IBPP3/443-860/11/PK - Opodatkowanie nabycia wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku (data wpływu 1 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 sierpnia 2011 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania nabycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in. produkcji farb i lakierów. Spółka zamierza zawrzeć warunkową (przedwstępną) umowę cesji wierzytelności (dalej: Umowa), na podstawie której po kumulatywnym ziszczeniu się określonych warunków, nastąpi przelew przez cedenta (posiadającego siedzibę na terytorium Polski) na rzecz Spółki określonej wierzytelności (dalej: Wierzytelność), stanowiącej dla cedenta tzw. "wierzytelnością cudzą" (tj. nabytą przez niego uprzednio od podmiotu trzeciego).

Jak wynikać będzie z postanowień Umowy, przedmiotem Umowy nie będzie zlecenie Spółce (jako cesjonariuszowi) przeprowadzenia windykacji Wierzytelności na rzecz cedenta, lecz definitywne przelanie tej Wierzytelności na rzecz Spółki na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, w związku z czym:

Po dokonaniu na rzecz Spółki przelewu Wierzytelności przez cedenta, Spółka rozważać będzie możliwość wniesienia Wierzytelności w drodze aportu do spółki prawa handlowego (tj. osobowej lub kapitałowej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku kumulatywnego ziszczenia się określonych w Umowie warunków, definitywny przelew (cesja) przez cedenta Wierzytelności na rzecz Spółki spowoduje powstanie po stronie Spółki obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu nabycia Wierzytelności.

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie po stronie Spółki do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT. Spółka stoi na stanowisku, że nabycie wierzytelności w drodze cesji (tj. w trybie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego) nie podlega opodatkowaniu, gdyż nie stanowi czynności opodatkowanej VAT, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT.

Ponadto, nawet gdyby przyjąć - co jednakże zdaniem Spółki byłoby nieracjonalne - że w przypadku cesji wierzytelności dochodzi do odpłatnego świadczenia przez nabywcę wierzytelności (cesjonariusza) usługi na rzecz jej zbywcy (cedenta), to również wówczas po stronie Spółki nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT, gdyż taka usługa korzystać wówczas będzie ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Biorąc bowiem pod uwagę cywilnoprawne konsekwencje przelewu (cesji) wierzytelności w trybie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, przelew ten nie stanowi bowiem czynności, o których mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT (tj. czynności ściągania długów, w tym factoringu).

Czynności podlegające opodatkowaniu VAT:

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Z kolei w świetle art. 45 Kodeksu cywilnego, rzeczami są tylko przedmioty materialne. Oznacza to, że prawa majątkowe (np. wierzytelności) nie są postrzegane jako towar dla potrzeb podatku VAT.

W konsekwencji powyższego, w przypadku transakcji cesji Wierzytelności należy jedynie zbadać, czy w ramach tej transakcji dochodzi do odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Mając na uwadze wskazaną powyżej definicję "świadczenia usług" należy stwierdzić, że w przypadku transakcji przelewu (cesji) wierzytelności cudzej na rzecz Wnioskodawcy, nie dochodzi u niego do świadczenia usług, które to w takim przypadku może ewentualnie powstać po stronie cedenta (zbywcy wierzytelności) na rzecz jej cesjonariusza (nabywcy Wierzytelności).

Pogląd ten potwierdza utrwalone już w orzecznictwie stanowisko sądów administracyjnych. Przykładowo, zdaniem WSA w Warszawie, "w zakresie sprzedaży tzw. wierzytelności cudzych tj. nabytych wcześniej wierzytelności od innego podmiotu w orzecznictwie sądowym prezentowane są poglądy, iż sprzedaż ta może być kwalifikowana w odniesieniu do sprzedającego (cedenta) jako świadczenie usługi pośrednictwa finansowego <...>. W ocenie Sądu <...> z tytułu dokonanej transakcji przelewu wierzytelności opisanej we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji, to Skarżąca świadczy usługę dokonując przelewu praw z wierzytelności i jako usługodawca jest z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług." (zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 września 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 266/09).

W tym miejscu należy zaznaczyć, że część organów podatkowych błędnie uznaje, że w przypadku analizowanego przelewu wierzytelności to cesjonariusz (nabywca) świadczy usługę na rzecz cedenta (zbywcy), polegającą na wyswobodzeniu wierzyciela od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Jak słusznie stwierdza jednak WSA we Wrocławiu, "nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem przedstawionym przez Ministra Finansów, iż czynność zbycia wierzytelności wcześniej zakupionych od wierzyciela, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zaś opodatkowaniu podlega jedynie kupno takich wierzytelności stanowiąc usługę zwolnienia wierzyciela od ciężaru egzekwowania wierzytelności" (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 42/11).

W analizowanym zdarzeniu przyszłym, Spółka nabędzie Wierzytelność na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego. Spółka, nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek cudzą wierzytelność za własne środki finansowe wejdzie w miejsce dotychczasowego wierzyciela. Natomiast dalsze losy Wierzytelności będą poza tą transakcją. Oznacza to, że jeżeli Spółka wyegzekwuje nabyty dług (Wierzytelność) od dłużnika na swoją rzecz, wówczas nie sposób uznać, iż takie "Ściągnięcie długu" konstytuuje jakąkolwiek usługę na rzecz zbywcy Wierzytelności. Zdaniem bowiem Wnioskodawcy, a także sądów administracyjnych, "egzekwowanie własnych wierzytelności na swoją rzecz jest bowiem naturalnym elementem obrotu gospodarczego i usługi nie tworzy - nie można być bowiem jednocześnie usługobiorcą i usługodawcą (Modzelewski Witold, Sekita Jarosław Dor. Podat 2006/5/16)" (zob. wyrok NSA z dnia 12 stycznia 2010 r., sygn. akt 1FSK 1627/08).

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w przypadku przelewu (cesji) przez cedenta Wierzytelności na rzecz Spółki, czynnością opodatkowaną VAT może być jedynie czynność zbycia Wierzytelności, a podatnikiem podatku VAT może być jedynie zbywca Wierzytelności (cedent). W konsekwencji, w takiej sytuacji nie dojdzie po stronie Spółki do powstania obowiązku w podatku VAT.

Wnioskodawca pragnie także zauważyć, że nawet gdyby organ interpretacyjny uznał, że przelew (cesja) wierzytelności skutkuje świadczeniem usługi przez nabywcę Wierzytelności (cesjonariusza), to również wówczas po stronie Spółki nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku VAT, gdyż świadczenie takiej usługi będzie zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Zwolnienie z VAT usług w zakresie długów

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym (w przypadku uznania, że usługę świadczyć będzie nabywca Wierzytelności) będziemy mieć do czynienia z usługą w zakresie długów (tj. wierzytelności). Zasadniczo więc w takim przypadku usługa powstała w skutek przelewu wierzytelności będzie zwolniona z podatku VAT, chyba że zostanie wyłączona z tego zwolnienia na podstawie przepisu ust. 15 wspomnianego artykułu. Zgodnie zaś z regulacją art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, m.in. zwolnienie z VAT, o którym mowa w ust. 1 pkt 40, nie ma zastosowania do:

W związku z powyższym, dla oceny skutków podatkowych w podatku VAT należy zbadać, czy w analizowanym przypadku świadczona przez cesjonariusza usługa będzie stanowić czynność ściągania długów albo factoringu.

Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, z usługą factoringu mamy do czynienia, gdy świadczący tę usługę nabywa wierzytelność od dostawcy towarów lub usług, czyli podmiotu prowadzącego działalność opodatkowaną w rozumieniu ustawy VAT, przy czym nabycie następuje w warunkach stałej umowy między factorem a zbywcą wierzytelności. Ponadto factor, w ramach takiej umowy, poza nabywaniem wierzytelności, z reguły świadczy względem factoranta dodatkowe usługi (zob. np. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 152/10). Istnienie dodatkowych zobowiązań pomiędzy stronami umowy oraz definitywny charakter zbycia wierzytelności warunkuje kwalifikację danej umowy cywilnoprawnej jako umowy factoringu. Brak więc takich elementów stosunku prawnego pomiędzy stronami umowy nie pozwala na przyjęcie. iż w określonym przypadku mamy do czynienia ze świadczeniem usług o charakterze usług factoringowych (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 24 września 2009 r., sygn. akt: I SA/Wr 634/09).

Mając na względzie przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe należy uznać, że zgodnie z treścią postanowień Umowy, ewentualna usługa świadczona przez Spółkę w związku z dokonaniem przez cedenta przelewu wierzytelności nie będzie posiadać cech właściwych dla usługi factoringowej. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, nabycie Wierzytelności nastąpi na podstawie Umowy, która będzie mleć charakter jednorazowy (a nie stały), natomiast po dokonaniu cesji pomiędzy stronami Umowy nie będą istnieć żadne dodatkowe zobowiązania. Ponadto, w przeciwieństwie do umowy factoringu, umowa cesji wierzytelności, w formie, jaką Spółka przedstawiła, jest umową nazwaną, regulowaną przepisami art. 509-517 Kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). Cesja wierzytelności, stosownie do brzmienia art. 509 § 1 k.c., polega na (definitywnym) przeniesieniu przez wierzyciela, bez zgody jego dłużnika, wierzytelności na osobę trzecią.

Dodatkowo, należy również uznać, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym usługi świadczone przez Spółkę w związku z zawarciem umowy i przelewem wierzytelności przez cedenta nie będą mieć także charakteru usługi ściągania długów. Jak podkreślają sądy administracyjne, usługa ściągania długów polega na egzekwowaniu przez jeden z podmiotów od osób trzecich należności (długów) przysługujących drugiej stronie umowy, za ustalone wynagrodzenie. Jedną z podstawowych cech usługi ściągania długów jest przy tym brak po stronie usługobiorcy jakichkolwiek praw do ściąganej przez niego wierzytelności. Wszelkie prawa z nią związane przysługują bowiem nadal wierzycielowi, na rzecz którego dług jest egzekwowany. To wierzyciel ponosi również ryzyko niewypłacalności dłużnika (zob. np. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 152/10).

W związku z powyższym, umowa przelewu wierzytelności (cesji) zawierana zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego nie posiada zatem również cech wskazujących na świadczenie przez jedną ze stron usługi ściągania długów. Transakcja zawierana pomiędzy cedentem a cesjonariuszem dotyczy bowiem jedynie przelewu wierzytelności, tj. jej ostatecznego zbycia, a dalsze czynności podejmowane przez ich nabywcę (cesjonariusza) nie wywierają żadnych skutków dla zbywcy (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 24 września 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 634/09).

Ponadto, w przypadku usług ściągania długów, konsumentem usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy, a nie dla siebie (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 20 sierpnia 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 351/09). Opisana przez Spółkę zdarzenie przyszłe nie przewiduje jednakże takich relacji pomiędzy Spółką (jako nabywcą Wierzytelności) a cedentem (zbywcą wierzytelności). Z treści postanowień Umowy wynikać będzie bowiem, że przedmiotem Umowy nie jest zlecenie Spółce (jako cesjonariuszowi) przeprowadzenia windykacji Wierzytelności na rzecz cedenta, lecz definitywne przelanie tej Wierzytelności na rzecz Spółki na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku ewentualna usługa świadczona przez Spółkę jako cesjonariusza Wierzytelności nie będzie stanowić czynności, o których mowa w ar. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT, tj. czynności ściągania długów ani też factoringu, w związku z czym usługa ta będzie podlegała zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Mając na uwadze ogół przedstawionej powyżej przez Spółkę argumentacji należy stwierdzić, że nawet gdyby przyjąć - co jednakże zdaniem Spółki byłoby nieracjonalne - że w przypadku cesji wierzytelności dochodzi do odpłatnego świadczenia przez Spółkę (jako nabywcę Wierzytelności) usługi na rzecz jej zbywcy (cedenta), to również wówczas po stronie Spółki nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w VAT, gdyż taka usługa korzystać wówczas będzie ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Biorąc bowiem pod uwagę cywilnoprawne konsekwencje przelewu (cesji) wierzytelności w trybie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, przelew ten nie stanowi czynności, o których mowa w art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT (tj. czynności ściągania długów, w tym factoringu).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Z treści art. 7 ust. 1 powołanej ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Definicja ta obejmuje bowiem nie tylko transakcje polegające na wykonaniu czynności przez usługodawcę, ale również szereg transakcji niewymagających aktywnego działania usługodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei stosownie do ust. 2 tego artykułu działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zwanej dalej "k.c.".

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Według art. 509 § 2 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 k.c. - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej. Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego tut. Organ podatkowy stwierdza, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe. Kluczową rolę w rozwiązaniu wskazanego we wniosku problemu odgrywa art. 15 ust. 1 oraz ust. 2 ustawy o VAT. Z treści tych przepisów wynika, iż podatnikiem podatku VAT jest każdy podmiot, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą, bez względu na cel oraz rezultat takiej działalności. Dany podmiot stanie się podatnikiem podatku VAT, jeżeli dokona czynności objętych przedmiotowym zakresem ustawy o VAT (dostawy towarów lub świadczenia usług) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobą prawną, czyli podmiotem ukonstytuowanym do celów osiągania zysków. Jest zatem podmiotem praw i obowiązków wynikających z przepisów ustawy o VAT. Zdaniem tut. Organu podatkowego Wnioskodawca jest stroną umowy (występuje po stronie nabywcy wierzytelności), której przedmiotem jest przelew wierzytelności przysługującej byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Tym samym występuje tutaj w charakterze podatnika podatku VAT, bowiem świadczy na rzecz byłego akcjonariusza lub pośrednika usługę pośrednictwa finansowego polegającą na nabyciu ich wierzytelności. Bez znaczenia w tym momencie jest fakt, iż Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu wierzytelnościami.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. A zatem usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno - gospodarczych. Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania. Z treści wniosku niewątpliwie wynika, iż Wnioskodawca świadczy usługę, której przedmiotem jest uwolnienie cedenta od ciężaru egzekwowania tych wierzytelności wobec osób trzecich.

Wnioskodawca, odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych, prezentuje odmienny pogląd niż wyżej przedstawiony na przedmiotową kwestię. Zdaniem tut. organu aby określić usługobiorcę należy rozpatrzyć, który z podmiotów jest beneficjentem przedmiotowej transakcji. Należy tutaj zauważyć, iż co do zasady wierzyciel pozbywający się długu czyni to w celu zminimalizowania straty w sytuacji uznania długu za nieściągalnego bądź trudnego do odzyskania w ogóle bądź też w pożądanym przez niego terminie. Podmiot odkupujący dług spełnia powyższą potrzebę wierzyciela i z tego też punktu widzenia wierzyciel jest beneficjentem przedmiotowej transakcji wskutek tego, że zostaje uwolniony od ciężaru jej egzekwowania, zostaje mu zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takiej wierzytelności, zostaje niejako "wyręczony" w czynnościach podejmowanych dla dochodzenia długu. Do zaistnienia usługi finansowej dochodzi zatem już w momencie zakupu wierzytelności.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Zgodnie z doktryną przedmiotem faktoringu są niewymagalne wierzytelności pieniężne, wynikające z umów sprzedaży lub dostawy towarów oraz świadczenia usług, zarówno bez prawa do regresu (faktoring właściwy/pełny), jak i z prawem do regresu (faktoring niewłaściwy/niepełny).

Instytucję factoringu reguluje w szczególności UNIDROIT Convention on International Factoring (dalej "Konwencja Ottawska") 28 maja 1988 r., która określa jakie czynności należy rozumieć pod tym pojęciem. Zgodnie z uregulowaniami tej konwencji, przez umowę factoringu rozumie się cesję wierzytelności połączoną z wykonywaniem przez faktora, co najmniej dwóch z następujących funkcji:

Podobny pogląd w odniesieniu do określenia istoty umowy factoringu prezentuje orzecznictwo sądów administracyjnych. Dla przykładu, w uzasadnieniu wyroku z 15 lutego 2010 r. (sygn. Akt I SA/Wr 152/10) Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził m.in., że "Definicja tej umowy nienazwanej (factoringu - przy. Spółki) w polskim systemie prawa wraz z jej elementami koniecznymi sformułowana została w Konwencji Unidroit (Międzynarodowego Instytutu Unifikacji Prawa), z dnia 28 maja 1988 r. W jej rozumieniu jest to czynność prawna, w której dostawca jest uprawniony lub został zobowiązany do przelania na faktora wierzytelności wynikających z zawartych przez dostawcę ze swoimi kontrahentami (dłużnikami) umów sprzedaży towarów lub umów o świadczenie usług, a faktor jest zobowiązany do świadczeń dodatkowych (finansowania dostawcy, prowadzenia księgowości związanej z wierzytelnościami, inkaso wierzytelności, ochrony przed niewypłacalnością dłużników)".

Z wniosku wynika, iż w przedmiotowej sprawie dojdzie do wypełnienia przynajmniej dwóch z ww. warunków, aby uznać przedmiotową transakcję za factoring, a mianowicie Wnioskodawca przejmie ryzyka niewypłacalności dłużnika oraz finansuje cedenta poprzez wykup długu. Zatem będziemy mieli tutaj do czynienia z factoringiem właściwym który w przeciwieństwie do factoringu z prawem do regresu nie cechuje się dodatkowymi zobowiązaniami po dokonaniu cesji wierzytelności.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego zdarzenia przyszłego tut. Organ stwierdza, że czynność polegająca na zakupie wierzytelności celem jej ściągnięcia od dłużnika, spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" wierzyciela od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Koncepcja odzyskiwania długów nie zależy bowiem od sposobu, w jaki odzyskiwanie się odbywa. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej (vide: pkt 77 i pkt 78 wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-305/01).

W ww. orzeczeniu w sprawie MGK TSUE stwierdził mianowicie, iż "działalność gospodarcza, w ramach, której przedsiębiorstwo nabywa długi, przyjmując ryzyko niewypłacalności dłużnika, a w zamian fakturuje swoich klientów z tytułu prowizji, stanowi windykację długów i faktoring w rozumieniu ostatniego zdania art. 13 (B) d (3) VI Dyrektywy i jest, zatem wyłączony z zakresu zwolnień przewidzianych tym przepisem".

Biorąc pod uwagę, że prawo polskie nie definiuje umowy factoringu, w związku, z czym uzasadnione jest posiłkowanie się w tym przypadku regulacjami Konwencji Ottawskiej, jak również w świetle orzecznictwa Trybunału, tut. organ stoi na stanowisku, że w analizowanym przypadku Spółka świadczy usługi factoringu.

W konsekwencji przedmiotowa usługa jest wyłączna ze zwolnienia z podatku VAT, a tym samym będzie podlegała opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 23%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania niniejszej interpretacji.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 w wniosku została zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.