IBPP4/443-162/08/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2008 r. (data wpływu 28 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z inwestycją pod nazwą "Rozbudowa infrastruktury technicznej w Gminie poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w K. oraz budowę kanalizacji sanitarnej i wymianę sieci wodociągowej w K." - jest prawidłowe.

W dniu 28 listopada 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z inwestycją pod nazwą "Rozbudowa infrastruktury technicznej w Gminie poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w K. oraz budowę kanalizacji sanitarnej i wymianę sieci wodociągowej w K.".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina w latach 2009 - 2012 zamierza realizować inwestycję pn. "Rozbudowa infrastruktury technicznej w Gminie poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w K. oraz budowę kanalizacji sanitarnej i wymianę sieci wodociągowej w K." w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego 2007 - 2013. Zakłada się, iż inwestycja w 66% finansowana będzie ze środków Unii Europejskiej w postaci dotacji rozwojowej oraz w 34% ze środków własnych Gminy w tym przy współudziale środków pożyczki z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu. Realizacja projektu w zakresie rozbudowy sieci kanalizacyjnej przyczyni się w istotnym stopniu do zwiększenia ilości ścieków oczyszczanych na terenie Gminy, a co za tym idzie do całkowitego rozwiązania problemu nieoczyszczonych ścieków w miejscowościach K. i K. Przedmiotowy Projekt składać się będzie z czterech elementów:

* budowa kanalizacji sanitarnej dł. 12,665 km grawitacyjno-ciśnieniowej na terenie miejscowości K. w Gminie;

* budowa kanalizacji sanitarnej dł. 6,511 km grawitacyjno - ciśnieniowej na terenie miejscowości K. w Gminie;

* wymiana będącej w złym stanie technicznym sieci wodociągowej dł. 6,073 km w miejscowości K. w Gminie, obejmująca tych samych odbiorców, co kanalizacja sanitarna;

* przebudowa 0,609 km kanalizacji deszczowej w miejscowości K., w ciągu ul. B., gdzie wykonywane będą również roboty przy kanalizacji sanitarnej.

Beneficjentem końcowym projektu będzie Gmina. Eksploatacja sieci zostanie nieodpłatnie powierzona Międzygminnemu Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji "XXX" Spółka z o.o. w C. Właścicielem powstałego w wyniku realizacji Projektu majątku będzie nadal Gmina. Finansowanie kosztów związanych z eksploatacją infrastruktury wytworzonej w ramach Projektu będzie pochodzić z opłat od mieszkańców za zrzut ścieków i dostawę wody (w ramach umów zawartych między MZWiK "XXX" a mieszkańcami) oraz z dopłat budżetu Gminy. Do zadań Spółki po realizacji projektu należeć będzie również sezonowa konserwacja urządzeń, drobne naprawy, utrzymanie obiektów w dobrym stanie technicznym i zapewnienie profesjonalnej obsługi. Spółka "XXX" została powołana do działalności gospodarczej z dniem 1 lipca 1994 r.. W 1994 r. "XXX" eksploatował wodociągi na terenie 4 gmin oraz jedną oczyszczalnię w Gminie D. Obecnie Spółka "XXX" jest operatorem systemów wodno-kanalizacyjnych w czterech gminach: D. W., T., P., M. Od 2003 r. "XXX" prowadzi działalność eksploatacyjną w oparciu o ustawę z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków oraz o zarządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2002 r., w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzeniu taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków.

Przedmiotowa Inwestycja jest realizowana w celu zaspokojenia potrzeb ludności. Efekty realizacji zostaną utrzymane przez Gminę P. minimum 5 lat. Wybudowana infrastruktura służyć będzie mieszkańcom Gminy długoterminowo spełniając normy obowiązujące w Unii Europejskiej. Eksploatatorem wybudowanej sieci wodno - kanalizacyjnej będzie Międzygminny Zakład Wodociągów i Kanalizacji "XXX" Spółka z o.o. w C., który bezpłatnie eksploatuje należącą, istniejącą już, do Gminy P. infrastrukturę wodno-ściekową. Zadanie zachowuje współfinansowanie ze środków Funduszy Strukturalnych gdyż urządzenia, jakie powstaną w wyniku tej inwestycji przekazane zostaną nieodpłatnie w użytkowanie MZWiK "XXX" będącej Związkiem Międzygminnym czyli spółki, w której udział jak również prawo głosu mają ościenne gminny, a ponadto przekazanie tych urządzeń nie będzie na celu komercjalizacji przedsięwzięcia a jedynie pomoc ogółu społecznego w zaspokojeniu podstawowych potrzeb. Ponadto statut spółki jak również większościowe udziały gminy jako akcjonariuszy spółki są gwarantem, iż inwestycja ta po jej zrealizowaniu nie zmieni lokalizacji ani działalności produkcyjnej. Reasumując, gmina jako podatnik podatku VAT nie osiąga żadnych przychodów (zwolnionych ani opodatkowanych) związanych ze świadczeniem usług w zakresie dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków, którym ma służyć ww. inwestycja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do realizowanego projektu istnieje możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub części.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z tym, iż istotną zasadą dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego jest istnienie związku tegoż podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi, (...) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, podatnikowi (...) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (...), poddając szczegółowej analizie przytoczone fakty, Gmina P. stoi na stanowisku, iż wydatki jakie poniesie w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, tak więc podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją ww. inwestycji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika.

W świetle powyższego prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ww. ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z obowiązującym do 1 grudnia 2008 r. § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy nadmienić, iż wyżej cytowane uregulowanie stanowi powtórzenie w niezmienionym brzmieniu obowiązującego dnia 30 listopada 2008 r. przepisu § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.).

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina w latach 2009 - 2012 zamierza realizować inwestycję pn. "Rozbudowa infrastruktury technicznej w Gminie P. poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w K. oraz budowę kanalizacji sanitarnej i wymianę sieci wodociągowej w K." w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa O. 2007 - 2013. Gmina jako podatnik podatku VAT nie osiąga żadnych przychodów (zwolnionych ani opodatkowanych) związanych ze świadczeniem usług w zakresie dostarczania wody oraz odprowadzania ścieków, którym ma służyć ww. inwestycja.

Zatem w oparciu o przedstawione zdarzenie przyszłe oraz w myśl powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Tym samym Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową kanalizacji sanitarnej.

Z treści wniosku wynika, iż po zakończeniu inwestycji, eksploatacja sieci zostanie nieodpłatnie powierzona Międzygminnemu Zakładowi Wodociągów i Kanalizacji "XXX" Spółka z o.o, który jest operatorem systemów wodno-kanalizacyjnych. Urządzenia, jakie powstaną w wyniku tej inwestycji przekazane zostaną nieodpłatnie w użytkowanie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Zatem przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych nieodpłatnie jest istnienie prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu gospodarki komunalnej, dotyczące odprowadzania ścieków oraz rozprowadzania wody tj. budowa i przebudowa kanalizacji sanitarnej oraz wymiana będącej w złym stanie sieci wodociągowej oraz ich wykorzystanie w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania tych sieci podmiotowi, które te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponadto Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Wobec powyższego, przekazanie przez Gminę zakładowi budżetowemu, mienia powstałego w wyniku realizacji projektu do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji nabywane towary i usługi, związane z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym. Tym samym Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu pod nazwą "Rozbudowa infrastruktury technicznej w Gminie P. poprzez budowę kanalizacji sanitarnej i deszczowej w K. oraz budowę kanalizacji sanitarnej i wymianę sieci wodociągowej w K.".

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała