IBPP3/4512-155/16/UH - Podatek od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 3 marca 2016 r. (data złożenia 7 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 7 marca 2016 r. złożono ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją projektu pn. "...".

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

(Wnioskodawca) Powiat przy pomocy Starostwa Powiatowego jako jednostki prowadzącej obsługę Powiatu (art. 33 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 595), planuje realizować, w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Działanie 12.2 Infrastruktura kształcenia zawodowego projekt unijny pn. "...".

Celem projektu jest zwiększenie kompetencji uczniów szkół zawodowych przez inwestycje w infrastrukturę, tak, aby stworzyć warunki zbliżone do rzeczywistego środowiska pracy zawodowej pod kątem wyposażenia oraz doposażenia warsztatów i pracowni zawodowych. Wsparcie obejmie szkoły ponadgimnazjalne - zasadnicze szkoły zawodowe oraz technika.

W ramach projektu planowana jest modernizacja i wyposażenie 39 pracowni w 8 szkołach prowadzących kształcenie zawodowe na terenie Powiatu. Prace remontowe obejmą m.in. modernizację i wymianę instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, C.O., roboty malarskie i posadzkowe, wymianę i renowację stolarki drzwiowej i okiennej. Projekt obejmuje swoim działaniem następujące szkoły i pracownie oraz zakres ich wyposażenia:

1. Zespół Szkół:

* pracownie: informatyczna, teleinformatyczna,

* wyposażenie m.in.: zestaw komputerowy, rzutnik, centrala telefoniczna, ploter drukujący,

2. Zespół Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych:

* pracownie: plastyczno-techniczna i reklamy, planowania żywienia i produkcji gastronomicznej, obsługi gościa i usług cateringowych, technik komputerowych i lokalnych sieci komputerowych, ekonomiki i rachunkowości handlowej, gastronomiczne; warsztaty szkolne,

* wyposażenie m.in.: zestaw komputerowy, drukarka laserowa, projektor, ploter, piekarnik przenośny; piec elektryczny, zmywarka, schładzarka, pakowarka próżniowa, kuchnia gazowa, piec konwekcyjno-parowy,

3. Zespół Szkół Technicznych:

* pracownie: mechatroniczna, odnawialnych źródeł energii, technologii i wielkości fizycznych,

* wyposażenie m.in.: sprężarka, zestaw komputerowy, stanowisko programowalnych urządzeń mechatronicznych, model instalacji fotowoltaicznej, węzeł ciepłowniczy, stanowisko montażowe instalacji elektrycznych, zestaw komputerowy ze skanerem i tablicą interaktywną, ramię pomiarowe, projektor cyfrowy,

4. Zespól Placówek Szkolno-Wychowawczo Rewalidacyjnych:

* pracownie: technologii gastronomicznej, monterska

* wyposażenie m.in.: piec konwekcyjno-parowy, urządzenia AGH, cyklinarka, agregat malarski, tablica multimedialna,

5. Zespól Szkół Budowlanych:

* pracownie: geodezyjna, komputerowe dla określonych zawodów, warsztaty sztukatorskie, warsztaty budowlane,

* wyposażenie m.in.: tachimetr elektroniczny, teodolit optyczny, piec komorowy, przecinarka do płytek, piaskarka, tablica interaktywna, projektor,

6. Centrum Kształcenia Praktycznego:

* pracownie: obrabiarek analogowych, tokarek cyfrowych, frezarek cyfrowych, diagnostyki samochodowej,

* wyposażenie m.in.: tokarki, frezarki, analizator spalin, urządzenia rozruchowe,

7. Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich:

* pracownie: informatyczne, obsługi konsumenta i technologiczna, technologii gastronomicznej,

* wyposażenie m.in.: piec konwekcyjno-parowy, zmywarka, piece elektryczne, zestaw multimedialny, serwer z oprogramowaniem, zestawy komputerowe,

8. Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących:

* pracownie: elektrotechniki i elektroniki, instalacji i urządzeń elektronicznych, mechatroniki samochodowej, eksploatacji urządzeń elektronicznych, urządzeń elektronicznych, samochodowa,

* wyposażenie m.in.: zestawy komputerowe, oscyloskop cyfrowy, stanowisko do montażu układów elektronicznych, zestawy panelowe: sensoryka systemów pojazdowych, układy pneumatyki przemysłowej.

Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi związane z realizacją ww. projektu w ramach zadań własnych Powiatu z zakresu edukacji publicznej nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę w żadnym zakresie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Będą przez Wnioskodawcę wykorzystywane wyłącznie do czynności niepodlegających VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w odniesieniu do projektu unijnego pn. "..." Wnioskodawca ma możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części.

Stanowisko Wnioskodawcy.:

Zadania w zakresie edukacji publicznej należą do podstawowych zadań Powiatu, co wynika z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1445 z późn. zm.).

Starostwo Powiatowe jest jednostką prowadzącą obsługę Powiatu na podstawie art. 33 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1445 z późn. zm.). Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarowi usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) wynika, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Nabywane towary i usługi związane z realizacją ww. projektu w ramach zadań własnych Powiatu z zakresu edukacji publicznej nie będą wykorzystywane w żadnym zakresie do czynności opodatkowanych.

W związku z powyższymi faktami, w ramach realizacji projektu unijnego pn.: "..." Powiat jako jednostka samorządu terytorialnego, a tym samym Starostwo Powiatowe realizujące zadania własne Powiatu, nie ma możliwości odliczenia podatku VAT, w całości ani też w jakiejkolwiek części.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że za podatnika podatku VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem jednostka samorządu terytorialnego działa w charakterze podatnika wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określone w art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1445 z późn. zm.) powiat wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy wynika, że powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, w tym w zakresie obejmują m.in. sprawy edukacji publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie powiatowym).

Jednocześnie w art. 4 ust. 4 ustawy o samorządzie powiatowym wskazano, że ustawy mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat.

Stosownie do art. 6 ust. 1 cyt. ustawy w celu wykonywania zadań powiat może tworzyć jednostki organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami.

Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza zadania o charakterze użyteczności publicznej (art. 6 ust. 2 ww. ustawy).

Należy zauważyć, że zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują terminu "jednostka budżetowa", wobec czego należy posiłkować się definicją legalną zawartą w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.).

W świetle art. 9 ww. ustawy, sektor finansów publicznych tworzą m.in.:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 wskazanej ustawy, jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe, agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej i państwowe fundusze celowe stosują zasady gospodarki finansowej określone w niniejszej ustawie.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 tej ustawy, jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Stosownie do brzmienia ust. 3 powyższego artykułu, podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej "planem finansowym jednostki budżetowej".

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jednostki budżetowe, z zastrzeżeniem odrębnych ustaw, tworzą, łączą i likwidują organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego - gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe.

W myśl ust. 2 powyższego artykułu, tworząc jednostkę budżetową, organ, o którym mowa w ust. 1, nadaje jej statut, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej, oraz określa mienie przekazywane tej jednostce w zarząd.

Z treści powołanych przepisów art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że jednostka organizacyjna wykonująca we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określone w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika.

Przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osoby fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

W tym miejscu zauważyć należy, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

Powyższy wyrok co prawda odnosi się do gminnych jednostek budżetowych, jednakże jego rozstrzygnięcie ma również zastosowanie do powiatowych jednostek budżetowych, z uwagi na praktycznie takie same uwarunkowania faktyczne i prawne.

Jak wynika z wyroku TSUE w sprawie C-276/14 samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.

W związku z ww. wyrokiem nr C-276/14, w dniach 29 września 2015 r. oraz 16 grudnia 2015 r. Ministerstwo Finansów wydało Komunikaty, w których stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Jednocześnie stosowany obecny model rozliczeń do momentu obowiązkowego scentralizowania, nie będzie kwestionowany.

Z treści wniosku wynika, że Powiat planuje realizację projektu unijnego pn. "...". W ramach projektu planowana jest modernizacja i wyposażenie 39 pracowni w 8 szkołach prowadzących kształcenie zawodowe na terenie Powiatu. Prace remontowe obejmą m.in. modernizację i wymianę instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych, C.O., roboty malarskie i posadzkowe, wymianę i renowacją stolarki drzwiowej i okiennej. Projekt obejmuje swoim działaniem szkoły i pracownie oraz ich wyposażenie. Nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi związane z realizacją ww. projektu w ramach zadań własnych Powiatu z zakresu edukacji publicznej nie będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę w żadnym zakresie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Powyższe wskazania prowadzą do wniosku, że realizowana przez Powiat inwestycja należy do zakresu zadań publicznych. Należy zatem przyjąć, że realizacja zadania nie będzie miała charakteru, ani celu polegającego na prowadzeniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

Stosownie więc do zacytowanych przepisów art. 15 ustawy o VAT, należy stwierdzić, że Powiat nabywając towary i usługi w celu realizacji projektu, nie będzie nabywał ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działać w charakterze podatnika podatku VAT. Wnioskodawca jednoznacznie wskazał, że towary i usługi związane z realizacją ww. projektu będą wykorzystywane wyłącznie do czynności niepodlegających VAT.

Zatem, w świetle art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Powiat nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wystawionych dla niego faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją zadań w ramach projektu pn. "...".

W konsekwencji Wnioskodawca nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych dla Wnioskodawcy dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. "...".

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z przedstawionych elementów zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego. (w szczególności w przypadku scentralizowania rozliczeń Powiatu z jego jednostkami organizacyjnymi) lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.