IBPP3/443-883/10/IK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 2 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/443-883/10/IK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2010 r. (data wpływu 17 listopada 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lutego 2011 r. (data wpływu 15 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości przez syndyka masy upadłości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości przez syndyka masy upadłości.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 lutego 2011 r. (data wpływu 15 lutego 2011 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 31 stycznia 2011 r. znak IBPP3/443-883/10/IK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione zdarzenie przyszłe:

1.

Syndyk masy upadłości uzyskał prawomocny wyrok o uznaniu za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości umowy zbycia nieruchomości obejmującej darowiznę, a następnie zniesienie współwłasności nieruchomości. Za bezskuteczną została uznana umowa zawarta pomiędzy Upadłym i Jego małżonką a ich dzieckiem. Umowa ta dotyczyła zabudowanej nieruchomości domem jednorodzinnym. Nieruchomości nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej Upadłego. Budynek został zasiedlony w latach 90-tych. Na podstawie prawomocnego wyroku sadowego Syndyk przejął nieruchomość, włączając ją faktycznie do masy upadłości. W najbliższym czasie Syndyk zamierza zbyć nieruchomość w drodze pisemnego konkursu ofert pod nadzorem sędziego komisarza.

Właścicielem przedmiotowej nieruchomości nie jest Upadły, lecz córka Upadłego. Upadły wraz z żoną byli właścicielami nieruchomości na prawach wspólności ustawowej na podstawie umowy sprzedaży z dnia 19 listopada 1993 r. W dniu 23 maja 2005 r. darowali córce 1/6 część nieruchomości. W dniu 31 sierpnia 2005 r. strony dokonały umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w wyniku którego córka stała się właścicielką nieruchomości. Prawomocnym wyrokiem z dnia 20 sierpnia 2008 r. sąd uznał w oparciu o art. 527 k.c. za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości obydwie umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela, którym pozostała córka Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości (zgodnie z art. 134 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upartego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości, a gdy przekazanie w naturze jest niemożliwe, do masy upadłości powinna być wpłacona równowartość w pieniądzach) i na podstawie zezwolenia Sędziego Komisarza ma zostać zbyta w drodze pisemnego konkursu ofert Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Córka Upadłego jest podatnikiem podatku VAT.

Córka Upadłego prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Nieruchomość została nabyta przez Upadłego z żoną w celu wybudowania budynku mieszkalnego jednorodzinnego, celem zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Tak wykorzystywana nieruchomość została zbyta na rzecz córki Upadłego, która w budynku mieszkalnym zamieszkała wraz ze swoją rodziną. Budynek ten opuściła w związku z przekazaniem nieruchomości do masy upadłości.

Nieruchomość nie stanowiła składniku majątku Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Nie stanowiła również składnika majątku córki Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Nieruchomość nie była i nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze. Ustanowiona została na niej jedynie służebność dożywotniego zamieszkiwania na rzecz małżonki Upadłego i samego Upadłego (sam Upadły zrzekł się tego uprawnienia i ograniczone prawo rzeczowe zostało wykreślone z księgi wieczystej). Służebność przysługująca żonie Upadłego nadal obciąża nieruchomość.

Upadłemu i jego małżonce w dacie wytworzenia budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również córce w chwili nabycia budynku mieszkalnego jednorodzinnego takie prawo do obniżenia podatku nie przysługiwało.

Oddanie do użytkowania budynku mieszkalnego jednorodzinnego nastąpiło w roku 1998.

Pierwsze zasiedlenie nastąpiło w roku 1996. Zbycie udziału na rzecz córki Upadłego nastąpiło w dniu 23 maja 2005 r., zaś nabycie przez nią własności całej nieruchomości w dniu 31 sierpnia 2005 r.

Ani Upadły z małżonką, ani córka Upadłego nie poniosła wydatków na ulepszenie budynku, w stosunku, do których przysługiwało im prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Rozbudowa budynku dokonana została w latach 2006-2008. Budynek ten nie był wykorzystywany przez córkę Upadłego do czynności podatkowych VAT.

Zasiedlenie w latach 90-tych (a dokładniej w 1996 r.) należy rozumieć jako pierwsze zamieszkanie w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym jednorodzinnym i oddanym do użytkowania przez właścicieli gruntu, którzy ten budynek wybudowali.

Syndyk nie ma wiedzy na temat sprzedaży jakichkolwiek gruntów przez córkę Upadłego. Upadły nie sprzedawał innych gruntów niż wskazanych we wniosku. Syndyk zbył w dniu 20 marca 2008 r. nieruchomość należącą do Upadłego, która była związana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą wraz z przedsiębiorstwem Upadłego w rozumieniu art. 552 Kodeksu cywilnego.

Syndyk masy upadłości J. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą J.K. D. O. nie posiada innych, niż wskazane we wniosku nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

2.

Syndyk masy upadłości uzyskał prawomocny wyrok o uznaniu za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości umowy zbycia nieruchomości obejmującej darowiznę, a następnie zniesienie współwłasności nieruchomości. Za bezskuteczną została uznana umowa zawarta pomiędzy Upadłym i jego małżonką a ich dzieckiem. Umowa ta dotyczyła niezabudowanej nieruchomości, składającej się z działki przeznaczonej na cele budowlane oraz działki przeznaczonej na cele rolne (nie przeznaczone pod zabudowę). Nieruchomość ta nie była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej Upadłego. Na podstawie prawomocnego wyroku sądowego Syndyk przejął nieruchomość, włączając ją faktycznie do masy upadłości. W najbliższym czasie Syndyk zamierza zbyć nieruchomość w drodze pisemnego konkursu ofert pod nadzorem sędziego komisarza.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 11 lutego 2011 r. Wnioskodawca sprecyzował, że sprzedaż ma dotyczyć dwóch kolejnych nieruchomości, a mianowicie:

A. Nieruchomości składającej się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi, oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu.

B. Nieruchomości składającej się z kilku dziatek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem gospodarczym (stodołą) oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu;

Ad. A Właścicielem przedmiotowej nieruchomości nie jest Upadły, lecz syn Upadłego. Upadły wraz z żoną byli właścicielami nieruchomości na prawach wspólności ustawowej na podstawie aktu własności ziemi z dnia 12 maja 1978 r. W dniu 23 maja 2005 r. darowali synowi 1/8 część nieruchomości. W dniu 31 sierpnia 2005 r. strony dokonały umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w wyniku którego syn stał się właścicielem nieruchomości. Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 października 2008 r. sąd uznał w oparciu o art. 527 k.c. za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości obydwie umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela, którym pozostał syn Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości i na podstawie zezwolenia Sędziego Komisarza ma zostać zbyta w drodze pisemnego konkursu ofert. Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Syn Upadłego nie jest podatnikiem podatku VAT.

Syn Upadłego nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Nieruchomość została nabyta przez Upadłego z żoną w roku 1976 w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz na cele rolnicze. Nieruchomość została zbyta na rzecz syna Upadłego prawdopodobnie w tym samym celu (żaden cel nie został wskazany ani w umowie darowizny, ani w umowie zniesienia współwłasności, aczkolwiek było to przysporzenie rodziców na rzecz dziecka).

Nieruchomość nie stanowiła składniku majątku Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Nie stanowiła również składnika majątku syna Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze. Ustanowiona została na niej jedynie (w zakresie działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym) służebność dożywotniego zamieszkiwania na rzecz małżonki Upadłego i samego Upadłego (Upadły zrzekł się tego uprawnienia i ograniczone prawo rzeczowe zostało wykreślone z księgi wieczystej).

Budynki zostały wybudowane na przełomie XIX i XX wieku. Upadłemu i jego małżonce w dacie nabycia budynków (12 maja 1978 r.) nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również synowi w chwili nabycia budynków takie prawo nie przysługiwało.

Oddanie do użytkowania budynków i ich pierwsze zasiedlenie nastąpiło na przełomie XIX i XX w.

Pierwsze zasiedlenie nastąpiło na przełomie XIX i XX w. Nabycie własności przez Upadłego i jego małżonkę nastąpiło w dniu 12 maja 1978 r. Zbycie udziału na rzecz syna Upadłego nastąpiło w dniu 23 maja 2005 r., zaś nabycie przez niego własności całej nieruchomości w dniu 31 sierpnia 2005 r.

Ani Upadły z małżonką, ani syn Upadłego nie ponieśli wydatków na ulepszenie budynku, w stosunku, do których przysługiwało im prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Przeznaczenie określone w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego poszczególnych niezabudowanych dziatek ewidencyjnych jest:

* jedna działka w pasie od drogi leży na terenie MN2 (tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej), zaś pozostała część działki (poza pasem od drogi) na terenie RB (tereny otwarte - uprawy polowe, łąki, pastwiska, nieużytki, całkowicie wyłączone z zabudowy),

* pozostałe działki leżą na terenie R (tereny otwarte - uprawy polowe, łąki, pastwiska, nieużytki) albo na terenie ZL (lasy z możliwością lokalizacji zbiorników wodnych).

Syndyk nie ma wiedzy na temat sprzedaży jakichkolwiek gruntów przez syna Upadłego. Upadły nie sprzedawał innych gruntów niż wskazanych we wniosku. Syndyk zbył w dniu 20 marca 2008 r. nieruchomość należącą do Upadłego, która była związana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą wraz z przedsiębiorstwem w rozumieniu art. 551 k.c.

Syndyk masy upadłości J.K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą J.K. D. O. nie posiada innych, niż wskazane we wniosku nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

Ad. B.

Właścicielem przedmiotowej nieruchomości nie jest Upadły, lecz syn Upadłego. Upadły był właścicielem nieruchomości na podstawie aktu własności ziemi z dnia 27 sierpnia 1980 r. W dniu 23 maja 2005 r. darował synowi 1/6 część nieruchomości. W dniu 31 sierpnia 2005 r. strony dokonały umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w wyniku którego syn stał się właścicielem nieruchomości. Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 października 2008 r. sąd uznał w oparciu o art. 527 k.c. za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości obydwie umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela, którym pozostał syn Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości i na podstawie zezwolenia Sędziego Komisarza ma zostać zbyta w drodze pisemnego konkursu ofert. Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Syn Upadłego nie jest podatnikiem podatku VAT.

Syn Upadłego nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Nieruchomość została nabyta przez Upadłego w roku 1980 na cele rolnicze. Nieruchomość została zbyta na rzecz syna Upadłego prawdopodobnie w tym samym celu (żaden cel nie został wskazany ani w umowie darowizny, ani w umowie zniesienia współwłasności).

Nieruchomość nie stanowiła składniku majątku Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Nie stanowiła również składnika majątku syna Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze.

Budynek stodoły został wybudowany na przełomie XIX i XX wieku. Upadłemu w dacie nabycia budynku (27 czerwca 1980 r.) nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Również synowi w chwili nabycia budynku takie prawo nie przysługiwało.

Oddanie do użytkowania budynku stodoły nastąpiło na przełomie XIX i XX w.

Oddanie do użytkowania budynku stodoły nastąpiło na przełomie XIX i XX w. Nabycie własności przez Upadłego nastąpiło w dniu 27 czerwca 1980 r. Zbycie udziału na rzecz syna Upadłego nastąpiło w dniu 23 maja 2005 r., zaś nabycie przez niego własności całej nieruchomości w dniu 31 sierpnia 2005 r.

Ani Upadły, ani syn Upadłego nie ponieśli wydatków na ulepszenie budynku, w stosunku, do których przysługiwało im prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Przeznaczenia określone w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego poszczególnych niezabudowanych dziatek ewidencyjnych jest:

* jedna działka w pasie od drogi leży na terenie MN2 (tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej), zaś pozostała część działki (poza pasem od drogi) na terenie RB (tereny otwarte - uprawy polowe, łąki, pastwiska, nieużytki, całkowicie wyłączone z zabudowy),

* pozostałe działki leżą na terenie R (tereny otwarte - uprawy polowe, łąki, pastwiska, nieużytki) albo na terenie ZL (lasy z możliwością lokalizacji zbiorników wodnych).

Syndyk nie ma wiedzy na temat sprzedaży jakichkolwiek gruntów przez syna Upadłego. Upadły nie sprzedawał innych gruntów niż wskazanych we wniosku. Syndyk zbył w dniu 20 marca 2008 r. nieruchomość należącą do Upadłego, która była związana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Syndyk masy upadłości J. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą J.K. D. O. nie posiada innych, niż wskazane we wniosku nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1.

Czy sprzedaż nieruchomości (gruntu lub budynku mieszkalnego albo budynku stodoły) opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, to czy zwolniona jest od tegoż podatku.

2.

Czy sprzedaż nieruchomości (gruntu) opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług, a jeśli tak, to czy zwolniona jest od tegoż podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy:

1.

Sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz jest zwolniona od tego podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10. Zwolnienie obejmuje zarówno budynek (tak mieszkalny, jak i gospodarczy), jak i grunt zabudowany tym budynkiem. Oznacza to, że również sprzedaż gruntu pod budynkiem zwolniona jest od podatku od towarów i usług.

2.

Sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz jest zwolniona od tego podatku w zakresie niezabudowanej działki rolnej, jak i leśnej (nie przeznaczonej pod zabudowę) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieruchomość w zakresie niezabudowanej działki budowlanej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonywana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, wynika, że syndyk masy upadłości zamierza zbyć:

* dom jednorodzinny

* nieruchomość składającą się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu,

* nieruchomość składającą się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem gospodarczym (stodołą) oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu,

Dom jednorodzinny na mocy darowizny, a następnie nieodpłatnego zniesienia współwłasności stał się własnością córki Upadłego. Prawomocnym wyrokiem sąd uznał w oparciu o art. 527 Kodeksu cywilnego za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości te umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela którym pozostała córka Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości zgodnie art. 134 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze. Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Córka upadłego jest podatnikiem podatkiem VAT i prowadzi działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nieruchomość została nabyta przez upadłego celem zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Córka Upadłego również wykorzystywała te nieruchomość w celu zaspokajania potrzeb mieszkaniowych swoich i swojej rodziny. Nieruchomość nie stanowiła składniku majątku Upadłego i córki Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze.

Natomiast nieruchomość składającą się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu na mocy darowizny, a następnie nieodpłatnego zniesienia współwłasności stała się własnością syna Upadłego. Prawomocnym wyrokiem sąd uznał w oparciu o art. 527 Kodeksu cywilnego za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości te umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela którym pozostał syn Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości zgodnie art. 134 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze. Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Syn upadłego nie jest podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nieruchomość została nabyta przez Upadłego w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz na cele rolnicze. Nieruchomość została zbyta na rzecz syna Upadłego. Nieruchomość nie stanowiła składnika majątku Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nie stanowiła również składnika majątku syna Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2. Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze.

Zaś nieruchomość składającą się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem gospodarczym (stodołą) oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu na mocy darowizny, a następnie nieodpłatnego zniesienia współwłasności stała się własnością syna Upadłego. Prawomocnym wyrokiem sąd uznał w oparciu o art. 527 Kodeksu cywilnego za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości te umowy. W wyniku tego wyroku nie doszło do zmiany właściciela którym pozostał syn Upadłego, lecz jedynie do umożliwienia Syndykowi zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowej nieruchomości. Nieruchomość ta została faktycznie włączona do masy upadłości zgodnie art. 134 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze. Sprzedaż w toku postępowania upadłościowego ma skutki sprzedaży w postępowaniu egzekucyjnym.

Syn upadłego nie jest podatnikiem podatku VAT i nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nieruchomość została nabyta przez Upadłego w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych oraz na cele rolnicze. Nieruchomość została zbyta na rzecz syna Upadłego prawdopodobnie w tym samym celu (żaden cel nie został wskazany ani w umowie darowizny, ani w umowie zniesienia współwłasności). Nieruchomość nie stanowiła składnika majątku Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Nie stanowiła również składnika majątku syna Upadłego związanego z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2. Nieruchomość nie jest przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze.

Ponadto Syndyk zbył w dniu 20 marca 2008 r. nieruchomość należącą do upadłego, która była związana z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą wraz z przedsiębiorstwem Upadłego w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego.

Zasady powoływania syndyków określa ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 z późn. zm.). Zgodnie z art. 51 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy wyznaczenie syndyka następuje w postanowieniu sądu o ogłoszeniu upadłości. Stosownym postanowieniem sąd powierza zatem syndykowi pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa.

Zgodnie z art. 160 ust. 1 ww. ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk, dokonując czynności na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym.

Ponadto należy zauważyć, iż czynności wykonywane przez syndyka w postępowaniu upadłościowym zmierzające do likwidacji majątku upadłego i zaspokojenia wierzycieli nie wypełniają definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym "działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców (...), również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy", a sam syndyk wykonujący te czynności nie jest podatnikiem w rozumieniu przepisów ustawy o VAT prowadzącym samodzielnie tą działalność. Zgodnie z powołanym powyżej przepisem art. 160 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze czynności realizowane przez syndyka w ramach postępowania upadłościowego są wykonywane w ramach działalności gospodarczej upadłego i na jego rachunek. Ryzyko gospodarcze wszelkich czynności prawnych, w tym także czynności zobowiązaniowych syndyka ponosi zawsze masa upadłości. Syndyk nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących masy upadłości (art. 160 ust. 2 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze).

Wszelkie zatem czynności realizowane przez syndyka w stosunku do majątku upadłego mające charakter odpłatnej dostawy lub świadczenia usług są realizowane na rachunek upadłego, lecz w imieniu syndyka.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego syndyk masy upadłości zamierza zbyć nieruchomości, które Upadły uprzednio zbył na rzecz dzieci, wskutek czego stanowią one własność dzieci Upadłego. Prawomocnymi wyrokami sąd uznał za bezskuteczne umowy zbycia nieruchomości w stosunku do masy upadłości. W wyniku tych wyroków nie doszło do zmiany właścicieli (dzieci Upadłego), lecz jedynie do umożliwienia syndykowi do zaspokojenia wierzycieli z przedmiotowych nieruchomości. Nieruchomości te zostały faktycznie włączone do masy upadłości zgodnie z art. 134 ust. 1 ww. ustawy. Przy czym zauważyć należy, iż Wnioskodawca wskazał, że przedmiotowe nieruchomości nie stanowiły składników majątku związanego z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Upadłego. Nieruchomości te włączone zostały do masy upadłości zgodnie z art. 134 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze.

Zgodnie z art. 134 ust. 1 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze, jeżeli czynność upadłego jest bezskuteczna z mocy prawa lub została uznana za bezskuteczną, to co wskutek tej czynności ubyło z majątku upadłego lub do niego nie weszło, podlega przekazaniu do masy upadłości, a gdy przekazanie w naturze jest niemożliwe, do masy upadłości powinna być wpłacona równowartość w pieniądzach.

W wyroku z dnia 16 kwietnia 2010 r. sygn. akt IV CSK 424/09 Sąd Najwyższy orzekł, iż "Nie każda bezskuteczna czynność prawna upadłego prowadzi do powstania roszczenia z art. 134 p.u.n. lecz tylko taka, na skutek której majątek upadłego uległ pomniejszeniu bądź nie zwiększył się. Jeżeli zatem na skutek bezskutecznej czynności upadłego nie nastąpiło żadne przesuniecie majątkowe, roszczenie określone w art. 134 u.p.n. nie powstaje. Innymi słowy, konieczne jest ustalenie, czy majątek upadłego pozostałby taki sam, gdyby takiej czynności nie dokonano.

Celem leżącym u podstaw art. 128 i 134 p.u.n., a także innych przepisów działu trzeciego ustawy, jest ochrona wszystkich wierzycieli, a nie tylko niektórych z nich, nawet jeżeli pozostawali z upadłym w stałych stosunkach handlowych. Chodzi o to, aby czynności prawne zdziałane przez upadłego z określonym kręgiem podmiotów nie wpływały negatywnie na możliwość zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym wszystkich wierzycieli (...).

Jeżeli chodzi o zarzut naruszenia art. 134 p.u.n., należy wskazać, że uwzględnienie roszczenia w nim określonego wymagało przesądzenia dwóch kwestii, po pierwsze - czy dokonane przez upadłego czynności objęte są z mocy prawa sankcją bezskuteczności, a po drugie - czy na skutek takich czynności jakieś wartości z majątku upadłego ubył albo do niego nie weszły. O tym, jakie czynności są z mocy prawa bezskuteczne przesądza treść art. 128 p.u.n. Zgodnie z tym przepisem, są to czynności prawne odpłatne, zdziałane przez upadłego w terminie sześciu miesięcy przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości z określonym kręgiem podmiotów. Wbrew zarzutom skarżącej, inne przesłanki, jak to czy są to czynności dokonywane w zwykłym toku działalności przedsiębiorstwa, czy i jaki miały wpływ na majątek upadłego nie mają znaczenia dla oceny, czy są objęte sankcją bezskuteczności. Nawet zatem w sytuacji, w której sensie ekonomicznym nic z majątku upadłego nie ubyło, są bezskuteczne, jeżeli spełnione są kryteria określone w art. 128 p.u.n.

W takiej natomiast sytuacji może się okazać, ze bezzasadne jest roszczenie z art. 134 p.u.n. Nie każda bowiem bezskuteczna czynność prawna upadłego prowadzi do powstania roszczenia z art. 134 p.u.n. lecz tylko taka, na skutek której majątek upadłego uległ pomniejszeniu bądź nie zwiększył się.

Jeżeli zatem na skutek bezskutecznej czynności upadłego nie nastąpiło żadne przesunięcie majątkowe, roszczenie określone w art. 134 p.u.n. nie powstaje. Innymi słowy, konieczne jest ustalenie, czy majątek upadłego pozostałby taki sam, gdyby takiej czynności nie dokonano".

Natomiast aby stwierdzić czy dostawa przedmiotowych nieruchomości z masy upadłościowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wskazać należy co następuje:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 cyt. wyżej ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W związku z powyższym, aby dostawę towarów uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto dokonuje czynności handlu, produkcji, świadczenia usług także wtedy, gdy czynność taka dokonywana jest przez niego jednorazowo, lecz w taki sposób, że wyraźnie wynika z niej zamiar handlu, produkcji, świadczenia usług tj. obiektywny zamiar prowadzenia takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT również osoby fizyczne, które dokonują dostawy, czy też świadczą usługi stają się podatnikami podatku VAT, jeżeli okoliczności towarzyszące wykonaniu czynności wskazują na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "zamiar" i nie precyzuje pojęcia "częstotliwości", dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne, było dokonywanie jej wielokrotnie (nie jednorazowo). Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Zatem istotą zamiaru są intencje, jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując danej czynności. Przez zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa, czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności lub zamiar powtarzalności.

W przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony musi być już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Na gruncie powyższego unormowania, dla przypisania danemu podmiotowi statusu podatnika podatku od towarów i usług, w odniesieniu do konkretnej transakcji tj. działania w charakterze handlowca, nie jest wystarczające ustalenie i ocena okoliczności związanych z samą sprzedażą, lecz konieczne jest również ustalenie i ocena okoliczności towarzyszących nabyciu towarów, a zwłaszcza, ustalenie czy zostały one nabyte w celu ich odsprzedaży, czy na potrzeby własne. Nie jest bowiem działalnością handlową, a zatem i gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, sprzedaż, czy wyprzedaż majątku osobistego, który został nabyty na własne potrzeby, a nie w celu jego odsprzedaży.

Biorąc opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że przedmiotowe nieruchomości w dacie ich sprzedaży nie będą stanowiły własności Upadłego a ponadto nie stanowiły wcześniej, przed ich zbyciem na rzecz dzieci, składników majątku związanego z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Upadłego.

Mając na uwadze powyższe, nie można uznać, że planowana przez syndyka masy upadłości sprzedaż przedmiotowych nieruchomości zarówno:

* domu jednorodzinnego,

* nieruchomości składającej się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu,

* nieruchomości składającej się z kilku działek ewidencyjnych, jednej zabudowanej budynkiem gospodarczym (stodołą) oraz pozostałych niezabudowanych o różnym przeznaczeniu

mieści się w definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie można uznać Upadłego z tytułu sprzedaży tych nieruchomości za podatnika podatku VAT.

Zatem sprzedaż przedmiotowych nieruchomości, niezwiązanych z prowadzoną przez Upadłego działalnością gospodarczą nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl