IBPP4/443-119/12/PK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2012 r. (data wpływu 5 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w zakresie opodatkowania wyrobów węglowych - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku akcyzowego, w zakresie opodatkowania wyrobów węglowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca wykorzystuje w swojej działalności gospodarczej elektrody grafitowe i nawęglacze będące surowcami pochodzenia węglowego o symbolach CN 2704. Nawęglacz jest materiałem sypkim stosowanym w procesie wytapiania ciekłego metalu do uzupełniania zawartości węgla w składzie chemicznym ciekłego metalu. Elektrody grafitowe są natomiast integralną częścią elektrycznych pieców łukowych. Piece tego typu wykorzystywane są do roztapiania metalu i jego obróbki metalurgicznej.

Staliwo i żeliwo w warunkach działania Spółki wytapiane są w elektrycznych piecach łukowych, których integralną częścią są elektrody grafitowe. Proces topienia metalu w tego typu urządzeniu realizowany jest przy użyciu prądu elektrycznego. Elektrody grafitowe pełnią rolę przewodnika prądu elektrycznego o dużej sprawności ponieważ charakteryzują się bardzo niską opornością właściwą. Elektrody grafitowe nie są źródłem energii cieplnej w procesie topienia. To łuk elektryczny powstający pomiędzy elektrodami, a materiałem wsadowym stanowi źródło energii cieplnej potrzebnej do roztopienia metalu. Elektroda nie jest zatem paliwem opałowym a jedynie częścią pieca - elementem przeznaczonym do wielokrotnego użytku (nie ulega spaleniu, po zużyciu tj. gdy traci swoje właściwości - niski opór bardzo dobre przewodnictwo - jest wymieniana na nową).

Zastosowanie nawęglacza w procesie wytapiania ma natomiast na celu jedynie osiągnięcie odpowiedniej zawartości węgla w ciekłym metalu, a tym samym w odlewach. W procesie nawęglania chodzi o wprowadzenie do ciekłego metalu węgla w postaci nawęglacza (granulat o średnicy 0,5-5mm i zawartości węgla ok. 99% - odpowiednio przetworzony w procesie produkcyjnym). Celem zastosowania nawęglacza jest więc jego "przeniknięcie" do ciekłego metalu tak aby uzyskać produkt końcowy o określonej zawartości procentowej węgla stosowanie do potrzeb klienta. Nie jest on zatem wykorzystywany jako paliwo opałowe a jedynie jako składnik, surowiec potrzebny do produkcji gotowego wyrobu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ww. surowce (tekst jedn.: nawęglacz oraz elektrody grafitowe) spełniają definicję wyrobów węglowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 i 1a ustawy o podatku akcyzowym w związku z treścią załącznika nr 1 poz. 19-21 do tej ustawy, a tym samym czynności z ich użyciem objęte są zakresem tej ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 108, poz. 626) wyrobami akcyzowymi są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe, określone w załączniku nr 1 do ustawy. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1a ww. ustawy wyrobami węglowymi są natomiast wyroby energetyczne, określone w poz. 19-21 załącznika nr 1 do ustawy. W ww. załączniku do ustawy pod tymi pozycjami mieszczą się:

* ex 2701 Węgiel; brykiety, brykietki i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla - jeżeli są przeznaczone do celów opałowych ex 2702 Węgiel brunatny (lignit), nawet aglomerowany, z wyłączeniem gagatu - Jeżeli jest przeznaczony do celów opałowych

* ex 2704 00 Koks i półkoks, z węgla, węgla brunatnego (lignitu) lub torfu, nawet aglomerowany; węgiel retortowy - jeżeli są przeznaczone do celów opałowych.

Prefiks "ex", umieszczony przed podaniem grupowania oznacza, że wskazana pozycja dotyczy tylko danego wyrobu z danej pozycji lub kodu. Wskazany prefiks odwołuje się do sformułowania "przeznaczone do celów opałowych". Wnioskując a contrario, stwierdzić zatem należy, iż wyrób węglowy przeznaczony do innych celów niż opałowe nie jest wyrobem węglowym w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym. Wskazana ustawa nie znajduje zatem zastosowania do wszystkich czynności dokonywanych z takim wyrobem. Pozostają one poza jej zakresem.

Ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej pojęcia "przeznaczone do celów opałowych" choć w ustawie o podatku akcyzowym sformułowania odnoszące się do "celów opałowych" pojawiają się nie tylko w odniesieniu do wyrobów węglowych (np. art. 32 ust. 1 pkt 3, art. 86 ust. 1 pkt 1).

Również w regulacjach na poziomie wspólnotowym brak jest takiej definicji. Dyrektywa 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej, której implementację stanowi ustawa o podatku akcyzowym nie wyjaśnia przedmiotowego pojęcia posługując się jedynie sformułowaniem "Rzeczpospolita Polska może stosować okres przejściowy do dnia 1 stycznia 2012 r. w celu dostosowania krajowego poziomu opodatkowania węgla i koksu, stosowanego w ciepłownictwie miejskim, do odnośnego minimalnego poziomu opodatkowania. Rzeczpospolita Polska może stosować okres przejściowy do dnia 1 stycznia 2012 r. w celu dostosowania krajowego poziomu opodatkowania węgla i koksu używanego dla innych potrzeb grzewczych, niż w ciepłownictwie miejskim do odpowiednich minimalnych poziomów opodatkowania." (art. 18a).

Z uwagi na brak definicji legalnej zgodnie z zasadami wykładni obowiązującymi w prawie podatkowym należy odwołać się w takim przypadku do wykładni literalnej (słownikowej).

Zgodnie z definicjami zawartymi w słowniku języka polskiego PWN pojęcie "opał" oznacza to, czym się pali (np. w piecu), materiał służący do ogrzewania, zaś pojęcie "opałowy" to dotyczący opału, handlu opałem, służący do opalania. Podobnie zgodnie z definicją zawartą w: Język polski. Współczesny słownik Języka polskiego, pod red. Bogusława Dunaj, Warszawa 2007,12 s. 1115, pojęcie "opał" oznacza to, czym się pali, ogrzewa pomieszczenia, natomiast pojęcie "opałowy" oznacza - służący do opalania. Słowo "opalać" oznacza natomiast ogrzać wnętrze za pomocą spalania odpowiednich materiałów, opał - to czym się pali, materiał do ogrzewania, zaś opałowy - materiał służący do opalania (Słownik języka polskiego, pod. red. M. Szymczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, t II, str. 500-501; Słownik języka polskiego, pod red. W. Doroszewskiego, PWN, Warszawa 1997, t. V, str. 1004-1006). W potocznym znaczeniu opalanie oznacza zatem wytworzenie ciepła w określony sposób tj. przez spalanie różnego rodzaju materiałów (stałych, ciekłych lub gazowych). Można zatem stwierdzić, że "cel opałowy" spełniony zostanie w każdym takim przypadku, gdy zużywany wyrób służyć będzie otrzymywaniu energii cieplnej służącej do ogrzewania, opalania itp.

Również organy podatkowe interpretując przedmiotowe sformułowanie odwołują się do wykładni literalnej. W interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 czerwca 2009 r. znak IPPP3/443-181/09-2/JK, organ zauważył, że "wykładnia literalna omawianych przepisów każe przyjąć iż mamy tu do czynienia z procesem technologicznym polegającym na spalaniu oleju opałowego w celu wytworzenia energii cieplnej służącej do celów grzewczych, np. ogrzewania różnego rodzaju pomieszczeń, co wiąże się z użyciem do tego celu urządzeń grzewczych, przez które zdaniem tut organu należy rozumieć urządzenia zasilane olejem opałowym, służące do wytwarzania energii cieplnej, jak i wszystkie połączone z nim urządzenia, poprzez które rozprowadzona jest energia cieplna, w szczególności przewody ciepłownicze, grzejniki ftp". Przedmiot zapytania w ww. interpretacji, nie był co prawda związany z wyrobami węglowymi, gdyż podatnik pytał o paliwa opałowe w rozumieniu art. 86 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym, w obu jednak przypadkach ustawodawca posługuje się sformułowaniem "cele opałowe" (zgodnie z tym przepisem paliwami opałowymi w rozumieniu ustawy są wyroby energetyczne przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do celów opałowych). W dalszej części interpretacji organ stwierdził, iż "zużyciem oleju na cele opałowe będzie zatem zużycie go bezpośrednio w urządzeniu grzewczym tj. urządzeniu bezpośrednio przetwarzającym energię uzyskaną w wyniku spalania oleju opałowego na energię cieplną. Innymi słowy przez zużycie oleju na cele opałowe należy rozumieć takie jego zastosowanie, którego jedynym celem jest uzyskanie energii cieplnej w wyniku procesu spalania. Jednocześnie należy nadmienić, iż zwrot zużycie w celach opałowych odnosi się do sytuacji, w których energia uzyskiwana w następstwie spalania olejów jest używana w celach grzewczych niezależnie od ostatecznego celu procesu ogrzewania. Jeżeli więc celem nabycia oleju opałowego jest uzyskanie w wyniku procesu jego spalania energii cieplnej koniecznej dla właściwych procesów technologicznych (np. przeprowadzenia reakcji chemicznej przemiany węglanu wapnia w tlenek wapnia), a zarazem olej ten nie jest używany w innym celu (np. napędzanie urządzenia), to olej ciężki jest paliwem opałowym. W opisanym zdarzeniu przyszłym Spółka wskazuje, iż przedmiotowy olej wykorzystywany jest jako paliwo w dwóch urządzeniach: piecu obrotowym o mocy cieplnej 9 MW jako paliwo na potrzeby wytworzenia ciepła generowanego w celu uzyskania warunków koniecznych do przeprowadzenia reakcji chemicznej przemiany węglanu wapnia w tlenek wapnia oraz w kotle sodowym o mocy cieplnej 66 MW, w którym olej jako paliwo wykorzystywany jest w fazie uruchomienia i odstawienia z ruchu kotła sodowego. Wnioskodawca nadmienia, iż w obu urządzeniach olej ciężki używany jest jako paliwo do uzyskania energii cieplnej koniecznej do zainicjowania i przeprowadzenia procesu produkcyjnego w instalacji energetycznego spalania". W przedmiotowej kwestii wypowiedział się również ETS w wyroku z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie C-240/01 Komisja Europejska vs. Republika Federalna Niemiec. Trybunał wskazał, że w prawie wspólnotowym nie są zdefiniowane rodzaje zużycia - w konsekwencji wyrażenie "zużycie jako paliwo opałowe" użyte w pierwszym zdaniu dyrektywy strukturalnej 92/81 /EWG musi być interpretowane samodzielnie. Trybunał stwierdził, iż "użycie jako paliwo opałowe" należy interpretować, jako wyrażenie odnoszące się do wszystkich przypadków, w których oleje mineralne ulegają spalaniu i wytworzona w ten sposób energia cieplna jest używana do ogrzewania, niezależnie od ostatecznego celu procesu ogrzewania, w tym przekształcenia lub rozpadu substancji absorbującej energię cieplną w trakcie procesu chemicznego lub przemysłowego.

Takie rozumienie "celu opałowego" potwierdził również NSA w wyroku z dnia 27 października 2010 r. (sygn. I GSK 1172/09) podkreślając, że wyrażenie to odnosi się do tych przypadków, gdy na skutek spalania oleju mineralnego powstaje energia cieplna, która jest używana do ogrzewania. Pojęcia tego nie można ograniczyć wyłącznie do sytuacji, w których energia cieplna wytwarzana w związku ze spalaniem olejów mineralnych jest używana w celach grzewczych. Zakres tego pojęcia rozciąga się również na takie przypadki, gdy wyprodukowane ciepło zużywane Jest w innych celach niż grzewcze.

Zdaniem Spółki zarówno nawęglacz jak i elektrody nie są przeznaczone ani wykorzystywane w Spółce, do celów opałowych, nie są zatem wyrobami węglowymi w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym i wszelkie czynności z ich wykorzystaniem pozostają poza jej reżimem.

Nawęglacz bowiem nie jest wykorzystywany jako paliwo opałowe (opał), ale jako składnik przyszłego produktu. Służy bowiem "odwęgleniu" lub też "nawęgleniu" produktu tak aby spełniał on określone wymagania co do składu chemicznego (uzyskanie określonej procentowo zawartości węgla w wyrobie finalnym).

Nie służy on zatem do wygenerowania temperatury czy nawet jej podtrzymania (a wręcz przeciwnie nawęglacz pochłania ciepło w trakcie spalania w piecu). Nie sposób w takiej sytuacji mówić o wytworzeniu energii cieplnej i jej zużyciu w jakimkolwiek celu. W szczególności celem nabycia nawęglacza nie jest uzyskanie w wyniku procesu jego spalania energii cieplnej koniecznej dla właściwych procesów technologicznych (np. przeprowadzenia reakcji chemicznej). Co więcej również proces wytworzenia i obróbki nawęglacza determinowany jest przez jego ostateczną funkcję. Nawęglacz zatem już od momentu jego wytworzenia jest obiektywnie przeznaczony do celów innych niż opałowe.

Podobnie elektrody, które nie służą jako paliwo opałowe, a są elementami pieca przeznaczonymi do wielokrotnego użytku. Ich zadaniem i funkcją jest przewodzenie prądu (niski opór) - nie ulegają one zatem spalaniu. Po utracie swoich właściwości tj. przewodnictwa elektrody są wymieniane na nowe.

Reasumując zdaniem Wnioskodawcy powyższe wyroby jako nie przeznaczone do celów opałowych nie są wyrobami węglowymi w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym, a tym samym czynności dokonywane z ich użyciem pozostają poza reżimem tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego oceny stanowiska wnioskodawcy

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.