IBPP3/443-92/11/PK - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług pośrednictwa, których przedmiotem są instrumenty finansowe.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 14 stycznia 2011 r. (data wpływu 19 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 kwietnia 2011 r. (data wpływu 18 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług pośrednictwa których przedmiotem są instrumenty finansowe - jest prawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2011 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania usług pośrednictwa których przedmiotem są instrumenty finansowe. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 kwietnia 2011 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 6 kwietnia 2011 r. znak: IBPP3/443-90/11/PK, IBPP3/443-91/11/PK, IBPP3/443-92/11/PK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa w nabywaniu i obejmowaniu instrumentów finansowych przez fundusze inwestycyjne typu venture capital działające na rynku wysokich technologii. Fundusze te nabywają i obejmują udziały lub akcje w spółkach kapitałowych o profilu technologicznym, znajdujących się na wczesnym lub wzrostowym etapie rozwoju. Uzupełniającymi instrumentami jakie mogą również obejmować fundusze w tych spółkach są instrumenty dłużne, tj. na przykład pożyczki. Istota tego typu inwestycji polega na przyspieszeniu rozwoju spółki w oparciu o dodatkowy kapitał pochodzący z objęcia instrumentów finansowych przez fundusz, a następnie, zazwyczaj po kilku latach, zbyciu z zyskiem tych instrumentów.

Praktyka rynkowa prowadzenia funduszy inwestycyjnych typu venture capitai, podobnie jak innych funduszy inwestycyjnych, zakłada zlecenie prowadzenia działalności funduszu, tzw. podmiotom zarządzającym, poprzez podpisanie umowy o zarządzanie funduszem lub portfelem inwestycyjnym funduszu w zamian za określone wynagrodzenie. W ramach tej umowy podmiot zarządzający prowadzi pełen zakres działalności statutowej funduszu.

Obecnie Wnioskodawca posiada podpisaną umowę z jednym podmiotem zarządzającym (zwanym dalej "Podmiotem Zarządzającym"), której przedmiotem jest świadczenie usług pośrednictwa w obejmowaniu przez fundusz inwestycyjny zamknięty, dedykowany do inwestowania w aktywa niepubliczne (Art. 196 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych), instrumentów finansowych w postaci udziałów, akcji lub instrumentów o charakterze dłużnym, np. pożyczki. Podmiot Zarządzający posiada podpisaną umowę o zarządzanie portfelem inwestycyjnym tego funduszu z Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych (na podstawie Art. 46 ust. 3 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych), które w świetle Ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

Zakres przedmiotowy umowy pomiędzy Podmiotem Zarządzającym a Wnioskodawcą obejmuje usługi pośrednictwa w zakresie nabywania instrumentów finansowych przez fundusz. Zakres szczegółowych czynności w ramach tej usługi obejmuje:

* przekazywanie Podmiotowi Zarządzającemu danych kontaktowych do podmiotów, stanowiących potencjalne cele inwestycyjne dla funduszu (tj. podmiotów, których udziały lub akcje, mogą stanowić przedmiot objęcia przez fundusz);

* przekazywanie Podmiotowi Zarządzającemu podstawowych informacji charakteryzujących te podmioty (np. informacja o strukturze właścicielskiej, dane o przychodach, zyskach, ofercie); na podstawie tych danych Podmiot Zarządzający dokonuje wstępnej selekcji podmiotów oraz uzupełniając je we własnym zakresie prowadzi dalszy proces przygotowywania inwestycji funduszu.

W oparciu o stan prawny obowiązujący w 2010 r. w zakresie podatku od towarów i usług, Wnioskodawca uznał, że opisany powyżej zakres działalności, tj. pośrednictwo w obejmowaniu instrumentów finansowych, zalicza się w 2010 r. w świetle Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 64, poz. 535 z późn. zm.) do działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie Wnioskodawca opiera m.in. na zakresie Załącznika 4 do niniejszej ustawy, który obejmował PKWiU 67.13.10-00.90 "Usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe, gdzie indziej niewymienione", które mieści usługi pośrednictwa w obejmowaniu instrumentów finansowych oraz na interpretacji Indywidualnej z dnia 22/1/2008 (Sygnatura IP-PP2-443-617/07-2/PK) wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w analogicznej sprawie.

Z uwagi na wchodzące w życie w 2011 zmiany w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2010 Nr 126, poz. 1476), w tym m.in. skreślenie z ustawy Załącznika nr 4, Wnioskodawcę interesuje czy tak jak to miało miejsce w roku 2010, również po niniejszej nowelizacji, działalność Wnioskodawcy w zakresie opisanym powyżej, którą planuje realizować w 2011 w takim samym zakresie, również będzie miała status działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług.

Ponadto, z uwagi na rozważane przez Wnioskodawcę poszerzenie zakresu świadczonych usług na podstawie umowy Wnioskodawcy z Podmiotem Zarządzającym, Wnioskodawcę interesuje status planowanych do wykonywania usług w świetle nowych regulacji podatku od towarów i usług, wprowadzonych ww. nowelizacją.

Zakres nowych planowanych usług obejmuje:

A. inne niż powyżej opisane usługi z zakresu pośrednictwa w obejmowaniu, nabywaniu lub zbyciu instrumentów finansowych przez fundusz aktywów niepublicznych, realizowane na rzecz Podmiotu Zarządzającego, obejmujące w szczególności następujące czynności:

* aktywne poszukiwanie potencjalnych projektów inwestycyjnych dla funduszu na rynku,

* skompletowanie danych o potencjalnych projektach inwestycyjnych wymaganych przez fundusz do wstępnej selekcji (w oparciu o wywiad z zarządzającymi projektami i dostępne na rynku dane),

* organizacja i pasywne uczestnictwo w celach informacyjnych w spotkaniach negocjacyjnych pomiędzy właścicielami projektów a Podmiotem Zarządzającym, wypełnienie wstępnej dokumentacji inwestycyjnej - podstawowych warunków porozumienia wspólników (na podstawie wyników negocjacji prowadzonych pomiędzy właścicielami projektów a Podmiotem Zarządzającym),

* uzupełnienie informacji o projektach inwestycyjnych wymaganych przez Podmiot Zarządzający na dalszym etapie przygotowania potencjalnej inwestycji (zebranie na podstawie wywiadu z zarządzającymi projektami i materiałów dostępnych na rynku, informacji o planowanych kierunkach rozwojowych, o budżecie inwestycyjnym, o prognozach finansowych, o rynkach i konkurencji),

* organizacja i pasywne uczestnictwo w celach informacyjnym w kolejnym etapie spotkań negocjacyjnych pomiędzy Podmiotem Zarządzającym a właścicielami i zarządzającymi projektem, wypełnienie dokumentacji inwestycyjnej w oparciu o wyniki negocjacji pomiędzy właścicielami i zarządzającymi projektem a Podmiotem Zarządzającym,

* aktywne poszukiwanie potencjalnych kupujących na posiadane przez fundusz instrumenty finansowe

* zebranie podstawowych danych o potencjalnych kupujących na posiadane przez fundusz instrumenty finansowe,

* organizacja i pasywne uczestnictwo w celach informacyjnych w spotkaniach negocjacyjnych pomiędzy potencjalnymi kupującymi posiadanych przez fundusz instrumenty finansowe a Podmiotem Zarządzającym

* wypełnienie dokumentacji dotyczącej zbycia posiadanych przez fundusz instrumentów finansowych w oparciu o wyniki negocjacji pomiędzy potencjalnymi kupującymi a Podmiotem Zarządzającym

B. usługi z zakresu zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu aktywów niepublicznych (art. 196 Ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych) realizowane w oparciu o umowę pomiędzy Wnioskodawcą a Podmiotem Zarządzającym, posiadającym umowę z Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych o zarządzanie funduszem aktywów niepublicznych (na podstawie art. 46 ust. 3 Ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych), której zakres przedmiotowy jest szerszy lub tożsamy z zakresem przedmiotowym umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Podmiotem Zarządzającym.

W zakresie planowanej działalności oraz przedstawionym schemacie relacji organizacyjnych pomiędzy Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych, Podmiotem Zarządzającym i Wnioskodawcą, w ramach planowanej działalności Wnioskodawca będzie wykonywał czynności z zakresu zarządzania aktywami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi z zakresu zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu aktywów niepublicznych (Art. 196 Ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych) realizowane przez Wnioskodawcę w oparciu o umowę pomiędzy Wnioskodawcą a Podmiotem Zarządzającym, posiadającym umowę z Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych o zarządzanie funduszem aktywów niepublicznych (na podstawie Art. 46 ust. 3 Ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych), której zakres przedmiotowy jest szerszy lub tożsamy z zakresem przedmiotowym umowy pomiędzy Wnioskodawcą a Podmiotem Zarządzającym, stanowi działalność zwolnioną z podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zakres usług w pełni wpisuje się w "usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych (...) lub ich częścią", tj. art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), a zatem na mocy ustawy stanowi działalność zwolnioną z podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ww. ustawy towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Konsekwencją powyższego zapisu jest fakt, iż w sytuacji gdy prawodawca nie dokonał przywołania stosownego symbolu PKWiU dla danego towaru lub usługi w przepisach w zakresie podatku VAT klasyfikacji należy dokonać na podstawie cech charakterystycznych dla danego świadczenia i takim właśnie świadczeniem są usługi w zakresie udzielania pożyczek, będące przedmiotem niniejszej interpretacji, dla których prawodawca nie dokonał odwołania do statystyk publicznych.

Co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ww. ustawy stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosi 23 % z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przy czym ustawodawca od powyższej zasady ustanowił szereg wyjątków, a jednym z nich jest zwolnienie od podatku usług zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, lub ich częścią (art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b) ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm. fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Stosownie do art. 43 ust. 8 ustawy o VAT przez zarządzanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 12, rozumie się:

W myśl art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) Towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może również, na podstawie umowy, zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią wyspecjalizowanym podmiotom innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, o ile podmioty te lub osoby kierujące ich działalnością posiadają doświadczenie w tym zakresie.

Z powyższych przepisów wynika, iż Towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym może zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią podmiotom działającym bez odpowiedniego zezwolenia, ale które jednocześnie dają gwarancję pełnego profesjonalizmu i bezpieczeństwa w zarządzaniu powierzonymi portfelami.

Przepisy ustawy o VAT definiują pojęcie "zarządzanie" w tym również portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych poprzez wymienienie czynności, które samodzielnie bądź łącznie składają się na usługę zarządzania takich jak:

* zarządzanie aktywami;

* dystrybucję tytułów uczestnictwa;

* tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;

* prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;

* przechowywanie aktywów.

Przy czym zwolnienie o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 znajdzie zastosowanie wyłącznie w przypadku gdy usługi zarządzania dotyczą portfeli inwestycyjnych, lub ich części, funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych.

Jak wynika z wniosku przedmiotowe usługi zarządzania będą dotyczyć portfeli inwestycyjnych funduszów inwestycyjnych o których mowa w art. 196 ust. 1 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych gdzie wymieniono fundusz inwestycyjny zamknięty lub specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty stosujący zasady i ograniczenia inwestycyjne funduszu zamkniętego które mogą być utworzone jako fundusz aktywów niepublicznych lokujący co najmniej 80% wartości swoich aktywów w aktywa inne niż:

Warto tutaj też zwrócić uwagę na orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C 169/04 której przedmiotem było określenie zakresu pojęcia "zarządzanie" dla potrzeb zwolnienia z podatku VAT. ETS zauważył, że "odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy (zob. wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C 2/95 SDC, Rec. str. I 3017, pkt 32), zarządzanie funduszami powierniczymi, o którym mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług.

Jak podaje Wnioskodawca jego działalność, na podstawie umowy o zarządzenie z Podmiotem Zarządzającym, będzie polegała na zarządzaniu aktywami. Jak wskazano powyżej czynność ta mieści się w zakresie usługi zarządzania o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12. spełniony jest również warunek dotyczący przedmiotu zarządzania czyli jest to portfel inwestycyjny funduszów inwestycyjnych o których mowa w art. 196 ust. 1 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych. Ponadto jak wskazano powyżej za ETS dla skorzystania ze zwolnienia o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT bez znaczenia jest status usługodawcy.

Tym samym przedmiotowe usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą korzystały ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12b ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.