IBPP3/443-948/14/ASz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 10 listopada 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/443-948/14/ASz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 7 sierpnia 2014 r., (data wpływu 12 sierpnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* korekty rozliczeń w zakresie podatku należnego z tytułu uczestniczenia mieszkańców w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu podatku z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji

- jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 sierpnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* korekty rozliczeń w zakresie podatku należnego z tytułu uczestniczenia mieszkańców w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu podatku z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Gmina D. (dalej: Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

W latach 2010-2013 Gmina zrealizowała inwestycję polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy (dalej: inwestycja).

Inwestycja była finansowana ze środków własnych Gminy oraz częściowo korzystała z dofinansowania ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Gmina nie odliczyła dotychczas podatku VAT naliczonego wynikającego z realizacji Inwestycji.

Celem Inwestycji było w szczególności zapewnienie możliwości zgodnego z prawem zagospodarowania ścieków z gospodarstw indywidualnych przez budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy.

Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostały wybudowane na poszczególnych nieruchomościach na podstawie umów zawartych z właścicielami nieruchomości. Umowa zobowiązywała właściciela nieruchomości do wniesienia opłaty w określonej wysokości. Wpłaty były obowiązkowe i od ich wniesienia zależało wybudowanie oczyszczalni. Umowy zawarte pomiędzy Gminą a poszczególnymi mieszkańcami zawierały m.in. zapisy, zgodnie z którymi:

* właściciel nieruchomości zobowiązuje się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i wpłacić na rzecz Gminy ustaloną kwotę;

* po zakończeniu inwestycji i protokolarnym odbiorze, Gmina przekaże wybudowaną oczyszczalnię ścieków właścicielowi nieruchomości, który stanie się jej użytkownikiem i będzie zobowiązany do ponoszenia kosztów i opłat związanych z utrzymaniem oraz korzystaniem z oczyszczalni zgodnie z otrzymaną przy odbiorze instrukcją eksploatacji.

Gmina uznała, że wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Dlatego też, wpłaty mieszkańców nie były dokumentowane przez Wnioskodawcę za pomocą faktur VAT oraz nie były wykazywane w jego rejestrach i deklaracjach VAT.

Tym niemniej, po konsultacjach z kancelarią prawną, Wnioskodawca ma świadomość, że zgodnie z obecnie prezentowanym stanowiskiem organów podatkowych wpłaty otrzymywane od mieszkańców (właścicieli nieruchomości) z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków podlegały opodatkowaniu VAT.

W związku z powyższym, Wnioskodawca rozważa skorygowanie swoich rozliczeń na gruncie podatku VAT. Rozważana korekta zostałaby dokonana w drodze naliczenia przez Gminę podatku VAT należnego na pobranych od właścicieli nieruchomości wpłatach z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (metodą "w stu") i wykazaniu tego podatku w rejestrach Gminy oraz w złożonych przez Gminę deklaracjach podatkowych.

Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT i składa deklaracje VAT-7 do właściwego urzędu skarbowego.

Pomimo rejestracji Gminy jako podatnika podatku VAT mogły zdarzać się sytuacje, w których część otrzymywanych przez Gminę faktur zakupowych była wystawiana przez kontrahentów ze wskazaniem:

Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy, Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu, Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy, Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wpłaty otrzymywane od mieszkańców (właścicieli nieruchomości) z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków podlegały opodatkowaniu VAT.

2. Jeżeli odpowiedź na pytanie pierwsze jest twierdząca, to czy Gmina powinna dokonać korekty rozliczeń w zakresie podatku VAT przez naliczenie podatku VAT należnego na pobranych od właścicieli nieruchomości wpłatach z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (metodą "w stu") oraz wykazanie tego podatku w rejestrach oraz korektach deklaracji VAT za właściwe okresy rozliczeniowe.

3. Czy Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji oraz czy Gmina może wnioskować o zwrot tego podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Wpłaty otrzymywane od mieszkańców (właścicieli nieruchomości) z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków podlegały opodatkowaniu VAT.

2. Gmina powinna dokonać korekty rozliczeń w zakresie podatku VAT przez naliczenie podatku VAT należnego na pobranych od właścicieli nieruchomości wpłatach z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (metodą "w stu") oraz wykazanie tego podatku w rejestrach oraz korektach deklaracji VAT za właściwe okresy rozliczeniowe.

3. Gminie przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją Inwestycji oraz Gmina może wnioskować o zwrot tego podatku naliczonego.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie swojego stanowiska.

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustęp 2 tego artykułu wskazuje natomiast, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Mając na uwadze fakt, iż Gmina - na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z mieszkańcami (właścicielami nieruchomości) - zobowiązała się do wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach będących własnością mieszkańców, a następnie do przekazania tych oczyszczalni właścicielom nieruchomości, Gmina występowała w odniesieniu do tych czynności jako podatnik VAT.

Natomiast czynności wykonywane przez Gminę na podstawie wskazanych umów cywilnoprawnych - za które Wnioskodawca otrzymał płatność od mieszkańców (tj dofinansowanie kosztów wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków) stanowiły odpłatne świadczenie usług, czyli czynności podlegające opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji należy uznać, iż wpłaty otrzymywane od mieszkańców (właścicieli nieruchomości) z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków podlegały opodatkowaniu VAT.

Stanowisko takie znajduje uzasadnienie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo:

* w interpretacji z 26 czerwca 2014 r. (sygn. ITPP2/443-443/14/RS) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdził, iż "Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz właścicieli nieruchomości należy stwierdzić, że czynności, które wykonywała Gmina, stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu";

* w interpretacji z 30 maja 2014 r. (sygn. IPTPP1/443-230/14-4/AK) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, iż "czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni ścieków podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców należało uznać za prawidłowe";

* w interpretacji z 23 lipca 2013 r. (sygn. IPTPP2/443-434/13-2/KW) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, iż..czynności będące przedmiotem wniosku, za które Wnioskodawca będzie otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni ścieków podlegają opodatkowaniu podatkiem VA T. gdyż stanowią zapłatę z tytułu czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, wykonywanych przez Zainteresowanego będącego w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług. Reasumując, czynności, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca w ramach zadania inwestycyjnego, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - stanowią czynności podlegające opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla danego świadczenia".

Analogiczne stanowisko zostało przedstawione przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacjach z 23 grudnia 2013 r. (sygn. IPTPP1/443-791/13-2/MG), 12 czerwca 2013 r. (sygn. IPTPP1/443-304/13-3/MG) oraz 6 grudnia 2012 r. (sygn. IPTPP4/443-606/12-4/UNr).

Ad. 2

Gmina powinna dokonać korekty rozliczeń w zakresie podatku VAT przez:

I.naliczenie podatku VAT należnego na pobranych od właścicieli nieruchomości wpłatach z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (metodą "w stu") oraz

III.wykazanie tego podatku w rejestrach oraz korektach deklaracji VAT za właściwe okresy rozliczeniowe.

Stanowisko takie znajduje uzasadnienie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji z 30 maja 2014 r. (sygn. IPTPP1/443-230/14-4/AK) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, iż "otrzymana przez Wnioskodawcę kwota należna z tytułu świadczenia usług, za które Wnioskodawca otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni będzie stanowiła kwotę należną w związku z wykonywaniem czynności, czyli kwotę obejmującą całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT, dla którego wyliczenia należy zastosować metodę "w stu". Metoda "w stu" pozwala na obliczanie podatku należnego, w której podstawą opodatkowania, wbrew zasadzie z art. 29 ustawy, nie jest kwota netto, lecz kwota brutto, czyli cena w rozumieniu ww. art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o cenach. Wobec tego Wnioskodawca w związku z niewykazaniem w ewidencjach i deklaracjach VAT-7 kwot podatku należnego, wynikającego z braku opodatkowania świadczonych usług i nienaliczeniu kwot podatku, w oparciu o metodę "w stu", winien dokonać korekty przedmiotowych deklaracji w zakresie podatku należnego poprawiając zawarte w nich błędne dane w zakresie wykazanego podatku należnego".

Ad. 3

Artykuł 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z uwagi na fakt, iż przydomowe oczyszczalnie ścieków wybudowane w wyniku realizacji Inwestycji były (zgodnie z argumentacją do punktu Ad. 1) związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT - tj. usługami świadczonymi przez Gminę na rzecz mieszkańców (właścicieli nieruchomości, na których wybudowane zostały przydomowe oczyszczalnie ścieków) - Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizacją Inwestycji.

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 26 czerwca 2014 r. (sygn. ITPP2/443-443/14/RS) stwierdził, iż "Z uwagi na fakt. że poczynione nabycia towarów i usług z tytułu realizacji ww. inwestycji miały związek z czynnościami opodatkowanymi. Gminie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących ww. nabycia bez względu na to czy faktury wystawione były na Gminę, czy na Urząd, o ile nie wystąpiły ograniczenia przewidziane w art. 88 ustawy";

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 30 maja 2014 r. (sygn. IPTPP1/443-230/14-5/AK) uznał, iż "w związku z faktem, że przedmiotowa inwestycja związana jest z wykonywaniem czynności opodatkowanych, Gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Zatem skoro Wnioskodawca nie dokonał tego odliczenia w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, Wnioskodawcy, przysługiwać będzie prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. "..." w drodze korekty deklaracji VAT zgodnie z zasadami i w terminach wynikających z przepisów art. 86 ust. 10, 11 i 13 ustawy tj. na bieżąco, czyli w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał fakturę bądź też w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2. będzie w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego. Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisu art. 87 ustawy";

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 27 lutego 2013 r. (sygn. ITPP2/443-1531/12/EK) stwierdził, iż "w rozpatrywanej sprawie wystąpią skonkretyzowane świadczenia, które zostaną wykonane między dwoma stronami umowy cywilnoprawnej, tj. między Gminą (która zobowiązała się do wybudowania oczyszczalni przydomowych i przekazanie ich do użytkowania mieszkańcom), a jej mieszkańcami, którzy zobowiązali się do partycypowania w kosztach budowy. Wobec powyższego wystąpi bezpośredni związek (ekwiwalentność) pomiędzy świadczeniem Gminy, a płatnościami wnoszonymi przez ww. mieszkańców. Z uwagi na zaistnienie bezpośredniego związku pomiędzy otrzymywanymi wpłatami, a zindywidualizowanymi świadczeniami na rzecz mieszkańców należy stwierdzić, iż czynności, które wykona Gmina, będą stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Wobec powyższego - o ile nie występują ograniczenia przewidziane w art. 88 ustawy - Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją ww. zadania";

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi interpretacji z 20 listopada 2012 r. (sygn. IPTPP1/443-713/12-4/AK) uznał, iż "Wnioskodawcy będącemu czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT związanego z budową przydomowych oczyszczalni ścieków, gdyż zakupione w ramach projektu towary i usługi (...) wykorzystywane są do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług".

Analogiczne stanowisko zostało potwierdzone w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacjach z 23 grudnia 2013 r. (sygn. IPTPP1/443-791/13-3/MG), 23 lipca 2013 r. (sygn. IPTPP2/443-432/13-2/IR) oraz 12 czerwca 2013 r. (sygn. IPTPP1/443-304/13-2/MG), a także w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 marca 2013 r. (sygn. IPPP3/443-1236/12-2/IG).

Z uwagi na fakt, iż Gmina do tej pory nie odliczyła podatku naliczonego związanego z inwestycją zrealizowaną w przeszłości, będzie ona uprawniona do złożenia deklaracji korygujących za poszczególne okresy, w których wykazane zostaną kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących realizację inwestycji do zwrotu na rachunek bankowy Gminy. Zgodnie bowiem z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Na marginesie Wnioskodawca pragnie wskazać, iż przeszkodą do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będzie okoliczność, iż faktury zakupowe związane z realizacją Inwestycji były wystawiane przez kontrahentów ze wskazaniem:

* Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy,

* Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu.

Nie ulega bowiem wątpliwości, iż nabywcą poszczególnych usług i towarów dokumentowanych wskazanymi fakturami była w każdym przypadku Gmina To bowiem Gmina - a nie Urząd - ma osobowość prawną i jest podatnikiem VAT. Urząd jest natomiast jednostką pomocniczą, służącą do wykonywania zadań gminy oraz do jej obsługi techniczno-organizacyjnej.

Dlatego też, we wskazanych powyżej sytuacjach - w których na fakturach wskazane zostały określone dane Urzędu - Wnioskodawcy w dalszym ciągu będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Podejście Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w interpretacjach prawa podatkowego, m.in.:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 12 listopada 2012 r. (sygn. IPTPP2/443-735/12-5/IR) uznał, iż "w sytuacji jeżeli błąd na fakturze dotyczy omyłkowego: wskazania Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu nr NIP Gminy, (lub) wskazania nr NIP Urzędu, przy jednoczesnym wskazaniu Gminy jako nabywcy, (lub) wskazania Urzędu jako nabywcy i nr NIP Urzędu, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur błędnie wystawionych";

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 20 grudnia 2012 r. (sygn. ITPP1/443-1196/12/AT);

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 1 lutego 2012 r. (sygn. IPPP2/443-1249/11-2/JO);

* Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 15 lipca 2011 r. (sygn. IBPP1/443-587/11/AZb).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez "podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ww. ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Zatem wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo - przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

* dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

* odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

Ponadto art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.) stwierdza że, zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków jest zadaniem własnym gminy.

Jednocześnie z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1399 z późn. zm.) stanowi, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina w latach 2010-2013 zrealizowała inwestycję polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy. Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostały wybudowane na poszczególnych nieruchomościach na podstawie umów zawartych z właścicielami nieruchomości. Umowa zobowiązywała właściciela nieruchomości do wniesienia opłaty w określonej wysokości. Wpłaty były obowiązkowe i od ich wniesienia zależało wybudowanie oczyszczalni.

Umowy zawarte pomiędzy Gminą a poszczególnymi mieszkańcami zawierały m.in. zapisy, zgodnie z którymi:

* właściciel nieruchomości zobowiązuje się uczestniczyć w kosztach budowy przydomowej oczyszczalni ścieków i wpłacić na rzecz Gminy ustaloną kwotę;

* po zakończeniu inwestycji i protokolarnym odbiorze, Gmina przekaże wybudowaną oczyszczalnię ścieków właścicielowi nieruchomości, który stanie się jej użytkownikiem i będzie zobowiązany do ponoszenia kosztów i opłat związanych z utrzymaniem oraz korzystaniem z oczyszczalni zgodnie z otrzymaną przy odbiorze instrukcją eksploatacji.

Należy podkreślić, że aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy dostawcą towarów lub usługodawcą a odbiorcą, a w zamian za wykonanie świadczenia powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dana czynność, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dokonującego dostawy lub świadczącego usługę.

Jednocześnie wskazać należy, że czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie. W istocie okoliczność, czy transakcja została dokonana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu świadczenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako "transakcji odpłatnej" w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, bowiem to ostatnie pojęcie wymaga wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług, a świadczeniem wzajemnym (wynagrodzeniem) rzeczywiście otrzymanym przez podatnika.

W tym kontekście, w przedmiotowej sprawie należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanym na rzecz tychże mieszkańców. Wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne nie pozostają "w oderwaniu" od czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę - zachodzi więc związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaniem wpłaty, a zindywidualizowanym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz konkretnego mieszkańca.

W przedmiotowej sprawie czynnością jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca, biorącego udział w projekcie będzie budowa przydomowych oczyszczalni ścieków na rzecz mieszkańców, na poczet wykonania której Gmina pobiera określoną w umowie wpłatę.

Mając na uwadze opis sprawy i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że wpłaty uiszczane przez mieszkańców z tytułu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków stanowiące konieczny i niezbędny warunek ich wykonania, pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług przez Gminę, która zobowiązała się do realizacji inwestycji pod warunkiem otrzymania wynagrodzenia od mieszkańców. Zatem świadczenia wykonane przez Wnioskodawcę stanowią odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania wpłat mieszkańców jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii dokonania rozliczeń podatku VAT w związku z opodatkowaniem świadczonych usług, za które Wnioskodawca otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni wyliczoną tzw. metodą "w stu" należy stwierdzić, że stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku, a nie wartość oszacowaną według kryteriów obiektywnych, np. na podstawie wartości rynkowej.

Jednocześnie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.), ceną jest wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Zaznacza się, iż metoda "od stu" jest metodą stosowaną standardowo dla ustalenia kwoty podatku. Metoda "w stu" jest natomiast metodą stosowaną w przypadku cen urzędowych i jest także dopuszczalna w przypadku, gdy sprzedawca stosuje jako ceny sprzedaży umowne ceny brutto.

Ponadto, na podstawie art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

W myśl art. 109 ust. 3 ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Wskazany przepis statuuje ogólną zasadę, prawo podatnika do korygowania uprzednio złożonych deklaracji. Przy czym, stosownie do art. 3 pkt 5 cyt. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach - rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Przepis art. 81 § 2 ww. ustawy stanowi, że skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

Stosownie do treści art. 81b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, uprawnienie do skorygowania deklaracji:

1.

ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej - w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą;

2.

przysługuje nadal po zakończeniu:

a.

kontroli podatkowej,

b.

postępowania podatkowego - w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.

W myśl art. 81b § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, korekta złożona w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1, nie wywołuje skutków prawnych.

Korekta deklaracji ma zatem na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu i może dotyczyć każdej jej pozycji - o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Skorygowanie deklaracji polega więc na ponownym - poprawnym już - wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji, z wynikającym z przepisu prawa obowiązkiem dołączenia pisemnego uzasadnienia przyczyn korekty. Skorygowana deklaracja zastępuje deklarację złożoną uprzednio.

W tym miejscu należy podkreślić, że przy korekcie deklaracji należy uwzględnić przepisy dotyczące przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zgodnie z art. 70 § 1 ww. ustawy, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Zgodnie z art. 112 ustawy, podatnicy są obowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszystkie dokumenty związane z tym rozliczaniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca uznał, że wpłaty mieszkańców partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT. Dlatego też, wpłaty mieszkańców nie były dokumentowane przez Wnioskodawcę za pomocą faktur VAT oraz nie były wykazywane w jego rejestrach i deklaracjach VAT. W związku z powyższym, Wnioskodawca rozważa skorygowanie swoich rozliczeń na gruncie podatku VAT. Rozważana korekta zostałaby dokonana w drodze naliczenia przez Gminę podatku VAT należnego na pobranych od właścicieli nieruchomości wpłatach z tytułu uczestniczenia w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków (metodą "w stu") i wykazaniu tego podatku w rejestrach Gminy oraz w złożonych przez Gminę deklaracjach podatkowych.

W świetle powyższych regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż wskutek świadczenia przedmiotowych usług bez naliczenia podatku VAT doszło do zaniżenia podatku należnego.

Co istotne w przedmiotowej sprawie obrót stanowi kwota należna, która jest jednocześnie kwotą brutto. W związku z zastosowaniem przez Wnioskodawcę, w przedmiotowej sprawie, metody obliczenia podatku na podstawie wartości brutto, kwota należna nie ulega zmianie. Zatem dla obliczenia poprawnie kwoty podatku należnego, w sytuacji gdy prawidłową stawką dla świadczonej usługi jest stawka 23%, konieczne jest zastosowanie metody "w stu" i naliczenie podatku od wartości brutto.

Zatem otrzymana przez Wnioskodawcę kwota należna z tytułu świadczenia usług, za które Wnioskodawca otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni stanowi kwotę należną w związku z wykonywaniem czynności, czyli kwotę obejmującą całość świadczenia należnego od nabywcy, którą dla wyliczenia obrotu (podstawy opodatkowania) należy traktować jako kwotę brutto zawierającą podatek VAT, dla którego wyliczenia należy zastosować metodę "w stu". Metoda "w stu" pozwala na obliczanie podatku należnego, w której podstawą opodatkowania, wbrew zasadzie z art. 29 ustawy, nie jest kwota netto, lecz kwota brutto, czyli cena w rozumieniu ww. art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o cenach.

Wobec tego Wnioskodawca w związku z niewykazaniem w ewidencjach i deklaracjach VAT-7 kwot podatku należnego, wynikającego z braku opodatkowania świadczonych usług i nienaliczeniu kwot podatku, w oparciu o metodę "w stu", winien dokonać korekty przedmiotowych deklaracji w zakresie podatku należnego poprawiając zawarte w nich błędne dane w zakresie wykazanego podatku należnego.

W tym stanie rzeczy Wnioskodawca jest uprawniony do korekty VAT należnego z tytułu braku opodatkowania świadczonych usług, za które Wnioskodawca otrzymywał wpłaty od mieszkańców stanowiące wkład w budowę przydomowych oczyszczalni poprzez ustalenie wartości podatku należnego metodą "w stu" od wartości brutto i do korekt ewidencji oraz korekt deklaracji za miesiące, w których wykazano nieprawidłowy podatek należny.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie obowiązku naliczenia podatku VAT należnego od wpłat wniesionych przez mieszkańców w drodze korekty rozliczeń (metodą "w stu") oraz wykazanie tego podatku w rejestrach oraz korektach deklaracji VAT za właściwe okresy rozliczeniowe jest prawidłowe.

Kolejną kwestią budzącą wątpliwości Wnioskodawcy jest prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu podatku z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane (art. 86 ust. 1 ustawy) do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Wskazana powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w sytuacji świadczenia czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych VAT.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ustawodawca umożliwił jednak podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez nich zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy towarów i usług będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, która pozbawia podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Prawo do odliczenia podatku może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy o VAT.

Na mocy art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.), jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Wskazać tutaj należy, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 grudnia 2012 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 35), do rozliczeń za okresy rozliczeniowe, które upływają w dniu 31 grudnia 2013 r., stosuje się przepisy art. 86 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2014 r.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że przedmiotowa inwestycja związana jest z wykonywaniem czynności opodatkowanych - świadczeniem odpłatnych usług na rzecz mieszkańców - Gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków.

Należy wskazać, że sprawie będącej przedmiotem wniosku, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu zakupów związanych z budową przydomowych oczyszczalni powstało w trakcie realizacji inwestycji tj. w latach 2010-2013. Zatem skoro Wnioskodawca nie dokonał odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym wystąpiło prawo do odliczenia podatku naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy) lub w jednym z dwóch okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy) ma prawo dokonać korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, o czym stanowi art. 86 ust. 13 ustawy. Należy podkreślić, że Wnioskodawca może dokonać korekty deklaracji jedynie za ten miesiąc, nie mając wyboru złożenia korekty za kolejne okresy rozliczeniowe.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że przy realizacji prawa do odliczenia przeszkodą nie będzie okoliczność, że otrzymywane przez Gminę faktury zakupowe mogą zostać wystawione przez kontrahentów ze wskazaniem:

* Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy.

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 powołanej ustawy o samorządzie gminnym, organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Jak stanowi natomiast art. 11a ust. 3 tej ustawy - ilekroć w ustawie jest mowa o wójcie, należy przez to rozumieć także burmistrza oraz prezydenta miasta. W myśl art. 33 ust. 1 ww. ustawy, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu.

Urząd gminy (miasta) jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Urząd, działając w imieniu gminy, realizuje jej zadania własne. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma wyłącznie gmina. Ustawa o samorządzie gminnym nie przyznaje urzędowi gminy (miasta) statusu jednostki organizacyjnej gminy, ale wyłącznie status aparatu pomocniczego organu gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta). Tym samym urząd realizując zadania gminy może działać wyłącznie z zachowaniem swego statusu, jako jednostki pomocniczej organu wykonawczego.

Zatem na podstawie przepisów regulujących ustrój gminy oraz przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, to gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług, jako jednostka samorządu terytorialnego, ze względu na przyznaną jej ustawowo osobowość prawną. Natomiast urząd gminy (miasta), realizując zadania spoczywające na samorządowej osobie prawnej, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako aparat pomocniczy, działający w imieniu i na rzecz ww. osoby prawnej.

Z przytoczonych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy (miasta). Gmina i urząd nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty.

Jak już zaznaczono powyżej, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną, nie zaś urząd gminy (miasta). Dlatego też tylko gmina może składać rozliczenia deklaracyjne w podatku od towarów i usług. Urząd nie może być zarejestrowany jako odrębny od gminy podatnik VAT, w związku z czym nie może być uprawniony do składania deklaracji w imieniu własnym (tekst jedn.: używając własnej nazwy) w ramach realizacji zadań gminy.

Wobec powyższego Organ dokonał niniejszego rozstrzygnięcia, biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe Gminy i Urzędu Gminy, działającego w imieniu i na rzecz Gminy.

Ponieważ podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności może być wyłącznie gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną, nie zaś urząd gminy (miasta).

W konsekwencji na Gminie ciąży zarówno obowiązek związany z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług jak i dokonywania wszelkich rozliczeń związanych z podatkiem VAT. Gmina i Urząd Gminy nie mogą być odrębnymi (odrębnie zarejestrowanymi) podatnikami podatku od towarów i usług, gdyż są to ściśle ze sobą związane podmioty. Dlatego też dla celów podatku od towarów i usług Gmina i Urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie (numer identyfikacji podatkowej) - tj. NIP nadany Gminie oraz składać jedno rozliczenie deklaracyjne w podatku od towarów i usług.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że wskazany wcześniej art. 88 ustawy nie przewiduje braku prawa do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktury VAT zawierającej błędne oznaczenie nabywcy (oczywiście w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Dlatego też stwierdzić należy, że w sytuacji jeżeli błąd na fakturze wystawionej i otrzymanej przez Gminę dotyczy omyłkowego wskazania:

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu,

* Urzędu jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Gminy,

* Gminy jako nabywcy, przy jednoczesnym wskazaniu numeru NIP Urzędu

Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przesłanek wynikających z art. 86 ust. 1 i art. 90 ust. 3 ustawy, z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 88 ustawy, jednakże nie później niż przed upływem 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Nadmienia się, że w przypadku udokumentowania zakupu fakturą VAT zawierającą wskazanie błędnego oznaczenia nabywcy, zasadnym jest co do zasady skorygowanie tych błędów, co jednak nie uniemożliwia dokonania odliczenia podatku naliczonego na zasadach i w terminach wskazanych przepisami prawa. W przepisie art. 88 nie wskazano bowiem, że takie nieprawidłowości stanowią o braku prawa do odliczenia.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

* opodatkowania podatkiem VAT wpłat otrzymanych od mieszkańców z tytułu dofinansowania budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* korekty rozliczeń w zakresie podatku należnego z tytułu uczestniczenia mieszkańców w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków;

* prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego oraz zwrotu podatku z faktur zakupowych związanych z realizacją inwestycji

- jest prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl