IBPP4/443-1070/11/EJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2011 r. (data wpływu 4 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania sieci kanalizacyjnej wytworzonej w ramach projektu-jest prawidłowe.

W dniu 4 lipca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania sieci kanalizacyjnej wytworzonej w ramach projektu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 2004 r. Wnioskodawca zrealizował inwestycję polegającą na budowie sieci kanalizacyjnej (łącznie wykonano 53,7 km sieci i 15 przepompowni ścieków) na terenie trzech gmin, członków Zarządu tj. gmin J. i D. oraz miasta J. Inwestycję realizowano jako projekt PL 016 kwietnia 02 R rozwój turystyki w okolicach, finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PHARE w 75% oraz ze składek ww. gmin w pozostałej części, a Wnioskodawca występował w charakterze beneficjenta i właściciela wytworzonego majątku. Inwestycję oddano do użytku w IV kwartale 2004 r., a na początku 2005 r. wytworzony majątek oddano w dzierżawę zainteresowanym gminom, które poprzez swoje jednostki organizacyjne (zakłady budżetowe i spółkę komunalną) świadczą na rzecz ludności usługi zbiorowego odprowadzania ścieków. Wnioskodawca takich usług nie prowadził, a jedyny obrót z tego tytułu to uzyskany czynsz dzierżawny. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług od maja 2005 r. Wnioskodawca zamierza przekazać wytworzoną sieć kanalizacyjną na własność zainteresowanym gminom jako pomoc rzeczową przewidzianą w art. 10 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) i art. 216 ust. 2 pkt 5, art. 220 ustawy o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.). Jest to forma najbardziej zbliżona do darowizny.

W powyższej sprawie wydano interpretację indywidualną z dnia 21 października 2010 r. znak: IBPP4/443-986/10/JP, jednakże dotyczyła ona oceny prawnej według innych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, niż wskazane obecnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne przekazanie Gminom przez Wnioskodawcę sieci kanalizacyjnej wytworzonej w ramach projektu PL 0106.04.02 będzie rodzić obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie przez Związek Gmin na rzecz gmin sieci kanalizacyjnej wytworzonej w ramach projektu PL 0106.04.02 nie będzie rodzić obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług z dwóch - niezależnych od siebie - powodów.

Po pierwsze: sieć kanalizacyjna jest budowlą (według definicji z Prawa budowlanego, bo ustawa o VAT nie zawiera własnej definicji w tym zakresie), której dostawa nastąpiłaby po upływie 7 lat od pierwszego zasiedlenia tj. od daty odbioru wykonanej inwestycji przez Wnioskodawcę (art. 2 pkt 14 ustawy). Podlega zatem zwolnieniu od podatku od towarów i usług przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Po drugie: budowa sieci kanalizacyjnej była finansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PHARE w 75%, a nieodpłatne przekazanie takiego majątku stanowi czynność, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy i podlega zwolnieniu przewidzianemu w § 13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 177, poz. 1054) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT określa, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 7 ust. 2 cyt. ustawy o podatku VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 3 ww. ustawy o VAT, przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Z powołanych wyżej przepisów (art. 7 ust. 2 i 3) wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nie tylko nieodpłatne przekazanie towarów na cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem, ale także nieodpłatne przekazanie wszelkich towarów związanych bezpośrednio z prowadzonym przedsiębiorstwem, niestanowiących jednak próbek, prezentów o małej wartości, czy też drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych. Dla opodatkowania danej czynności nieodpłatnego przekazania istotne jest jednak to czy podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności w całości lub w części.

Wnioskodawca w 2004 r. będąc podatnikiem podmiotowo zwolnionym z podatku VAT wybudował sieć kanalizacyjną (53,7 km sieci i 15 przepompowni ścieków) na terenie trzech gmin. Inwestycja była zrealizowana przy współudziale środków finansowych Unii Europejskiej oraz ze składek gmin na terenie których była ona budowana. Inwestycje oddano do użytku w IV kwartale 2004 r., a na początku 2005 r. wytworzony majątek oddano w dzierżawę zainteresowanym gminom. Związek jest podatnikiem podatku VAT od maja 2005 r. Wnioskodawca zamierza nieodpłatnie przekazać powstałą budowlę na własność zainteresowanym gminom.

W związku z tym pojawiły się wątpliwości czy przekazanie przedmiotu dzierżawy tj. sieci kanalizacyjnej będzie rodzić obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług.

Wyjaśnić należy, iż w systemie podatku od towarów i usług obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego.

Wnioskodawca w momencie prowadzenia inwestycji w 2004 r. miał status podatnika zwolnionego od podatku VAT. Jak wskazano w treści wniosku Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług od maja 2005 r.

Należy zaznaczyć, iż generalna zasada kształtująca prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikająca z przepisu art. 86 ust. 1 ww. ustawy wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Tak więc uznać należy, iż Wnioskodawca będący w chwili prowadzenia inwestycji (rok 2004) podatnikiem korzystającym ze zwolnienia z podatku VAT nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabywane towary i usługi dokonywane na potrzeby tej inwestycji, z uwagi na brak związku poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi.

Mając powyższe na względzie Wnioskodawca nie miał możliwości skorzystania z prawa odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone w związku z prowadzoną w roku 2004 inwestycją, na podstawie cyt. wyżej art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem w momencie otrzymania ww. faktur podatek naliczony z nich wynikający nie podlegał odliczeniu z uwagi na pierwotne przeznaczenie poniesionego wydatku dla celów prowadzenia działalności zwolnionej od podatku. Wnioskodawca w 2004 r. był podatnikiem podmiotowo zwolnionym. Jednak z uwagi na fakt, iż od maja 2005 r. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT (czynnym), tym samym rozpoczął w ramach prowadzonej działalności wykonywanie czynności opodatkowanych, więc w kwestii możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami dotyczącymi wytworzenia środka trwałego (kanalizacji wraz z przepompowniami) znajdują zastosowanie przepisy art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług, w szczególności ust. 1, 2, 3 oraz 7.

W myśl przepisu art. 91 ust. 1 ww. ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-9, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11, dla zakończonego roku podatkowego. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli różnica między proporcją odliczenia określoną w art. 90 ust. 4a proporcją określoną w zdaniu poprzednim nie przekracza 2 punktów procentowych.

Stosownie do art. 91 ust. 2 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 czerwca 2005 r.) w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, z wyłączeniem tych, w odniesieniu do których wydatki poniesione na ich nabycie jednorazowo mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości - w ciągu 10 lat, począwszy od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości - jednej dziesiątej, kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w odniesieniu do których wydatki poniesione na ich nabycie jednorazowo mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Jak stanowi art. 91 ust. 3 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r.) korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty.

Zgodnie z przepisem art. 91 ust. 7 ww. ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r.) przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której od początku 2005 r. kanalizacja wraz z przepompowniami były przedmiotem dzierżawy. W okresie tym tj. do maja 2005 r. Wnioskodawca nie był czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Konsekwentnie w okresie tym podatek naliczony związany z budową kanalizacji i przepompowni nie służył sprzedaży opodatkowanej.

Natomiast od zarejestrowania się Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT (tj. od maja 2005 r.) nabyte towary i usługi zostały użytkowane w działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług generującej podatek należny, co tym samym wpłynęło na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług z nią związanych.

Reasumując na skutek zmiany statusu podatnika czyli rejestracji Wnioskodawcy jako podatnika VAT zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie do art. 91 ustawy istnieje możliwość odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług nabywanych w związku z inwestycją, gdyż wydatki po zmianie statusu Wnioskodawcy służyły wyłącznie czynnościom opodatkowanym, tj. dzierżawie kanalizacji opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż podatek naliczony związany z przedmiotem dzierżawy tj. 53,7 km kanalizacji oraz 15 przepompowni ścieków będzie podlegał korekcie spowodowanej zmianą przeznaczenia na mocy unormowań wynikających z art. 91 ustawy o VAT. Tym samym w omawianym przypadku bezsprzecznie mamy do czynienia z sytuacją, w której Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia w części podatku naliczonego związanego ze zrealizowaną inwestycją.

Przenosząc powyższe na grunt sprawy będącej przedmiotem wniosku stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie wytworzonego mienia (darowizna) wypełnia dyspozycje przepisu art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT i winno być uznane jako odpłatna dostawa budowli, gdyż w stosunku do towarów i usług nabywanych na potrzeby wybudowania tej budowli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Przy czym nie ma tutaj znaczenia, czy Wnioskodawca odliczy podatek czy też nie, istotne jest jedynie, że mu to prawo przysługuje.

Jak wykazano powyżej Wnioskodawca nabył prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług związanych z budową sieci kanalizacyjnej oraz przepompowni. Tym samym spełnione zostały warunki określone w przepisie art. 7 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem nieodpłatne przekazanie mienia wytworzonego w ramach projektu PL 0106.04.02 na rzecz gmin stanowi dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wnioskodawca wskazał, że sieć kanalizacyjna będąca przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest budowlą według definicji Prawa budowlanego.

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku VAT zwalnia się z podatku VAT dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Stosownie do art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

* wybudowaniu lub

* ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

W przedmiotowej sprawie warunek z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy nie zostanie spełniony, bowiem dostawa sieci kanalizacyjnej wraz z przepompowniami nie będzie odbywała się w ramach pierwszego zasiedlenia.

Pierwsze zasiedlenie nastąpiło w maju 2005 r., kiedy Wnioskodawca jako zarejestrowany podatnik podatku VAT oddał do użytkowania wybudowaną inwestycję w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu VAT (umowa dzierżawy).

Tym samym nie jest słuszna informacja Wnioskodawcy wskazana we wniosku, iż pierwsze zasiedlenie miało miejsce w dacie odbioru wykonanej inwestycji przez Wnioskodawcę.

Również w rozpoznawanej sprawie nie zostanie wypełniony drugi warunek określony przepisem art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, bowiem pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budowli upłynie okres dłuższy niż 2 lata.

Zatem w świetle powyższego stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie mimo, że Wnioskodawca dokona nieodpłatnej dostawy budowli na rzecz zainteresowanych gmin, dostawa ta wypełnia dyspozycję art. 7 ust. 2 ustawy o VAT i winna zostać potraktowana jako odpłatna dostawa towarów, podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednakże dostawa ta będzie mogła skorzystać ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, iż dostawa budowli podlega zwolnieniu przewidzianemu w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należało uznać za prawidłowe.

Zauważa się jednak, że w sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku przewidziane w § 13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), albowiem przepis ten odnosi się wyłącznie do czynności, o których mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, sfinansowanych ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, których mowa w § 8 ust. 3 i 4.

Natomiast w przedmiotowej sprawie inwestycja poczyniona przez Wnioskodawcę, o której mowa we wniosku nie została w całości sfinansowana środkami bezzwrotnej pomocy zagranicznej (PHARE), lecz jedynie w części dofinansowana (75%).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.