IBPP3/443-854/11/PK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 8 listopada 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/443-854/11/PK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2011 r. (data wpływu 29 lipca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 października 2011 r. (data wpływu 25 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w przedmiocie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej usług pomocy społecznej oraz określenia momentu powstania obowiązku podatkowego jest:

* nieprawidłowe w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT,

* nieprawidłowe w zakresie obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług przez DPS za pomocą kasy rejestrującej,

* prawidłowe w zakresie korzystania ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług za które należność dokonywana jest w całości za pośrednictwem przelewu na konto bankowe, a z ewidencji dowodów dokumentujących te wpłaty wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata,

* nieprawidłowe w zakresie określenia powstania obowiązku podatkowego.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej usług pomocy społecznej oraz określenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 października 2011 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 10 października 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Dom Pomocy Społecznej (DPS) działający na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.), oraz związanymi przepisami prawa, świadczy dla mieszkańców usługi pomocy społecznej wraz z zakwaterowaniem (Dział 87 PKWIU z 2008 r.). Usługi te są świadczone na podstawie decyzji wydawanych przez (na ogół) Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej. Z decyzji takiej wynika między innymi iż "opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu." (art. 61 ustawy o pomocy społecznej). Pozostałą część odpłatności ponoszą odpowiednio zobowiązani do alimentacji i/lub ośrodki pomocy społecznej. Odpłatność zgodnie z ww. decyzjami uiszczana jest na konta bankowe. Zapłata za usługi dokonywana jest bezgotówkowo czyli w formie przelewu na konto bankowe. Przychody DPS z tego tytułu wyniosły: w roku 2010:1 334 502,54 zł, w roku 2011 (do dnia 30.04.): 476 517 zł i są wyższe od 40 000 złotych w roku.

W przypadku wpłat dokonywanych przez ośrodki pomocy społecznej oraz mieszkańca DPS używa się nazewnictwa "odpłatność za pobyt w DPS". Jeżeli wpłaty dokonuje ZUS lub KRUS treść dokonanej operacji jest następująca "świadczenie za m-c... i nr renty lub emerytury...i nazwisko i imię". Zdarza się, że nie jest wymieniona osoba której świadczenie jest przekazywane, wówczas dodatkowo przysyłany jest załącznik z wykazem osób uprawnionych do tych świadczeń.

DPS zwolniony jest z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 (ustawa o VAT z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z dalszymi zmianami).

W roku 2010 Domy Pomocy Społecznej objęte były zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących na podstawie § 2 oraz poz. 26 z załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania (Dz. U. Nr 224, poz. 1797).

Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 930), usługi w zakresie opieki społecznej tracą zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących z dniem 30 kwietnia 2011 r., gdyż dział 87 PKWiU z 2008 r. nie jest wymieniony w załączniku do rozporządzenia.

Liczba odbiorców jest większa od 20, a ilość transakcji realizowanych wciągu roku jest większa niż 50, zatem nie mają zastosowania szczególne czynności wymienione w pozycji 34 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Mieszkańcy DPS wpłacają na tzw. rachunek depozytowy DPS swoje oszczędności. Wnoszą je zarówno w formie gotówkowej i bezgotówkowej jako depozyt. Oszczędności są wykorzystywane na własne potrzeby (np. zakupy leków, towarów i regulowanie różnych należności jak spłaty zadłużeń bankowych, czynsze, podatki oraz zapłaty za usługi w DPS) zgodnie z dyspozycją mieszkańca. Mieszkańcy DPS często polecają aby z owego depozytu dokonać zapłaty za pobyt w DPS. Zapłata odbywa się wówczas za pomocą przelewu między rachunkami bankowymi.

Wnioskodawca do chwili obecnej nie rozpoczął ewidencjonowania świadczonych usług za pomocą kasy rejestrującej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy Dom Pomocy Społecznej (DPS) jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT w związku z art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 347 z 11.12.2006, str.1).

2.

Czy DPS jest obowiązany prowadzić ewidencję obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

3.

Czy gdy zapłata za usługi pomocy społecznej następuje w formie przelewu z konta depozytowego mieszkańca na rachunek bankowy DPS (konto dochodów) to w świetle § 2 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 37 załącznika do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług brak jest obowiązku stosowania kasy rejestrującej.

4.

W jakim dniu jest wykonana usługa opiekuńcza świadczona przez DPS dla mieszkańców DPS którzy trafili do DPS na mocy decyzji administracyjnych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

Zgodnie z art. 9 DYREKTYWY 2006/112/WE RADY z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 347 z 11.12.2006, str. 1)"Podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. "Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

DPS nie prowadzi działalności gospodarczej gdyż jest samorządową jednostka budżetową nie posiadającą osobowości prawnej wykonującą jedynie zadania przewidziane ustawami w tym w szczególności ustawą o pomocy społecznej, świadczy wyłącznie usługi zwolnione z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy o VAT - usługi pomocy społecznej (załącznik nr 4 do ustawy).

Zgodnie z art. 13 dyrektywy krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Z powyższego wynika że zgodnie z prawem unii europejskiej DPS jako podmiot prawa publicznego nie jest uważany za podatnika VAT.

W związku z powyższym nie dotyczy DPS art. 111 ustawy o podatku od towarów i usług gdyż dotyczy on podatników dokonujących sprzedaży opodatkowanej, a z wyżej wymienionych przepisów wynika, iż DPS nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ad 2.

DPS świadczy wyłącznie usługi zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 oraz art. 111 ust. 1 i ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Kasy fiskalne służą do rejestracji obrotu i związanych z nim kwot podatku VAT. Stąd też, skoro DPS świadczył będzie wyłącznie usługi pomocy społecznej zwolnione od VAT, to w takiej sytuacji z tytułu tychże usług nigdy nie wystąpi kwota podatku związanego z obrotem, w związku z czym nie ma potrzeby prowadzenia ewidencji z użyciem kasy. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930) odnosi się jedynie do tych czynności, które, co do zasady, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad 3.

Zwolnienia z obowiązku stosowania kas rejestrujących korzystają podatnicy świadczący usługi, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo - kredytowej, pod warunkiem że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła (§ 2 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 37 załącznika). Zapłata w formie przelewu ze środków depozytowych mieszkańca na rachunek bankowy podatnika czyli DPS jest formą bezgotówkową gdyż następuje za pośrednictwem banku w formie przelewu pomiędzy rachunkami. Każdy mieszkaniec ma założoną indywidualną kartotekę i założone odrębne konto. W kartotece ujawnia się imię i nazwisko mieszkańca, dane płatnika, naliczenie należnych opłat i każdy wpływ wpłaty na konto mieszkańca. Z ewidencji tej jednoznacznie wynika jaki jest tytuł opłaty i kogo transakcja dotyczy. Ewidencja prowadzona jest w systemie komputerowym. Przed dniem 1 stycznia 2011 r. DPS nie ewidencjonował świadczonych usług przy użyciu kas rejestrujących. W związku z powyższym DPS nie ma obowiązku stosowania kasy rejestrującej.

Ad 4.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Z decyzji administracyjnych, na podstawie których dokonywana jest opłata za pobyt w domu pomocy społecznej wynika, że opłata wnoszona jest co miesiąc. W związku z tym, że usługa świadczona przez Dom Pomocy Społecznej jest zwolniona z podatku VAT wobec tego nie powstaje w ogóle obowiązek podatkowy. W związku z ustaleniami decyzji, na podstawie których dokonywana jest zapłata za usługę świadczoną przez DPS usługa jest wykonana na ostatni dzień miesiąca kalendarzowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* nieprawidłowe w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT,

* nieprawidłowe w zakresie obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług przez DPS za pomocą kasy rejestrującej,

* prawidłowe w zakresie korzystania ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług za które należność dokonywana jest w całości za pośrednictwem przelewu na konto bankowe, a z ewidencji dowodów dokumentujących te wpłaty wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata,

* nieprawidłowe w zakresie określenia powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054.), zwaną dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 15 ust. 1, 2 i 6 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Definicja pojęcia podatnika ma zasadnicze znaczenie dla zakresu opodatkowania. O ile bowiem określenie czynności podlegających opodatkowaniu wyznacza zakres przedmiotowy opodatkowania, to zdefiniowanie pojęcia podatnika wskazuje na podmiotowy zakres opodatkowania. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.

Należy w tym miejscu zauważyć, że obie te cechy powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot niewystępujący w tym przypadku w charakterze podatnika - nawet jeśli tak w ogóle jest on podatnikiem z innego tytułu - pozostaje poza zakresem opodatkowania. Tak samo wykonanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu przez podatnika jest neutralne z punktu widzenia VAT (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT. Komentarz, Lex, 2011, wyd. V).

Mając na uwadze powszechność opodatkowania podatkiem VAT wyrażoną w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT należy stwierdzić, iż usługi opieki społecznej podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Ponadto mając na uwadze, iż Wnioskodawca w sposób zorganizowany i systematyczny świadczy ww. usługi należy stwierdzić, iż prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy VAT. W konsekwencji, Wnioskodawcę, z tytułu świadczenia usług w zakresie opieki społecznej należy uznać za podatnika podatku VAT.

Trzeba tutaj zauważyć, iż fakt, że Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową nie wpływa na statut DPS na gruncie podatku VAT. Wyłączenie spod definicji podatnika odnosi się bowiem wyłącznie do organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy i tylko w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, natomiast powyższe wyłączenie ww. podmiotów z zakresu podatników VAT nie znajduje zastosowania do czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednakże mając na uwadze, iż Wnioskodawca nie jest ani organem władzy publicznej ani też urzędem go obsługującym powyższe wyłącznie nie znajduje w odniesieniu do niego zastosowania.

Na marginesie tut. organ chciałby zauważyć, że zwolnienie na które powołuje się Wnioskodawca, a wynikające z art. 43 ust. 1 w zw. z załącznikiem nr 4 do ustawy od 1 stycznia 2011 r. już nie obowiązuje, co jednak jest bez znaczenia dla niniejszej sprawy albowiem statut podatnika VAT uzyskuje się niezależnie od tego czy świadczone usługi są opodatkowane czy też korzystają ze zwolnienia przedmiotowego.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy. W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Z przepisu art. 111 ust. 1 wynika, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.

Z powyższego wynika, iż zamiarem ustawodawcy jest objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz konkretnych nabywców, a mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych bez względu na to czy dokonywane transakcje podlegają opodatkowaniu i czy są dokonywane przez podatników będących podatnikami czynnymi podatku od towarów i usług. Czynnikiem warunkującym obowiązek ewidencjonowania obrotów za pomocą kas rejestrujących przez podatnika podatku VAT jest sprzedaż na rzecz określonych podmiotów, a nie status podatnika jako "podatnika VAT czynnego" lub "podatnika VAT zwolnionego", bowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są (...) osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

W dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji. Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

W świetle wyżej wskazanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić bowiem należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

1.

z emerytury lub renty mieszkańca domu - przez właściwy organ emerytalno-rentowy, zgodnie z odrębnymi przepisami;

2.

z zasiłku stałego mieszkańca domu - przez ośrodek pomocy społecznej dokonujący wypłaty świadczenia; opłatę za pobyt ośrodek pomocy społecznej przekazuje na rachunek bankowy domu pomocy społecznej.

W myśl art. 65 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku braku miejsc w domu pomocy społecznej o zasięgu gminnym lub powiatowym, gmina może kierować osoby tego wymagające do domu pomocy społecznej, który nie jest prowadzony na zlecenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) lub starosty. W takim przypadku stosuje się odpowiednio art. 61-64, z tym że wysokość opłaty za pobyt w takim domu określa umowa zawarta przez gminę z podmiotem prowadzącym dom.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca - Dom Pomocy Społecznej (dalej DPS) jest samorządową jednostką budżetową.

Zasadą jest, że odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej wpłacana jest bezpośrednio na rachunek bankowy DPS, na którym gromadzone są dochody z tytułu usług. Z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnej transakcji dotyczy zapłata, zarówno tych które są wpłacane przez ZUS i KRUS jak i tych które są wpłacane przez mieszkańca DPS. Wnioskodawca ponadto wskazał, iż przed dniem 1 stycznia 2011 r. nie rozpoczął ewidencjonowania wykonywanych czynności przy użyciu kas rejestrujących.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz okoliczności przedstawione we wniosku stwierdzić należy, że w przypadku sprzedaży usług pomocy społecznej na rzecz osób wymienionych w art. 111 ust. 1 ustawy, za które zapłata w całości następuje przelewem na rachunek bankowy, Wnioskodawca korzysta na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do ww. rozporządzenia ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaży usług pomocy społecznej do dnia 31 grudnia 2012 r., o ile z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

W myśl art. 19 ust. 1 i ust. 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

W świetle powyższego przepisu moment wydania towaru lub wykonanie usługi określa moment powstania obowiązku podatkowego, przy czym przepis ten znajdzie zastosowanie przede wszystkim w przypadku dostawy towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a więc w przypadkach gdy podatnik nie ma obowiązku wystawiania faktury jaki wynika z art. 106 ust. 1 ustawy. Trzeba tutaj podkreślić, iż przepis ten nie ogranicza się wyłącznie do dostawy towarów i świadczenia usług nie objętych zwolnieniem z podatku VAT lecz ma charakter ogólny. Mając na uwadze, iż DPS świadczy usługi na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej obowiązek podatkowy z tego tytułu powstanie w momencie wykonania usługi. W sytuacji gdy z zawartych umów bądź decyzji administracyjnych wynika, iż usługę uznaje się za wykonaną w ostatnim dniu miesiąca kalendarzowego to w tym też dniu powstanie obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia tych usług.

Reasumując:

1.

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT z tytułu świadczenia usług w zakresie pomocy społecznej,

2.

DPS z tytułu świadczenia usług zwolnionych z podatku VAT podlega obowiązkowi ewidencjonowania świadczonych usług za pomocą kasy rejestrującej, przy czym

3.

w sytuacji gdy zapłata za świadczone usługi dokonywana jest w całości za pośrednictwem przelewu na konto bankowe, a z ewidencji dowodów dokumentujących te wpłaty wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata - usługi te korzystają ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania ich za pomocą kasy rejestrującej.

4.

obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług w zakresie opieki społecznej na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej powstaje z chwilą wykonania usługi.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznać należy za:

* nieprawidłowe w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT,

* nieprawidłowe w zakresie obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług przez DPS za pomocą kasy rejestrującej,

* prawidłowe w zakresie korzystania ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania świadczonych usług za które należność dokonywana jest w całości za pośrednictwem przelewu na konto bankowe, a z ewidencji dowodów dokumentujących te wpłaty wynika jakiej konkretnie transakcji dotyczy zapłata,

* nieprawidłowe w zakresie określenia powstania obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl