu art. 106 ust. 4 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Z uwagi więc na fakt, że usługa najmu świadczona jest na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiania faktur VAT dokumentujących ww. usługi, chyba, że zachodzi przesłanka wynikająca z cyt. wyżej art. 106 ust. 4 ustawy o VAT, tj. usługobiorca zażąda faktury VAT.

Jak wskazano powyżej obowiązek przedstawienia organom podatkowym prawidłowej klasyfikacji dla świadczonych usług należy do podatnika, który ponosi również odpowiedzialność za nieprawidłowo dokonaną klasyfikację.

W świetle powyższego, Wnioskodawca nie może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług przy zastosowaniu kas rejestrujących w oparciu o poz. 24 załącznika do rozporządzenia. W poz. 24 załącznika do rozporządzenia wymieniono bowiem usługi o symbolu PKWiU ex 75 - usługi w zakresie administracji publicznej, obrony narodowej, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, natomiast Wnioskodawca wskazał, iż świadczone przez niego usługi wynajmowania lokali mieszkalnych klasyfikuje według symbolu PKWiU ex. 70.20.11. tj. usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek. Natomiast korzystając ze zwolnienia z ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 pkt 2 w powiązaniu z poz. 15 załącznika Wnioskodawca nie może odstąpić od dokumentowania świadczonych usług fakturami VAT.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy oceniane całościowo, należało uznać za nieprawidłowe.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację wydano przy założeniu, że sprzedawcą usług dla lokatorów jest Zarząd Budynków Mieszkalnych, który jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku VAT, a świadczone usługi w zakresie wynajmu nieruchomości faktycznie świadczone są na własny rachunek Wnioskodawcy, a wynagrodzenie z tego tytułu stanowi obrót Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Dodatkowo należy podkreślić, iż niniejsza interpretacja traci swą aktualność w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.