IBPP4/443-1352/10/AŚ - Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT w całości lub części w odniesieniu do projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2010 r. (data wpływu 22 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT w całości lub części w odniesieniu do projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 22 września 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT w całości lub części w odniesieniu do projektu pn. "...".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Starostwo Powiatowe, jako jednostka prowadząca obsługę Powiatu (art. 33 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym - tekst jedn.: Dz. U. 142, poz. 1592 z późn. zm.), będzie realizowało w zakresie priorytetu V: Środowisko, w ramach którego wyszczególniono Działanie 5.3 Czyste powietrze i odnawialne źródła energii Programu Rozwoju Subregionu 2007 - 2013, projekt unijny pn. "...". Celem bezpośrednim projektu jest poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie niskiej emisji, celem pośrednim projektu to ochrona i poprawa jakości środowiska.

Powyższe cele zostaną osiągnięte dzięki termomodernizacji i przekształcaniu systemu ogrzewania obiektów Zespołu Szkół oraz warsztatów Powiatowego Centrum - w system bardziej przyjazny dla środowiska, o niższym zapotrzebowaniu na energię cieplną oraz wyższej sprawności działania.

Projekt realizowany jest w ramach zadań statutowych wynikających z: ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 1998 r. Nr 91, poz. 518), rozdział 2, artykuł 4, punkt 1: powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: 1) edukacji publicznej, 13) ochrony środowiska i przyrody.

Inwestorem jest Powiat, przy czym zadanie jest realizowane przez Starostwo Powiatowe (wszystkie faktury wystawiane są na Starostwo Powiatowe). Właścicielem majątku powstałego w wyniku realizacji projektu będzie Powiat. Majątek ten zostanie nieodpłatnie przekazany w trwały zarząd Zespołowi Szkół i Powiatowemu Centrum.

Powiatowe Centrum jest czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotowe mienie w części należącej do Powiatowego Centrum będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, przy czym podmiotem wystawiającym faktury będzie Powiatowe Centrum.

Przekazane mienie nie będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT ani przez Powiat ani przez Starostwo Powiatowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do ww. projektu Powiat ma możliwość odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT w całości lub części.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 1 grudnia 2008 r.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi, (wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W związku z powyższymi faktami powiat jako jednostka samorządu terytorialnego, a tym samym starostwo powiatowe realizujące zadania własne powiatu, korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami. Ponadto Powiat jak i Starostwo Powiatowe nie ma możliwości odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT. Faktury za realizację inwestycji wystawiane są na Starostwo Powiatowe. Po realizacji inwestycji faktury wystawiać będzie Powiatowe Centrum, które posługuje się odrębnym numerem NIP. Podatek naliczony związany jest z innym podatnikiem niż podatek należny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 grudnia 2008 r. do końca 2009 r. przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Ww. przepis został powtórzony w niezmienionym brzmieniu w obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r. § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799).

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

Należy zauważyć, iż ze zwolnienia od podatku mogą korzystać wyłącznie czynności, które generalnie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Natomiast nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji nie rodzi po stronie nabywcy (w tym przypadku Powiatu) żadnych konsekwencji w podatku należnym, dlatego czynność ta (nabycie) nie może korzystać ze zwolnienia od podatku. Nie można zatem uznać, iż zadanie polegające na termomodernizacji Placówek Oświatowych jako zadanie własne Powiatu wykonywane w imieniu i na własną odpowiedzialność przez Powiat, jest czynnością zwolnioną od podatku od towarów i usług na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. (obecnie § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r.), bowiem Powiat w związku z termomodernizacją Placówek Oświatowych nie świadczy żadnych usług i nie dokonuje dostawy towarów, lecz dokonuje wyłącznie zakupów. Dopiero dysponowanie powstałym mieniem może być rozpatrywane w kategorii czynności opodatkowanych podatkiem VAT, co w konsekwencji ma wpływ na prawo do odliczenia podatku VAT. W rezultacie o prawie do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizowanym projektem, decyduje sposób wykorzystania przez Powiat powstałego w wyniku realizacji projektu mienia, tj. wykorzystanie go do czynności opodatkowanych podatkiem VAT lub do czynności nieopodatkowanych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) powiat wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania powiatu należą zadania publiczne o charakterze ponadgminnym. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu:

* edukacji publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym),

* ochrony środowiska i przyrody (art. 4 ust. 1 pkt 13 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym).

W celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 6 ust. 1 cyt. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Starostwo Powiatowe, jako jednostka prowadząca obsługę Powiatu w ramach zadań statutowych realizuje projekt unijny pn. "...".

Celem bezpośrednim projektu jest poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie niskiej emisji, celem pośrednim projektu to ochrona i poprawa jakości środowiska.

Powyższe cele zostaną osiągnięte dzięki termomodernizacji i przekształcaniu systemu ogrzewania obiektów Zespołu Szkół oraz warsztatów Powiatowego Centrum - w system bardziej przyjazny dla środowiska, o niższym zapotrzebowaniu na energię cieplną oraz wyższej sprawności działania.

Inwestorem jest Powiat, przy czym zadanie jest realizowane przez Starostwo Powiatowe (wszystkie faktury wystawiane są na Starostwo Powiatowe). Właścicielem majątku powstałego w wyniku realizacji projektu będzie Powiat. Majątek ten zostanie nieodpłatnie przekazany w trwały zarząd Zespołowi Szkół i Powiatowemu Centrum.

Powiatowe Centrum jest czynnym podatnikiem VAT. Przedmiotowe mienie w części należącej do Powiatowego Centrum będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, przy czym podmiotem wystawiającym faktury będzie Powiatowe Centrum.

Przekazane mienie nie będzie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT ani przez Powiat ani przez Starostwo Powiatowe.

W myśl powołanych wyżej przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Nadmienić należy, że według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 i ust. 3 oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, iż aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem,

* istnienie prawa podatnika do odliczenia w całości lub w części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Za usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca, oddając w trwały zarząd powstałe w efekcie projektu mienie, zwolni go z ponoszenia opłat rocznych z tytułu trwałego zarządu. Z treści wniosku jednoznacznie wynika, że majątek powstały w wyniku projektu zostanie nieodpłatnie przekazany w trwały zarząd Zespołowi Szkół i Powiatowemu Centrum. Tym samym, czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, z uwagi na brak odpłatności oraz fakt, iż nie będzie miał w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy - oddanie w bezpłatny trwały zarząd (używanie) odbędzie się w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych).

Tym samym należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

W konsekwencji z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z ww. projektem. Wnioskodawca nie ma również możliwości otrzymania z tego tytułu zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie mają również zastosowania uregulowania § 21 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Przepisy te przewidują bowiem możliwość zwrotu podatku zarejestrowanym podatnikom jedynie na podstawie umów zawartych przed dniem 1 maja 2004 r. Ww. przepis jest powtórzeniem obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2009 r. § 22 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym Powiat jak i Starostwo Powiatowe nie ma możliwości odzyskania (odliczenia lub zwrotu) podatku VAT, należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy zauważyć, że Wnioskodawca wywodzi prawidłowy skutek prawny, jednak z innej podstawy prawnej. Bak możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spowodowany tym, że Powiat jako jednostka samorządu terytorialnego w zakresie czynności związanych z wykonaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami korzysta ze zwolnienia lecz tym, że majątek powstały w wyniku projektu nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT ani przez Powiat ani przez Starostwo Powiatowe (zostanie nieodpłatnie przekazany w trwały zarząd).

Należy podkreślić, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga czy czynności wykonywane przez Powiat korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w cyt. wyżej § 13 ust. 1 pkt 11 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, bowiem nie było to przedmiotem wniosku.

Nadmienić należy, że w przedmiotowej sprawie bez znaczenia pozostaje to do jakich czynności wykorzystują powstałe mienie jednostki, które posiadają go na mocy trwałego zarządu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.