IBPP3/443-75/12/AŚ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2012 r. (data wpływu 23 stycznia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 14 kwietnia 2012 r. (data wpływu 18 kwietnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty sprzedaży w związku z unieważnieniem aktu notarialnego dokumentującego przeniesienia własności nieruchomości (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego) - jest prawidłowe.

W dniu 23 stycznia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty sprzedaży w związku z unieważnieniem aktu notarialnego dokumentującego przeniesienia własności nieruchomości (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 14 kwietnia 2012 r. (data wpływu 18 kwietnia 2012 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP3/443-75/12/AŚ z dnia 4 kwietnia 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka w dniu 31 marca 2011 r. otrzymała zaliczkę od osoby fizycznej na sprzedaż nieruchomości (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego) w wysokości 50.000 zł W dniu tym Spółka wystawiła fakturę VAT na ww. kwotę do paragonu fiskalnego z naliczoną 23% stawką VAT. Faktura powyższa została ujęta w deklaracji VAT-7 za m-c marzec 2011 r.

W dniu 17 maja 2011 r. nabywca wpłacił pozostałą część uzgodnionej kwoty, tj. 14.000 zł - transakcja została całkowicie sfinalizowana. Spółka wystawiła fakturę VAT końcową do paragonu fiskalnego (z uwzględnieniem wcześniejszej zaliczki), faktura została ujęta w deklaracji VAT-7 za m-c maj 2011 r.). W dniu 24 maja 2011 r. notariusz sporządził odpowiedni akt notarialny.

Nabywca na podstawie umowy najmu z dnia 1 czerwca 2011 r. wydzierżawił Spółce ww. lokal, w związku z tym Spółka została obciążana przez nabywcę z tytułu czynszu i mediów. Faktury te w okresie od czerwca do listopada 2011 r. zostały zaliczone w koszty Spółki.

W dniu 7 grudnia Spółka otrzymała od notariusza informację,że "przedmiotowa umowa sprzedaży z mocy prawa jest nieważna i nie wywołuje skutków prawnych, gdyż została zawarta bez zawiadomienia uprawnionych o zbyciu". Notariusz unieważnił więc akt notarialny i w dniu 8 grudnia 2011 r. sporządził nowy.

W dniu 8 grudnia 2011 r. Spółka zwróciła nabywcy wpłaconą wcześniej kwotę z tytułu transakcji w pełnej wysokości, a następnie z chwilą wystawienia faktury do aktu notarialnego nabywca ponownie wpłacił całą należność, tj. 64.000 zł. Spółka dokonała 8 grudnia 2011 r. korekty ww. faktur i w tym samym dniu wystawiła nową fakturę na kwotę 64.000 zł do paragonu fiskalnego.

Faktura powyższa oraz korekty zostaną ujęte w deklaracji VAT-7 za m-c grudzień 2011 r.

Wspólnicy Spółki nie płacili w tym okresie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ponieważ występuje strata z lat poprzednich z działalności gospodarczej niepowodująca konieczności zapłaty zaliczek na tenże podatek. W okresie zaistniałej sytuacji w Spółce występuje nadwyżka podatku VAT naliczonego nad należnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 14 kwietnia 2012 r.):

Czy po uzyskaniu wiedzy o unieważnieniu aktu notarialnego dokumentującego przeniesienie własności nieruchomości (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego) oraz zwrocie nabywcy całości należności w dniu 8 grudnia 2011 r., Wnioskodawca postąpił prawidłowo dokonując korekty faktury zaliczkowej na kwotę 50.000 zł wystawionej w dniu 31 marca 2011 r. oraz faktury końcowej na kwotę 14.000 zł (uwzględniającą wcześniejszą zaliczkę) wystawionej dnia 17 maja 2011 r., a po ponownej wpłacie od nabywcy całości należności, tj. 64.000 zł wystawił nową fakturę w dniu wpłaty.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostateczna wersja przedstawiona w piśmie z dnia 14 kwietnia 2012 r.), postępowanie jest prawidłowe, jedynie kwestia wystawienia przez Spółkę paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż nieruchomości osobie fizycznej jest niewłaściwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z 2011 r. Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pod pojęciem towaru - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Na mocy art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - art. 19 ust. 4 ustawy.

Z kolei art. 19 ust. 11 ustawy stanowi, iż jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Stosownie do przepisu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Zgodnie z art. 106 ust. 3 ww. ustawy, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki) i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury VAT następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury VAT poprzez wystawienie faktury korygującej.

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w powołanym artykule, Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwane dalej rozporządzeniem.

W myśl § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Elementy, jakie co najmniej powinna zawierać faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży, zostały określone w § 5 ust. 1 rozporządzenia.

Zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

W myśl § 10 ust. 1 tego rozporządzenia, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Jak wynika z treści przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub wykonania usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów lub usług lub też otrzymania zaliczki). Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Stosownie do art. 29 ust. 4 ustawy, podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

W myśl art. 29 ust. 4a, w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Stosownie do § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą.

Jak stanowi do ust. 2 ww. przepisu, faktura korygująca powinna zawierać co najmniej:

W myśl § 13 ust. 5 ww. rozporządzenia, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:

Natomiast zgodnie z § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Faktury korygujące powinny zawierać wyraz "KOREKTA" albo wyrazy "FAKTURA KORYGUJĄCA" (§ 13 ust. 8 cyt. rozporządzenia).

Z przytoczonych uregulowań wynika, iż istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w dniu 31 marca 2011 r. otrzymał zaliczkę od osoby fizycznej na sprzedaż nieruchomości, (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego) w wysokości 50.000 zł W dniu tym Wnioskodawca wystawił fakturę VAT na ww. kwotę. Faktura powyższa została ujęta w deklaracji VAT-7 za m-c marzec 2011 r.

W dniu 17 maja 2011 r. nabywca wpłacił pozostałą część uzgodnionej kwoty, tj. 14.000 zł - transakcja została całkowicie sfinalizowana. Wnioskodawca wystawił fakturę VAT końcową do paragonu fiskalnego (z uwzględnieniem wcześniejszej zaliczki), faktura została ujęta w deklaracji VAT-7 za m-c maj 2011 r.). W dniu 24 maja 2011 r. notariusz sporządził odpowiedni akt notarialny.

W dniu 7 grudnia Wnioskodawca otrzymał od notariusza informację,że "przedmiotowa umowa sprzedaży z mocy prawa jest nieważna i nie wywołuje skutków prawnych, gdyż została zawarta bez zawiadomienia uprawnionych o zbyciu". Notariusz unieważnił więc akt notarialny i w dniu 8 grudnia 2011 r. sporządził nowy.

W dniu 8 grudnia 2011 r. Wnioskodawca zwrócił nabywcy wpłaconą wcześniej kwotę z tytułu transakcji w pełnej wysokości, a następnie z chwilą wystawienia faktury do aktu notarialnego nabywca ponownie wpłacił całą należność, tj. 64.000 zł. Wnioskodawca dokonał 8 grudnia 2011 r. korekty ww. faktur i w tym samym dniu wystawił nową fakturę na kwotę 64.000 zł.

Faktura powyższa oraz korekty ujęto w deklaracji VAT-7 za m-c grudzień 2011 r.

Ze wskazanych powyżej przepisów wynika, że jeżeli po wystawieniu faktury VAT wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Zatem faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Podkreślić należy, iż dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w jego rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona ale nie weszła do obrotu prawnego (z uwagi na to, iż nie została przekazana adresatowi), bowiem nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych.

A zatem, co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury VAT powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy zauważyć, iż po uzyskaniu wiedzy o unieważnieniu aktu notarialnego dokumentującego przeniesienie własności nieruchomości (własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego) oraz zwrocie nabywcy całości należności w dniu 8 grudnia 2011 r., Wnioskodawca winien do faktury pierwotnej wystawić fakturę korygującą. Wnioskodawca postąpił więc prawidłowo dokonując korekty faktury zaliczkowej na kwotę 50.000 zł wystawionej w dniu 31 marca 2011 r. oraz faktury końcowej na kwotę 14.000 zł (uwzględniającą wcześniejszą zaliczkę) wystawionej dnia 17 maja 2011 r.

Wypada nadmienić, iż wskazane w art. 29 ust. 4a ustawy, uprawnienie do obniżenia podstawy opodatkowania pod warunkiem posiadania przez podatnika, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę, spowoduje, że w przypadku ww. faktur korygujących, Wnioskodawca miał prawo uwzględnić wartość z ww. korekt w deklaracji za grudzień 2011 r. o ile nabywca otrzymał te faktury w grudniu 2011 r. a Wnioskodawca przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za grudzień 2011 r. posiadał, potwierdzenia otrzymania korekt faktur przez nabywcę.

Z wniosku wynika, iż w dniu 8 grudnia 2011 r. został sporządzony nowy notarialny. Dla udokumentowania tej transakcji Wnioskodawca wystawił fakturę VAT. Zatem w tej kwestii postępowanie Wnioskodawcy również było prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo zauważa się, że w niniejszej interpretacji odpowiedzi udzielono tylko w sprawie będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Natomiast nie analizowano stanowiska Wnioskodawcy w zakresie wystawienia paragonów fiskalnych, gdyż inne kwestie, które nie są objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.