IBPP4/443-1538/11/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2011 r. (data wpływu 25 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korekty obrotu i podatku należnego zaewidencjonowanego na kasie rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 25 października 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości korekty obrotu i podatku należnego zaewidencjonowanego na kasie rejestrującej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Firma zajmuje się sprzedażą towarów i usług, głównie towaru przez internet, dokonuje sprzedaży dla firm oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Każda sprzedaż dokumentowana jest fakturą sprzedaży lub paragonem fiskalnym. Sprzedaż zarówno dla firm jak i osób fizycznych odbywa się za pomocą: portalu aukcyjnego allegro oraz za pomocą sklepów internetowych. Aukcja internetowa na Allegro jak też i w sklepie internetowym przebiega za pomocą procedur: zamówienie od klienta składane przez email, akceptacja przez niego warunków, sposób zapłaty (bank, pobranie kurierskie, ew. odbiór osobisty z zapłatą w kasie, wpłata pieniędzy na konto, akceptacja pobrania kurierskiego, wysyłka towaru do klienta. Każda sprzedaż detaliczna rejestrowana jest w systemie fiskalnym komputerowym (kasa + system komputerowy sprzężone z sobą). Moduł fiskalny zintegrowany jest z programem magazynowym generującym dokument WZ wydania zewnętrznego do sprzedaży. Wydrukowany paragon fiskalny doklejany jest w specjalnej folii naklejanej na opakowanie towaru lub w przypadku mniejszych przesyłek jest on w środku opakowania. Przesyłki kurierskie rejestrowane są w specjalnych raportach firmy kurierskiej. W związku z tym każdy towar sprzedany opuszczający magazyn posiada stosowny dokument sprzedaży zgonie z procedurą. Firma stosując się do przepisów o ochronie konsumenckiej mówiącej o sprzedaży na odległość i przyjęcia towaru bez podania przyczyny rejestruje w systemie informatycznym każdy zwrot towaru. Dotychczas stosowana procedura - każdy zwrot detaliczny rejestruje się w systemie na podstawie dostarczanego do zwrotu oryginału paragonu fiskalnego. W systemie magazynowym rejestruje się operacje zwrotu, przyjęcia na magazyn na podstawie dokumentu magazynowego PZ przyjęcia zewnętrznego - towar zwracany jest z powrotem do magazynu, a klient otrzymuje zwrot należności za pomocą konta bankowego. Pomniejszenie obrotu detalicznego skutkującego zmniejszeniem podstawy opodatkowania i zmniejszeniem podatku należnego dokonuje się więc w firmie na podstawie oryginału paragonu fiskalnego zwracanego z towarem lub oczywiście podpisanej faktury korygującej sprzedaż w przypadku firm prowadzących działalność gospodarczą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy możliwa jest korekta podstawy opodatkowania i zmniejszenie podatku należnego w sytuacji jeśli klient nie dysponuje oryginałem paragonu fiskalnego, a na podstawie innych zdarzeń i dokumentów można udokumentować podstawę do dokonania zmniejszenia podstawy opodatkowania i zmniejszenia kwoty podatku należnego.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Przepis regulujący kwestię zmniejszenia podstawy opodatkowania zawarty jest w art. 29 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, że przepis nic nie mówi o obowiązku posiadania oryginału paragonu fiskalnego w celu zmniejszenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego, Wnioskodawca uważa że może dokonać zmniejszenia kwoty podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego posiadając inne dokumenty będące w związku skutkowo przyczynowym dokumentującym jej zwrot.

Zdaniem Wnioskodawcy przepis odnosi się tylko do obowiązku posiadania podpisanej faktury korygującej sprzedaż, jeśli natomiast ustawa nic nie mówi o obowiązku posiadania do zwrotu oryginału paragonu fiskalnego Wnioskodawca przyjmuje, że dokumentując zmniejszenie sprzedaży i obniżenie podatku należnego nie musi go posiadać.

Ciężar dowodu, iż Wnioskodawca ma podstawę do skorygowania obrotu i korekty podatku należnego spoczywa na nim jako sprzedawcy i może być dokonany na następującej podstawie:

* wydrukiem paragonu z systemu sprzedaży. Oryginał paragonu fiskalnego posiada odnotowany nr systemowy paragonu komputerowego, nr automatycznej WZ sprzęgniętej z wydaniem towaru. W związku z tym istnieje możliwość szczegółowej weryfikacji dokumentów;

* korespondencja z klientem - każdy klient zwracający się z prośbą i ze zwrotem zarówno ten który rezygnuje z zakupu na podstawie prawa z tytułu ustawy konsumenckiej jak też i reklamujący towar dokonuje tego na piśmie w formie korespondencji albo elektronicznej lub listowej, jak również za pomocą standardowego formularza zwrotu towaru dostępnego na stronach internetowych sklepu,

* w związku z dokonywaniem transakcji na odległość praktycznie większość tych transakcji odbywa się za pomocą płatności wpłat na konta bankowe, transakcji elektronicznych pay u, dot pay lub innych systemów dokonujących rejestrowania wpływów na rachunkach bankowych, oznacza to że można zidentyfikować klienta za pomoc śladów bankowych, jak również procedura zwrotu należności odbywa się w przeważającej ilości w sytuacji na rachunki bankowe klientów,

* automatyczne dokumenty PZ generowane przez system komputerowy rejestrujący wprowadzanie towarów na stany magazynowe są one sprzęgnięte z opcją zwrotu detalicznego.

W związku z posiadaniem przez firmę ksiąg rachunkowych z kontami magazynowymi każde przyjęcie towaru jak i jego wydanie wiąże się ze szczegółowym dokumentowaniem stanów magazynowych.

Na podstawie przedstawienia powyższych faktów i sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, ma on prawo do dokonywania zmniejszania podstawy opodatkowania i zmniejszania podatku należnego w sytuacjach skutkujących brakiem posiadania przez klienta oryginału paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zasady prowadzenia ewidencji przy pomocy kas rejestrujących określono w § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338).

W myśl § 7 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej rozporządzenia podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani dokonywać ewidencji każdej sprzedaży oraz wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT z każdej sprzedaży jak również wydawać oryginał wydrukowanego dokumentu nabywcy.

Zatem w sytuacji, kiedy sprzedawca jest obowiązany do ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących, dokumentem potwierdzającym fakt sprzedaży jest paragon fiskalny.

Zgodnie z przepisem § 2 pkt 11 ww. rozporządzenia paragon fiskalny jest to wydrukowany dla nabywcy przez kasę rejestrującą w momencie sprzedaży dokument fiskalny z dokonanej sprzedaży.

Podkreślić należy, iż stosownie do treści § 4 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia kasa fiskalna musi zawierać pamięć fiskalną. Pamięć fiskalna to urządzenie umieszczone w twardej nieprzezroczystej masie, umożliwiające trwały jednokrotny zapis danych pod kontrolą programu pracy kasy bez możliwości ich likwidacji oraz wielokrotny odczyt tych danych, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia (§ 2 pkt 10 rozporządzenia w sprawie kryteriów i warunków technicznych).

Cecha ta powoduje brak możliwości zarejestrowania na kasie fiskalnej zwrotu bądź reklamacji towarów. Zdarzenia tego typu winny być objęte odrębną ewidencją korekt, prowadzoną zgodnie z wymogami art. 109 ust. 3 ustawy.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartości zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

Z brzmienia ww. przepisu wynika, że możliwość pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in.: o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i uznanych reklamacji może nastąpić pod warunkiem, że zwrot towaru lub reklamacja są prawnie dopuszczalne i zwroty te zostały udokumentowane. Obowiązkiem podatnika jest więc w rozumieniu tego przepisu odpowiednie udokumentowanie zwrotu wartości towaru w wyniku bądź odstąpienia od umowy sprzedaży, bądź to w wyniku uznania reklamacji (postępowanie w przypadku obniżenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów w wyniku ich reklamacji bądź też zwrotu winno być takie same).

Zarówno odstąpienie od umowy sprzedaży i w konsekwencji dokonany przez sprzedawcę zwrot wartości towaru, jak i zwrot kwoty wartości towaru dokonany w wyniku realizacji zwrotów nabywcy, co do zasady są prawnie dopuszczalne i są przedmiotem regulacji prawa cywilnego. Przepisy ustawy o VAT nie wprowadzają na użytek postępowania podatkowego żadnych szczególnych regulacji w odniesieniu do trybu, zasad i dopuszczalności odstąpienia od umowy sprzedaży, jak i dodatkowych szczególnych warunków co do trybu realizacji zwrotów.

Reasumując należy stwierdzić, iż przepisy ustawy o VAT nie uzależniają pomniejszenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i kwot zwróconych z tytułu zwrotów nabywcy, od posiadania przez podatnika oryginału paragonu fiskalnego, potwierdzającego zakup towaru lub usługi.

Paragon fiskalny stanowi dla nabywcy dowód dokonania zakupu natomiast dla sprzedawcy bezsporne potwierdzenie tożsamości towaru w przypadku np.: zwrotu towaru. Zasadą jest więc dokonywanie korekty obrotu i podatku należnego przy jednoczesnym zwrocie (okazaniu) przez klienta paragonu fiskalnego.

Warunkiem dokonania korekty obrotu i kwoty podatku należnego jest potwierdzenie rozliczenia tej sprzedaży przez podatnika. Potwierdzenie tej okoliczności jest oczywiste w przypadku okazania przez nabywcę oryginału paragonu. Jest dopuszczalne w określonych sporadycznych przypadkach braku oryginału paragonu, oparcie się na innych dowodach (np. dokumencie gwarancji, numerze seryjnym itp.). Taka korekta jest również dopuszczalna w sytuacji, gdy podatnik ma pewność, iż towar został przez niego sprzedany i jest w stanie, w sposób niebudzący wątpliwości fakt ten wykazać.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca zajmuje się sprzedażą towarów i usług, głównie towaru przez internet, dokonuje sprzedaży dla firm oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Sprzedaż zarówno dla firm jak i osób fizycznych odbywa się za pomocą: portalu aukcyjnego allegro oraz za pomocą sklepów internetowych. Każda sprzedaż dokumentowana jest fakturą sprzedaży lub paragonem fiskalnym. Firma stosując się do przepisów o ochronie konsumenckiej mówiącej o sprzedaży na odległość i przyjęcia towaru bez podania przyczyny rejestruje w systemie informatycznym każdy zwrot towaru. W systemie magazynowym rejestruje się operacje zwrotu, przyjęcia na magazyn na podstawie dokumentu magazynowego PZ przyjęcia zewnętrznego - towar zwracany jest z powrotem do magazynu, a klient otrzymuje zwrot należności za pomocą konta bankowego. Pomniejszenie obrotu detalicznego skutkującego zmniejszeniem podstawy opodatkowania i zmniejszeniem podatku należnego dokonuje się na podstawie oryginału paragonu fiskalnego zwracanego z towarem lub oczywiście podpisanej faktury korygującej sprzedaż w przypadku firm prowadzących działalność gospodarczą.

W tak przedstawionym stanie faktycznym wątpliwości Wnioskodawcy budzi czy możliwa jest korekta podstawy opodatkowania i zmniejszenie podatku należnego w sytuacji jeśli klient nie dysponuje oryginałem paragonu fiskalnego, a na podstawie innych zdarzeń i dokumentów można udokumentować podstawę do dokonania zmniejszenia podstawy opodatkowania i zmniejszenia kwoty podatku należnego.

W ocenie tut. organu, Wnioskodawcy przysługuje prawo do korekty obrotu i podatku należnego, pod warunkiem udokumentowania ich wpisem do ewidencji korekt. Oryginał paragonu nie jest jedynym dokumentem przesądzającym o stanie faktycznym, który znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości.

Dowodzenie odstąpienia od umowy sprzedaży oraz zwrotu zapłaconej ceny, będących podstawą dokonania korekty, na podstawie innych dokumentów aniżeli oryginał paragonu fiskalnego, nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego. W tym przypadku, ciężar dowodu znajduje się po stronie podatnika, który w prowadzonej przez siebie dokumentacji powinien posiadać dowody potwierdzające stan rzeczywisty.

Należy bowiem podkreślić, że to na podatniku spoczywa obowiązek rzetelnego udokumentowania prowadzonych transakcji w urządzeniach księgowych, tak by odzwierciedlały faktyczny ich przebieg.

Stosownie do treści art. 109 ust. 3 powołanej ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Ww. art. 109 ust. 3 wskazuje zatem na elementy, które powinna zawierać ewidencja. Zauważyć w tym miejscu należy, że ustawa o podatku VAT nie przewiduje ustalenia powszechnie obowiązującej formy ewidencji. Przytoczona regulacja wskazuje jedynie, na konieczność prowadzenia przez podatnika ewidencji, służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej.

Obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości skorygowania sprzedaży i podatku należnego zaewidencjonowanego za pomocą kasy rejestrującej, jednak brak regulacji prawnych w tym zakresie nie pozbawia podatnika możliwości dokonania korekty zaewidencjonowanego obrotu. Zakaz zmiany zapisów dokonanych w kasie rejestrującej jest jedynie warunkiem stosowania tych kas i nie może on zmieniać zasady wynikającej z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którą podstawą opodatkowania jest obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Obrotem jest zatem kwota rzeczywiście należna od nabywcy, a nie kwota figurująca na paragonie fiskalnym.

W celu więc ustalenia prawidłowej (rzeczywistej) podstawy opodatkowania w przypadku zwrotów towarów, należałoby prowadzić dodatkową, poza kasą rejestrującą, ewidencję (korekt), z której musi dokładnie wynikać kwota korekty sprzedaży i podatku należnego przypisana do konkretnego paragonu. Ewidencja taka nie ma określonego wzoru, ale wskazane jest, aby zawierała co najmniej dane niezbędne do ustalenia przyczyn zaistniałej korekty, a zapisy w niej widniejące pozwalały na określenie prawidłowej kwoty obrotu i podatku należnego.

Mając na względzie brak szczegółowych uregulowań odnoszących się do sposobu korygowania obrotu ewidencjowanego przy zastosowaniu kas rejestrujących stwierdzić należy, iż można przyjąć do sporządzania i rozliczenia deklaracji podatkowej dla podatku od towarów i usług inną podstawę opodatkowania, niż wynika to z wydruku raportu fiskalnego. Jednak podstawą przysługującego uprawnienia do korekty sprzedaży i podatku należnego i podstawą prawidłowego sporządzenia deklaracji VAT-7 jest rzeczywisty przebieg transakcji gospodarczej udokumentowany rzetelnymi dowodami i wynikający z zapisów zwartych w prowadzonych urządzeniach księgowych, z których dane za miesiąc rozliczeniowy obniżą łączną miesięczną sprzedaż zaewidencjonowaną w kasie rejestrującej.

Mając na uwadze przywołane przepisy prawa podatkowego oraz zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku, stwierdzić należy, że zgromadzenie przez Wnioskodawcę dowodów stanowiących dowód przeciwny do dowodu, jakim jest zapis z kasy rejestrującej, przy uwzględnieniu wyjątkowego charakteru zdarzeń, może stanowić podstawę do skorygowania obrotu i kwot podatku należnego.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, gdyż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie uzależniają możliwości pomniejszania obrotu od posiadanych przez podatnika oryginałów paragonu fiskalnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.